Индогерманские лексемы на *Sl-Su (Коблер)


Словари древних ИЕ языков: Авестийский | Готский | Древнегреческий | Древнемакедонский | Иллирийский | Латынь | Оскский | Прусский | Санскрит | Старославянский | Тохарский | Умбрский | Фракийский | Фригийский | Хеттский | Ятвяжский
Слова по темам: Природа | Люди | Животные | Растения | Анатомия | Пища | Одежда | Жильё | Труд | Ремёсла | Движение | Простр-во | Время | Кол-во | Чувства | Душа | Ум | Речь | Общество | Война | Законы | Вера
Праиндоевропейский ПИЕ корнеслов: A | B | Bh | D | Dh | E | G, G̑ | Gh, G̑h | Gw | Gwh | I, Y | K, K̑ | Kw | L | M | N | O | P | R | S | T | U, W
Русско-индоевропейский Рус.-ПИЕ словарь: Б | В | Г | Д | Е, Ё | Ж | З | И | К | Л | М | Н | О | П | Р | С | Т | У | Х | Ц | Ч | Ш | Э | Я
Этимологические словари-источники (по авторам): Покорный | Старостин | Коблер | Уоткинс | Wiki

Лексика праязыков и.-е. ветвей: Алб. | Анат. | Арийск. | Арм.-фр. | Балт. | Герм. | Гр.-мак. | Илл.-вен. | Итал. | Кельт. | Слав. | Тох. |
Словари древних и.-е. языков: Авест. | Вен. | Гал. | Гот. | Др.-гр. | Др.-ирл. | Др.-мак. | Др.-перс. | Илл. | Кар. | Лат. | Лид. | Лик. | Лув. | Оск. | Пал. | Пали | Прус. | Др.-инд. | Ст.-сл. | Тох. | Умб. | Фрак. | Фриг. | Хет. | Ятв.

Словарь Кёблера: A, B, , D, , E, G, Gᵘ, , Gᵘ̯ʰ, H, I (I̯), K, Kᵘ, L, M, N, O, P, R, Sa-Sk, Sl-Su, T, U (U̯), Z.

Источник: Gerhard Köbler, Indogermanisches Wörterbuch, (3. Auflage) 2000. (Можете загрузить PDF на S 1,59 Мбайт.)


Всего на *s- имеется 1009 лексем (690/645 основных) в словаре Герхарда Коблера. Здесь представлено примерно половина (616) - лексемы на *sl- - *su̯-


Индо-германские слова на *sl- по словарю Герхарда Кёблера


*slā-, idg., Adj., V.: Vw.: s. *sel- (6).


*slāb-, idg., V.: nhd. schlaff hängen; ne. hang (V.) down;
RB.: Pokorny 655; Hw.: s. *lē̆b-; E.: s. *lē̆b-;
W.: germ. *slēpan, *slǣpan, st. V., schlafen; got. s-lēp-an* 12, krimgot. schlipen, red. V. (4), schlafen (, Lehmann S102);
W.: germ. *slēpan, *slǣpan, st. V., schlafen; ae. s-lǣp-an, s-lāp-an, s-lēp-an, st. V. (7)=red. V. (1), schlafen, betäubt sein (V.), bewegungslos sein (V.);
W.: germ. *slēpan, *slǣpan, st. V., schlafen; afries. s-lēp-a 10, st. V. (7)=red. V., schlafen;
W.: germ. *slēpan, *slǣpan, st. V., schlafen; anfrk. s-lāp-an* 3, st. V. (7)=red. V., schlafen;
W.: germ. *slēpan, *slǣpan, st. V., schlafen; as. s-lāp-an 10, red. V. (2a), schlafen;
W.: germ. *slēpan, *slǣpan, st. V., schlafen; ahd. slāfan (1) 70, red. V., schlafen, einschlafen; mhd. slāfen, red. V., schlafen; nhd. schlafen, st. V., schlafen, DW 15, 275;
W.: s. germ. *anslēpan, *anslǣpan, *andslēpan, *andslǣpan, st. V., einschlafen, entschlafen; ahd. intslāfan* 9, red. V., schlafen, entschlafen, einschlafen; mhd. entslāfen, st. V., einschlafen, entschlafen, sterben; nhd. entschlafen, st. V., entschlafen, DW 3, 600;
W.: s. germ. *uzslēpan, *uzslǣpan, st. V., entschlafen; s. ae. ā-s-lǣp-an, ā-s-lāp-an, st. V. (7), sw. V., einschlafen, träumen, gelähmt sein (V.), sterben;
W.: s. germ. *slēpa-, *slēpaz, *slǣpa-, *slǣpaz, st. M. (a), Schlaf; got. s-lēp-s* 3, st. M. (a)?, Schlaf;
W.: s. germ. *slēpa-, *slēpaz, *slǣpa-, *slǣpaz, st. M. (a), Schlaf; anfrk. s-lāp 1, st. M. (a), Schlaf;
W.: s. germ. *slēpa-, *slēpaz, *slǣpa-, *slǣpaz, st. M. (a), Schlaf; ahd. slāf 40, st. M. (a), Schlaf, Schläfrigkeit, Schläfe; mhd. slāf, st. M., Schlaf, Schläfe; nhd. Schlaf, M., Schlaf, DW 15, 263;
W.: vgl. germ. *slēpula-, *slēpulaz, *slǣpula-, *slǣpulaz, Adj., schläfrig; ahd. slāfal* 1, Adj., schläfrig; mhd. slāfen, red. V., schlafen; nhd. schlafen, st. V., schlafen, DW 15, 275;
W.: vgl. germ. *slēpula-, *slēpulaz, *slǣpula-, *slǣpulaz, Adj., schläfrig; ae. s-lāp-ol, Adj., schläfrig;
W.: s. germ. *slapa-, *slapaz?, Adj., schlaff, träge; ahd. slaf* 28, Adj., träge, schlaff, lässig; mhd. slaf, Adj., schlaff, welk; nhd. schlaff, Adj., Adv., schlaff, matt, kraftlos, DW 15, 292;
W.: s. germ. *slempan, st. V., gleiten; an. s-lep-p-a (1), st. V. (3a), gleiten;
W.: s. germ. *slampjan, sw. V., fahren lassen, schlampen; germ. *slemp-, V., schlaff hängen; an. s-lep-p-a (2), sw. V. (1), gleiten lassen, verlieren;
W.: s. germ. *slumpi-, *slumpiz, Adj., gleiten lassen; an. s-lyp-p-r, Adj., von Waffen beraubt, unbewaffnet, waffenlos;
W.: vgl. germ. *slemba-, *slembaz, Adj., schief; got. *s-li-m-b-s, Adj. (a), schief;
W.: vgl. germ. *slemba-, *slembaz, Adj., schief; ahd. slimb* 1, Adj., schief, schräg.


*slā̆gᵘ̯-, *lā̆gᵘ̯-, idg., V.: nhd. fassen, greifen; ne. seize, grasp (V.);
RB.: Pokorny 958 (1649/121), gr., germ.;
W.: gr. λαμβάνειν (lambánein), V., nehmen, ergreifen; s. gr. λῆμμα (lēmma), F., Einnahme, Annahme; vgl. gr. δίλημμα (dílēmma), F., Doppelsatz?; lat. dilēmma, N., Doppelsatz; nhd. Dilemma, N., Dilemma, Zwangslage;
W.: s. gr. λάζεσθαι (lázesthai), λάζυσθαι (lázysthai), V., nehmen, ergreifen;
W.: s. gr. λαβροῦσθαι (labrústhai), V., sich worauf stürzen;
W.: s. gr. λαβρεύεσθαι (labreúesthai), V., frech schwatzen, vorlaut schwatzen;
W.: s. gr. λάβρος (lábros), Adj., reißend, ungestüm, heftig;
W.: s. gr. λάβραξ (lábrax), M., Meerwolf (ein Fisch);
W.: vgl. gr. λαβραγόρης (labragóres), Adj., heftig schwatzend, dreist schwatzend.


*slak-?, idg., V.: nhd. schlagen, hämmern; ne. hit (V.), hammer (V.);
RB.: Pokorny 959 (1650/122), kelt., germ.;
W.: germ. *slahan, st. V., schlagen, einschlagen; got. slah-an* 10, st. V. (6), schlagen, hauen (, Lehmann S98);
W.: germ. *slahan, st. V., schlagen, einschlagen; an. slā (2), st. V. (6), schlagen, töten, schmieden, werfen;
W.: germ. *slahan, st. V., schlagen, einschlagen; ae. slé-an, st. V. (6), schlagen, werfen, stechen;
W.: germ. *slahan, st. V., schlagen, einschlagen; afries. slā 150 und häufiger?, slā-n*, st. V. (6), schlagen, verwunden, erschlagen (V.);
W.: germ. *slahan, st. V., schlagen, einschlagen; anfrk. slā-n* 1, st. V. (6), schlagen;
W.: germ. *slahan, st. V., schlagen, einschlagen; as. slah-an 15, st. V. (6), schlagen, töten;
W.: germ. *slahan, st. V., schlagen, einschlagen; ahd. slahan 186, st. V. (6), schlagen, erschlagen, töten; mhd. slahen, st. V., schlagen, erschlagen, töten; nhd. schlagen, st. V., schlagen, töten, DW 15, 346;
W.: s. germ. *bislahan, st. V., schlagen, beschlagen (V.); ae. be-slé-an, st. V. (6), schlagen, abhacken, wegnehmen;
W.: s. germ. *bislahan, st. V., schlagen, beschlagen (V.); afries. bi-slā 15, bi-slā-n, st. V. (6), beschlagen (V.), entscheiden, verschließen;
W.: s. germ. *bislahan, st. V., schlagen, beschlagen (V.); ahd. bislahan* 9, st. V. (6), schlagen, beschlagen (V.), heften; mhd. beslahen, st. V., schlagen, beschlagen (V.); nhd. beschlagen, st. V., beschlagen (V.), DW 1, 1572;
W.: s. germ. *farslahan, st. V., erschlagen (V.); ae. for-slé-an, st. V. (6), durchschneiden, zerbrechen, töten, zerstören;
W.: s. germ. *farslahan, st. V., erschlagen (V.); afries. for-slā* 1, st. V. (6), erschlagen (V.);
W.: s. germ. *farslahan, st. V., erschlagen (V.); afries. ur-slā 2, st. V. (6), erschlagen (V.);
W.: s. germ. *farslahan, st. V., erschlagen; ahd. firslahan* 19, st. V. (6), erschlagen, töten, verschließen; mhd. verslahen, st. V., erschlagen, verwunden, töten; nhd. verschlagen, st. V., verschlagen (V.), DW 25, 1086;
W.: s. germ. *gaslahan, st. V., schlagen; as. gi-slah-an* 3, st. V. (6), erschlagen (V.); vgl. mnd. geslān, V., schlagen;
W.: s. germ. *gaslahan, st. V., schlagen; ahd. gislahan* 19, st. V. (6), schlagen, Metall in dünne Blätter schlagen; mhd. geslahen, st. V., schlagen, sich schlagend bewegen;
W.: s. germ. *teslahan, st. V., zerschlagen (V.); as. te-slah-an* 1, st. V. (6), zerschlagen (V.), zerstören;
W.: s. germ. *teslahan, st. V., zerschlagen (V.); ahd. zislahan* 6, zirslahan*, st. V. (6), zerschlagen (V.), abhauen, abschneiden; mhd. zerslahen, st. V., zerschlagen (V.); s. nhd. zerschlagen, st. V., zerschlagen (V.), auseinanderschlagen, in Stücke schlagen, DW 31, 757;
W.: s. germ. *uzslahan, st. V., ausschlagen; anfrk. ir-slā-n* 3, st. V. (6), erschlagen (V.), töten;
W.: s. germ. *uzslahan, st. V., ausschlagen; as. ā-slah-an* 6, st. V. (6), erschlagen (V.);
W.: s. germ. *uzslahan, st. V., ausschlagen; ahd. irslahan 133, st. V. (6), erschlagen, töten, vernichten; mhd. erslahen, st. V., zerschlagen (V.), totschlagen; nhd. erschlagen, st. V., erschlagen, DW 3, 964;
W.: s. germ. *slahō, st. F. (ō), Stange, Riegel; germ. *slahō-, *slahōn, sw. F. (n), Stange, Riegel; an. slā (1), st. F. (ō), Stange, Riegel;
W.: s. germ. *slahō, st. F. (ō), Stange, Riegel; germ. *slahō-, *slahōn, sw. F. (n), Stange, Riegel; ae. slé-a, slǣ, sla-hæ, st. F. (ō), Weberkamm;
W.: vgl. germ. *gaslahta-, *gaslahtaz, Adj., geartet; ahd. gislaht*, Adj., eigen, naturgemäß, entsprechend; mhd. geslaht, Adj., geartet, wohlgeartet, artig, fein; nhd. geschlacht, Adj., Adv., demselben Geschlecht angehörig, geartet, von guter Art, DW 5, 3896;
W.: vgl. germ. *gaslahta-, *gaslahtaz, Adj., geartet; ahd. gislahti (1) 21, st. N. (ja), Geschlecht, Stamm, Stammbaum; mhd. geslahte, st. N., Geschlecht, Stamm, Familie; nhd. Geschlecht, N., Geschlecht, DW 5, 3903;
W.: s. germ. *slahta-, *slahtam, st. N. (a), Geschlecht; afries. slach-t-e (1) 8, slacht, st. N. (a), Geschlecht;
W.: s. germ. *slahta-, *slahtam, st. N. (a), Geschlecht; as. slah-t* (1) 1, st. N. (a), Schlag, Geschlecht; vgl. mnd. slechte, F., Familie, Stamm, Volk; an. slek-t, st. F. (ō), Familie, Art (F.) (1), Lebensweise;
W.: s. germ. *slahta-, *slahtam, st. N. (a), Geschlecht; ahd. slaht* (1) 1, st. N. (a), Art (F.) (1), Geschlecht, Stamm; mhd. slaht, st. F., Geschlecht, Gattung, Art (F.) (1);
W.: s. germ. *slahtō (2), st. F. (ō), Schlagen, Tötung; afries. slach-t-e (2) 1 und häufiger?, F., Schlag;
W.: s. germ. *slahtō (2), st. F. (ō), Schlagen, Tötung; afries. slach-t-a (1) 29, sw. M. (n), F., Totschlag, Schlag, Gepräge;
W.: s. germ. *slahtō (1), st. F. (ō), Geschlecht; anfrk. slah-t-a 1, st. F. (ō), Geschlecht;
W.: s. germ. *slahtō (1), st. F. (ō), Geschlecht; ahd. slahta (1) 62, st. F. (ō), Geschlecht, Art (F.) (1), Gattung; mhd. slahte, st. F., Gattung, Geschlecht, Art (F.) (1);
W.: s. germ. *slahtō (2), st. F. (ō), Schlagen, Tötung; as. *slah-t-a?, st. F. (ō), Tötung;
W.: s. germ. *slahtō (2), st. F. (ō), Schlagen, Tötung; ahd. slahta (2) 31, st. F. (ō), Schlacht, Schlachtung, Tötung; mhd. slahte, st. F., Schlacht, Tötung, Schlachtung; nhd. Schlacht, F., Schlacht, DW 15, 231;
W.: s. germ. *slahtu-, *slahtuz, st. M. (u), Schlagen, Tötung; ae. slieh-t, slih-t, slyh-t, slæh-t, sleh-t, sleah-t, st. M. (i), Schlag, Streich, Tötung;
W.: s. germ. *slahta, Sb., Tötung, Schlachten, Schlacht; an. slāt-t-r, st. M. (a), Mahd;
W.: vgl. germ. *slahtra-, *slahtram, st. N. (a), Schlachtfleich; an. slāt-r, st. N. (a), Schlachtung, Schlachtfleisch;
W.: s. germ. *slaga-, *slagam, st. N. (a), Schlag; an. slag (1), st. N. (a), Schlag, Hieb, Kampf;
W.: s. germ. *slagi-, *slagiz, st. M. (i), Schlag; got. slah-s* 7, st. M. (i), Schlag, Plage;
W.: s. germ. *slagi-, *slagiz, st. M. (i), Schlag; an. slag-r, st. M. (i), Schlag, Melodie, Art (F.) (3);
W.: s. germ. *slagi-, *slagiz, st. M. (i), Schlag; ae. slėg-e, slæg-e, st. M. (i), Schlag, Streich, Ermordung;
W.: s. germ. *slagi-, *slagiz, st. M. (i), Schlag; vgl. ae. slic-c, N., Schläger (M.) (1), Hammer;
W.: s. germ. *slagi-, *slagiz, st. M. (i), Schlag; afries. slag-a (1) 1 und häufiger?, sw. M. (n), Schlagen, Tötung;
W.: s. germ. *slagi-, *slagiz, st. M. (i), Schlag; afries. slei 1, st. M. (i?), Schlag?;
W.: s. germ. *slagi-, *slagiz, st. M. (i), Schlag; anfrk. sleg-i* 1, st. M. (i), Schlag, Qual;
W.: s. germ. *slagi-, *slagiz, st. M. (i), Schlag; as. *slag?, st. M. (i?), Schlag;
W.: s. germ. *slagi-, *slagiz, st. M. (i), Schlag; ahd. slag 39, st. M. (i), Schlag, Abschlagen, Stoß; nhd. Schlag, M., Schlag, Handlung des Schlagens, DW 15, 314;
W.: s. germ. *slagō, st. F. (ō), Schlag; ae. slag-u, st. F. (ō), Schlacke;
W.: s. germ. *slagō, st. F. (ō), Schlag; as. *slag-a?, st. F. (ō), Schlag, Spur;
W.: s. germ. *slagō, st. F. (ō), Schlag; ahd. slaga (1) 8, st. F. (ō), Schlag, Hammer, großer Schmiedehammer; mhd. slage, st. F., Schlag, Hammer; nhd. (ält.) Schlage, F., Werkzeug zum Schlagen, DW 15, 337;
W.: s. germ. *slagō, *slagōn, *slaga, *slagan, sw. M. (n), Schläger (M.) (2), Totschläger; ae. slag-a, sw. M. (n), Mörder;
W.: s. germ. *slagō, *slagōn, *slaga, *slagan, sw. M. (n), Schläger (M.) (2), Totschläger; afries. *slag-a (2), sw. M. (n), Schläger (M.) (2), Totschläger;
W.: vgl. germ. *slagjō, st. F. (ō), Schlägel, Hammer; ae. slėcg, st. F. (jō), Hammer;
W.: vgl. germ. *slagjō-, *slagjōn, sw. F. (n), Schlegel, Hammer; an. slegg-ja, sw. F. (n), großer Schmiedehammer, Trollweib;
W.: vgl. germ. *slagila-, *slagilaz, st. M. (a), Schlägel; ae. slėg-el, st. M. (a), Schlägel, Plektrum;
W.: vgl. germ. *slagila-, *slagilaz, st. M. (a), Schlegel; ahd. slegil 9, st. M. (a), Schlegel, Keule, Klöppel; mhd. slegel, st. M., Schlägel, Keule; s. nhd. Schlegel, M., Schlegel;
W.: vgl. germ. *slōgjan, sw. V., überlisten; an. slœg-ja (2), sw. V. (1), überlisten;
W.: vgl. germ. *slōgi-, *slōgiz, *slōgja-, *slōgjaz?, Adj., lebendig, listig, schlau, schlagend, zu schlagen; an. slœg-r (2), Adj., schlau;
W.: vgl. germ. *slōgjō-, *slōgjōn, sw. F. (n), Vorteil, Nutzen; an. slœg-ja (1), sw. F. (n), Gewinn, Nutzen;
W.: vgl. germ. *slōgi-, *slōgiz, st. M. (i), Vorteil; an. slœg-r (1), st. M. (i), Vorteil, Nutzen.


*sleb-, *slob-, idg., V.: nhd. schlaff hängen; ne. hang down slackly;
RB.: Pokorny 655; Hw.: s. *lē̆b-.


*sleg-, *leg-, idg., Adj.: nhd. schlaff, matt; ne. slack (Adj.), sloppy;
RB.: Pokorny 959; Hw.: s. *slēg-;
W.: vgl. gr. λαγώς (lagōs), M., Hase; vgl. lat. lagōis, F. nhd. Haselhuhn, Birkhuhn;
W.: vgl. gr. λάγανον (láganon), N., Ölkuchen; vgl. lat. lag-an-um, N. nhd. Ölkuchen, gebackene Plinse.


*slēg-, *lēg-, *sləg-, *ləg-, idg., Adj.: nhd. schlaff, matt; ne. slack (Adj.), sloppy;
RB.: Pokorny 959 (1651/123), ind., gr., ital., kelt., germ., balt., slaw., toch.?; Hw.: s. *sleg-, *sleng-, *sləgon-;
W.: s. gr. λήγειν (lḗgein), V., aufhören, ablassen, sich legen, nachlassen;
W.: s. gr. λωγάς (lōgás), F., Hure;
W.: s. gr. λαγγάζειν (langázein), V., zaudern;
W.: s. gr. λαγνεύειν (lagneúein), V., geil sein (V.), wolllüstig sein (V.);
W.: s. gr. λαγνεία (lagneía), F., Ausschweifung, Wolllust;
W.: vgl. gr. λωγἀνιον (lōgánion), N., Wamme, Wamme beim Rind;
W.: lat. laxus, Adj., schlaff, nicht straff angezogen, gelockert, locker, schlapp;
W.: s. lat. languēre, V., matt sein (V.), ermattet sein (V.), matt, schlapp, welkend;
W.: germ. *slek-, V., schlaff sein (V.); got. slaíh-t-s* 1, Adj. (a), schlicht, glatt (, Lehmann S99);
W.: germ. *slak-, V., schlaff sein (V.); as. slėk-k-ian* 1, sw. V. (1a?), abstumpfen;
W.: s. germ. *slaka-, *slakaz, *slakka-, *slakkaz, Adj., locker, schlaff; an. slak-r, Adj., schlaff, nicht straff gespannt;
W.: s. germ. *slaka-, *slakaz, *slakka-, *slakkaz, Adj., locker, schlaff; ae. slæc, Adj., schlaff, matt, träge, faul;
W.: s. germ. *slaka-, *slakaz, *slakka-, *slakkaz, Adj., locker, schlaff; as. s-lak* 1, Adj., schlaff, mutlos, feige, furchtsam;
W.: s. germ. *slaka-, *slakaz, *slakka-, *slakkaz, Adj., locker, schlaff; ahd. slah* 2, Adj., schlapp, schlaff;
W.: s. germ. *slakjan, *slakwjan, sw. V., löschen (V.) (1); an. sløk-k-va, slek-k-ja, *slak-w-ian, sw. V. (1), löschen (V.) (1);
W.: s. germ. *slakōn, sw. V., schlaff werden; an. slak-n-a, sw. V. (2), schlaff werden;
W.: vgl. germ. *slauka-, *slaukaz, Adj., locker, schlaff, träge, faul; ae. sléac, Adj., schlaff, träge, matt;
W.: s. germ. *slihta-, *slihtaz, Adj., schlicht, glatt; got. slaíh-t-s* 1, Adj. (a), schlicht, glatt (, Lehmann S99);
W.: s. germ. *slihta-, *slihtaz, Adj., schlicht, eben (Adj.), glatt; as. sli-ht 1, Adj., geschmückt, verziert;
W.: s. germ. *hlenka-, *hlenkaz, Adj., schief, links; vgl. afries. hlenz-ene 4, F., Verkrümmung;
W.: s. germ. *hlenka-, *hlenkaz, Adj., schief, links; ahd. lenk* 1, lenc*, Adj., link, linke;
W.: s. germ. *lenk-, sw. V., schlaff sein (V.); vgl. ae. lunc-ian, sw. V., hinken;
W.: s. germ. *laka- (1), *lakaz, Adj., schlaff, lose, gering; s. germ. *lēka-, *lēkaz, *lǣka-, *lǣkaz, Adj., gering, elend; an. lak-r, lāk-r, Adj., unbedeutend, schlecht;
W.: s. germ. *laka- (1), *lakaz, Adj., schlaff, lose, gering; vgl. ae. læc-c-an (2), sw. V., tadeln;
W.: vgl. germ. *lakana, Sb., Laken, Tuch, Lappen; mnd. laken; an. -lak, st. N. (a), Laken;
W.: vgl. germ. *lakana, Sb., Laken, Tuch, Lappen (M. Sg.); ae. lac-en?, Sb., Mantel;
W.: vgl. germ. *lakana, Sb., Laken, Tuch, Lappen (M.); afries. lek-en 1 und häufiger?, lez-en, letz-en, st. N. (a), Laken;
W.: vgl. germ. *lakana, Sb., Laken (N.), Tuch, Lappen (M.); as. lak-an* 7, st. N. (a), Laken, Decke;
W.: vgl. germ. *lakana, Sb., Laken, Tuch, Lappen; ahd. lahhan (1) 86, lachan, st. N. (a), »Laken«, Tuch, Gewand; mhd. lachen (2), st. N., Tuch, Decke, Laken; s. nhd. Laken, M., N., Laken, Tuch, DW 12, 80.


*sləg-, *ləg-, idg., Adj.: Vw.: s. *slēg-.


*sləgon-, idg., Adj., Sb.: nhd. herabhängend, schlaff, wollüstig, Herabhängendes; ne. slack (Adj.), sloppy;
RB.: Pokorny 959; Hw.: s. *slēg-; E.: s. *slēg-.


*slēgᵘ̯-, idg., V.: nhd. drücken, misshandeln; ne. press (V.), maltreat;
RB.: Pokorny 960 (1652/124), gr., balt.; Hw.: s. *slōgᵘ̯ā;
W.: gr. λωβᾶσθαι (lōbasthai), V., beschimpfen, schimpflich behandeln, verstümmeln;
W.: s. gr. λώβη (lōbē), F., Beschimpfung, schimpfliche Behandlung, Schmach.


*slei-, idg., Adj., V.: nhd. schleimig, klebrig, gleiten, glätten, streichen; ne. slimy, slide (V.);
RB.: Pokorny 662; Hw.: s. *lei- (3), *sleib-, *sleidʰ-, *sleig-; E.: s. *lei- (3);
W.: s. gr. λείμᾶξ (leímax), F., Nacktschnecke; vgl. lat. līmāx, F., Wegschnecke;
W.: s. lat. līma, F., Feile;
W.: germ. *sleidan, st. V., gleiten; anfrk. bi-s-lī-d-an* 1, st. V. (1), schlüpfrig machen;
W.: germ. *sleidan, st. V., gleiten; ahd. slit* (1) 1, st. M. (a?, i?), Ausgleiten, Fall;
W.: germ. *sleikan, st. V., schleichen; ahd. slīhhan* 18, slīchan*, st. V. (1a), schleichen, kriechen, kribbeln; mhd. slīchen, st. V., schleichen; nhd. schleichen, st. V., schleichen, DW 15, 561;
W.: germ. *sleipan, st. V., schleifen (V.) (2); got. *slei-p-an, st. V. (3), schlüpfen;
W.: germ. *sleipan, st. V., schleifen (V.) (2); got. *sli-p-jan, sw. V. (1), schlüpfen;
W.: germ. *sleipan, st. V., schleifen (V.) (2); s. ae. s-li-p-a, sw. M. (n), Schleim, Brei, Teig;
W.: germ. *sleipan, st. V., schleifen (V.) (2); s. mnd. slīper, M., Schleifer; an. slīp-ari, st. M. (ja), Schleifer;
W.: germ. *sleipan, st. V., schleifen (V.) (2); ahd. slīfan* 14, st. V. (1a), gleiten, vergehen, verfallen (V.); mhd. slīfen, st. V., gleiten, sinken, fallen; nhd. schleifen, st. V., schleifen (V.) (2), sich gleitend hinwegbewegen, schleifen lassen, DW 15, 592;
W.: s. germ. *slippjan, sw. V., gleiten; got. *sli-p-jan, sw. V. (1), schlüpfen;
W.: s. germ. *slippjan, sw. V., gleiten; ahd. slipfen* 13, sliphen, sw. V. (1a), ausgleiten, straucheln, gleiten; mhd. slipfen, sw. V., ausgleiten, fallen; nhd. (ält.) schlipfen, sw. V., »schlipfen«, gleiten, DW 15, 745;
W.: s. germ. *slipra-, *slipraz, Adj., schlüpfrig, glatt; ahd. sleffar* 4, Adj., schlüpfrig;
W.: s. germ. *slīma-, *slīmam, st. N. (a), Schleim; ae. s-lī-m, st. N. (a), Schleim;
W.: s. germ. *slīma-, *slīmaz, st. M. (a), Schleim; ahd. slīm 1, st. M. (a?, i?), Schleim; mhd. slīm, st. N., Schleim, Schlamm; nhd. Schleim, M., Schleim, Schlamm, DW 15, 607;
W.: s. germ. *slīma-, *slīmam, st. N. (a), Schleim; an. s-lī-m, st. N. (a), Schleim;
W.: s. germ. *slīwa-, *slīwam, st. N. (a), Schleim, Schleie; an. s-lȳ, st. N. (a), schleimige Wasserpflanze;
W.: s. germ. *slīwa-, *slīwam, st. N. (a), Schleim, Schleie; ahd. slīo 23, sw. M. (n), Schlei, Schleie; mhd. slīe, sw. M., sw. F., Schleie; s. nhd. Schleie, F., Schleie, DW 15, 575.


*sləi-?, idg., Adj.: Vw.: s. *slī-.


*sleib-, *leib-, idg., Adj., V.: nhd. schleimig, klebrig, gleiten, glätten, streichen; ne. slimy, slide (V.);
RB.: Pokorny 663, 960; Hw.: s. *lei- (3), *slei-, *sleubʰ-? (?); E.: s. *lei- (3);
W.: s. gr. ὀλιβρός (olobrós), Adj., schlüpfrig, glatt;
W.: germ. *sleipan, st. V., schleifen (V.) (2); got. *slei-p-an, st. V. (3), schlüpfen;
W.: germ. *sleipan, st. V., schleifen (V.) (2); afries. s-lī-p-a 1 und häufiger?, st. V. (1), schleifen (V.) (2);
W.: germ. *sleipan, st. V., schleifen (V.) (2); s. mnd. slīper, M., Schleifer; an. slīp-ari, st. M. (ja), Schleifer;
W.: germ. *sleipan, st. V., schleifen (V.) (2); ahd. slīfan* 14, st. V. (1a), gleiten, vergehen, verfallen (V.); mhd. slīfen, st. V., gleiten, sinken, fallen; nhd. schleifen, st. V., schleifen (V.) (2), sich gleitend hinwegbewegen, schleifen lassen, DW 15, 592;
W.: s. germ. *slippjan, sw. V., gleiten; got. *sli-p-jan, sw. V. (1), schlüpfen;
W.: s. germ. *slippjan, sw. V., gleiten; ahd. slipfen* 13, sliphen, sw. V. (1a), ausgleiten, straucheln, gleiten; mhd. slipfen, sw. V., ausgleiten, fallen; nhd. (ält.) schlipfen, sw. V., »schlipfen«, gleiten, DW 15, 745;
W.: vgl. germ. *slaipjan, sw. V., schleppen, schleifen (V.) (2); afries. slê-p-a (2) 1 und häufiger?, sw. V. (1), schleifen (V.) (2), schleppen;
W.: s. germ. *slaipjan, sw. V., schleppen, schleifen (V.) (2); ahd. sleifen* 1, sw. V. (1a), gleiten; mhd. sleifen, sw. V., schleifen (V.) (2), gleiten; nhd. schleifen, sw. V., schleppend nachziehen, schleifen (V.) (2), DW 15, 597;
W.: vgl. germ. *slaipjan, sw. V., schleppen, schleifen (V.) (2); ahd. sleipfa (1) 16, sleipha, sleifa, sw. F. (n), Schleife (F.) (2), Holzrutsche, Enthaarungsmittel; mhd. sleife, sw. F., Schleife (F.) (2); nhd. Schleife, F., Schleife (F.) (2);
W.: vgl. germ. *slipra-, *slipraz, Adj., schlüpfrig, glatt; ae. s-li-p-or, Adj., schlüpfrig, schmutzig, unbeständig;
W.: vgl. germ. *slipra-, *slipraz, Adj., schlüpfrig, glatt; ahd. sleffar* 4, Adj., schlüpfrig;
W.: vgl. germ. *slaipa-, *slaipaz, *sleipa-, *sleipaz, Adj., schlüpfrig, glatt; an. s-lei-p-r, Adj. nhd, schlüpfrig;
W.: vgl. germ. *slaipa-, *slaipaz, *sleipa-, *sleipaz, Adj., schlüpfrig, glatt; ae. *s-lǣ-p (2), *s-lā-p (2), st. M. (a), schlüpfrige Stelle;
W.: vgl. germ. *slibra-, *slibraz, Adj., schlüpfrig; ae. s-li-f-er, s-li-f-or, Adj., schlüpfrig, trügerisch.


*sleidʰ-, *leidʰ-, idg., Adj., V.: nhd. schlüpfrig, gleiten; ne. slippery, slide (V.);
RB.: Pokorny 960 (1653/125), ind., gr., ital.?, kelt., germ., balt., slaw.; Hw.: s. *lei- (3), *slei-, *slindʰ-?; E.: s. *lei- (3);
W.: gr. ὀλισθάνειν (olisthánein), V., gleiten, ausgleiten;
W.: s. gr. ὀλισθηρός (olisthērós), Adj., schlüpfrig, glatt;
W.: s. gr. ὄλισθος (ólisthos), M., Glätte, Schlüpfrigkeit;
W.: germ. *sleidan, st. V., gleiten; ae. s-lī-d-an, st. V. (1), gleiten, schlüpfen, fallen;
W.: germ. *sleidan, st. V., gleiten; anfrk. bi-s-lī-d-an* 1, st. V. (1), schlüpfrig machen;
W.: germ. *sleidan, st. V., gleiten; ahd. slit* (1) 1, st. M. (a?, i?), Ausgleiten, Fall;
W.: s. germ. *slidi-, *slidiz, Adj., schlüpfrig; vgl. ae. s-li-d, Adj., schlüpfrig;
W.: s. germ. *slidō-, *slidōn, *slida-, *slidan, sw. M. (n), Schlitten; an. s-le-ð-i, sw. M. (n), Schlitten;
W.: s. germ. *slidō-, *slidōn, *slida-, *slidan, sw. M. (n), Schlitten; as. s-li-d-o* 1, sw. M. (n), Schlitten;
W.: s. germ. *slidō-, *slidōn, *slida-, *slidan, sw. M. (n), Schlitten; ahd. slito 29, sw. M. (n), Schlitten, Schleife (F.) (2); mhd. slite, sw. M., Schlitten; nhd. Schlitten, M., Schlitten, DW 15, 752;
W.: vgl. germ. *slidrōn, sw. V., schlittern, gleiten; ae. s-li-d-r-ian, sw. V. (2), ausgleiten;
W.: vgl. germ. *slidara-, *slidaraz, *slidra-, *slidraz, Adj., schlüpfrig; ae. s-li-d-or (1), Adj., schlüpfrig, glatt;
W.: s. germ. *slendan, st. V., gleiten, verschlingen; as. *s-li-n-d-an?, st. V. (3a), schlingen (V.) (2);
W.: s. germ. *slendan, st. V., gleiten, verschlingen; ahd. slintan* 16, st. V. (3a), verschlingen, zu sich nehmen; mhd. slinden, st. V., schlucken, schlingen (V.) (2), verschlingen; nhd. schlinden, st. V., »schlinden«, schlingen (V.) (2), DW 15, 723;
W.: vgl. germ. *slantjan, sw. V., klatschen, spritzen, schlenzen; an. s-le-t-t-a, sw. V. (1), werfen, spritzen.


*sleig-, *leig-, idg., V.: nhd. schlagen, hacken; ne. hit (V.), hack (V.);
RB.: Pokorny 961 (1654/126), ital., kelt., germ.;
W.: s. lat. ligo, M., Hacke, Ackerbau.


*sleig-, idg., Adj., V.: nhd. schleimig, gleiten, glätten, streichen; ne. slimy, slide (V.);
RB.: Pokorny 663; Hw.: s. *slindʰ-, *lei- (3), *slei-; E.: s. *lei- (3);
W.: s. gr. λίγδην (lígdēn), Adj., ritzend, streifend, Oberfläche streifend;
W.: vgl. gr. λίγδος (lígdos), M., Reibstein, Mörser;
W.: germ. *sleikan, st. V., schleichen; ae. s-li-c-ian, sw. V., glätten;
W.: germ. *sleikan, st. V., schleichen; afries. sli-k-k 1 und häufiger?, N.? nhd. Schlick;
W.: germ. *sleikan, st. V., schleichen; ahd. slīhhan* 18, slīchan*, st. V. (1a), schleichen, kriechen, kribbeln; mhd. slīchen, st. V., schleichen; nhd. schleichen, st. V., schleichen, DW 15, 561;
W.: s. germ. *sleikjan, sw. V., glätten; vgl. an. slī-k-i-stei-n-n, st. M. (a), Schleifstein;
W.: s. germ. *slihta-, *slihtaz, Adj., schlicht, eben (Adj.), glatt; an. slē-t-t-r, Adj., eben, glatt, flach, sanft;
W.: s. germ. *slihta-, *slihtaz, Adj., »schlicht«, eben (Adj.), glatt; ae. *sli-h-t (1), Adj., eben (Adj.);
W.: s. germ. *slihta-, *slihtaz, Adj., schlicht, eben (Adj.), glatt; afries. sliu-ch-t 3, Adj., schlicht, einfach;
W.: s. germ. *slihta-, *slihtaz, Adj., schlicht, eben (Adj.), glatt; as. sli-ht 1, Adj., geschmückt, verziert;
W.: s. germ. *slihta-, *slihtaz, Adj., schlicht, eben, glatt; ahd. sleht 54, sliht*, Adj., glatt, eben, schlicht; mhd. sleht, Adj., eben, gerad, platt; nhd. schlicht, Adj., Adv., schlicht, einfach, bloß, DW 15, 665; nhd. schlecht, Adj., schlecht;
W.: s. germ. *slihtjan, sw. V., glätten, ebnen; an. slē-t-t-a (2), sw. V. (2), schlichten, glätten;
W.: s. germ. *slihtō-, *slihtōn, sw. F. (n), Glätte, Ebene; an. slē-t-t-a (1), sw. F. (n), Ebene.


*sleig̑ʰ-, idg., V.: Vw.: s. *leig̑ʰ-.


*slemb-, *lemb-, idg., V.: Vw.: s. *slembʰ-.


*slembʰ-, *lembʰ-, *slemb-, *lemb-, idg., V.: nhd. schlaff hängen; ne. hang (V.) down;
RB.: Pokorny 655; Hw.: s. *lē̆b-; E.: s. *lē̆b-;
W.: s. lat. limbus, M., Streifen (M.), Besatz, Bordüre, Saum, Gürtel;
W.: s. germ. *slemba-, *slembaz, Adj., schief; got. *s-li-m-b-s, Adj. (a), schief;
W.: s. germ. *slemba-, *slembaz, Adj., schief; ahd. slimb* 1, Adj., schief, schräg;
W.: s. germ. *slempan, st. V., gleiten; an. s-lep-p-a (1), st. V. (3a), gleiten;
W.: s. germ. *slampjan, sw. V., fahren lassen, schlampen; germ. *slemp-, V., schlaff hängen; an. s-lep-p-a (2), sw. V. (1), gleiten lassen, verlieren;
W.: s. germ. *slumpi-, *slumpiz, Adj., gleiten lassen; an. s-lyp-p-r, Adj., von Waffen beraubt, unbewaffnet, waffenlos;
W.: s. germ. *lempan, st. V., gleiten, gehen, angemessen sein (V.), passen; ae. li-m-p-an, ly-m-p-an, st. V. (3a), sich ereignen, gehören, entsprechen;
W.: s. germ. *lempan, st. V., gleiten, gehen, angemessen sein (V.), passen; vgl. ae. lė-m-p-heal-t, lė-m-p-i-heal-t, Adj., hinkend;
W.: s. germ. *lempan, st. V., gleiten, gehen, angemessen sein (V.), passen; ahd. limpfan* 11, limphan*, st. V. (3a), passen, zukommen, jemandem zukommen; mhd. limpfen. st. V., angemessen sein (V.);
W.: vgl. germ. *galempan, st. V., geziemen, passen; as. gi-limp-an*, st. V. (3a), zukommen, zutreffen, geziemen;
W.: vgl. germ. *galempan, st. V., geziemen, passen; ahd. gilimpfan* 54, gilimphan*, st. V. (3a), sich gehören, zukommen, zutreffen;
W.: vgl. germ. *lempa-, *lempam, st. N. (a), Ereignis, Angemessenheit; ae. *li-m-p, st. N. (a), Zufall, Geschick;
W.: vgl. germ. *lempa-, *lempam, st. N. (a), Ereignis, Angemessenheit; ahd. gilimpf* 1, st. M. (a?, i?), st. N. (a), Übereinstimmung, Passen; mhd. gelimpf, gelimpfe, glimpf, st. M., sw. M., Benehmen, Befugnis, Recht; nhd. Glimpf, st. M., Angemessenheit, Benehmen, DW 8, 103.


*sleng-, *leng-, idg., Adj.: nhd. schlaff, matt; ne. slack (Adj.), sloppy;
RB.: Pokorny 959; Hw.: s. *slēg-; E.: s. *slēg-.


*sleng-, idg., V.: Vw.: s. *slenk-.


*slenk-, *sleng-, idg., V.: nhd. winden, drehen, schlingen (V.) (1), kriechen; ne. wind (V.), turn (V.);
RB.: Pokorny 961 (1655/127), kelt., germ., balt., slaw.;
W.: germ. *slengwan, st. V., gleiten; an. sly-ng-ja, slyng-va, st. V. (3a), werfen, schleudern;
W.: germ. *slengwan, st. V., gleiten; ae. sli-ng-an, st. V. (3a), sich schlingen (V.) (1), winden, kriechen;
W.: germ. *slengwan, st. V., gleiten; ahd. slingan* 1, st. V. (3a), schwingen, Glanz verlieren; mhd. slingen, st. V., schwingen, flechten, winden; nhd. schlingen, st. V., schlingen (V.) (1), sich winden, schleudern, schwingen, DW 15, 730;
W.: s. germ. *slangwjan, sw. V., schleudern; an. slø-ng-va (2), sle-ng-ja (1), sw. V. (1), schleudern, werfen;
W.: s. germ. *slangwjan, sw. V., schleudern; afries. sli-ng-ere 1 und häufiger?, afries, F., Schleuder;
W.: s. germ. *slangwjan, sw. V., schleudern; as. slė-ng-ira 5, sw. F. (n), Schleuder;
W.: s. germ. *slangwjan, sw. V., schleudern; ahd. *slengen?, sw. V. (1a), werfen, schleudern;
W.: s. germ. *slangwjan, sw. V., schleudern; ahd. firslengen* 1, sw. V. (1a), wegwerfen, wegschleudern;
W.: s. germ. *slangwjan, sw. V., schleudern; ahd. slengāri 2, st. M. (ja), Schleuderer;
W.: s. germ. *slangwjan, sw. V., schleudern; ahd. slengentī* 1, st. F. (ī), Hinschleudern;
W.: s. germ. *slangwjan, sw. V., schleudern; ahd. slengira 11, slingira, sw. F. (n), Schleuder, Schleudermaschine, Schlinge; mhd. slenger, st. F., Schleuder;
W.: vgl. germ. *slangwjō, st. F. (ō), Schlinge; germ. *slengwō, st. F. (ō), Schlinge; an. slø-ng-va (1), sle-ng-ja (2), sw. F. (n), Schleuder;
W.: vgl. germ. *slangwjō-, *slangwjōn, Sb., Schlinge; ahd. slinga 24, st. F. (ō), sw. F. (n), Schlinge, Schleuder; mhd. slinge, sw. F., st. F., Schleuder; nhd. Schlinge, F., Schlinge, DW 15, 724;
W.: vgl. germ. *slangō-, *slangōn, *slanga-, *slangan, sw. M. (n), Schlange; as. sla-ng-o 1, sw. M. (n), Schlange;
W.: vgl. germ. *slangō-, *slangōn, *slanga-, *slangan, sw. M. (n), Schlange; mnd. slange, F., Schlange; an. sla-ng-i, sw. M. (n), Schlange;
W.: vgl. germ. *slangō-, *slangōn, *slanga-, *slangan, sw. M. (n), Schlange; anfrk. sla-ng-o* 1, sw. M. (n), Schlange;
W.: vgl. germ. *slangō-, *slangōn, *slanga-, *slangan, sw. M. (n), Schlange; ahd. slango 8, sw. M. (n), Schlange, Salomonssiegel; mhd. slange, sw. M., Schlange, Drache (M.) (1); s. nhd. Schlange, F., Schlange, DW 15, 440;
W.: s. germ. *slenkan, st. V., kriechen, schleichen; ae. sli-nc-an, st. V. (3a), kriechen.


*slep-, *lep-, *slop-, *lop-, idg., V.: nhd. schlaff hängen; ne. hang (V.) down;
RB.: Pokorny 655; Hw.: s. *lē̆b-; E.: s. *lē̆b-.


*sler-, idg., V.: nhd. tönen, schlürfen; ne. sound (V.);
RB.: Pokorny 965; Hw.: s. *slrn̥g-;
W.: s. gr. λάρυγξ (lárynx), M., Kehle, Schlund;
W.: s. lat. lurcāre, V., schlemmen, fressen;
W.: s. lat. lurcārī, V., schlemmen, fressen;
W.: vgl. lat. lurco, lurcho, M., Fresser, Schlemmer, Wüstling.


*sleu-?, *leu-?, idg., Adj.: nhd. schlaff; ne. slack (Adj.), hanging (Adj.);
RB.: Pokorny 962 (1656/128), kelt., germ., balt., slaw.; Hw.: s. *lēu- (1), sleug-; E.: s. *lēu- (1);
W.: germ. *slaw-, V., schweigen?; s. ae. *slǣw-an, sw. V. (1?);
W.: s. germ. *slaiwa-, *slaiwaz, Adj., stumpf, kraftlos, träge, matt; an. slæ-r, sljā-r, sljō-r, Adj., stumpf;
W.: s. germ. *slaiwa-, *slaiwaz, Adj., stumpf, kraftlos, träge, matt; ae. slāw, slǣw, Adj., träge, langsam, faul;
W.: s. germ. *slaiwa-, *slaiwaz, Adj., stumpf, kraftlos, träge, matt; as. s-lêu* 1, Adj., schlaff, feige, mutlos, furchtsam;
W.: s. germ. *slaiwa-, *slaiwaz, Adj., stumpf, kraftlos, träge, matt; ahd. slēo* 9, Adj., stumpf, welk, lau;
W.: s. germ. *slaiwōn, sw. V., stumpf machen; an. sljō-v-a, slæ-v-a, sw. V. (2), stumpf machen;
W.: s. germ. *slaiwōn, sw. V., stumpf machen; germ. *slaiwēn, *slaiwǣn, sw. V., stumpf werden; ahd. slēwēn* 16, slēwōn*, sw. V. (3, 2), welken, erschlaffen, sich verzehren; mhd. slēwen, sw. V., stumpf werden, matt werden;
W.: s. germ. *slaumjan?, sw. V., schlaff werden; vgl. ae. slū-m-a, sw. M. (n), Schlummer;
W.: s. germ. *slauþa-, *slauþaz, Adj., schwach, kraftlos; got. *s-lau-þ-jan, sw. V. (1);
W.: s. germ. *slauþa-, *slauþaz, Adj., schlaff, kraftlos; ? vgl. ae. slo-þ, Sb., Sumpf;
W.: s. germ. *slud-, V., schlaff sein (V.), schleudern; an. slo-ð-r-a, sw. V., sich vorwärts schleppen;
W.: s. germ. *slut-, V., schlaff hängen; an. slu-t-a, sw. V., herabhängen;
W.: s. germ. *slukk-, V., niedergeschlagen sein (V.); an. lo-k-a (3), sw. V., hängen lassen;
W.: vgl. germ. *ludra-, *ludraz, Adj., nichtsnützig, verlottert, nichtig, unnütz; ahd. lotar* (1), Adj., nichtig, unnütz, leer, eitel; mhd. loter, Adj., locker, leichtsinnig, leichtfertig;
W.: vgl. germ. *lūþrja-, *lūþrjaz, Adj., verwahrlost, nichtsnutzig, verlottert; s. ae. lȳ-þr-e, Adj., böse, schlecht, gemein;
W.: vgl. germ. *lūþrja-, *lūþrjaz, Adj., verwahrlost, nichtsnutzig, verlottert; ae. lo-þ-er, st. M. (ja), Liederlicher;
W.: vgl. germ. *ludrō-, *ludrōn, *ludra-, *ludran, sw. M. (n), Nichtiger; ae. lo-d-d-ere, st. M. (ja), Bettler; an. lo-d-d-ar-i, st. M. (ja), Spielmann, Gaukler.


*sleub-?, idg., V.: Vw.: s. *sleubʰ-?.


*sleubʰ-?, *sleub-?, idg., V.: nhd. gleiten, schlüpfen; ne. slide (V.);
RB.: Pokorny 963 (1657/129), ital., germ.; Hw.: s. *sleug̑-?, *sleib- (?);
W.: ? s. lat. lūbricus, Adj., schlüpfrig;
W.: germ. *sleupan, st. V., schleichen, schlüpfen; got. sliup-an* 1, st. V. (2), schleichen, schlüpfen (, Lehmann S103);
W.: germ. *sleupan, st. V., schleichen, schlüpfen; ae. slū-p-an, st. V. (2), gleiten, schlüpfen;
W.: germ. *sleupan, st. V., schleichen, schlüpfen; ae. slíe-f-an, sw. V., hineinschlüpfen, anziehen;
W.: germ. *sleupan, st. V., schleichen, schlüpfen; ahd. sliofan* 2, st. V. (2a), schlüpfen, kriechen, sich verkriechen; mhd. sliefen, st. V., schlüpfen; nhd. schliefen, st. V., »schliefen«, schlüpfen, gleiten, DW 15, 680;
W.: s. germ. *uzsleupan, st. V., herausschleichen; ahd. irsliofan* 1, st. V. (2a), hervorschlüpfen, hervorkommen;
W.: s. germ. *slaupjan, sw. V., abstreifen, schlüpfen; got. *slau-p-jan, sw. V. (1), streifen;
W.: s. germ. *slaupjan, sw. V., abstreifen, schlüpfen; ae. slíe-p-an, sw. V. (1), abstreifen, überstreifen;
W.: s. germ. *slaupjan, sw. V., abstreifen, schlüpfen; afries. slê-p-a (1) 1, sw. V. (1), einen Strick um den Hals legen;
W.: s. germ. *slaupjan, sw. V., abstreifen, schlüpfen; as. slô-p-ian* 1, sw. V. (1a), losmachen;
W.: s. germ. *slaupjan, sw. V., abstreifen, schlüpfen; ahd. sloufen* 2, sw. V. (1a), »schlaufen«, schlüpfen machen, eindringen lassen; mhd. sloufen, sw. V., schließen, schlüpfen, dringen; nhd. schlaufen, sw. V., »schlaufen«, schlüpfen machen, schlüpfen, DW 15, 514;
W.: vgl. germ. *slaupa, Sb., Schlüpfen, Schleife, Schlaufe; got. *slau-f-a, Sb., Fruchthülse;
W.: vgl. germ. *slaupa, Sb., Schlüpfen, Schleife (F.) (1), Schlaufe; an. sly-p-p-a, sw. F. (n), weiter Mantel;
W.: vgl. germ. *slaupa, Sb., Schlüpfen, Schleife (F.) (1), Schlaufe; as. *slô-p?, st. M. (a?, i?), »Schlupf«, Schlupfloch;
W.: vgl. germ. *slaupa, Sb., Schlüpfen, Schleife (F.) (1), Schlaufe; ahd. slouf* (1) 1, st. M. (a?, i?), Schlüpfen, Öhr, Öse; mhd. slouf, st. M., Öhr, Schlüpfen;
W.: vgl. germ. *slupa-, *slupaz, st. M. (a), Umhang, Überwurf; an. slopp-r, st. M. (a), Messgewand;
W.: vgl. germ. *slupa-, *slupaz, st. M. (a), Umhang, Überwurf; ae. *slo-p, st. N. (a), Schlupf.


*sleug-, *leug-, *sleuk-, *leuk-, idg., V.: nhd. schlucken; ne. swallow (V.);
RB.: Pokorny 964 (1658/130), gr., kelt., germ., balt., slaw.; Hw.: s. *slungō, *lauko-?;
W.: gr. λύζειν (lýzein), V., Schlucken haben, schluchzen;
W.: s. gr. λυγγάνεσθαι (lyngánesthai), V., schluchzen;
W.: s. gr. λυγκαίνειν (lynkaínein), V., schluchzen;
W.: s. gr. λύγξ (lýnx), F., Schlucken;
W.: s. gr. λύγδην (lýgdēn), Adj., schluchzend;
W.: s. gr. λυγμός (lýgmós), M., Schlucken;
W.: germ. *slūkan, st. V., schlucken?; ahd. sluhho 1, slucho*, sw. M. (n), Schlucker, Fresser, Verzehrer; s. mhd. slūch, st. M., Schwelger, Fresser;
W.: germ. *slūkan, st. V., schlucken?; ahd. slukko* 1, slucko*, sw. M. (n), Schlucker, Fresser, Verzehrer;
W.: s. germ. *slūka-, *slūkaz?, M., Schlund; ahd. slūh* (1) 1, st. M. (a?, i?), Schlund; mhd. slūch, st. M., Schlund, Kehle (F.) (1); nhd. Schlauch, M., Schlauch, länglicher Behälter von biegsamem wasserdichtem Stoff, DW 15, 505;
W.: s. germ. *sluki-, *slukiz, Sb., Kehle (F.) (1), Schluck; ae. sloc-a, sw. M. (n), Bissen.


*sleug-, *leug-, idg., Adj.: nhd. schlaff, schlaff herabhängend; ne. slack (Adj.), hanging (Adj.);
RB.: Pokorny 962; Hw.: s. *sleu-; E.: s. *sleu-.


*sleug̑-?, *leug̑-?, *sleuk̑-?, *leuk̑-?, idg., V.: nhd. gleiten, schlüpfen; ne. slide (V.);
RB.: Pokorny 964 (1659/131), germ., balt., slaw.; Hw.: s. *sleubʰ-?;
W.: germ. *sluk-, V., schleichen, schlüpfen; as. s-lūk* 1, st. M. (a?, i?), »Schlauch«, Schlangenhaut;
W.: germ. *sluk-, V., schleichen, schlüpfen; ahd. urslūh* 1, st. M. (a?, i?), abgestreifte Haut der Schlange;
W.: germ. *sluh-, Sb., Hülle, Hülse, Schlaube; vgl. ae. *slōh-ter?, Sb., Graben (M.);
W.: s. germ. *slūha-, *slūhaz, Adj., schleichend, schlau, hinterlistig; vgl. ae. slā-wyr-m, st. M. (a), Blindschleiche.


*sleuk-, *leuk-, idg., V.: Vw.: s. *sleug-.


*sleuk̑-?, leuk-?, idg., V.: Vw.: s. *sleug̑-?.


*slī-, *lī-, *sləi-, idg., Adj.: nhd. bläulich; ne. bluish;
RB.: Pokorny 965 (1661/133), ital., kelt., germ., slaw.; Hw.: s. *slōi-, *slīu̯o-, *sloikᵘ̯o-?;
W.: s. lat. līvēre, Adj., bleifarbig sein (V.), bläulich sein (V.), bläulich, neidisch;
W.: s. lat. līvor, M., bleiartige Farbe, bleifarbiger Fleck, blauer Fleck, Missgunst, blasser Neid;
W.: vgl. lat. līvidus, Adj., bleifarbig, bläulich, blau, missgünstig, neidisch;
W.: s. germ. *slaihō, st. F. (ō), Schlehe; germ. *slaihō, *slaihōn, sw. F. (n), Schlehe; ae. slā-h, st. F. (ō), Schlehe;
W.: s. germ. *slaihō, st. F. (ō), Schlehe; germ. *slaihō-, *slaihōn, sw. F. (n), Schlehe; ahd. slēha 20, sw. F. (n), Schlehe; mhd. slēhe, sw. F., st. F., Schlehe; nhd. Schlehe, F., Schlehe, Schwarzdorn, DW 15, 556.


*slindʰ-?, idg., V.: nhd. kriechen, gleiten; ne. slide (V.);
RB.: Pokorny 961; Hw.: s. *sleidʰ-, *sleig-;
W.: germ. *slendan, st. V., gleiten, verschlingen; got. *s-li-n-d-an, st. V. (3,1), schlingen;
W.: germ. *slendan, st. V., gleiten, verschlingen; as. *s-li-n-d-an?, st. V. (3a), schlingen (V.) (2);
W.: germ. *slendan, st. V., gleiten, verschlingen; ahd. slintan* 16, st. V. (3a), verschlingen, zu sich nehmen, einnehmen; mhd. slinden, st. V., schlucken, schlingen (V.) (2), verschlingen; nhd. schlinden, st. V., »schlinden«, schlingen (V.) (2), DW 15, 723;
W.: s. germ. *farslendan, st. V., verschlingen; got. fra-sli-nd-an* 1, st. V. (3,1), verschlingen, verschlucken;
W.: s. germ. *farslendan, st. V., verschlingen; as. far-s-li-n-d-an* 1, st. V. (3a), verschlingen; mnd. vorslinden, st. und sw.? V.;
W.: s. germ. *farslendan, st. V., verschlingen; ahd. firslintan* 46, st. V. (3a), verschlingen, verzehren, herabschlucken; mhd. verslinten, st. V., verschlingen; nhd. (ält.) verschlinden, st. V., verschlingen, DW 25, 1106;
W.: s. germ. *slantjan, sw. V., klatschen, spritzen, schlenzen; s. germ. *slentan, st. V., gleiten; an. s-le-t-t-a, sw. V. (1), werfen, spritzen.


*slīu̯o-, idg., Adj.: nhd. bläulich; ne. bluish;
RB.: Pokorny 965; Hw.: s. *slī-; E.: s. *slī-;
W.: s. lat. līvor, M., bleiartige Farbe, bleifarbiger Fleck, blauer Fleck, Missgunst, blasser Neid;
W.: s. lat. līvēre, Adj., bleifarbig sein (V.), bläulich sein (V.), bläulich, neidisch;
W.: vgl. lat. līvidus, Adj., bleifarbig, bläulich, blau, missgünstig, neidisch;
W.: s. germ. *slaihō, st. F. (ō), Schlehe; germ. *slaihō, *slaihōn, sw. F. (n), Schlehe; ae. slā-h, st. F. (ō), Schlehe.


*slob-, idg., V.: Vw.: s. *sleb-, *lō̆b-.


*slōgᵘ̯ā, idg., F.: nhd. Plage; ne. trouble (N.);
RB.: Pokorny 960; Hw.: s. *slēgᵘ̯-; E.: s. *slēgᵘ̯-.


*slōi-, idg., Adj.: nhd. bläulich; ne. bluish;
RB.: Pokorny 965; Hw.: s. *slī-; E.: s. *slī-.


*sloikᵘ̯o-?, idg., Sb.: nhd. Schlehe; ne. sloe;
RB.: Pokorny 965; Hw.: s. *slī-; E.: s. *slī-.


*slop-, *lop-, idg., V.: Vw.: s. *slep-.


*slougā-?, idg., F.: nhd. Helfen, Dienen; ne. helping (Adj.), serving;
RB.: Pokorny 965; Hw.: s. *slougo-?.


*slougo-?, idg., F.: nhd. Helfen, Dienen; ne. helping (Adj.), serving;
RB.: Pokorny 965 (1662/134), kelt., balt., slaw.; Hw.: s. *slougā-?.


*slrn̥g-, *lrn̥g-, idg., V.: nhd. tönen, schlürfen; ne. sound (V.);
RB.: Pokorny 965 (1663/135), gr., ital., germ., balt.; Hw.: s. *sler-; E.: s. *sler-;
W.: s. gr. λάρυγξ (lárynx), M., Kehle, Schlund;
W.: lat. lurcāre, V., schlemmen, fressen;
W.: lat. lurcārī, V., schlemmen, fressen;
W.: s. lat. lurco, lurcho, M., Fresser, Schlemmer, Wüstling.


*slungō, *lungō, *slunkō, *lunkō, idg., V.: nhd. schlucken; ne. swallow (V.);
RB.: Pokorny 964; Hw.: s. *sleug-; E.: s. *sleug-.


*slunkō, *lunkō, idg., V.: Vw.: s. *slungō.


*smn̥-, idg., Num. Kard., Adv., Präp.: Vw.: s. *sem- (2).


*smā̆, idg., Partikel: Vw.: s. *sme.


*sme, *smā̆, idg., Partikel: nhd. wahrlich, allerdings; ne. truly, certainly;
RB.: Pokorny 966 (1664/136), ind., gr., ital.;
W.: gr. μά (má), Partikel, fürwahr, wahrlich;
W.: gr. (thess.) μά (má), Partikel? nhd. aber;
W.: s. gr. μήν (mḗn), μάν (mán), Partikel, fürwahr, wahrlich.


*smē-, *smeī-, *smei-, idg., V.: nhd. schmieren (V.) (1), streichen, wischen, reiben; ne. smear (V.);
RB.: Pokorny 966 (1665/137), arm., gr., ital., germ., balt., slaw.; Hw.: s. *smeid-, *smēik-, *smēig-, *smēu-, *smēi- (3);
W.: gr. σμῆν (smēn), V., schmieren, abwischen, abreiben;
W.: s. gr. σμήχειν (smḗchein), V., schmieren, abwischen, abreiben; s. gr. σμῆγμα (smēgma), N., Salbe, Seife; vgl. lat.-gr. smēgma, N., Reinigungsmittel, Salbe;
W.: s. gr. σμώχειν (smḗchein), V., reiben, zerreiben;
W.: s. gr. σμώνη (smōnē), F., Windstoß;
W.: s. gr. σμῶδιξ (smōdix), F., Strieme;
W.: s. gr. μικρός (mikrós), σμικρός (smikrós), Adj., klein, kurz, gering, wenig; nhd. mikro-, Präf., mikro..., klein;
W.: s. lat. mīca, F., Krümchen, Bisschen, Bissen;
W.: s. lat. macula, F., Lücke, Loch, Masche; afrz. maille; an. mell-a (1), sw. F. (n), Schlinge, Öse, Loch im Pfeilblatt;
W.: germ. *smeitan, st. V., schmeißen; got. *sme-i-t-an, st. V. (1), streichen, schmieren (V.) (1);
W.: germ. *smeitan, st. V., schmeißen; ae. smī-t-an, st. V. (1), beschmutzen, verunreinigen;
W.: germ. *smeitan, st. V., schmeißen; afries. smī-t-a* 1, st. V. (1), schmeißen, werfen;
W.: germ. *smeitan, st. V., schmeißen; ahd. smīzan* 2, st. V. (1a), streichen, schmieren (V.) (1), anstreichen; mhd. smīzen, st. V., streichen, schmieren (V.) (1); nhd. schmeißen, st. V., werfen, schlagen, streichen, DW 15, 999;
W.: s. germ. *bismeitan, st. V., beschmeißen, beschmieren, besudeln; ae. be-smī-t-an, st. V. (1), beflecken, verschmutzen, entehren;
W.: s. germ. *bismeitan, st. V., beschmeißen, beschmieren, besudeln; afries. bi-smī-t-a?, st. V. (1), beflecken;
W.: s. germ. *bismeitan, st. V., beschmeißen, beschmieren, besudeln; as. bi-smī-t-an* 1, st. V. (1a), beflecken; mnd. besmitten, sw. V.;
W.: s. germ. *bismeitan, st. V., beschmeißen, beschmieren, besudeln; ahd. bismīzan* 27, st. V. (1a), bestreichen, aufstreichen, beschmieren; mhd. besmīzen, st. V., beschmeißen, besudeln; nhd. beschmeißen, st. V., beschmeißen, beschmieren, bewerfen, DW 1, 1582;
W.: s. germ. *gasmeitan, st. V., schmieren (V.) (1), beschmieren; got. ga-sme-i-t-an* 1, st. V. (1), (perfektiv), aufstreichen, beschmieren;
W.: vgl. germ. *smaiti-, *smaitiz, Adj., geläutert; ae. smǣ-t-e, Adj. (ja), rein, fein, geläutert;
W.: s. germ. *smēhjan, *smǣhjan, sw. V., verringern, schmähen; lang. *smāhhan, *smāhhjan, V., verringern, schmähen;
W.: s. germ. *smēhjan, *smǣhjan, sw. V., verringern, schmähen; ahd. *smāhen?, sw. V. (1a), schmähen, gering, achten;
W.: s. germ. *smēhjan, *smǣhjan, sw. V., verringern, schmähen; ahd. firsmāhen* 5, sw. V. (1a), verschmähen, gering achten, verachten; mhd. versmāhen, sw. V., verschmähen, verachten; nhd. verschmähen, sw. V., verschmähen, schmähend zurückweisen, DW 15, 1118;
W.: s. germ. *smēhjan, *smǣhjan, sw. V., verringern, schmähen; ahd. gismāhen* 8, sw. V. (1a), sich erniedrigen, verringern, erniedrigen, herabsetzen;
W.: s. germ. *smēhēn, *smǣhǣn, sw. V., klein sein (V.); as. *sma-h-ti?, Adj., hungrig;
W.: s. germ. *smēhēn, *smǣhǣn, sw. V., klein sein (V.); ahd. *smāhēn?, sw. V. (3), gering, werden;
W.: s. germ. *smēhēn, *smǣhǣn, sw. V., klein sein (V.); ahd. bismāhēn* 10, sw. V. (3), verächtlich erscheinen; mhd. besmāhen, sw. V., schimpflich scheinen; nhd. beschmähen, sw. V., besudeln, DW 1, 1581;
W.: s. germ. *smēhēn, *smǣhǣn, sw. V., klein sein (V.); ahd. irsmāhēn* 4, sw. V. (3), abschrecken, wertlos werden;
W.: s. germ. *smēha-, *smēhaz, *smǣha-, *smǣhaz, *smēhja-, *smēhjaz, *smǣhja-, *smǣhjaz, Adj., klein, gering, schmählich; an. smā-r, *smāhiR, Adj., klein, gering, winzig;
W.: s. germ. *smēha-, *smēhaz, *smǣha-, *smǣhaz, *smēhja-, *smēhjaz, *smǣhja-, *smǣhjaz, Adj., klein, gering, schmählich; ahd. smāhi* 33, Adj., verächtlich, klein, gering; mhd. smæhe, Adj., klein, gering; nhd. schmäch, schmähe, Adj., schmählich, DW 15, 881;
W.: s. germ. *smāhōn, sw. V., verringern, schmähen; an. smā, sw. V. (2), spotten, höhnen;
W.: s. germ. *smāhōn, sw. V., verringern, schmähen; afries. smā-ia* 1 und häufiger?, sw. V. (2), schmähen;
W.: vgl. germ. *smēhtō-, *smēhtōn, *smǣhtō-, *smǣhtōn, sw. F. (n), geringer Weg, enger Weg; an. smā-t-t-a, sw. F. (n), enger Weg;
W.: vgl. germ. *smakkōn (2), *smakōn, sw. V., klappern; germ. *smik-, V., klapsen, streicheln; vgl. ae. sma-c-ian, sw. V. (2), streicheln, schmeicheln, verführen;
W.: vgl. germ. *smig-, V., reiben, klein machen; ahd. smehhar* 1, smechar*, Adj., schwächlich;
W.: vgl. germ. *smikra-, *smikraz, Adj., fein, zierlich, elegant, schmuck; ae. smi-c-er, Adj., schön, fein, zierlich;
W.: vgl. germ. *smikra-, *smikraz, Adj., fein, zierlich, elegant, schmuck; ahd. smekkar* 3, smeckar*, Adj., geschmackvoll, elegant;
W.: vgl. germ. *smittōn, sw. V., beschmieren; ae. smi-t-t-ian, sw. V. (2), beflecken, anstecken;
W.: vgl. germ. *smittōn, sw. V., beschmieren; afries. *smi-t-t-a, sw. V. (2), beflecken;
W.: s. germ. *mu-, V., reiben; an. mā (2), sw. V., abkratzen, auswischen.


*smeg-, idg., V.: Vw.: s. *smegʰ-.


*smēg-, idg., Adj.: Vw.: s. *smēig-.


*smegʰ-, *smeg-, idg., V.: nhd. schmecken; ne. taste (V.);
RB.: Pokorny 967 (1666/138), germ., balt.; Hw.: s. *mē̆gʰ- (?);
W.: s. germ. *smakkōn (1), *smakōn, sw. V., schmecken; ae. smæc-c-an, sw. V. (1), schmecken;
W.: s. germ. *smakkōn, *smakōn, sw. V., schmecken; afries. smak-ia 1, sw. V. (2), schmecken;
W.: s. germ. *smakkōn, *smakōn, sw. V., schmecken; afries. smak-a 4, sw. M. (n), Geschmack, Geschmackssinn;
W.: s. germ. *smakkōn, *smakōn, sw. V., schmecken; afries. smek 4, st. M. (a?), Geschmack;
W.: s. germ. *smakkōn, *smakōn, sw. V., schmecken; ahd. gismakkēn* 3, gismackēn*, sw. V. (3), schmecken, Geschmack von sich geben; mhd. gesmachen, sw. V., auskosten, schmecken; nhd. (ält.) geschmachen, sw. V., einem gut schmecken, DW 5, 3933;
W.: s. germ. *smakka-, *smakkaz, st. M. (a), Geschmack; *smakkōn, *smakōn, sw. V., schmecken; ahd. smak* (1) 4, smac, st. M. (a?, i?), Geschmack, Genuss; mhd. smac, st. M., Geschmack; nhd. (ält.) Schmack, M., Geschmack, DW 15, 893;
W.: vgl. germ. *smakkōn, *smakōn, sw. V., schmecken; germ. *smakka-, *smakkaz, st. M. (a), Geschmack; ahd. smekken* 11, smecken*, sw. V. (1a), schmecken, kosten (V.) (2), erkennen; mhd. smecken, sw. V., schmecken, kosten (V.) (2), versuchen; nhd. schmecken, sw. V., schmecken, DW 15, 961.


*smei-, idg., V.: Vw.: s. *smē-.


*smei- (1), *mei-, *smeu-, idg., V.: nhd. lächeln, staunen; ne. smile (V.);
RB.: Pokorny 967 (1667/139), Krahe Bd. 1, 86, ind., gr., ital., kelt., germ., balt., slaw., toch.; Hw.: s. *smeiro-;
W.: gr. μειδιᾶν (meidian), V., lachen;
W.: s. gr. μείδημα (meídēma), N., Lächeln;
W.: s. gr. μεῖδος (meidos), M.?, Gelächter;
W.: s. lat. mīrus, Adj., wunderbar, erstaunlich, auffallend, seltsam;
W.: vgl. lat. cōmis, Adj., aufgeräumt, launig, munter, frohsinnig;
W.: vgl. lat. cosmis, alat., Adj., gefällig, freundlich;
W.: germ. *smi-, V., lächeln; ahd. smielēn* 1, sw. V. (3), lächeln; mhd. smielen, sw. V., lächeln;
W.: germ. *smi-, V., lächeln; ahd. smieren* 6, smierōn*, sw. V. (3, 2), lächeln, sich freuen, grinsen; mhd. smieren, sw. V., lächeln;
W.: s. germ. *smairja-, *smairjaz, st. M. (a), Lippe; vgl. ae. smǣ-r, st. M. (a?, ja?), Lippe, Backe;
W.: s. germ. *smairja-, *smairjaz, st. M. (a), Lippe; vgl. ae. smǣ-r-a-s, M. Pl., Lippen, Backen;
W.: s. germ. *smairja-, *smairjaz, Adj., lächelnd; s. ae. *smǣ-r-e, Adj., leicht, lustig;
W.: s. germ. *smairja-, *smairjaz, Adj., lächelnd; vgl. ae. smea-r-c-ian, sw. V., lächeln;
W.: vgl. germ. *bismarōn, sw. V., verspotten; anfrk. bi-sme-r 5, st. N. (a), Spott, Schimpf.


*smeī-, idg., V.: Vw.: s. *smē-.


*smēi- (2), *sməi-, *smī̆-, idg., V.: nhd. schnitzen, hauen; ne. carve;
RB.: Pokorny 968 (1668/140), gr., germ., balt.?;
W.: s. gr. σμινύη (sminýē), F., Karst, zweizinkige Hacke;
W.: s. germ. *smiþōn, sw. V., bearbeiten, schmieden; got. *smi-þ-ōn, sw. V. (2), bewirken;
W.: s. germ. *smiþōn, sw. V., bearbeiten, schmieden; ae. smi-þ-ian, sw. V. (2), schmieden, verfertigen;
W.: s. germ. *smiþōn, sw. V., bearbeiten, schmieden; anfrk. smi-th-on* 1, sw. V. (1), »schmieden«, anfertigen;
W.: s. germ. *smiþōn, sw. V., bearbeiten, schmieden; as. smi-th-ōn* 1, sw. V. (2), »schmieden«, verfertigen;
W.: s. germ. *smiþōn, sw. V., bearbeiten, schmieden; ahd. smidōn 10?, sw. V. (2), schmieden, schlagen, verarbeiten; mhd. smiden, sw. V., schmieden, hämmern; nhd. schmieden, sw. V., schmieden, DW 15, 1062;
W.: s. germ. *smiþa-, *smiþaz, st. M. (a), Bearbeiter, Schmied; got. *smi-þ-s, st. M. (a), Schmied;
W.: s. germ. *smiþa-, *smiþaz, st. M. (a), Bearbeiter, Schmied; an. smi-ð-r, st. M. (a), Schmied, Handwerker, Künstler;
W.: s. germ. *smiþa-, *smiþaz, st. M. (a), Bearbeiter, Schmied; ae. smi-þ, st. M. (a), Schmied, Zimmermann, Handwerker;
W.: s. germ. *smiþa-, *smiþaz, st. M. (a), Bearbeiter, Schmied; afries. smi-th 3, sme-th, st. M. (a), Schmied;
W.: s. germ. *smiþa-, *smiþaz, st. M. (a), Bearbeiter, Schmied; germ. *smiþō-, *smiþōn, *smiþa-, *smiþan, sw. M. (n), Bearbeiter, Schmied; as. smi-th* 1, st. M. (a), Schmied;
W.: s. germ. *smiþa-, *smiþaz, st. M. (a), Bearbeiter, Schmied; ahd. smid 29, st. M. (a), Schmied; mhd. smit, st. M., Metallarbeiter, Schmied; nhd. Schmied, M., Schmied, Metallwerker, DW 15, 1053;
W.: s. germ. *smiþō-, *smiþōn, *smiþa-, *smiþan, sw. M. (n), Bearbeiter, Schmied; got. *smi-þ-a?, sw. M. (n), Schmied;
W.: s. germ. *smiþō, st. F. (ō), Schmieden, Geschmeide; ahd. smīda 6, st. F. (ō), Geschmeide, Metallmasse die verarbeitet wird; mhd. smide, st. F., Metall, Schmuck aus Metall;
W.: s. germ. *smiþjō-, *smiþjōn, sw. F. (n), Schmiede; an. smi-ð-ja, sw. F. (n), Schmiede (F.);
W.: s. germ. *smiþjō-, *smiþjōn, sw. F. (n), Schmiede; ae. smi-þ-þ-e, sw. F. (n), Schmiede;
W.: s. germ. *smiþjō-, *smiþjōn, sw. F. (n), Schmiede; afries. smi-th-e 3, st. F. (jō), sw. F. (n), Schmiede;
W.: s. germ. *smiþjō-, *smiþjōn, sw. F. (n), Schmiede; as. smi-th-a 1?, st. F. (jō), sw. F. (n), Schmiede;
W.: s. germ. *smiþjō-, *smiþjōn, sw. F. (n), Schmiede; ahd. smitta 21, smidda, st. F. (jō), sw. F. (n), Schmiede, Schmiedewerkstatt; mhd. smitte, sw. F., st. F., Schmiede; nhd. Schmiede, F., Schmiede, Werkstatt des Schmiedes, DW 15, 1058;
W.: s. germ. *smiþi-, *smiþiz, st. F. (i), Schmieden, Geschmiede; an. smī-ð, st. F. (i), kunstfertige Arbeit;
W.: s. germ. *smiþi-, *smiþiz, st. F. (i), Schmieden, Geschmiede; an. smī-ð-i, N. nhd. Werk, Arbeit;
W.: vgl. germ. *smaiþra-, *smaiþraz, st. M. (a), Handwerker; ahd. smeidar 2, st. M. (a), Künstler, Meister.


*smēi- (3), idg., V.: nhd. schmieren (V.) (1), streichen, wischen, reiben; ne. smear (V.);
RB.: Pokorny 968, 966; Hw.: s. *smē-, *mai- (2); E.: s. *mai- (2).


*sməi-, idg., V.: Vw.: s. *smēi- (2).


*smeid-, idg., V.: nhd. schmieren (V.) (1), streichen, wischen, reiben; ne. smear (V.);
RB.: Pokorny 966; Hw.: s. *smē-; E.: s. *smē-;
W.: germ. *smeitan, st. V., schmeißen; got. *sme-i-t-an, st. V. (1), streichen, schmieren (V.) (1);
W.: germ. *smeitan, st. V., schmeißen; ae. smī-t-an, st. V. (1), beschmutzen, verunreinigen;
W.: germ. *smeitan, st. V., schmeißen; afries. smī-t-a* 1, st. V. (1), schmeißen, werfen;
W.: germ. *smeitan, st. V., schmeißen; ahd. smīzan* 2, st. V. (1a), streichen, schmieren (V.) (1), anstreichen; mhd. smīzen, st. V., streichen, schmieren (V.) (1); nhd. schmeißen, st. V., werfen, schlagen, streichen, DW 15, 999;
W.: s. germ. *bismeitan, st. V., bestreichen; got. bi-sme-i-t-an* 1, st. V. (1), bestreichen, beschmieren (, Lehmann B68);
W.: s. germ. *bismeitan, st. V., beschmeißen, beschmieren, besudeln; ae. be-smī-t-an, st. V. (1), beflecken, verschmutzen, entehren;
W.: s. germ. *bismeitan, st. V., beschmeißen, beschmieren, besudeln; afries. bi-smī-t-a?, st. V. (1), beflecken;
W.: s. germ. *bismeitan, st. V., beschmeißen, beschmieren, besudeln; as. bi-smī-t-an* 1, st. V. (1a), beflecken; mnd. besmitten, sw. V.;
W.: s. germ. *bismeitan, st. V., beschmeißen, beschmieren, besudeln; ahd. bismīzan* 27, st. V. (1a), bestreichen, aufstreichen, beschmieren; mhd. besmīzen, st. V., beschmeißen, besudeln; nhd. beschmeißen, st. V., beschmeißen, beschmieren, bewerfen, DW 1, 1582;
W.: s. germ. *gasmeitan, st. V., schmieren (V.) (1), beschmieren; got. ga-sme-i-t-an* 1, st. V. (1), (perfektiv), aufstreichen, beschmieren;
W.: vgl. germ. *smaiti-, *smaitiz, Adj., geläutert; ae. smǣ-t-e, Adj. (ja), rein, fein, geläutert;
W.: vgl. germ. *smittōn, sw. V., beschmieren; ae. smi-t-t-ian, sw. V. (2), beflecken, anstecken;
W.: vgl. germ. *smittōn, sw. V., beschmieren; afries. *smi-t-t-a, sw. V. (2), beflecken.


*smēig-, *smēg-, *smī̆g-, idg., Adj.: nhd. klein, zierlich; ne. little, tiny;
RB.: Pokorny 966; Hw.: s. *smē-; E.: s. *smē-;
W.: germ. *smig-, V., reiben, klein machen; ahd. smehhar* 1, smechar*, Adj., schwächlich;
W.: s. germ. *smikra-, *smikraz, Adj., fein, zierlich, elegant, schmuck; ae. smi-c-er, Adj., schön, fein, zierlich;
W.: s. germ. *smikra-, *smikraz, Adj., fein, zierlich, elegant, schmuck; ahd. smekkar* 3, smeckar*, Adj., geschmackvoll, elegant;
W.: vgl. germ. *smakkōn (2), *smakōn, sw. V., klappern; germ. *smik-, V., klapsen, streicheln; ae. sma-c-ian, sw. V. (2), streicheln, schmeicheln, verführen.


*smēik-, *smēk-, *smīk-, idg., Sb.: nhd. Krümchen; ne. crumb (N.);
RB.: Pokorny 966; Hw.: s. *smē-; E.: s. *smē-;
W.: lat. mīca, F., Krümchen, Bisschen, Bissen;
W.: s. germ. *smēha-, *smēhaz, *smǣha-, *smǣhaz, *smēhja-, *smēhjaz, *smǣhja-, *smǣhjaz, Adj., klein, gering, schmählich; an. smā-r, *smāhiR, Adj., klein, gering, winzig;
W.: s. germ. *smēha-, *smēhaz, *smǣha-, *smǣhaz, *smēhja-, *smēhjaz, *smǣhja-, *smǣhjaz, Adj., klein, gering, schmählich; ahd. smāhi* 33, Adj., verächtlich, klein, gering; mhd. smæhe, Adj., klein, gering; nhd. schmäch, schmähe, Adj., schmählich, DW 15, 881;
W.: s. germ. *smēhjan, *smǣhjan, sw. V., verringern, schmähen; lang. *smāhhan, *smāhhjan, V., verringern, schmähen;
W.: s. germ. *smēhjan, *smǣhjan, sw. V., verringern, schmähen; ahd. *smāhen?, sw. V. (1a), schmähen, gering, achten;
W.: s. germ. *smēhjan, *smǣhjan, sw. V., verringern, schmähen; ahd. firsmāhen* 5, sw. V. (1a), verschmähen, gering achten, verachten; mhd. versmāhen, sw. V., verschmähen, verachten; nhd. verschmähen, sw. V., verschmähen, schmähend zurückweisen, DW 15, 1118;
W.: s. germ. *smēhjan, *smǣhjan, sw. V., verringern, schmähen; ahd. gismāhen* 8, sw. V. (1a), sich erniedrigen, verringern, erniedrigen;
W.: s. germ. *smēhēn, *smǣhǣn, sw. V., klein sein (V.); as. *sma-h-ti?, Adj., hungrig;
W.: s. germ. *smēhēn, *smǣhǣn, sw. V., klein sein (V.); ahd. *smāhēn?, sw. V. (3), gering, werden;
W.: s. germ. *smēhēn, *smǣhǣn, sw. V., klein sein (V.); ahd. bismāhēn* 10, sw. V. (3), verächtlich erscheinen; mhd. besmāhen, sw. V., schimpflich scheinen; nhd. beschmähen, sw. V., besudeln, DW 1, 1581;
W.: s. germ. *smēhēn, *smǣhǣn, sw. V., klein sein (V.); ahd. irsmāhēn* 4, sw. V. (3), abschrecken, wertlos werden;
W.: s. germ. *smāhōn, sw. V., verringern, schmähen; an. smā, sw. V. (2), spotten, höhnen;
W.: s. germ. *smāhōn, sw. V., verringern, schmähen; afries. smā-ia* 1 und häufiger?, sw. V. (2), schmähen;
W.: vgl. germ. *smēhtō-, *smēhtōn, *smǣhtō-, *smǣhtōn, sw. F. (n), geringer Weg, enger Weg; an. smā-t-t-a, sw. F. (n), enger Weg.


*smeiro-, idg., Adj.: nhd. erstaunlich; ne. astonishing (Adj.);
RB.: Pokorny 967; Hw.: s. *smei- (1); E.: s. *smei- (1).


*smeit-, *smit-, idg., V.: nhd. werfen; ne. throw (V.);
RB.: Pokorny 968 (1669/141), iran., ital.;
W.: lat. mittere, V., gehen lassen, schicken; s. lat. missa, F., Messe (F.) (1); an. mess-a (1), F. nhd. Messe (F.) (1);
W.: lat. mittere, V., gehen lassen, schicken; s. lat. missa, F., Messe (F.) (1); ae. mæs-s-e, sw. F. (n), Messe (F.) (1), Eucharistie;
W.: lat. mittere, V., gehen lassen, schicken; s. lat. missa, F., Messe (F.) (1); afries. mis-s-e 21, mis-s-a (2), st. F. (ō), Messe (F.) (1), kirchliches Fest;
W.: lat. mittere, V., gehen lassen, schicken; s. lat. missa, F., Messe (F.) (1); as. mis-s-a* 15, st. F. (ō), Messe (F.) (1), Feiertag.


*smek-, idg., Sb.: nhd. Kinn, Bart; ne. chin (N.), beard (N.);
RB.: Pokorny 968 (1670/142), ind., arm., alb., ital.?, kelt., germ., balt., heth.;
W.: ? s. lat. māla, F., Kinnbacke, Kinnbacken, Kinnlade, Wange.


*smēk-, idg., Sb.: Vw.: s. *smēik-.


*smel-, idg., V.: Vw.: s. *mel- (1).


*smel- (1), idg., V.: nhd. brennen, schwelen; ne. burn (V.) slowly with a lot of smoke;
RB.: Pokorny 969 (1671/143), kelt., germ., balt., slaw.;
W.: s. germ. *smertan, st. V., schmerzen; ae. s-meor-t-an, st. V. (3b), schmerzen;
W.: s. germ. *smertan, st. V., schmerzen; ahd. smerzan 7, st. V. (3b), schmerzen, verwunden, leid tun; mhd. smërzen, st. V., schmerzen; nhd. schmerzen, sw. V., schmerzen, Schmerzen verursachen, DW 15, 1039;
W.: s. germ. *smarta-, *smartaz, Adj., schmerzend; ae. s-mear-t, Adj., schmerzend, schmerzhaft;
W.: s. germ. *smarta-, *smartaz, Adj., schmerzend; afries. smer-t 1 und häufiger?, Adj., scharf, schmerzend;
W.: ? vgl. germ. *smeukan, st. V., rauchen; ae. smeoc-an, st. V. (2), rauchen;
W.: ? vgl. germ. *smaukjan?, sw. V., rauchen; ae. smíec-an, sw. V. (1), rauchen, räuchern;
W.: ? vgl. germ. *smaukjan?, sw. V., rauchen; germ. *smukōn, sw. V., rauchen; ae. smoc-ian, sw. V. (1?, 2?), rauchen, räuchern;
W.: ? vgl. germ. *smauki-, *smaukiz, st. M. (i), Rauch; ae. smoc-a, sw. M. (n), Rauch;
W.: ? vgl. germ. *smauki-, *smaukiz, st. M. (i), Rauch; ae. smíec, st. M. (i), Schmauch, Rauch, Dampf (M.) (1).


*smel- (2), idg., Adj.: nhd. grau; ne. grey (Adj.);
RB.: Pokorny (1672/144), gr., balt.; Hw.: s. *mel- (6); E.: s. *mel- (6);
W.: s. gr. μελίη (melíē), F., Esche, Lanzenschaft aus Eschenholz;
W.: vgl. gr. μέλινος (mélinos), Adj., eschen, von Eschenholz stammend.


*smēlo-, idg., Sb.: Vw.: s. *mēlo-.


*smer-, *mer-, idg., V.: nhd. gedenken, sich erinnern, sorgen, zögern, versorgen; ne. think of;
RB.: Pokorny 969 (1673/145), ind., iran., arm., gr., ital., kelt., germ., balt., slaw.; Hw.: s. *mimoro-;
W.: gr. μείρεσθαι (meíresthai), V., Anteil erhalten, teilhaftig sein (V.);
W.: s. gr. μέρος (méros), N., Anteil, Teil, Los, Rolle, Rang, Amt;
W.: s. gr. μερίς (merís), F., Anteil, Teil, Portion, Klasse;
W.: s. gr. μερμαίρειν (mermaírein), V., sorgen, sinnen, zaudern;
W.: vgl. gr. μέρμερος (mérmeros), Adj., denkwürdig, Sorge verursachend;
W.: vgl. gr. μέρμηρα (mérmēra), F., Sorge, Sinnen;
W.: s. gr. μερμηρίζειν (mermērízein), V., sorgen, überlegen (V.), sinnen;
W.: s. gr. μεριμνᾶν (merimnan), V., sorgen, sinnen, grübeln;
W.: vgl. gr. μέριμνα (mérimna), F., Sorge, Besorgnis;
W.: s. gr. μόρος (móros), M., Zuteilung, Los, Schicksal;
W.: s. gr. (lakon.) μόρα (móra), F., Abteilung des spartanischen Heeres;
W.: s. gr. μόριον (mórion), N., Teilchen, Heeresteil, Körperteil;
W.: vgl. gr. ἄμμορος (ámmoros), Adj., unteilhaftig, unglücklich;
W.: s. gr. μάρτυς (mártys), M., Zeuge, Märtyrer; lat. martyr, M., Märtyrer; ae. mar-tir, st. M. (a), Märtyrer;
W.: s. gr. μάρτυς (mártys), M., Zeuge, Märtyrer; lat. martyr, M., Märtyrer; afries. mar-tir 2, mar-til, st. M. (a), Märtyrer;
W.: s. gr. μάρτυς (mártys), M., Zeuge, Märtyrer; lat. martyr, M., Märtyrer; vgl. afries. mar-til-ar 1 und häufiger?, M., Märtyrer;
W.: s. gr. μάρτυς (mártys), M., Zeuge, Märtyrer; lat. martyr, M., Märtyrer; as. mar-t-ir* 1, st. M. (a), Märtyrer;
W.: s. gr. μάρτυς (mártys), M., Zeuge, Märtyrer; lat. martyr, M., Märtyrer; ahd. martir* 2, st. M. (a), Märtyrer;
W.: s. gr. μάρτυς (mártys), M., Zeuge, Märtyrer; vgl. gr. μαρτύριον (martýrion), N., Zeugnis, Beweis; lat. martyrium, N., Martyrium, Zeugnis; as. mar-t-ir-ōn* 1, sw. V. (2), martern;
W.: vgl. gr. μάρτυρος (mártyros), M., Zeuge, Märtyrer;
W.: vgl. gr. εἰμραμένη (heimarménē), F., Schicksal;
W.: ? gr. ἁμαρτάνειν (hamartánein), V., verfehlen, nicht treffen, verlieren, abschweifen;
W.: s. lat. memor, Adj., sich erinnernd, eingedenk; ae. *mi-mor, Adj., eingedenk;
W.: s. lat. memor, Adj., sich erinnernd, eingedenk; vgl. lat. memorārī, V., sich erinnern; ae. mi-mor-ian, sw. V. (2), sich erinnern, eingedenk sein (V.);
W.: s. lat. merēre, V., verdienen, erwerben, verlangen, bekommen; s. lat. meretrīx, F., Hure; ae. mil-t-estr-e, sw. F. (n), Hure;
W.: s. lat. mora, F., Verzug, Verzögerung, Aufenthalt;
W.: s. germ. *murna-, *murnaz, Adj., besorgt; ae. *mur-n, Adj., besorgt, bekümmert;
W.: s. germ. *murnan, st. V., trauern; ahd. mornēn* 7, sw. V. (3), trauern, trauern wegen, trauern über;
W.: vgl. germ. *murnēn, *murnǣn, sw. V., trauern; got. maúr-n-an* 4, sw. V. (3), sorgen für, besorgt sein (V.) (, Lehmann M40);
W.: vgl. germ. *murnēn, *murnǣn, sw. V., sorgen, besorgt sein (V.); germ. *murnan, st. V., trauern; as. mor-n-ian* 3, mur-n-ian*, mur-n-an*, sw. V. (3), bekümmert sein (V.), sorgen, versorgen;
W.: vgl. germ. *murnēn, *murnǣn, sw. V., sorgen, besorgt sein (V.); germ. *murnan, st. V., trauern; ae. mur-n-an, st. V. (3b), sw. V., sorgen, trauern, klagen, verlangen.


*smerd-, *smord-, idg., V.: nhd. stinken; ne. stink (V.);
RB.: Pokorny (1674/146), gr., ital., germ.?, balt., slaw.; Hw.: s. *mer- (4) (?);
W.: gr. σμορδοῦν (smordun), V., zusammenleben?;
W.: s. gr. σμόρδωνες (smórdōnēs), M. Pl., Stänker;
W.: ? s. lat. mordēre, V., beißen, kauen, essen, verzehren, kränken;
W.: ? s. lat. merda, F., Unrat, Kot.


*smeru-, idg., Sb.: nhd. Schmer, Fett; ne. grease (N.), fat (N.);
RB.: Pokorny 970 (1675/147), gr., ital., kelt., germ.;
W.: gr. μύρον (mýron), N., wohlriechendes Salböl, Salbe, Balsam;
W.: s. gr. μυρίζειν (myrízein), V., salben;
W.: ? gr. σμυρίζειν (smyrízein), V., polieren;
W.: germ. *smeru, Sb., Schmer, Fett; s. ae. smier-el-s, M., Salbe, Salbung;
W.: germ. *smerwa-, *smerwam, st. N. (a), Schmer, Fett; an. smjǫr, smør, st. N. (a), Butter, Fett;
W.: germ. *smerwa-, *smerwam, st. N. (a), Schmer, Fett; ae. smeor-u, st. N. (wa), Schmer, Fett, Talg;
W.: germ. *smerwa-, *smerwam, st. N. (a), Schmer, Fett; afries. smer-e 3, st. M. (wa), Eiter, Schmiere;
W.: germ. *smerwa-, *smerwam, st. N. (a), Schmer, Fett; anfrk. smer-o* 3, st. N. (wa), Fett, Schmer;
W.: germ. *smerwa-, *smerwam, st. N. (a), Schmer, Fett; as. smero 7, st. N. (wa), Schmer, Fett;
W.: germ. *smerwa-, *smerwam, st. N. (a), Schmer, Fett; ahd. smero 34, st. N. (wa), Schmer, Fett, Schmalz, Schmiere; mhd. smër, st. N., Fett, Schmer; s. nhd. Schmer, M., »Schmer«, von Tieren gewonnenes weiches und lindes Fett, DW 15, 1030;
W.: s. germ. *smerwjan, sw. V., schmieren (V.) (1); an. smyr-ja, smyr-va, sw. V. (1), schmieren (V.) (1), salben;
W.: s. germ. *smerwjan, sw. V., schmieren (V.) (1); ae. smier-w-an, smyr-w-an, sw. V. (1), schmieren (V.) (1), salben;
W.: s. germ. *smerwjan, sw. V., schmieren (V.) (1); ahd. smirwen* 3, sw. V. (1b), schmieren (V.) (1), beschmieren, fetten; mhd. smirwen, sw. V., schmieren (V.) (1), salben; nhd. schmieren, sw. V., schmieren (V.) (1), mit Schmer versehen, DW 15, 1081;
W.: s. germ. *smerwjan, sw. V., schmieren (V.) (1); ahd. smerwēn* 1, sw. V. (3), schmieren (V.) (1), schmierig werden; s. mhd. smirwen, sw. V., schmieren (V.) (1); nhd. schmieren, sw. V., schmieren (V.) (1), mit Schmer versehen, DW 15, 1081;
W.: vgl. germ. *smerþra-, *smerþram, st. N. (a), Fettheit, Fettigkeit; got. smaír-þr* 1, st. N. (a), Fett, Schmer (, Lehmann S104);
W.: vgl. germ. *smarnō, st. F. (ō), Mist, Kot, Schmiere; got. smarn-a* 1, st. F. (ō), Mist, Kot (, Lehmann S107);
W.: ? vgl. germ. *marhu-, *marhuz, st. M. (u), Eingeweidefett; ae. mearg (2), M., N., Wurst;
W.: ? vgl. germ. *mazga-, *mazgam, st. N. (a) Mark (N.); ae. mearg (1), mearh (2), st. M. (a), st. N. (a), Mark (N.), Knochenmark;
W.: ? vgl. germ. *marhu-, *marhuz, st. M. (u), Eingeweidefett; as. marh-a* 1, st. F. (ō)?, sw. F. (n)?, Wurst;.


*smeu-, idg., V.: Vw.: s. *smei- (1).


*smēu-, *mēu-, *sməu-, *məu-, *smu-, *mu-, idg., Adj.: nhd. klein, zierlich; ne. little, tiny;
RB.: Pokorny 967; Hw.: s. *smē-; E.: s. *smē-.


*sməu-, *məu-, idg., Adj.: Vw.: s. *smēu-.


*smeug-, *smeuk-, idg., Adj., V.: nhd. schlüpfrig, schleimig, gleiten; ne. slimy, slide (V.);
RB.: Pokorny 744; Hw.: s. *meug- (2); E.: s. *meug- (2);
W.: germ. *smeugan, st. V., schmiegen; got. *s-miug-an, st. V. (3), schmiegen;
W.: germ. *smeugan, st. V., schmiegen; an. smjūg-a, st. V. (2), sich schmiegen, schlüpfen, kriechen;
W.: germ. *smeugan, st. V., schmiegen; ae. s-mūg-an, st. V. (2), sich schmiegen, kriechen;
W.: germ. *smeugan, st. V., schmiegen; ahd. smiogan* 1, st. V. (2a), »schmiegen«, sich zusammenziehen; mhd. smiegen, V., schmiegen; s. nhd. schmiegen, sw. V., schmiegen, eng und geschmeidig an etwas drücken, DW 15, 1068;
W.: germ. *smūgan, sw. V., drücken, schmiegen; afries. *s-mūg-a (1), sw. V. (1), sich einschleichen;
W.: s. germ. *smaugjan, sw. V., schlüpfen, ducken, schmiegen; an. s-meyg-ja, sw. V. (1), schmiegen;
W.: s. germ. *smaugjan, sw. V., schlüpfen, ducken, schmiegen; ae. s-méag-an, s-mēg-an, s-mé-an, sw. V. (1), denken, beraten (V.), prüfen;
W.: s. germ. *smauga-, *smaugaz, Adj., fein, genau; ae. s-méag (1), s-méah (1), Adj., klug, sorgfältig, genau;
W.: vgl. germ. *smukkō-, *smukkōn, *smukka-, *smukkan, sw. M. (n), Hemd; ahd. smokko* 1, smocko*, sw. M. (n), Unterkleid, Untergewand;
W.: vgl. germ. *smukka-, *smukkaz, st. M. (a), Hemd; an. smok-k-r, st. M. (a), ärmelloses Leibstück, Brusttuch, Hemd;
W.: vgl. germ. *smukka-, *smukkaz, st. M. (a), Hemd; ae. smoc, st. M. (a), Kittel, Hemd.


*smeug-, *meug-, idg., V., Sb.: Vw.: s. *smeuk-.


*smeugʰ-, *meugʰ-, idg., Adj., V.: nhd. schlüpfrig, schlüpfen; ne. slippery, slip (V.);
RB.: Pokorny 745; Hw.: s. *meug- (2); E.: s. *meug- (2);
W.: s. germ. *muk-, V., sich verbergen, auflauern; ahd. mūhhōn 1, muchōn*, sw. V. (2), wegelagern, räubern; mhd. mūchen, sw. V., verstecken, verbergen;
W.: s. germ. *muk-, V., sich verbergen, auflauern; ahd. firmukken* 1, firmucken*, sw. V. (1b)?, stumpfsinnig sein (V.).


*smeugʰ-, *meugʰ-, idg., V., Sb.: Vw.: s. *smeuk-.


*smeuk-, *meuk-, *smeug-, *meug-, *smeugʰ-, *meugʰ-, idg., V., Sb.: nhd. rauchen, Rauch; ne. smoke (V.);
RB.: Pokorny 971 (1676/148), arm., gr., kelt., germ., balt., slaw.; Hw.: s. *muku-;
W.: gr. σμύχειν (smýchein), V., verschwälen lassen, langsam verbrennen;
W.: germ. *smeukan, st. V., rauchen; ae. smeoc-an, st. V. (2), rauchen;
W.: s. germ. *smaukjan?, sw. V., rauchen; ae. smíec-an, sw. V. (1), rauchen, räuchern;
W.: s. germ. *smaukjan?, sw. V., rauchen; germ. *smukōn, sw. V., rauchen; ae. smoc-ian, sw. V. (1?, 2?), rauchen, räuchern;
W.: s. germ. *smauki-, *smaukiz, st. M. (i), Rauch; ae. smíec, st. M. (i), Schmauch, Rauch, Dampf (M.) (1);
W.: s. germ. *smauki-, *smaukiz, st. M. (i), Rauch; vgl. ae. smoc-a, sw. M. (n), Rauch.


*smeuk-, idg., Adj., V.: Vw.: s. *smeug-.


*smī̆-, idg., V.: Vw.: s. *smēi- (2).


*smī, idg., F.: Vw.: s. *somī.


*smī̆g-, idg., Adj.: Vw.: s. *smēig-.


*smīg̑heslī, idg., Sb.: nhd. Tausendheit; ne. kind of thousand;
RB.: Pokorny 902;
W.: lat. mīlle, Num. Kard., tausend; s. lat. mīlia, F., Meile; and. mīle, F., Meile; ae. mīl, F., Meile; an. mīl-a, F. nhd. Meile.


*smīk-, idg., Sb.: Vw.: s. *smēik-.


*smit-, idg., V.: Vw.: s. *smeit-.


*smog-?, idg., Adj., Sb., V.: nhd. schwer, Last, sich mühen; ne. heavy (Adj.), burdensome, burden (N.);
RB.: Pokorny 971 (1677/149), gr., balt.;
W.: gr. μόγος (mógos), M., Mühe, Anstrengung, Drangsal, Elend;
W.: gr. μόγις (mógis), Adv., mit Mühe, mit Anstrengung, kaum;
W.: gr. μογεῖν (mogein), V., sich anstrengen, sich quälen, dulden;
W.: s. gr. μογερός (mogerós), Adj., voll Anstrengung seiend, mühsehlig, elend;
W.: vgl. gr. μόχθος (móchthos), M., Anstrengung, Arbeit, Mühe, Elend;
W.: s. gr. μοχθεῖν (mochthein), V., sich abmühen, sich abquälen;
W.: vgl. gr. μοχθηρός (mochthērós), Adj., mühsehlig;
W.: s. gr. μοχλεῖν (mochlein), V., mit Hebeln fortbewegen, umwerfen, wegrücken;
W.: s. gr. μοχλεύειν (mochleúein), V., mit Hebeln fortbewegen, umwerfen, wegrücken;
W.: s. gr. μοχλός (mochlós), M., Hebel, Hebebaum, Balken, Pfahl;
W.: s. gr. σμογερόν (smogerón), N., Mühsal?.


*smord-, idg., V.: Vw.: s. *smerd-.


*smu-, *mu-, idg., Adj.: Vw.: s. *smēu-.


*snā-, *snə-, *snāu-, *sneu-, idg., V., Sb.: nhd. fließen, Feuchtigkeit; ne. flow (V.);
RB.: Pokorny 971 (1678/150), ind., iran., arm., phryg./dak., gr., ill., ital., kelt., germ.; Hw.: s. *snət-, *snet-, *sneudʰ- (1, 2) (?);
W.: gr. νεῖν (nein), V., schwimmen;
W.: gr. νᾶν (nan), ναύειν (naúein), V., fließen;
W.: s. gr. ναρός (narós), Adj., rinnend, fließend;
W.: s. gr. ναΐς (naís), νηΐς (nēís), F., Nejade, Nymphe;
W.: s. gr. νᾶμα (nama), N., Flüssigkeit, Quelle, hervorquellendes Wasser, Strom;
W.: s. gr. νασμός (nasmós), M., Nass, Flüssigkeit, Wasserlauf;
W.: s. gr. νήχειν (nḗchein), V., schwimmen;
W.: s. gr. νῆσος (nēsos), νᾶσος (nasos), F., Insel, Eiland;
W.: s. gr. νηιάς (nēiás), ναιάς (naiás), F., Nejade, Nymphe;
W.: s. gr. νηρόν (nērón), N., Meerestiefe?;
W.: vgl. gr. Νηρεύς (Nēreús), M.=PN, Nereus (Meeresgottheit);
W.: gr. νευρά (neura), F., Sehne, Bogensehne;
W.: gr. νεῦρον (neuron), N., Sehne, Muskelband, Pflanzenfaser;
W.: gr. νότος (nótos), M., Südwind, Süden;
W.: gr. νοτίς (notís), F., Feuchtigkeit, Nässe;
W.: s. gr. νότιος (nótios), Adj., nass, feucht, südlich;
W.: vgl. gr. νοτερός (noterós), Adj., nass, feucht;
W.: s. lat. nāre, V. nhd. schwimmen;
W.: s. lat. natāre, V., schwimmen, beschwimmen, über etwas schwimmen, wallen (V.) (1), wogen;
W.: s. lat. nūtrīre, V., nähren, säugen, füttern, erziehen, aufziehen;
W.: germ. *snu-, V., schnauben, prusten; as. sno-flition* 1, as.?, sw. V. (2), schluchzen;
W.: germ. *snewan, st. V., eilen; got. sniw-an* 3, st. V. (5), eilen, überkommen;
W.: germ. *snewan, st. V., eilen; germ. *snōwan?, st. V., winden; an. snū-a, red. V., wenden, drehen;
W.: germ. *snewan, st. V., eilen; ae. snéo-w-an, snō-w-an, sw. V., eilen;
W.: s. germ. *snawwa- (2), *snawwaz, *snawwu-, *snawwuz?, Adj., kurz, schnell; an. snø-g-g-r (1), snǫ-g-g-r (1), Adj., schnell;
W.: s. germ. *snuþ-, V., schnauben, schnauzen; ahd. snūden* 1, sw. V. (1a), spotten; mhd. snūden, st. V., spotten, schnauben; nhd. (ält.-dial.) schnuden, sw. V., schnauden (ält.), DW 15, 1205, 1383; schnauden (ält.), sw. V., schnauden;
W.: s. germ. *snuþ-, V., schnauben, schnauzen; ahd. snūda* 1, sw. F. (n), Spott;
W.: s. germ. *snuþjan, sw. V., schnüffeln; ae. sny-þ-ian, sw. V. (1?), schnüffeln, eindringen;
W.: vgl. germ. *snuþarōn, sw. V., schnodern, schnaufen; an. sno-ð-r-a, snu-ð-r-a, sw. V. (2), schnuppern;
W.: s. germ. *snūtjan, sw. V., schneuzen; an. snȳ-t-a (2), sw. V. (1), sich schneuzen, betrügen;
W.: s. germ. *snūtjan, sw. V., schneuzen; ae. snȳ-t-an, sw. V. (1), schneuzen, sich schneuzen;
W.: s. germ. *snūtjan, sw. V., schneuzen; ahd. snūzen* 10, sw. V. (1a), schneuzen, putzen; nhd. schneuzen, sw. V., schneuzen, die Nase reinigen, den Rotz ausschnaufen, DW 15, 1322;
W.: s. germ. *snūdōn, sw. V., beschleunigen; an. snū-ð-a, sw. V. (2), beschleunigen, schnell voranbringen;
W.: s. germ. *snūda-, *snūdaz, Adj., schnell; ae. snū-d (2), Adj., eilig;
W.: s. germ. *snūda-, *snūdaz, st. M. (a), Schnelligkeit; an. snū-ð-r, st. M. (a), Schlinge, Eile, Wendung, Vorteil;
W.: s. germ. *snūda-, *snūdaz, st. M. (a), Schnelligkeit; ae. snū-d (1), Sb., Eile;
W.: s. germ. *snutrjan, sw. V., klug machen, lehren; an. sny-t-r-a, sw. V. (1), klug machen;
W.: s. germ. *snutrjan, sw. V., klug machen, lehren; an. sny-r-t-ir, M. nhd. Putzer, Ausbilder, Lehrer;
W.: s. germ. *snutrōn, sw. V., verständig machen, lehren; an. sno-t-r-a (3), sw. V. (2), klug machen;
W.: s. germ. *snutra-, *snutraz, Adj., weise, klug; ae. snȳ-t-r-e, Adj., klug;
W.: vgl. germ. *snutralīka-, *snutralīkaz, Adj., klug; ae. sno-t-or-lic, Adj., klug, weise;
W.: s. germ. *snutra-, *snutraz, Adj., weise, klug; an. sno-t-r, Adj., klug, kundig, weise;
W.: s. germ. *snutra-, *snutraz, Adj., weise, klug; ae. sno-t-or, sno-t-t-or*, sno-t-er, sno-t-t-er*, Adj., klug;
W.: s. germ. *snutrī-, *snutrīn, sw. F. (n), Klugheit, Weisheit; ae. sny-t-r-u, sny-t-t-r-u, sw. F. (īn), Klugheit, Weisheit, Verstand;
W.: vgl. germ. *snutta, Sb., Rotz; ae. *sno-t-t, st. N. (a), Schnupfen (M.);
W.: vgl. germ. *snutta, Sb., Rotz; afries. sno-t-t-a 2, sno-t-t-e, sw. M. (n), Nasenschleim;
W.: vgl. germ. *snutta, Sb., Rotz; ahd. snuz 1, st. M. (a?, i?), Rotz, Nasenschleim; mhd. snuz, st. M., Nasenverstopfung, Katarrh; nhd. (ält.-dial.) Schnutz, M., Nasenschleim, DW 15, 1425;
W.: vgl. germ. *snuþō-, *snuþōn, *snuþa-, *snuþan, Sb., Schnupfen; ahd. snūderāta 1, st. F. (ō), Schleimfluss, Katarrh;
W.: ? s. germ. *snōrjō?, st. F. (ō), Harfensaite, Saite; ae. snē-r, st. F. (ō), Harfensaite;
W.: ? s. germ. *sneuma-, *sneumaz, *sneumja-, *sneumjaz, Adj., eilig, rasch; got. *sniu-m-s, Adj. (i), schnell;
W.: ? s. germ. *sneuma-, *sneumaz, *sneumja-, *sneumjaz, Adj., eilig, rasch; got. sniu-m-und-ō 3, Adv., eilends, eilig;
W.: ? s. germ. *sneuma-, *sneumaz, *sneumja-, *sneumjaz, Adj., eilig, rasch, schnell; an. sne-m-m-a, Adv., zeitig, früh, bald;
W.: ? s. germ. *sneuma-, *sneumaz, *sneumja-, *sneumjaz, Adj., eilig, rasch, schnell; an. sni-m-m-a, Adv., schnell, früh, frühzeitig, einst;
W.: ? s. germ. *sneuma-, *sneumaz, *sneumja-, *sneumjaz, Adj., eilig, rasch, schnell; ae. snéo-m-e, snío-m-e, Adv., schnell, sofort, plötzlich;
W.: ? s. germ. *sneuma-, *sneumaz, *sneumja-, *sneumjaz, Adj., eilig, rasch; anfrk. *sniu-m-i?, Adj., schnell;
W.: ? s. germ. *sneuma-, *sneumaz, *sneumja-, *sneumjaz, Adj., eilig, rasch; as. sni-u-mi 3, Adj., schnell, behende, eilig;
W.: ? s. germ. *sneuma-, *sneumaz, *sneumja-, *sneumjaz, Adj., eilig, rasch; ahd. sniumi* 4, Adj., schnell, gewandt, rasch, schlau;
W.: ? s. germ. *sneuma-, *sneumaz, *sneumja-, *sneumjaz, Adj., eilig, rasch; ahd. sliumo 105, Adv., schleunig, schnell, rasch; mhd. sliume, Adv., schleunig, eilig;
W.: ? s. germ. *sneumjan, sw. V., eilen; got. sniu-m-jan* 5, sw. V. (1), eilen (, Lehmann S112);
W.: ? s. germ. *sneumjan, sw. V., eilen; anfrk. *sniu-m-en?, sw. V. (1), eilen;
W.: ? s. germ. *sneumjan, sw. V., eilen; ahd. sniumen* 2, sw. V. (1), beschleunigen.


*snadʰ-?, *nadʰ-?, idg., V.: nhd. schneiden, schnitzen; ne. cut (V.) in;
RB.: Pokorny 972 (1679/151), kelt., germ.;
W.: s. germ. *snadwō, st. F. (ō), Schnitt, Wunde?; as. s-nad-a 1, st.? F. (ō), Striemen (M.), Wundmal, Gewebeeinschlag?;
W.: s. germ. *snadwō, st. F. (ō), Schnitt, Wunde?; ahd. snata* 2, st. F. (ō)?, sw. F. (n)?, Einschlag des Gewebes.


*snāu-, idg., V., Sb.: Vw.: s. *snā-.


*snē-, *nē-, idg., V., Sb.: nhd. drehen, weben, spinnen, nähen, Faden; ne. twist (V.) threads together, turn (V.), thread (N.);
RB.: Pokorny 973 (1680/152), ind., gr., ital., kelt., germ., balt., slaw.; Hw.: s. *snēi-, *snemnn̥, (*snēp-)?, *sner- (2), *snēu- (?), *snētis, *snōto-, *ned- (1), *nōdā, *nōdo-, *nētr (?);
W.: gr. νεῖν (nein), V., spinnen;
W.: s. gr. νήθειν (nḗthein), V., spinnen;
W.: s.gr. νῆμα (nēma), N., Gespinst, Garn, Faden;
W.: s. gr. νῆσις (nēsis), F., Spinnen;
W.: vgl. gr. νῆτρον (nētron), N., Rocken, Spinnrocken;
W.: lat. nēre, V., spinnen;
W.: s. lat. nēmen, N., Gewebe, Gespinst;
W.: vgl. lat. napura, F., Strohseil;
W.: s. germ. *nēan, *nǣan, sw. V., nähen; ahd. nāen* 11, nājen*, nāwen*, sw. V. (1a), nähen; mhd. næjen, næn, sw. V., nähen, kunstreich nähen, steppen (V.) (1), sticken; nhd. nähen, nähn, sw. V., nähen, DW 13, 292;
W.: vgl. germ. *nēþlō, *nǣþlō, st. F. (ō), Nadel; got. nē-þl-a* 2, st. F. (ō), Nadel (, Lehmann N17);
W.: vgl. germ. *nēþlō, *nǣþlō, st. F. (ō), Nadel; an. nā-l, st. F. (ō), Nadel;
W.: vgl. germ. *nēþlō, *nǣþlō, st. F. (ō), Nadel; ae. nǣ-dl, nǣ-þl, nē-tl, nē-þl, st. F. (ō), Nadel;
W.: vgl. germ. *nēþlō, *nǣþlō, st. F. (ō), Nadel; afries. nē-dl-e 8, nē-ld-e, st. F. (ō), Nadel;
W.: vgl. germ. *nēþlō, *nǣþlō, st. F. (ō), Nadel; as. nā-thla* 2, sw. F. (n), Nadel;
W.: vgl. germ. *nēþlō, *nǣþlō, st. F. (ō), Nadel; ahd. nādala 12, st. F. (ō)?, sw. F. (n)?, Nadel; mhd. nādel, nādele, st. F., sw. F., Nadel, Nähnadel; nhd. Nadel, F., Nadel, DW 13, 250;
W.: vgl. germ. *narwō (1), st. F. (ō), Narbe, Verengung, Verschnürung, Schrumpfung; ahd. narawa* 7, narwa, sw. F. (n), Schlinge, Öse, Narbe; mhd. narwe, nare, nar, F., Narbe; nhd. Narbe, F., Narbe;
W.: vgl. germ. *narwō (2), st. F. (ō), Enge; ae. nea-r-u (2), nea-r-o (2), st. N. (wa), st. F. (wō)?, Enge, Einschließung, Gefängnis;
W.: vgl. germ. *narwō (2), st. F. (ō), Enge; afries. na-r-e 1, F., Haft;
W.: vgl. germ. *narwa-, *narwaz, st. M. (a), Enger, Eingeschnürter; an. Nǫ-r-r, st. M. (a), Vater der Nacht;
W.: vgl. germ. *narwjan, sw. V., verengen; ae. nie-r-w-an, sw. V. (1), zwängen, einsperren;
W.: vgl. germ. *narwjan, sw. V., bedrängen; afries. na-r-a 1 und häufiger?, ne-r-a (1), sw. V. (1), hindern, bedrängen;
W.: vgl. germ. *narwōn, sw. V., bedrängen, in die Enge treiben; ae. nea-r-w-ian, sw. V. (2), hineinzwängen, einschließen, bedrängen;
W.: vgl. germ. *narwa-, *narwaz, Adj., eng, schmal, eingeschnürt; vgl. ae. nea-r-u (1), near-o (1), Adj. (wa), eng, schmal, beschränkt, klein;
W.: vgl. germ. *narwa-, *narwaz, Adj., eng, schmal, eingeschnürt; as. na-r-u* 4, Adj., eng, kummervoll, finster;
W.: vgl. germ. *narwa-, *narwaz, Adj., eng, schmal, eingeschnürt; as. na-r-w-o* 1, na-r-a-w-o*, Adv., eng;
W.: vgl. germ. *nōra-, *nōram?, st. N. (a), Vereinigung, Sund; an. nō-r (2), st. N. (a), Landenge, schmale Bucht;
W.: ? vgl. germ. *neuhsjan, sw. V., wittern, untersuchen; got. *niu-hs-jan, sw. V. (1), auskundschaften, heimsuchen;
W.: ? vgl. germ. *neuhsjan, sw. V., wittern, untersuchen; as. niu-s-ian* 1, sw. V. (1a), versuchen;
W.: vgl. germ. *snōbō, st. F. (ō), Band (N.); got. *snōb-ō, sw. F. (n), Bund, Band (N.);
W.: vgl. germ. *snōdō, st. F. (ō), Binde, Schnur (F.) (1); ae. snō-d, st. F. (ō), Kopfband, Kapuze;
W.: vgl. germ. *snōdō, st. F. (ō), Binde, Schnur (F.) (1); as. s-nō-va* 1, st. F. (ō), Halskette;
W.: vgl. germ. *snōdō, st. F. (ō), Binde, Schnur (F.) (1); ahd. snuoba 2, st. F. (ō), Binde, Halskette, Halsband;
W.: vgl. germ. *snōrō, st. F. (ō), Schnur (F.) (1); got. *snōr-s, st. F. (i), Schnur (F.) (1), Strick;
W.: vgl. germ. *snōrō, st. F. (ō), Schnur (F.) (1); got. snōr-j-ō* 1, sw. F. (n), Korb, Netz;
W.: vgl. germ. *snōrō, st. F. (ō), Schnur (F.) (1); an. snœr-i, N. nhd. Strick (M.) (1), Leine, Tauwerk;
W.: vgl. germ. *snōrō, st. F. (ō), Schnur (F.) (1); ae. snœœ̄-r, snœœ̄-r-e, st. F. (ō), Saite;
W.: vgl. germ. *snōrō, st. F. (ō), Schnur (F.) (1); afries. snō-r 1 und häufiger?, snō-r-e, st. F. (ō), Schnur (F.) (1);
W.: vgl. germ. *snōrō, st. F. (ō), Schnur (F.) (1); as. s-nō-r-ling* 1, st. M. (a)?, »Schnürling«, Stiefel (M.);
W.: vgl. germ. *snōrō, st. F. (ō), Schnur (F.) (1); ahd. snuor 9, st. F. (i), Schnur (F.) (1), Faden, Binde; mhd. snuor, st. F., Schnur (F.) (1), Band (N.), Seil; nhd. Schnur, F., Schnur (F.) (1), DW 15, 1396.


*snə-, idg., V., Sb.: Vw.: s. *snā-.


*snēbʰri-?, *nēbʰri-?, *snōbʰri-?, *nōbʰri-?, idg., Adj.: nhd. eng, dünn, schmal; ne. narrow (Adj.), thin (Adj.);
RB.: Pokorny 973 (1681/153), arm., germ.;
W.: germ. *nōbria-, *nōbriaz?, Adj., knapp, rasch; an. nœf-r, næf-r (2), Adj., tüchtig.


*sneg-, idg., V.: nhd. kriechen; ne. creep (V.);
RB.: Pokorny 974; Hw.: s. *sneig-;
W.: germ. *snakan, st. V., kriechen; ahd. snahhan* 1, snachan*, st. V. (6), schleichen, gleiten;
W.: s. germ. *sneikan, *snīkan, st. V., kriechen, schleichen; an. snīk-ja, sw. V., begehren, erschleichen;
W.: s. germ. *sneikan, *snīkan, st. V., kriechen, schleichen; ae. snīc-an, st. V. (1), kriechen;
W.: s. germ. *snakō-, *snakōn, *snaka-, *snakan, sw. M. (n), Schlange, Natter; an. snāk-r, st. M. (a), Schlange, Natter;
W.: s. germ. *snakō-, *snakōn, *snaka-, *snakan, sw. M. (n), Schlange, Natter; ae. snac-a, sw. M. (n), Schlange;
W.: s. germ. *sneggan, Sb., Schnecke; ahd. sneggo 26, snekko*, sleggo*, sw. M. (n), Schnecke; mhd. snëcke, sw. M., Schnecke; s. nhd. Schnecke, F., Schnecke, DW 15, 1213;
W.: s. germ. *snēka-, *snēkaz, st. M. (a), Schlange, Natter; ae. snac-c, st. M. (a), kleines Schiff, kleines Kriegsschiff;
W.: vgl. germ. *snagila-, *snagilaz, *snegila-, *snegilaz, st. M. (a), Schnecke; an. snig-il-l, st. M. (a), Schnecke;
W.: vgl. germ. *snagila-, *snagilaz, *snegila-, *snegilaz, st. M. (a), Schnecke; ae. snæg-l, snėg-l, st. M. (a), Schnecke;
W.: vgl. germ. *snagila-, *snagilaz, *snegila-, *snegilaz, st. M. (a), Schnecke; as. snėg-il 2, snėgal, st. M. (a?), Schnecke;
W.: vgl. germ. *snagila-, *snagilaz, *snegila-, *snegilaz, st. M. (a), Schnecke; ahd. snegil 5, st. M. (a?), Schnekke, Nasenschleim; mhd. snëgel, st. M., Schnecke, Blutegel.


*snēi-, *nēi-, idg., V., Sb.: nhd. drehen, weben, spinnen, nähen, Faden; ne. twist (V.) threads together, turn (V.), thread (N.);
RB.: Pokorny 973; Hw.: s. *snē-.


*sneig-, idg., V.: nhd. kriechen; ne. creep (V.);
RB.: Pokorny 974; Hw.: s. *sneg-;
W.: germ. *sneikan, *snīkan, st. V., kriechen, schleichen; an. snīk-ja, sw. V., begehren, erschleichen;
W.: germ. *sneikan, *snīkan, st. V., kriechen, schleichen; ae. snīc-an, st. V. (1), kriechen.


*sneigᵘ̯ʰ-, idg., V.: nhd. schneien, ballen; ne. snow (V.);
RB.: Pokorny 974 (1682/154), ind., iran., gr., ital., kelt., germ., balt., slaw.; Hw.: s. *snigᵘ̯ʰ-, *snoigᵘ̯ʰos;
W.: gr. νείφειν (neíphein), V., schneien;
W.: s. gr. νιφᾶς (niphas), F., Schnee, Schneeflocke;
W.: vgl. gr. νιφετός (niphetós), M., Schneegestöber;
W.: s. lat. nivere, V., schneien;
W.: s. lat. nix, F., Schnee, Schneemasse, Schneefläche;
W.: germ. *sneigwan, st. V., schneien; got. *sneiw-an?, st. V., sw. V.?, schneien;
W.: germ. *sneigwan, st. V., schneien; an. snȳ-r, V. (3. P. Sg. Präs. Akt. Ind.), es schneit;
W.: germ. *sneigwan, st. V., schneien; ae. snīw-an, st. V. (1), schneien;
W.: germ. *sneigwan, st. V., schneien; ahd. snīwan* 3, snīgan*, st. V. (1b), schneien; mhd. snīwen, st. V., schneien; nhd. schneien, sw. V., schneien, Schnee geben, als Schnee fallen, DW 15, 1282;
W.: s. germ. *snaiwa-, *snaiwaz, *snaigwa-, *snaigwaz, st. M. (a), Schnee; got. snaiw-s 1, st. M. (a=wa), Schnee (, Lehmann S110);
W.: s. germ. *snaiwa-, *snaiwaz, *snaigwa-, *snaigwaz, st. M. (a), Schnee; an. snæ-r, snjō-r, st. M. (a), Schnee;
W.: s. germ. *snaiwa-, *snaiwaz, *snaigwa-, *snaigwaz, st. M. (a), Schnee; ae. snāw, st. M. (wa), Schnee;
W.: s. germ. *snaiwa-, *snaiwaz, *snaigwa-, *snaigwaz, st. M. (a), Schnee; afries. snê 1 und häufiger?, st. M. (a), Schnee;
W.: s. germ. *snaiwa-, *snaiwaz, *snaigwa-, *snaigwaz, st. M. (a), Schnee; anfrk. snēo* 1, st. M. (wa), Schnee;
W.: s. germ. *snaiwa-, *snaiwaz, *snaigwa-, *snaigwaz, st. M. (a), Schnee; as. snêo 2, st. M. (wa), Schnee;
W.: s. germ. *snaiwa-, *snaiwaz, *snaigwa-, *snaigwaz, st. M. (a), Schnee; ahd. snēo 22, snē, st. M. (wa), Schnee; mhd. snē, st. M., Schnee; nhd. Schnee, M., Schnee, DW 15, 1222.


*sneit-, idg., V.: nhd. schneiden; ne. cut (V.);
RB.: Pokorny 974 (1683/155), kelt.?, germ., slaw.; Hw.: s. *snoito-;
W.: germ. *sneiþan, st. V., schneiden; got. sneiþ-an* 9, st. V. (1), schneiden, ernten (, Lehmann S111);
W.: germ. *sneiþan, st. V., schneiden; an. snið-a (1), st. V. (1), schneiden;
W.: germ. *sneiþan, st. V., schneiden; ae. snīþ-an, st. V. (1), schneiden, mähen, töten;
W.: germ. *sneiþan, st. V., schneiden; afries. snīth-a 31, st. V. (1), schneiden;
W.: germ. *sneiþan, st. V., schneiden; anfrk. *snīth-an?, st. V. (1), schneiden, abschneiden;
W.: germ. *sneiþan, st. V., schneiden; as. snīth-an 3, st. V. (1a), schneiden;
W.: germ. *sneiþan, st. V., schneiden; s. mnd. snider, M., Schneider; an. snidd-ar-i, st. M. (ja), Schneider;
W.: germ. *sneiþan, st. V., schneiden; ahd. snīdan* 47, st. V. (1a), schneiden, fällen, mähen; mhd. snīden, st. V., schneiden, verwunden; nhd. schneiden, st. V., schneiden, DW 15, 1252;
W.: s. germ. *bisneiþan, st. V., beschneiden; afries. bi-snīth-a 2, st. V. (1), beschneiden;
W.: s. germ. *bisneiþan, st. V., beschneiden; ahd. bisnīdan* 14, st. V. (1a), beschneiden, zurechtschneiden, abschneiden; mhd. besnīden, st. V., beschneiden, zurechtschneiden; nhd. beschneiden, st. V., beschneiden, DW 1, 1587;
W.: s. germ. *gasneiþan, st. V., schneiden; ahd. gisnīdan* 2, st. V. (1a), »schneiden«, behauen, glätten; nhd. (ält.) geschneiden, st. V., »geschneiden«, DW 5, 3951;
W.: s. germ. *snaidjan, sw. V., schneiden; an. sneið-a, sw. V. (1), schneiden, spalten;
W.: s. germ. *snaidjan, sw. V., schneiden; ae. snǣd-an, sw. V. (1), schneiden, abreißen, hauen; an. snæð-a, sw. V. (1), essen;
W.: s. germ. *snittōn?, sw. V., schnitzen; ahd. *snizzen?, sw. V. (1)?, schnitzen;
W.: s. germ. *snida-, *snidaz, st. M. (a), Schnitt, Abschnitt; an. snið, st. N. (a), Schneiden (N.), Stück;
W.: s. germ. *snida-, *snidaz, st. M. (a), Schnitt, Abschnitt; ae. snid (2), st. N. (a), Schnitte;
W.: s. germ. *snidi-, *snidiz, st. M. (i), Schnitt; ae. snid-e, st. M. (i), Schnitt, Tötung, Säge;
W.: s. germ. *snidi-, *snidiz, st. M. (i), Schnitt; afries. sned-e 1 und häufiger?, sneth-e, st. M. (i), Schnitt;
W.: s. germ. *snidi-, *snidiz, st. M. (i), Schnitt; ahd. snit 9, st. M. (i), Schnitt, Wunde, Ernte; mhd. snit, st. M., Schnitt, Wunde, Ernte; nhd. Schnitt, M., Schnitt, Handlung und Resultat des Schneidens, DW 15, 1344;
W.: vgl. germ. *snaida-, *snaidam, st. N. (a), Schnitt, Schnitte, Abschnitt, Stück; ? ae. snǣd (1), st. M. (a?), Sensengriff;
W.: vgl. germ. *snaidō?, st. F. (ō), Schnitte, Stück; ahd. sneitahi* 1, st. N. (ja), Reisig, Schneideholz;
W.: vgl. germ. *snaidō?, st. F. (ō), Schnitte, Stück; ahd. sneitiling* 1, st. M. (a), abgeschnittenes Reis (N.); nhd. (ält.) Schneidling, M., dünner Zweig, junges Reis, DW 15, 1281;
W.: vgl. germ. *snaidi-, *snaidiz, st. F. (i), Schnitte; an. sneið, st. F. (i), Scheibe (F.), Schnitt, Stichelei;
W.: vgl. germ. *snaidi-, *snaidiz, st. F. (i), Schnitte; ae. snǣd (3), st. F. (i), Stück, Bissen, Schnitte;
W.: vgl. germ. *snaisō, st. F., (ō), Zweig, Schnittzweig; an. sneis, st. F. (ō), Stab, Speiler;
W.: vgl. germ. *snaisō, st. F., (ō), Zweig, Schnittzweig; ae. snǣs, snās, st. F. (ō), Spieß (M.) (1), Speiler;
W.: vgl. germ. *snaisō, st. F. (ō), Zweig, Schnittzweig; afries. snês 1 und häufiger?, snês-e, st. F. (ō)., zwanzig Stück.


*snemnn̥, idg., Sb.: nhd. Gespinst; ne. web;
RB.: Pokorny 973; Hw.: s. *snē-; E.: s. *snē-.


(*snēp-)?, *snōp-, *snəp-, idg., V., Sb.: nhd. drehen, Strick, Bund, Garbe (F.) (1); ne. twist (V.) into a rope;
RB.: Pokorny 974 (1684/156), ital., germ., slaw.; Hw.: s. *ned- (1), *snē- (?); E.: s. *snē- (?);
W.: vgl. lat. na-p-ur-a, F., Strohseil.


*snəp-?, idg., V., Sb.: Vw.: s. (*snēp-)?.


*sner- (1), *ner- (4), *snur-, *nur-, idg., V.: nhd. tönen, murren, knurren; ne. sound (V.), growl (V.), snarl (V.) (2);
RB.: Pokorny 975 (1685/157), gr., germ., balt.; Hw.: s. *snerd-, *snerg-, *snerk-, *snerp-;
W.: s. gr. ὀνυρίζειν (onyrízein), V., klagen, jammern;
W.: germ. *snerr-, sw. V., schnarren?; ahd. snurring* 2, st. M. (a?), Gaukler, Witzbold, Tor (M.); s. mhd. snürrinc, st. M., Possenreißer, Tor (M.), Narr; s. nhd. (ält.) Schnürring, M., Possenreißer, DW 15, 1422;
W.: s. germ. *snerk-, V., schnarchen; ahd. *snarhōn?, sw. V. (2), schnarchen; mhd. snarchen, sw. V., schnarchen, schnauben; nhd. schnarchen, sw. V., schnarchen, mit der Kehle einen schnarrenden Ton hervorbringen, DW 15, 1178;
W.: s. germ. *snerk-, V., schnarchen; ahd. snarhunga* 1, st. F. (ō), Schnarchen; nhd. (ält.) Schnarchung, F., »Schnarchung«, DW 15, 1184;
W.: vgl. germ. *snargulōn, sw. V., röcheln; an. snǫr-g-l-a, sw. V. (2), röcheln;
W.: vgl. germ. *nurnō?, st. F. (ō), Norne; an. nor-n, st. F. (ō), Schicksalsgöttin.


*sner- (2), *ner- (5), idg., V.: nhd. drehen, winden, schnüren, schrumpfen; ne. turn (V.);
RB.: Pokorny 975 (1686/158), ind., iran., arm., gr., germ., balt., slaw.; Hw.: s. *snerk-, *snē-, *snerb-;
W.: gr. ναρκᾶν (narkan), V., erlahmen, erstarren;
W.: s. gr. νάρκη (nárkē), F., Zitterrochen?; lat. narica?, F. nhd. ein Fisch;
W.: s. gr. νάρναξ (nárnax), Sb., hölzerner Kasten, Truhe;
W.: germ. *snerkan, st. V., schrumpfen; ae. sneor-c-an, st. V. (3b), einschrumpfen, eintrocknen;
W.: germ. *snerkan, st. V., schrumpfen; ae. sneor-c-an, st. V. (3b), einschrumpfen, eintrocknen;
W.: s. germ. *snarkjan?, sw. V., zusammenziehen; an. sner-k-ja, sw. V. (1), zusammenziehen;
W.: s. germ. *snarkjan?, sw. V., zusammenziehen; an. sner-k-ja, sw. V. (1), zusammenziehen;
W.: germ. *snerpan, st. V., schrumpfen; got. *snaír-p-an, st. V. (3), zusammenziehen, sich biegen, krümmen;
W.: germ. *snerpan, st. V., schrumpfen, zusammenziehen; got. *snar-p-jan, sw. V. (1), zusammenziehen machen;
W.: germ. *snerpan, st. V., schrumpfen, zusammenziehen; ahd. snerfan* 1, st. V. (3b), schrumpfen, runzelig machen;
W.: s. germ. *snarpjan, sw. V., wetzen, scharfmachen; an. sner-p-a, sw. V. (1), wetzen, scharfmachen;
W.: s. germ. *snarpa-, *snarpaz, Adj., rauh, scharf; an. snar-p-r, Adj., scharf, grob, rauh;
W.: s. germ. *snōrō, st. F. (ō), Schnur (F.) (1); got. *snōr-s, st. F. (i), Schnur (F.) (1), Strick;
W.: s. germ. *snōrō, st. F. (ō), Schnur (F.) (1); got. snōr-j-ō* 1, sw. F. (n), Korb, Netz;
W.: s. germ. *snōrō, st. F. (ō), Schnur (F.) (1); an. snœr-i, N. nhd. Strick (M.) (1), Leine, Tauwerk;
W.: s. germ. *snōrō, st. F. (ō), Schnur (F.) (1); ae. snœœ̄-r, snœœ̄-r-e, st. F. (ō), Saite;
W.: s. germ. *snōrō, st. F. (ō), Schnur (F.) (1); afries. snō-r 1 und häufiger?, snō-r-e, st. F. (ō), Schnur (F.) (1);
W.: s. germ. *snōrō, st. F. (ō), Schnur (F.) (1); as. s-nō-r-ling* 1, st. M. (a)?, »Schnürling«, Stiefel (M.);
W.: s. germ. *snōrō, st. F. (ō), Schnur (F.) (1); ahd. snuor 9, st. F. (i), Schnur (F.) (1), Faden, Binde; mhd. snuor, st. F., Schnur (F.) (1), Band (N.), Seil; nhd. Schnur, F., Schnur (F.) (1), DW 15, 1396;
W.: s. germ. *snōrjō?, st. F. (ō), Harfensaite, Saite; ae. snē-r, st. F. (ō), Harfensaite;
W.: s. germ. *narwa-, *narwaz, st. M. (a), Enger, Eingeschnürter; an. Nǫ-r-r, st. M. (a), Vater der Nacht;
W.: s. germ. *narwō (1), st. F. (ō), Narbe, Verengung, Verschnürung, Schrumpfung; ahd. narawa* 7, narwa, sw. F. (n), Schlinge, Öse, Narbe; mhd. narwe, nare, nar, F., Narbe; nhd. Narbe, F., Narbe;
W.: s. germ. *narwō (2), st. F. (ō), Enge; ae. nea-r-u (2), nea-r-o (2), st. N. (wa), st. F. (wō)?, Enge, Einschließung, Gefängnis;
W.: s. germ. *narwō (2), st. F. (ō), Enge; afries. na-r-e 1, F., Haft;
W.: s. germ. *narwa-, *narwaz, Adj., eng, schmal, eingeschnürt; ae. nea-r-u (1), near-o (1), Adj. (wa), eng, schmal, beschränkt, klein;
W.: s. germ. *narwa-, *narwaz, Adj., eng, schmal, eingeschnürt; as. na-r-u* 4, Adj., eng, kummervoll, finster;
W.: s. germ. *narwa-, *narwaz, Adj., eng, schmal, eingeschnürt; as. na-r-w-o* 1, na-r-a-w-o*, Adv., eng;
W.: s. germ. *narwjan, sw. V., verengen; ae. nie-r-w-an, sw. V. (1), zwängen, einsperren;
W.: s. germ. *narwjan, sw. V., bedrängen; afries. na-r-a 1 und häufiger?, ne-r-a (1), sw. V. (1), hindern, bedrängen;
W.: s. germ. *narwōn, sw. V., bedrängen, in die Enge treiben; ae. nea-r-w-ian, sw. V. (2), hineinzwängen, einschließen, bedrängen;
W.: ? germ. *snerhan, st. V., zusammenziehen, binden, schlingen (V.) (1); ahd. *snerahan?, st. V. (3b);
W.: ? germ. *snerhan, st. V., zusammenziehen, binden, schlingen (V.) (1); ahd. gisnerahan* 1, st. V. (3b)?, verknüpfen, verbinden;
W.: ? germ. *snerhan, st. V., zusammenziehen, binden, schlingen (V.) (1); ahd. snerahiling* 1, st. M. (a), zugeschnürter Stiefel;
W.: ? s. germ. *snarhjan, sw. V., eilen; vgl. ae. snier-ian, snyr-ian, sw. V. (1), eilen;
W.: ? s. germ. *snarhōn, sw. V., schlingen (V.) (1), drehen; an. snar-a (2), sw. V. (2), schlingen (V.) (1), winden, schleudern;
W.: ? vgl. germ. *snarhō-, *snarhōn, sw. F. (n), Schlinge; an. snar-a (1), sw. F. (n), Schlinge, Strick (M.) (1);
W.: ? vgl. germ. *snarhō-, *snarhōn, sw. F. (n), Schlinge; ae. snéar-e, sw. F. (n), Schlinge;
W.: ? vgl. germ. *snarhō-, *snarhōn, sw. F. (n), Schlinge; as. s-nar-h* 3, st. F. (ō), Saite, Strick (M.) (1), Seil;
W.: ? vgl. germ. *snarhō-, *snarhōn, sw. F. (n), Schlinge; ahd. snaraha* 7, sw. F. (n), Schlinge, Strick, Fallstrick, Seil; s. nhd. (ält.) Schnarre, F., »Schnarre«, DW 15, 1185;
W.: ? s. germ. *snarha-, *snarhaz, Adj., rasch, gewandt, schnell; an. snar-r, Adj., schnell, hurtig, flink, scharf, festgedreht;
W.: ? s. germ. *nōra-, *nōram?, st. N. (a), Vereinigung, Sund; an. nō-r (2), st. N. (a), Landenge, schmale Bucht.


*snerb-, *nerb-, idg., V.: nhd. schneiden?; ne. cut (V.)?;
RB.: Pokorny 977 (1687/159), gr., germ.; Hw.: s. *sner- (2) (?).


*snerd-, nerd-, *snurd-, *nurd-, idg., V.: nhd. tönen, murren, knurren; ne. sound (V.), growl (V.), snarl (V.) (2);
RB.: Pokorny 975; Hw.: s. *sner- (1); E.: s. *sner- (1).


*snerg-, *nerg-, *snurg-, *nurg-, idg., V.: nhd. tönen, murren, knurren; ne. sound (V.), growl (V.), snarl (V.) (2);
RB.: Pokorny 975; Hw.: s. *sner- (1); E.: s. *sner- (1);
W.: s. germ. *snerk-, V., schnarchen; ahd. *snarhōn?, sw. V. (2), schnarchen; mhd. snarchen, sw. V., schnarchen, schnauben; nhd. schnarchen, sw. V., schnarchen, mit der Kehle einen schnarrenden Ton hervorbringen, DW 15, 1178;
W.: germ. *snerk-, V., schnarchen; ahd. snarhunga* 1, st. F. (ō), Schnarchen; nhd. (ält.) Schnarchung, F., »Schnarchung«, DW 15, 1184;
W.: vgl. germ. *snargulōn, sw. V., röcheln; an. snǫr-g-l-a, sw. V. (2), röcheln.


*snerk-, *nerk-, *snurk-, *nurk-, idg., V.: nhd. tönen, murren, knurren; ne. sound (V.), growl (V.), snarl (V.) (2);
RB.: Pokorny 975; Hw.: s. *sner- (1); E.: s. *sner- (1).


*snerk-, *nerk-, idg., V.: nhd. drehen, winden, schnüren, schrumpfen; ne. turn (V.);
RB.: Pokorny 976; Hw.: s. *sner- (2); E.: s. *sner- (2);
W.: gr. ναρκᾶν (narkan), V., erlahmen, erstarren;
W.: s. gr. νάρκη (nárkē), F., Zitterrochen?; lat. narica?, F. nhd. ein Fisch;
W.: germ. *snerhan, st. V., zusammenziehen, binden, schlingen (V.) (1); ahd. *snerahan?, st. V. (3b);
W.: germ. *snerhan, st. V., zusammenziehen, binden, schlingen (V.) (1); ahd. bisnerahan* 1, st. V. (3b), umschlingen;
W.: germ. *snerhan, st. V., zusammenziehen, binden, schlingen (V.) (1); ahd. gisnerahan* 1, st. V. (3b)?, verknüpfen, verbinden;
W.: germ. *snerhan, st. V., zusammenziehen, binden, schlingen (V.) (1); ahd. snerahiling* 1, st. M. (a), zugeschnürter Stiefel;
W.: s. germ. *snarhjan, sw. V., eilen; ae. snier-ian, snyr-ian, sw. V. (1), eilen;
W.: s. germ. *snarhōn, sw. V., schlingen (V.) (1), drehen; an. snar-a (2), sw. V. (2), schlingen (V.) (1), winden, schleudern;
W.: s. germ. *snarhō-, *snarhōn, sw. F. (n), Schlinge; an. snar-a (1), sw. F. (n), Schlinge, Strick (M.) (1);
W.: s. germ. *snarhō-, *snarhōn, sw. F. (n), Schlinge; ae. snéar-e, sw. F. (n), Schlinge;
W.: s. germ. *snarhō-, *snarhōn, sw. F. (n), Schlinge; as. s-nar-h* 3, st. F. (ō), Saite, Strick (M.) (1), Seil;
W.: s. germ. *snarhō-, *snarhōn, sw. F. (n), Schlinge; ahd. snaraha* 7, sw. F. (n), Schlinge, Strick, Fallstrick, Seil; s. nhd. (ält.) Schnarre, F., »Schnarre«, DW 15, 1185;
W.: s. germ. *snarha-, *snarhaz, Adj., rasch, gewandt, schnell; an. snar-r, Adj., schnell, hurtig, flink, scharf, festgedreht;
W.: s. germ. *snarkjan?, sw. V., zusammenziehen; an. sner-k-ja, sw. V. (1), zusammenziehen.


*snerp-, *nerp-, *snurp-, *nurp-, idg., V.: nhd. tönen, murren, knurren; ne. sound (V.), growl (V.), snarl (V.) (2);
RB.: Pokorny 975; Hw.: s. *sner- (1); E.: s. *sner- (1).


*snet-, *snot-, idg., V., Sb.: nhd. fließen, Feuchtigkeit; ne. flow (V.), dampness;
RB.: Pokorny 972; Hw.: s. *snā-; E.: s. *snā-;
W.: gr. νότος (nótos), M., Südwind, Süden;
W.: gr. νοτίς (notís), F., Feuchtigkeit, Nässe;
W.: gr. νότιος (nótios), Adj., nass, feucht, südlich;
W.: s. gr. νοτερός (noterós), Adj., nass, feucht.


*snət-, idg., V., Sb.: nhd. fließen, Feuchtigkeit; ne. flow (V.), dampness;
RB.: Pokorny 972; Hw.: s. *snā-; E.: s. *snā-;
W.: lat. natāre, V., schwimmen, beschwimmen, über etwas schwimmen.


*snētis, idg., Sb.: nhd. Spinnen (N.); ne. spinning (N.);
RB.: Pokorny 973; Hw.: s. *snē-; E.: s. *snē-.


*sneu-, idg., V.: nhd. drehen, knüpfen, bewegen; ne. turn (V.);
RB.: Pokorny 977; Hw.: s. *snēu-.


*sneu-, idg., V., Sb.: Vw.: s. *snā-.


*snēu-, *snū-, idg., V.: nhd. drehen, knüpfen, bewegen; ne. turn (V.);
RB.: Pokorny 977 (1688/160), ind., iran., arm., gr., alb., ital., germ., balt., slaw., toch.; Hw.: s. *sneu-, *snēu̯er-, *snēu̯en-, *neuks-? (?), *ned- (1), *snē- (?), *sneubʰ-;
W.: s. gr. νευρά (neura), F., Sehne, Bogensehne;
W.: s. gr. νεῦρον (neuron), N., Sehne, Muskelband, Pflanzenfaser;
W.: gr. νυμφεύειν (nympheúein), V., verloben, heiraten;
W.: s. gr. νύμφη (nýmphē), F., Nymphe, Braut (F.) (1), Verlobte; lat. lumpa, limpa, limpha, lympha, F., Wasser, Wassergöttin; nhd. Lymphe, F., Lymphe, Blutwasser;
W.: s. gr. νύμφιος (nýmphios), M., Bräutigam, junger Ehemann;
W.: s. lat. nūbere, V., bedecken, verhüllen;
W.: s. lat. nervus, M., Sehne, Flachse, männliches Glied;
W.: germ. *snewan, st. V., eilen; got. sniw-an* 3, st. V. (5), eilen, überkommen;
W.: germ. *snewan, st. V., eilen; ae. snéo-w-an, snō-w-an, sw. V., eilen;
W.: germ. *snewan, st. V., eilen; germ. *snōwan?, st. V., winden; an. snū-a, red. V., wenden, drehen;
W.: s. germ. *snawwa- (2), *snawwaz, *snawwu-, *snawwuz?, Adj., kurz, schnell; an. snø-g-g-r (1), snǫ-g-g-r (1), Adj., schnell;
W.: s. germ. *neuhsjan, sw. V., wittern, untersuchen; got. *niu-hs-jan, sw. V. (1), auskundschaften, heimsuchen;
W.: s. germ. *neuhsjan, sw. V., wittern, untersuchen; an. nȳ-s-a, sw. V. (1), untersuchen, spähen;
W.: s. germ. *neuhsjan, sw. V., wittern, untersuchen; ae. néo-s-ian, néo-s-an, sw. V. (2, 1), ausfindig machen, besichtigen, besuchen;
W.: s. germ. *neuhsjan, sw. V., wittern, untersuchen; ae. nío-s-an, sw. V. (1), usfindig machen, besichtigen, besuchen;
W.: s. germ. *neuhsjan, sw. V., wittern, untersuchen; as. niu-s-ian* 1, sw. V. (1a), versuchen;
W.: s. germ. *neuhsjan, sw. V., wittern, untersuchen; ahd. niusen* 2, sw. V. (1a), versuchen, sich bemühen; mhd. niusen, niesen, sw. V., versuchen, erproben;
W.: ? germ. *snūdōn, sw. V., beschleunigen; an. snū-ð-a, sw. V. (2), beschleunigen, schnell voranbringen;
W.: ? s. germ. *snūda-, *snūdaz, Adj., schnell; ae. snū-d (2), Adj., eilig;
W.: ? vgl. germ. *snūduga-, *snūdugaz, Adj., schnell; an. snū-ð-ig-r, Adj., schnell, flink, eilig;
W.: ? s. germ. *snūda-, *snūdaz, st. M. (a), Schnelligkeit; an. snū-ð-r, st. M. (a), Schlinge, Eile, Wendung, Vorteil;
W.: ? s. germ. *snūda-, *snūdaz, st. M. (a), Schnelligkeit; ae. snū-d (1), Sb., Eile;
W.: ? s. germ. *sneuma-, *sneumaz, *sneumja-, *sneumjaz, Adj., eilig, rasch; got. *sniu-m-s, Adj. (i), schnell;
W.: ? s. germ. *sneuma-, *sneumaz, *sneumja-, *sneumjaz, Adj., eilig, rasch; got. sniu-m-und-ō 3, Adv., eilends, eilig;
W.: ? s. germ. *sneuma-, *sneumaz, *sneumja-, *sneumjaz, Adj., eilig, rasch, schnell; an. sne-m-m-a, Adv., zeitig, früh, bald;
W.: ? s. germ. *sneuma-, *sneumaz, *sneumja-, *sneumjaz, Adj., eilig, rasch, schnell; an. sni-m-m-a, Adv., schnell, früh, frühzeitig, einst;
W.: ? s. germ. *sneuma-, *sneumaz, *sneumja-, *sneumjaz, Adj., eilig, rasch, schnell; ae. snéo-m-e, snío-m-e, Adv., schnell, sofort, plötzlich;
W.: ? s. germ. *sneuma-, *sneuma-, *sneumaz, *sneumaz, *sneumja-, *sneumjaz, Adj., eilig, rasch; anfrk. *sniu-m-i?, Adj., schnell;
W.: ? s. germ. *sneuma-, *sneumaz, *sneumja-, *sneumjaz, Adj., eilig, rasch; as. sni-u-mi 3, Adj., schnell, behende, eilig;
W.: ? s. germ. *sneuma-, *sneumaz, *sneumja-, *sneumjaz, Adj., eilig, rasch; ahd. sniumi* 4, Adj., schnell, gewandt, rasch;
W.: ? s. germ. *sneumjan, sw. V., eilen; got. sniu-m-jan* 5, sw. V. (1), eilen;
W.: ? s. germ. *sneumjan, sw. V., eilen; anfrk. *sniu-m-en?, sw. V. (1), eilen;
W.: ? s. germ. *sneumjan, sw. V., eilen; ahd. sniumen* 2, sw. V. (1), beschleunigen;
W.: ? s. germ. *sneumja-, *sneumjaz, Adj., eilig, rasch; ahd. sliumo 105, Adv., schleunig, schnell, rasch; mhd. sliume, Adv., schleunig, eilig;
W.: ? s. germ. *snōrō, st. F. (ō), Schnur (F.) (1); got. *snōr-s, st. F. (i), Schnur (F.) (1), Strick;
W.: ? s. germ. *snōrō, st. F. (ō), Schnur (F.) (1); got. snōr-j-ō* 1, sw. F. (n), Korb, Netz (, Lehmann S114);
W.: ? s. germ. *snōrō, st. F. (ō), Schnur (F.) (1); an. snœr-i, N. nhd. Strick (M.) (1), Leine, Tauwerk;
W.: ? s. germ. *snōrō, st. F. (ō), Schnur (F.) (1); ae. snœœ̄-r, snœœ̄-r-e, st. F. (ō), Saite;
W.: ? s. germ. *snōrō, st. F. (ō), Schnur (F.) (1); afries. snō-r 1 und häufiger?, snō-r-e, st. F. (ō), Schnur (F.) (1);
W.: ? s. germ. *snōrō, st. F. (ō), Schnur (F.) (1); as. s-nō-r-ling* 1, st. M. (a)?, »Schnürling«, Stiefel (M.);
W.: ? s. germ. *snōrō, st. F. (ō), Schnur (F.) (1); ahd. snuor 9, st. F. (i), Schnur (F.) (1), Faden, Binde; mhd. snuor, st. F., Schnur (F.) (1), Band (N.), Seil; nhd. Schnur, F., Schnur (F.) (1), DW 15, 1396;
W.: ? vgl. germ. *snōrjō?, st. F. (ō), Harfensaite, Saite; ae. snē-r, st. F. (ō), Harfensaite.


*sneubʰ-, idg., V.: nhd. freien, heiraten; ne. woo, marry (V.);
RB.: Pokorny 977 (1689/161), gr., ital., slaw.; Hw.: s. *snēu-, *snusós;
W.: gr. νυμφεύειν (nympheúein), V., verloben, heiraten;
W.: s. gr. νύμφη (nýmphē), F., Nymphe, Braut (F.) (1), Verlobte; lat. lumpa, limpa, limpha, lympha, F., Wasser, Wassergöttin; nhd. Lymphe, F., Lymphe, Blutwasser;
W.: s. gr. νύμφιος (nýmphios), M., Bräutigam, junger Ehemann;
W.: s. lat. nūbere, V., bedecken, verhüllen.


*sneud-, idg., Adj., V.: Vw.: s. *sneudʰ- (1).


*sneudʰ- (1), *sneud-, idg., Adj., V.: nhd. schläfrig, schlummern; ne. sleepy, slumber (V.);
RB.: Pokorny 978 (1690/162), gr., balt.; Hw.: s. *snā- (?), *sneudʰ- (2) (?); E.: s. *snā- (?);
W.: gr. νύσταλος (nýstalos), Adj., schläfrig;
W.: s. gr. νυσταλέος (nystaléos), Adj., schläfrig;
W.: gr. νυστάζειν (nystázein), V., schlafen, unachtsam sein (V.).


*sneudʰ- (2), idg., Sb., Adj.: nhd. Nebel, nebelig, düster; ne. fog (N.), foggy;
RB.: Pokorny 978 (1691/163), iran., gr., ital., kelt.; Hw.: s. *snā- (?), *snoudʰo-, *sneudʰ- (1) (?); E.: s. *snā- (?);
W.: s. gr. νυθῶδες (nythōdes), F.?, Finsternis, Dunkelheit.


*snēur-, idg., Sb.: Vw.: s. *snēu̯er-.


*snēu̯en-, idg., Sb.: nhd. Sehne, Band (N.); ne. sinew, tie (N.);
RB.: Pokorny 977; Hw.: s. *snēu-; E.: s. *snēu-.


*snēu̯er-, *snēur-, idg., Sb.: nhd. Sehne, Band (N.); ne. sinew, tie (N.);
RB.: Pokorny 977; Hw.: s. *snēu-; E.: s. *snēu-.


*snigᵘ̯ʰ-, idg., Sb.: nhd. Schnee; ne. snow (N.);
RB.: Pokorny 974; Hw.: s. *sneigᵘ̯ʰ-.


*snōbʰri-?, *nōbʰri-?, idg., Adj.: Vw.: s. *snēbʰri-?.


*snoigᵘ̯ʰos, idg., Sb.: nhd. Schnee; ne. snow (N.);
RB.: Pokorny 974; Hw.: s. *sneigᵘ̯ʰ-; E.: s. *sneigᵘ̯ʰ-.


*snoito-, idg., Sb.: nhd. Abgeschnittenes; ne. cut (N.) off;
RB.: Pokorny 974; Hw.: s. *sneit-; E.: s. *sneit-;
W.: s. germ. *snaisō, st. F., (ō), Zweig, Schnittzweig; an. sneis, st. F. (ō), Stab, Speiler;
W.: s. germ. *snaisō, st. F., (ō), Zweig, Schnittzweig; ae. snǣs, snās, st. F. (ō), Spieß (M.) (1), Speiler;
W.: s. germ. *snaisō, st. F. (ō), Zweig, Schnittzweig; afries. snês 1 und häufiger?, snês-e, st. F. (ō)., zwanzig Stück.


*snōp-?, idg., V., Sb.: Vw.: s. (*snēp-)?.


*snot-, idg., V., Sb.: Vw.: s. *snet-.


*snōto-, idg., Sb.: nhd. Faden; ne. thread (N.);
RB.: Pokorny 973; Hw.: s. *snē-; E.: s. *snē-;
W.: germ. *snōdō, st. F. (ō), Binde, Schnur (F.) (1); ae. snō-d, st. F. (ō), Kopfband, Kapuze;
W.: germ. *snōdō, st. F. (ō), Binde, Schnur (F.) (1); as. s-nō-va* 1, st. F. (ō), Halskette;
W.: germ. *snōdō, st. F. (ō), Binde, Schnur (F.) (1); ahd. snuoba 2, st. F. (ō), Binde, Halskette, Halsband.


*snoudʰo-, idg., Sb.: nhd. Nebel; ne. fog (N.);
RB.: Pokorny 978; Hw.: s. *sneudʰ- (2); E.: s. *sneudʰ- (2).


*snn̥t-, idg., Adj.: Vw.: s. *sent-.


*snn̥ter-, idg., Präp., Adv., Konj.: Vw.: s. *seni-.


*snū-, idg., V.: Vw.: s. *snēu-.


*snur-, *nur-, idg., V.: Vw.: s. *sner- (1).


*snurd-, *nurd-, idg., V.: Vw.: s. *snerd-.


*snurg-, *nurg-, idg., V.: Vw.: s. *snerg-.


*snurk-, *nurk-, idg., V.: Vw.: s. *snerk-.


*snurp-, *nurp-, idg., V.: Vw.: s. *snerp-.


*snusós, idg., F.: nhd. Schwiegertochter; ne. daughter-in-law;
RB.: Pokorny 978 (1692/164), ind., arm., gr., alb.?, ital., germ., slaw.; Hw.: s. *sneubʰ-; E.: s. *sneubʰ-;
W.: gr. νυός (nyós), F., Schwiegertochter;
W.: lat. nurus, F., Schwiegertochter, Schnur (F.) (2);
W.: germ. *snuzō, st. F. (ō), Schwiegertochter, Schnur (F.) (2); got. *snuz-ō? 1, krimgot. schnos*, F.: nhd. Schwiegertochter, Verlobte (im Krimgot.);
W.: germ. *snuzō, st. F. (ō), Schwiegertochter, Schnur (F.) (2); an. snø-r, sno-r, st. F. (ō), Schwiegertochter, Schnur (F.) (2);
W.: germ. *snuzō, st. F. (ō), Schwiegertochter, Schnur (F.) (2); ae. snor-u, st. F. (ō), Schwiegertochter, Schnur (F.) (2);
W.: germ. *snuzō, st. F. (ō), Schwiegertochter, Schnur (F.) (2); afries. snor-e 1 und häufiger?, st. F. (ō), Schwiegertochter, Schnur (F.) (2);
W.: germ. *snuzō, st. F. (ō), Schwiegertochter, Schnur (F.) (2); ahd. snora 13, snura, sw. F. (n), Schwiegertochter, Schnur (F.) (2); s. mhd. snuor, st. F., Sohnes Frau; nhd. (ält.) Schnur, F., Schwiegertochter, Schnur (F.) (2) DW 15, 1394.


*so, idg., Pron.: Vw.: s. *sos.


*sodi̯om, idg., Sb.: nhd. Sitz; ne. seat (N.);
RB.: Pokorny 884; Hw.: s. *sed- (A); E.: s. *sed- (A).


*soi-, idg., V., Adj.: Vw.: s. *sei-.


*soilo-, idg., Sb.: Vw.: s. *seilo-.


*soimo-, idg., Sb.: Vw.: s. *seimo-.


*soito-, idg., Sb.: Vw.: s. *seito-.


*sokᵘ̯i̯os, idg., M.: nhd. Gefolgsmann; ne. follower;
RB.: Pokorny 896; Hw.: s. *sekᵘ̯- (1); E.: s. *sekᵘ̯- (1);
W.: s. gr. ἀοσσητήρ (aossētḗr), M., Helfer, Beistand;
W.: vgl. gr. ἀοσσεῖν (aossein), V., helfen, beistehen;
W.: lat. socius, M., Gesellschafter, Genosse, Teilnehmer, Bundesgenosse; nhd. Sozius, M., Sozius, Teilhaber, Beifahrer, Beifahrersitz am Motorrad.


*soleu̯o-, *solu̯o-, idg., Adj.: Vw.: s. *solo-.


*solkos, idg., Sb.: nhd. Zug; ne. pull (N.);
RB.: Pokorny 901; Hw.: s. *selk-; E.: s. *selk-.


*solo-, *soleu̯o-, *solu̯o-, idg., Adj.: nhd. wohlbehalten, ganz; ne. well kept, whole (Adj.);
RB.: Pokorny 979 (1694/166), ind., iran., arm., gr., alb., ital., kelt., toch.; Hw.: s. *sel- (6) (?); E.: s. *sel- (6) (?);
W.: gr. ὅλός (hólós), Adj., ganz, völlig; vgl. gr. καθόλου (kathólou), Adv., im allgemeinen, überhaupt; gr. καθολικός (katholikós), Adj., allgemein, universal; lat. catholicus, Adj., allgemein, rechtgläubig; lat.-ahd.? catholicus*, Adj., allgemein;
W.: s. gr. ὁλότης (holótēs), F., Ganzheit, Vollkommenheit;
W.: lat. salvus, Adj., heil, wohlbehalten, gesund, unverletzt; vgl. lat. salvia, F., Salbei; germ. *salvia, Sb., Salbei; as. sėlv-ia* 2, st. F. (ō)?, sw. F. (n)?, Salbei;
W.: lat. salvus, Adj., heil, wohlbehalten, gesund, unverletzt; vgl. lat. salvia, F., Salbei; germ. *salvia, Sb., Salbei; ahd.? salbei 7, st. M. (a?, i?), st. F. (ō), Salbei; mhd. salbei, sw. F., st. F., Salbei; nhd. Salbei, M., Salbei;
W.: lat. salvus, Adj., heil, wohlbehalten, gesund, unverletzt; vgl. lat. salvia, F., Salbei; germ. *salvia, Sb., Salbei; ahd. salbeia 11, salveis*, sw. F. (n), Salbei; mhd. salbeie, sw. F., st. F., Salbei;
W.: s. lat. salūs, F., Unverletzheit, Gesundheit, Wohlbefinden, Glück;
W.: s. lat. sollus, Adj., ganz;
W.: s. lat. solōx, Adj., filzig;
W.: s. lat. solidus, Adj., gediegen, echt, im Besitz, als Vasall; vgl. lat. solidus, M., Goldmünze; afrz. solde, Sb., Münze, Entlohnung; vgl. mnd. solder, M., Sölnder; an. sold-ar-i, st. M. (ja), Söldner, Mietsoldat;
W.: s. lat. solidus, Adj., gediegen, echt, im Besitz, als Vasall; vgl. lat. solidus, M., Goldmünze; afries. sol-d-i-a 2, sw. M. (n), Söldner;
W.: vgl. lat. Sallustius, M.=PN, Sallust.


*solu̯o-, idg., Adj.: Vw.: s. *soleu̯o-.


*som-, idg., Num. Kard., Adv., Präp.: Vw.: s. *sem- (2).


*somī, *smī, idg., F.: nhd. Zusammensein, Vereinigung, Kampf; ne. union, fight (N.);
RB.: Pokorny 904; Hw.: s. *sem- (2); E.: s. *sem- (2).


*somopətōr, idg., Adj.: nhd. vom selben Vater; ne. of the same father;
RB.: Pokorny 829; Hw.: s. *somos, *pətḗr.


*somos, idg., Adj.: nhd. eben, gleich, derselbe; ne. even (Adj.), equal, same;
RB.: Pokorny 904; Hw.: s. *sem- (2); E.: s. *sem- (2);
W.: gr. ὅμως (hómōs), Partikel, auf die selbe Weise, gleichwohl;
W.: s. gr. ὁμοῖος (homoios), ὅμοιος (hómoios), Adj., gleich, gleichartig, ähnlich;
W.: s. gr. ὁμοῦ (homu), Adv., Präp., zusammen;
W.: s. gr. ὁμόσε (hómose), Adv., nach demselben Ort hin, an denselben Ort;
W.: s. gr. ὅμαδος (hómados), M., lärmende Menge, Getümmel;
W.: s. gr. ὅμηρος (hómeros), M., Gatte, Unterpfand, Geisel;
W.: s. gr. ὁμόθεν (hómothen), Adv., aus demselben Ort, aus der Nähe;
W.: germ. *sama-, *samaz, Adj., derselbe; got. sam-a 45, sw. Pron., Suff., derselbe, der nämliche, -sam;
W.: germ. *sama-, *samaz, Adj., derselbe, gleich, passend, geneigt; an. sam-r, Adj., derselbe, zusammenhängend, geneigt;
W.: s. germ. *sama-, *samaz, Adj., derselbe, gleich; an. sem, som, Konj., ebenso, wie;
W.: germ. *sama-, *samaz, Adj., derselbe, gleich; ae. sam-e, Adv., Konj., ähnlich, ebenso, auch, wie;
W.: germ. *sama-, *samaz, Adj., derselbe; anfrk. sam-o 78, Adv., ebenso, so;
W.: germ. *sama-, *samaz, Adj., derselbe, gleich; as. sam-a 25, samo, Adv., ebenso, wie;
W.: germ. *sama-, *samaz, Adj., derselbe, gleich; ahd. sama 120, samo, sam, Adv., Konj., Präf., ebenso, gleichsam, so; mhd. same, Adv., Konj., ebenso, so wie, wie wenn;
W.: germ. *sama-, *samaz, Adj., derselbe; ahd. samo (2) 3, Pron.-Adj., dieser, derselbe.


*songᵘ̯ʰos, idg., Sb.: nhd. Gesang; ne. song;
RB.: Pokorny 906; Hw.: s. *sengᵘ̯ʰ-; E.: s. *sengᵘ̯ʰ-.


*sont-, idg., Adj.: Vw.: s. *sent-.


*sor-, idg., Adj.: Vw.: s. *ser- (3).


*sorā, idg., F.: nhd. Fluss; ne. river;
RB.: Pokorny 909; Hw.: s. *ser- (1); E.: s. *ser- (1).


*sōrā?, idg., F.: Vw.: s. *sōurā?.


*sos, *so, *sā, idg., Pron.: nhd. der, dieser; ne. the, this;
RB.: Pokorny 978 (1693/165), ind., iran., gr., alb., ital., kelt., germ., toch.; Hw.: s. *sī, *to- (1);
W.: gr. ὁ (ho), Demon.-Pron., dieser.


*sou-, idg., Adj.: Vw.: s. *sou̯ə-.


*sōurā?, *sōrā?, idg., F.: nhd. Wade; ne. calf (N.) (2) (of leg)?;
RB.: Pokorny 980 (1695/167), gr., ital.; Hw.: s. *su̯er- (3) (?); E.: s. *su̯er- (3) (?);
W.: gr. ὤρη (ōrē), F., Teil des Opfertiers, Wade?;
W.: lat. sūra, F., Wade, Wadenbein.


*souro-, idg., Adj.: Vw.: s. *sūro-.


*sou̯ə-, *sou-, idg., Adj.: Vw.: s. *seu̯ə-.


*spako-, idg., Sb.: nhd. Tröpfchen, Pünktchen; ne. droplet, small drop (N.);
RB.: Pokorny 980 (1696/168), gr., balt.;
W.: gr. ψακάς (psakás), F., Getröpfel, Tropfen (N.), Tropfen (M.), Krümchen;
W.: s. gr. ψακάζειν (psakázein), V., tröpfeln.


*spaln-, idg., V.: Vw.: s. *pō̆l-.


*sparu̯o-, *prau̯o-, idg., Sb.: nhd. Sperling, Vogel; ne. sparrow, bird;
RB.: Pokorny 991; Hw.: s. *sper- (2); E.: s. *sper- (2);
W.: germ. *sparwa-, *sparwaz, st. M. (a), Sperling; an. spǫr-r (1), st. M. (a), Sperling;
W.: germ. *sparwō-, *sparwōn, *sparwa-, *sparwan, sw. M. (n), Sperling; got. spar-w-a* 2, sw. M. (n), Sperling (, Lehmann S119);
W.: germ. *sparwō-, *sparwōn, *sparwa-, *sparwan, sw. M. (n), Sperling; germ. *sparwō- (1), *sparwōn, *sparwa-, *sparwan, sw. M. (n), Wade; ae. spear-w-a, sw. M. (n), Sperling, Wade;
W.: germ. *sparwō-, *sparwōn, *sparwa-, *sparwan, sw. M. (n), Sperling; ahd. sparo 23, sw. M. (n), Spatz, Sperling; mhd. spare, sw. M., Sperling;
W.: germ. *sparwō-, *sparwōn, *sparwa-, *sparwan, sw. M. (n), Sperling; ahd. sparawa* 1, sw. F. (n)?, Sperling;
W.: s. germ. *sparwaro, M., Sperber; got. *spar-w-ārei-s, st. M. (ja), Sperber;
W.: s. germ. *sparwaro, M, Sperber; vgl. ae. spear-haf-oc, st. M. (a), Sperber;
W.: s. germ. *sparwaro, M, Sperber; as. spar-w-ari* 1, st. M. (ja), Sperber;
W.: s. germ. *sparwaro, M., Sperber; ahd. sparwāri* 23, st. M. (ja), Sperber; mhd. sparwære, st. M., Sperber; nhd. Sperber, M., Sperber, DW 16, 2158.


*spē, *spə, idg., V.: nhd. ziehen, spannen; ne. pull (V.);
RB.: Pokorny 982; Hw.: s. *spei (2).


*spē-, idg., V.: Vw.: s. *spēi- (3).


*spē-, *spə-, idg., V.: nhd. sich dehnen, gedeihen, gelingen; ne. prosper;
RB.: Pokorny 983; Hw.: s. *spēi- (3).


*spē-, *spə-, *spədʰ-, idg., Sb.: nhd. Span, Scheit; ne. chip (N.), long and flat piece of wood;
RB.: Pokorny 980 (1697/169), gr., germ., heth.?; Hw.: s. *pā̆n- (?);
W.: gr. σφήν (sphḗn), M., Keil;
W.: gr. σπάθη (spáthē), F., breites flaches Holz der Weber; lat. spatha, F., Rührlöffel, Spatel, Langschwert; an. spāð-i, sw. M. (n), Schwert, Spatha;
W.: germ. *spēda-, *spēdaz, *spǣda-, *spǣdaz, st. M. (a), Spat (M.) (1), Gestein, Stück; ahd. spāt 5, spat, st. M. (a?, i?), Spat (M.) (1), Alaun; mhd. spāt, st. M., Splitter, blättrig brechendes Gestein; nhd. Spat, M., Spat (M.) (1), blättrig brechendes Gestein, DW 16, 1971;
W.: germ. *spēnu-, *spēnuz, *spǣnu-, *spǣnuz, st. M. (u), Span, Splitter; ahd. spān* 6, st. M. (a?, i?), Span, Holzspan, Splitter; mhd. spān, st. M., Span, Holzspan; nhd. Span, M., Span, Abfall bei Holzarbeit, DW 16, 1862;
W.: s. germ. *spadō-, *spadōn, *spada-, *spadan, sw. M. (n), Spaten; ae. spa-d-a, sw. M. (n), Spaten;
W.: s. germ. *spadō-, *spadōn, *spada-, *spadan, sw. M. (n), Spaten; ae. spa-d-e, sw. F. (n), Spaten;
W.: s. germ. *spadō-, *spadōn, *spada-, *spadan, Sb., Spaten; vgl. ae. spa-d-u, F., Spaten;
W.: s. germ. *spadō-, *spadōn, *spada-, *spadan, Sb., Spaten; afries. spa-d-a 4, sw. M. (n), Spaten;
W.: s. germ. *spadō-, *spadōn, *spada-, *spadan, Sb., Spaten (M.); as. *spa-d-a?, st. F. (ō)?, sw. F. (n)?, Spaten (M); s. mnd. spade, M., Spaten; an. spa-ð-i, sw. M. (n), Spaten;
W.: s. germ. *spadō-, *spadōn, *spada-, *spadan, sw. M. (n), Spaten; ahd. spata 2, st. F. (ō)?, sw. F. (n)?, Spaten, Hacke (F.) (2); s. nhd. Spaten, M., Grabscheit, DW 16, 1989.


*spə, idg., Sb.: Vw.: s. *spē.


*spə-, idg., V.: Vw.: s. *spē-.


*spə-, idg., Sb.: Vw.: s. *spədʰ-.


*sped-, idg., V.: Vw.: s. *spend-.


*spədʰ-, *spə-, idg., Sb.: Vw.: s. *spē-.


*speg-?, idg., V.: nhd. glänzen; ne. glitter (V.);
RB.: Pokorny 989; Hw.: s. *speng-.


*speg̑-?, idg., V., Adj.: nhd. sehen, scharf; ne. watch (V.) sharply;
RB.: Pokorny 981 (1698/170), germ., slaw.; Hw.: s. *spek̑-;
W.: germ. *spakjan, sw. V., ruhig stellen; an. spek-ja (2), sw. V. (1), weise machen, besänftigen, ruhigstellen;
W.: germ. *spaka- (1), *spakaz, Adj., weise, klug, besonnen, friedfertig; an. spak-r, Adj., klug, erfahren (Adj.), friedfertig, zahm;
W.: s. germ. *spakīn, sw. F. (n), Weisheit, Klugheit; an. spek-i, sw. F. (īn), Weisheit, Verstand;
W.: vgl. germ. *spakiþō, *spakeþō, st. F. (ō), Weisheit, Klugheit; an. spek-t, st. F. (ō), Verstand, Klugheit.


*spei (2), *spī̆, idg., V.: nhd. ziehen, spannen; ne. pull (V.);
RB.: Pokorny 982 (1700/172), gr., kelt., germ.; Hw.: s. *spē-, *spēi- (3), *pā̆n- (?);
W.: gr. σπάειν (spáein), V., ziehen, reißen, zücken; s. gr. σπασμός (spasmós), M., Krampf; lat. spasmus, M., Zuckung, Krampf; nhd. Spasmus, M., Spasmus, Krampf;
W.: gr. σπάειν (spáein), V., ziehen, reißen, zücken; s. gr. σπασμός (spasmós), M., Krampf; vgl. gr. σπαστικός (spastikós), Adj., mit Krämpfen behaftet; lat. spasticus, Adj., mit Krämpfen behaftet, spastisch; nhd. spastisch, Adj., spastisch, mit Krämpfen behaftet;
W.: gr. σπάειν (spáein), V., ziehen, reißen, zücken; vgl. lat. spacus, M., Bindfaden;
W.: gr. σπάειν (spáein), V., ziehen, reißen, zücken; s. gr. σπάδιξ (spádix), Sb., abgerissener Zweig einer Dattel; lat. spādix, Adj., dattelfarben, braunrot, kastanienbraun;
W.: s. gr. σπάδων (spádōn) (1), F., Zucken, Krampf;
W.: s. gr. σπάδων (spádōn) (2), M., Entmannter, Verschnittener; vgl. lat. spado, M., Entmannter, Verschnittener;
W.: s. gr. (ion.) σπαδίζειν (spadízein), V., abreißen, abziehen;
W.: vgl. gr. σφάκελος (sphákelos), F., heftiger Schmerz, Zuckung, Krampf, Entzündung; s. lat. spacus, M., Bindfaden;
W.: s. gr. σπινός (spinós), Adj., mager;
W.: vgl. gr. σπιγνός (spignós), Adj., klein;
W.: ? vgl. gr. στάδιον (stádion), N., Rennbahn; lat. stadium, N., Stadium, Rennbahn, griechisches Längenmaß; ahd. stadia*? 1, st. F. (ō), Stadion (Längenmaß); mhd. stadie, st. F., Stadion (Längenmaß);
W.: ? vgl. gr. στάδιον (stádion), N., Rennbahn; lat. stadium, N., Stadium, Rennbahn, griechisches Längenmaß; nhd. Stadium, N., Stadium, Entwicklungsabschnitt;
W.: vgl. germ. *spangō, st. F. (ō), Spange; an. spǫ-ng, st. F. (ō), Spange, dünne Platte, Eisscholle;
W.: vgl. germ. *spangō, st. F. (ō), Spange; ae. spa-ng, st. F. (ō), st. N. (a), Spange;
W.: vgl. germ. *spangō, st. F. (ō), Spange; ahd. spanga 9, sw. F. (n), Spange, Spannbalken, kleiner Verschluss; mhd. spange, sw. F., st. F., Spange, Beschlag, Balken; nhd. Spange, F., Spange, DW 16, 1875.


*spē̆i- (1), *pē̆i-, *spī̆-, *pī̆-, idg., Adj., Sb.: nhd. spitz, Spitze; ne. sharp (Adj.), pointed piece of wood, point (N.);
RB.: Pokorny 981 (1699/171), ind., arm., gr., ital., germ., balt., slaw., toch.; Hw.: s. *speiko-, *speilo-, *spē̆inā, *pin- (?);
W.: s. gr. σπιλάς (spilás), F., Klippe, Riff;
W.: s. gr. σπίλος (spílos), M., Klippe, Riff;
W.: s. lat. spīcus, M., Ähre, Getreideähre, Kornähre;
W.: s. lat. spīcum, N., Ähre, Getreideähre, Kornähre;
W.: s. lat. spīca, F., Ähre, Pflanze; ae. spīc-a, sw. M. (n), aromatisches Kraut;
W.: s. lat. spīca, F., Ähre, Pflanze; ae. spīc-e, sw. F. (n), aromatisches Kraut;
W.: s. lat. spīca, F., Ähre, Getreideähre, Kornähre; ahd. spīk 4, spīc, st. M. (a?, i?), Deutscher Speik?, Narde?, Baldrian?; nhd. Speik, M., Speik, Name des Lavendels, DW 16, 2083;
W.: s. lat. spīca, F., Ähre, Getreideähre, Kornähre; vgl. lat. spīcārium, N., Kornspeicher; as. spīk-ari* 11, st. M. (ja), Speicher;
W.: s. lat. spīca, F., Ähre, Getreideähre, Kornähre; vgl. lat. spīcārium, N., Kornspeicher; lat.-ahd.?, N., Speicher;
W.: s. lat. spīca, F., Ähre, Getreideähre, Kornähre; vgl. lat. spīcārium, N., Kornspeicher; ahd. spīhhāri* 24, spīchāri, st. M. (ja), Speicher, Kornspeicher, Scheune; nhd. Speicher, M., Speicher, Vorratsraum DW 16, 2070;
W.: s. lat. spīnus, F., Schlehdorn, Schwarzdorn;
W.: s. lat. spīna, F., Dorn, Dornbusch, dorniges Gewächs, Rückgrat;
W.: s. germ. *spīkō, st. F., (ō), Stecken (M.), Splitter; an. spī-k, st. F. (ō), Splitter;
W.: s. germ. *spik-, V., spitz sein (V.); vgl. ae. *spī-c, Sb., Spitze;
W.: s. germ. *spaikō, st. F. (ō), Speiche; ae. spā-c-a, sw. M. (n), Speiche;
W.: s. germ. *spaikō, st. F. (ō), Speiche; vgl. afries. spê-k-e 1 und häufiger?, spê-tz-e, spê-z-e, Adj., ...speichig;
W.: s. germ. *spaikō, st. F. (ō), Speiche; as. s-pê-k-a* 2, st. F. (ō)?, sw. F. (n)?, Speiche;
W.: s. germ. *spaikō, st. F. (ō), Speiche; as. s-pa-ka* 1, sw. F. (n), Speiche;
W.: s. germ. *spaikō, st. F. (ō), Speiche; ahd. speihha 35, speicha, sw. F. (n), Speiche, Radspeiche; mhd. speiche, sw. F., Radspeiche; nhd. Speiche, F., Speiche, Strebe zwischen Felge und Nabe des Rades, DW 16, 2066;
W.: vgl. germ. *spīkra-, *spīkraz, st. M. (a), Nagel; s. germ. *spika-, *spikaz, *spikka-, *spikkaz, Adj., lang, mager, dünn; an. spī-k-r, st. M. (a), Nagel;
W.: vgl. germ. *spīkra-, *spīkraz, st. M. (a), Nagel; germ. *spika-, *spikaz, *spikka-, *spikkaz, Adj., lang, mager, dünn; ae. spī-c-ing, st. M. (a), Spieker, Nagel;
W.: s. germ. *spīlō-, *spīlōn, sw. F. (n), Speiler, Stab; an. spi-l-a, sw. F. (n), schmales Holzstück;
W.: s. germ. *spīlō-, *spīlōn, sw. F. (n), Speiler, Stab; ae. *spi-l-u, st. F. (ō), Stift (M.), Spitze;
W.: s. germ. *spīra, Sb., Spitze, Stange?; an. spī-r-a, sw. F. (n), Rohr, schlanker Baum;
W.: s. germ. *spīra, Sb., Spitze, Stange?; ae. spī-r, Sb., Halm, Schössling, Blatt;
W.: s. germ. *spīra, Sb., Spitze, Stange?; as. s-pī-r? 1, st. F. (i), Spierschwalbe, Mauerschwalbe;
W.: s. germ. *spīra, Sb., Spitze, Stange?; ahd. spīrboum 6, st. M. (a), Spierbaum, Vogelbeerbaum; mhd. spirboum, st. M., Vogelbeerbaum;
W.: s. germ. *spita-, *spitam, st. N. (a), Spieß; lat.-ahd. spidus* 1 und häufiger?, M., Spieß;
W.: s. germ. *spita-, *spitam, st. N. (a), Spieß; ahd. spiz (2) 40, st. N. (a), st. M. (a?, i?), Spieß, Bratspieß, Strich; mhd. spiz, st. M., Holzspieß;
W.: s. germ. *spitō, st. F. (ō), Spieß (M.) (1); s. germ. *spita-, *spitam, st. N. (a), Spieß (M.) (1); ae. spi-t-u, st. M. (u)?, st. F. (ō)?, Bratspieß, Spieß (M.) (1);
W.: s. germ. *spitja-, *spitjaz, Adj., spitz; mhd. spez; mnd. spez, spets, M., Speer, Reiterlanze, Spitze; an. spez-skō-r, st. M. (a), Spitzschuhe;
W.: s. germ. *spitja-, *spitjaz, Adj., spitz; ahd. spizzi* 3, Adj., spitz, zugespitzt; mhd. spitze, Adj., spitz, spitzig; nhd. spitz, Adj., spitz, DW 16, 2562;
W.: s. germ. *spitja-, *spitjaz, Adj., spitz; ahd. spizza (2) 2, sw. F. (n), Spitzmaus;
W.: s. germ. *spitja-, *spitjaz, Adj., spitz; ahd. spiz (1) 17, st. M. (a?, i?), Spitze, Bergspitze; mhd. spiz, spitz, st. M., Spitze, Pfahl; nhd. Spitz, M., Spitz, spitzes Ende, spitzer Gegenstand, DW 16, 2568;
W.: s. germ. *spitja-, *spitjaz, Adj., spitz; ahd. spiz (3) 1, st. M. (a?, i?), Spitzmaus;
W.: s. germ. *spitja-, *spitjaz, Adj., spitz; ahd. spizzāra* 2, sw. F. (n), Spitzmaus;
W.: s. germ. spitjō-, *spitjōn, sw. F. (n), Spitze; ahd. spizza (1) 22, sw. F. (n), Spitze, Stachel, Pfahlwerk; mhd. spitze, st. F., sw. F., Spitze; nhd. Spitze, F., Spitze, spitzes Ende, spitzer Gegenstand, DW 16, 2582;
W.: s. germ. *spitjan, sw. V., spitz machen, zuspitzen; ahd. spizzen* 10, sw. V. (1a), schärfen, spitzen; mhd. spitzen, sw. V., spitzen, zuspitzen; nhd. spitzen, sw. V., spitzen, spitz machen, DW 16, 2598;
W.: s. germ. *spitjōn, sw. V., spitz, machen, zuspitzen; ahd. spizzōn* 2, ahd., sw. V. (2): nhd. spitzen, zuspitzen, spitz machen; nhd. spitzen, sw. V., spitzen, spitz machen, DW 16, 2598;
W.: vgl. germ. *spinulō, st. F. (ō), Stecknadel; ae. *spi-n-el (2), st. F. (ō), Nadel;
W.: vgl. germ. *spinulō, st. F. (ō), Stecknadel; as. s-pī-ne-la 2, st. F. (ō)?, sw. F. (n)?, Haarnadel;
W.: vgl. germ. *spinulō, st. F. (ō), Stecknadel; as. s-pe-nu-la* 1, st. F. (ō), Schnalle;
W.: vgl. germ. *spinulō, st. F. (ō), Stecknadel; lat.-ahd. spenula* 3, F., Haarnadel, Stecknadel;
W.: vgl. germ. *spinulō, st. F. (ō), Stecknadel; ahd. spenala 5, sw. F. (n), Spange, Haarnadel, Stecknadel;
W.: vgl. germ. *spinulō, st. F. (ō), Stecknadel; ahd. spenula 56?, spenela, spinula, spinala, sw. F. (n), Haarnadel, Stecknadel;
W.: vgl. germ. *finnō, st. F. (ō), Flosse, Finne (F.) (2), Auswuchs; ae. fi-n-n (2), st. M. (a?), Finne (F.) (2), Floßfeder;
W.: vgl. germ. *finnō, st. F. (ō), Flosse, Finne (F.) (2), Auswuchs; afries. fi-n-n-ich 1 und häufiger?, Adj., »finnig«, schlecht;
W.: ? s. lat. cuspis, F., Spitze; ae. co-pel, Adj., unfest, wacklig.


*spēi- (3), *spē-, *spī-, idg., V.: nhd. sich dehnen, gedeihen, gelingen; ne. prosper;
RB.: Pokorny 983 (1701/173), ind., arm., gr., ital., kelt., germ., balt., slaw., heth.; Hw.: s. *spē-, *spēko-, *spēti-, *spəro-, *spidʰ-, *spig-, *spei (2), *spen- (1);
W.: s. gr. σφίγγειν (sphíngein), V., zuschnüren, umfassen; vgl. gr. Σφίγξ (Sphínx), F.=PN, Sphinx; lat. Sphīnx, F.=PN nhd. Sphinx; nhd. Sphinx, F., Sphinx;
W.: s. gr. σπίζειν (spízein), V., ausdehnen, austrecken, ausspannen;
W.: vgl. gr. ἀσπιδής (aspidḗs), Adj., geräumig;
W.: vgl. gr. σπιδόεις (spidóeis), Adj., ausgedehnt, weit, eben;
W.: vgl. gr. σπίδνος (spídnos), Adj., ausgedehnt, weit, eben;
W.: vgl. gr. σπιθαμή (spithamḗ), F., Spanne; vgl. lat. spithama, F., Spanne;
W.: vgl. gr. σφιγκτήρ (sphinktḗr), M., Schnur, Band (N.), Muskel; vgl. lat. sphīnctēr, spīnctēre, M., Aftermuskel, Armband;
W.: s. gr. ἀσπίς (aspís), F., Schild; ? gr. ἀσπίς (aspís), F., Schlange, ägyptische Kobra; lat. aspis, F., Natter, Otter; anfrk. aspis* 1, lat.-Sb., Schlange, Natter;
W.: s. gr. ἀσπίς (aspís), F., Schild; ? gr. ἀσπίς (aspís), F., Schlange, ägyptische Kobra; lat. aspis, F., Natter, Otter; ahd. aspid* 1, st. M. (a?, i?), Schlange, Natter; mhd. aspe, sw. F., Natter;
W.: s. lat. spērāre, V., erwarten, vermuten, sich versprechen;
W.: s. lat. spēs, F., Hoffnung;
W.: s. lat. spatium, N., Raum, Zeite, Weite, Dauer; vgl. lat. spatiārī, V., einhergehen, einherschreiten, herumspazieren; mnd. spatzēren, V., spazieren; an. spazer-a, sw. V., spazieren;
W.: s. lat. spatium, N., Raum, Zeite, Weite, Dauer; afrz. espace, Sb., Raum?; an. spāz, st. N. (a), Raum;
W.: s. lat. spissus, Adj., dicht, dick, langsam, zögernd;
W.: s. lat. prōsper, Adj., erwünscht, günstig, glücklich;
W.: s. germ. *sparēn, *sparǣn, sw. V., bewahren, behalten, schonen, sparen; an. spa-r-a, sw. V. (3), sparen, schonen;
W.: s. germ. *sparēn, *sparǣn, sw. V., bewahren, behalten, schonen, sparen; ae. spa-r-ian, spæ-r-ian, sw. V. (2), sparen, schonen, sich enthalten;
W.: s. germ. *sparēn, *sparǣn, sw. V., bewahren, behalten, schonen, sparen; afries. spar-ia* 1, spar-a, sw. V. (2), bewahren, beschützen, verschonen;
W.: s. germ. *sparēn, *sparǣn, sw. V., schonen, sparen; as. spa-r-ōn* 2, sw. V. (2), sparen;
W.: s. germ. *sparēn, *sparǣn, sw. V., bewahren, behalten, schonen, sparen; ahd. sparēn* 20, sw. V. (3), sparen, schonen, erhalten (V.); s. mhd. sparn, sw. V., sparen, schonen, erhalten (V.); s. nhd. sparen, sw. V., sparen, DW 16, 1921;
W.: s. germ. *sparēn, *sparǣn, sw. V., schonen, sparen; ahd. sparōn* 3, sw. V. (2), »sparen«, schonen, erhalten (V.); s. mhd. sparn, sw. V., sparen, schonen; s. nhd. sparen, sw. V., sparen, DW 16, 1921;
W.: s. germ. *spara-, *sparaz, Adj., weitreichend, sparsam, gespart; an. spa-r-r (3), Adj., sparsam, karg;
W.: s. germ. *spara-, *sparaz, Adj., weitreichend, sparsam, gespart; ae. spæ-r (2), Adj., sparsam;
W.: s. germ. *spara-, *sparaz, Adj., weitreichend, sparsam, gespart; ahd. spar* 2, Adj., knapp, sparsam;
W.: s. germ. *spōan, sw. V., gelingen, gedeihen; ae. spō-w-an, st. V. (7)=red. V. (2), Erfolg haben, gedeihen, nützen;
W.: s. germ. *spōan, sw. V., gelingen, gedeihen; ahd. spuon 22, spuoen*, sw. V. (1a), gelingen, sich vollziehen, überwinden; mhd. spuon, sw. V., gelingen, vonstatten gehen;
W.: vgl. germ. *spōdi-, *spōdiz, st. F. (i), Gelingen, Erfolg, Eile; ae. spœœ̄-d, spē-d, st. F. (i), Erfolg, Glück, Gedeihen;
W.: vgl. germ. *spōdi-, *spōdiz, st. F. (i), Gelingen, Erfolg, Eile; as. spō-d* 1, st. F. (i), Gelingen;
W.: vgl. germ. *spōdi-, *spōdiz, st. F. (i), Gelingen, Erfolg, Eile; ahd. spuot 19, st. F. (i), Schnelligkeit, Geschwindigkeit, Wirken?; mhd. spuot, st. F., Gelingen, Schnelligkeit; nhd. (ält.) Sput, F., Fortgang, Beschleunigung, Eile, DW 17, 253;
W.: vgl. germ. *spēdja-, *spēdjaz, *spǣdja-, *spǣdjaz, Adj., dünn, spät, ausgedehnt; got. spē-þ-s*, Adj. (a), spät;
W.: vgl. germ. *spēdja-, *spēdjaz, *spǣdja-, *spǣdjaz, Adj., dünn, spät, ausgedehnt; ahd. spāti 25, Adj., spät, zu spät, spät kommend; mhd. spaete, Adj., spät; nhd. spät, Adj., Adv., spät, DW 16, 1974;
W.: vgl. germ. *spēdiza, *spǣdiza, Adj., spätere, ausgedehntere; got. spē-d-iz-a* 17, Adj. (a) (Komp.), spätere (, Lehmann S121);
W.: vgl. germ. *spōwō-, *spōwōn, *spōwa-, *spōwan, sw. M. (n), Brachvogel; an. spō-i, sw. M. (n), Brachvogel, schneller Läufer (M.) (1);
W.: vgl. germ. *spika-, *spikam, *spikka-, *spikkam, st. N. (a), Speck; an. spi-k, st. N. (a), Speck;
W.: s. germ. *spika-, *spikam, *spikka-, *spikkam, st. N. (a), Speck; ae. spi-c, spe-c, st. N. (a), Speck;
W.: s. germ. *spika-, *spikam, *spikka-, *spikkam, st. N. (a), Speck; afries. spe-k 1 und häufiger?, Sb., Speck;
W.: s. germ. *spika-, *spikam, *spikka-, *spikkam, st. N. (a), Speck; as. s-pe-k 1, s-pe-k-k, st. M. (a), Speck;
W.: s. germ. *spika-, *spikam, *spikka-, *spikkam, st. N. (a), Speck; ahd. spek 16, spec, st. M. (a), Speck, Fett; s. mhd. spëc, st. M., st. N., Speck; nhd. Speck, M., Speck, DW 16, 2031.


*speiko-, *spiko-, idg., Sb.: nhd. Spitze; ne. point (N.);
RB.: Pokorny 981; Hw.: s. *spē̆i- (1); E.: s. *spē̆i- (1);
W.: germ. *spīkō, st. F., (ō), Stecken (M.), Splitter; an. spī-k, st. F. (ō), Splitter.


*speilo-, *spilo-, idg., Sb.: nhd. Spitze; ne. point (N.);
RB.: Pokorny 981; Hw.: s. *spē̆i- (1); E.: s. *spē̆i- (1);
W.: s. germ. *spīlō-, *spīlōn, sw. F. (n), Speiler, Stab; an. spi-l-a, sw. F. (n), schmales Holzstück;
W.: s. germ. *spīlō-, *spīlōn, sw. F. (n), Speiler, Stab; ae. *spi-l-u, st. F. (ō), Stift (M.), Spitze.


*spē̆inā, *pē̆inā, idg., F.: nhd. Spitze; ne. point (N.);
RB.: Pokorny 981; Hw.: s. *spē̆i- (1); E.: s. *spē̆i- (1);
W.: s. germ. *spinulō, st. F. (ō), Stecknadel; ae. *spi-n-el (2), st. F. (ō), Nadel;
W.: s. germ. *spinulō, st. F. (ō), Stecknadel; as. s-pī-ne-la 2, st. F. (ō)?, sw. F. (n)?, Haarnadel;
W.: s. germ. *spinulō, st. F. (ō), Stecknadel; as. s-pe-nu-la* 1, st. F. (ō), Schnalle;
W.: s. germ. *spinulō, st. F. (ō), Stecknadel; lat.-ahd. spenula* 3, F., Haarnadel, Stecknadel;
W.: s. germ. *spinulō, st. F. (ō), Stecknadel; ahd. spenala 5, sw. F. (n), Spange, Haarnadel, Stecknadel;
W.: s. germ. *spinulō, st. F. (ō), Stecknadel; ahd. spenula 56?, spenela, spinula, spinala, sw. F. (n), Haarnadel, Stecknadel;
W.: s. germ. *finnō, st. F. (ō), Flosse, Finne (F.) (2), Auswuchs; ae. fi-n-n (2), st. M. (a?), Finne (F.) (2), Floßfeder;
W.: s. germ. *finnō, st. F. (ō), Flosse, Finne (F.) (2), Auswuchs; afries. fi-n-n-ich 1 und häufiger?, Adj., »finnig«, schlecht.


*speis-, idg., V.: Vw.: s. *peis- (2).


*spek̑-, idg., V.: nhd. spähen, sehen; ne. spy (V.), watch (V.);
RB.: Pokorny 984 (1702/174), ind., iran., gr., alb., ital., germ.; Hw.: s. *spek̑s, *spek̑on, *spek̑tor-, *spek̑to-, *spok̑os, *speg̑-?;
W.: gr. σκοπεῖν (skopeīn), V., beobachten, untersuchen, sehen; vgl. gr. ἐπίσκοπος (epískopos), M., Aufseher, Hüter; lat. archiepiscopus, M., Erzbischof; ae. bi-sceop, bi-scop, st. M. (a), Bischof; an. bi-skup, by-skup, st. M. (a?), Bischof;
W.: gr. σκοπεῖν (skopeīn), V., beobachten, untersuchen, sehen; s. gr. ἐπίσκοπος (epískopos), M., Aufseher, Hüter; s. lat. episcopus, M., Bischof; afries. bi-skop 50 und häufiger?, st. M. (a), Bischof;
W.: gr. σκοπεῖν (skopeīn), V., beobachten, untersuchen, sehen; s. gr. ἐπίσκοπος (epískopos), M., Aufseher, Hüter; s. lat. episcopus, M., Bischof; anfrk. biskop 3, st. M. (a), »Bischof«, Priester;
W.: gr. σκοπεῖν (skopeīn), V., beobachten, untersuchen, sehen; s. gr. ἐπίσκοπος (epískopos), M., Aufseher, Hüter; s. lat. episcopus, M., Bischof; as. biskop* 9, biscop, st. M. (a), Bischof;
W.: gr. σκοπεῖν (skopeīn), V., beobachten, untersuchen, sehen; s. gr. ἐπίσκοπος (epískopos), M., Aufseher, Hüter; s. lat. episcopus, M., Bischof; ahd. biskof* 85, st. M. (a), Bischof, Priester; mhd. bischof, bischolf, st. M., Bischof; nhd. Bischof, M., Bischof, DW 2, 46;
W.: gr. σκοπεῖν (skopeīn), V., beobachten, untersuchen, sehen; vgl. gr. ἐπίσκοπος (epískopos), M., Aufseher, Hüter; lat. archiepiscopus, M., Erzbischof; ae. arce-bi-scop, ærce-bi-scop, st. M. (a), Erzbischof; an. erk-i-bi-skup, st. M. (a?), Erzbischof;
W.: gr. σκοπεῖν (skopeīn), V., beobachten, untersuchen, sehen; s. gr. ἐπίσκοπος (epískopos), M., Aufseher, Hüter; s. lat. archiepiscopus, M., Erzbischof; afries. erz-e-bi-skop 3, st. M. (a), Erzbischof;
W.: s. gr. σκοπός (skopós), M., Ziel, Späher; vgl. gr. σκέπτεσθαι (sképtesthai), V., ausspähen, betrachten, beobachten, schauen; lat. scopus, M., Ziel;
W.: s. gr. σκοπή (skopḗ), F., Umschauen, Ausschau;
W.: s. gr. σκοπιά (skopiá), F., Umschauen, Ausschau;
W.: lat. specere, V., sehen; s. lat. speculum, N., Spiegel; germ. *spiegel-, Sb., Spiegel?; afries. spêg-el 1, Sb., Spiegel;
W.: lat. specere, V., sehen; s. lat. speculum, N., Spiegel; germ. *spiegel-, Sb., Spiegel?; as. spēg-al* 1, spiag-al*, st. M. (a), Spiegel; mnd. spēgel, M., N., Spiegel; an. speg-il-l, st. M. (a), Spiegel;
W.: s. lat. specere, V., sehen; vgl. lat. speculum, N., Spiegel; germ. *spiegel-, Sb., Spiegel?; ahd. spiegal 28, st. M. (a), Spiegel; mhd. spiegel, st. M., Spiegel; nhd. Spiegel, M., Spiegel, DW 16, 2222;
W.: vgl. lat. spectāre, V., schauen, sehen, anschauen, ansehen, betrachten, prüfen;
W.: s. lat. speciēs, F., Sehen, Anblick, Idee, Gewürz; afrz. espice; me. spice, Sb., Gewürz; an. spiz, spis, st. N. (a), Gewürz, gutes Essen;
W.: s. lat. specus, F., Höhle, Grotte, Schacht, Mine, bedeckter Wassergang;
W.: vgl. lat. haruspex, M., Haruspices, Opferschauer, Weissager, Seher;
W.: germ. *speh-, V., spähen; got. *spaíh-ōn, sw. V. (2), spähen;
W.: germ. *speh-, V., spähen; got. *spaíh-a, sw. M. (n), Späher, Spion;
W.: s. germ. *spahōn, sw. V., scharf und forschend ausblicken, kundschaften; mnd. spējen, V., spähen; an. spe-ja, spæ-ja, sw. V. (2), spähen;
W.: s. germ. *spahōn, sw. V., scharf und forschend ausblicken, kundschaften, DW 16, 1837; ahd. spehōn* 6, sw. V. (2), spähen, erspähen, erkunden;
W.: s. germ. *spēhōn, *spǣhōn, sw. V., verkünden; germ. *speh-, V., spähen; an. spā (2), sw. V. (2), prophezeien;
W.: s. germ. *spēha-, *spēhaz, *spǣha-, *spǣhaz, Adj., vorrausschauend, weise; an. spā-r, Adj., prophetisch, zukunftskundig, die Zukunft vorhersehend;
W.: s. germ. *spēha-, spēhaz, *spǣha-, spǣhaz, *spēhja-, spēhjaz, *spǣhja-, spǣhjaz, Adj., klug, vorausschauend, weise; as. spāh-i* 13, spāh, Adj., klug, erfahren (Adj.), weise;
W.: s. germ. *spēhja-, spēhjaz, *spǣhja-, spǣhjaz, Adj., klug, vorausschauend, weise; ahd. spāhi 15?, Adj., klug, schlau, weise; mhd. spæhe, Adj., klug, schlau, scharfsinnig; nhd. (ält.) späh, spähe, Adj., klug, empfindlich, heikel, DW 16, 1832;
W.: vgl. germ. *spēhalīka-, *spēhalīkaz, *spǣhalīka-, *spǣhalīkaz, Adj., zur Weissagung fähig; as. s-pāh-līk* 1, Adj., klug;
W.: s. germ. *spēhō, *spǣhō, st. F. (ō), Spähen; an. spā (1), st. F. (ō), Prophezeiung;
W.: vgl. germ. *spēhiþō, *spēheþō, *spǣhiþō, *spǣheþō, st. F. (ō), Klugheit, Weisheit; as. spāh-i-tha* 1, st. F. (ō), Klugheit;
W.: vgl. germ. *spahō, st. F. (ō), Spähen; ahd. speha* 4, st. F. (ō), Untersuchung, Ausspähen, Kundschaften; mhd. spëhe, st. F., Untersuchung; s. nhd. Spähe, F., Spähen, Kundschaftung, Lauer (F.), DW 16, 1835.


*spēko-, idg., Sb.: nhd. Kraft; ne. power (N.);
RB.: Pokorny 983; Hw.: s. *spēi- (3); E.: s. *spēi- (3).


*spek̑on, idg., M.: nhd. Späher; ne. scout (M.);
RB.: Pokorny 984; Hw.: s. *spek̑-; E.: s. *spek̑-.


*spek̑s, idg., M.: nhd. Späher; ne. scout (M.);
RB.: Pokorny 984; Hw.: s. *spek̑-; E.: s. *spek̑-.


*spek̑to-, idg., Adj.: nhd. erspäht; ne. spied (Adj.);
RB.: Pokorny 984; Hw.: s. *spek̑-; E.: s. *spek̑-.


*spek̑tor-, idg., M.: nhd. Späher; ne. scout (M.);
RB.: Pokorny 984; Hw.: s. *spek̑-; E.: s. *spek̑-.


*spel- (1), *pel- (8), idg., V.: nhd. sprechen; ne. speak loud;
RB.: Pokorny 985 (1703/175), arm., gr., germ., balt., toch.; Hw.: s. *spelno-;
W.: gr. ἀπειλεῖν (apeilein), V., drohen, androhen;
W.: s. gr. ἀπειλή (apeilḗ), F., Drohung;
W.: s. germ. *spellōn, sw. V., verkünden, erzählen; got. spil-l-ōn* 6, sw. V. (2), künden, verkünden, erzählen;
W.: s. germ. *spellōn, sw. V., verkünden, erzählen; an. spjal-l-a (1), sw. V. (2), reden, sich unterhalten;
W.: s. germ. *spellōn, sw. V., verkünden, erzählen; ae. spel-l-ian, sw. V. (2), sprechen, erzählen, verkünden;
W.: s. germ. *spellōn, sw. V., verkünden, erzählen; afries. spil (2), spel (2), Sb., Sprengel;
W.: s. germ. *spella-, *spellam, st. N. (a), Erzählung; got. spil-l* 4, st. N. (a), Sage, Fabel (, Lehmann S124);
W.: s. germ. *spella-, *spellam, st. N. (a), Erzählung; an. spjal-l (1), st. N. (a), Erzählung, Rede, Zauberspruch;
W.: s. germ. *spella-, *spellam, st. N. (a), Erzählung; ae. spel-l, spel, M., st. N. (ja), Erzählung, Geschichte, Rede;
W.: s. germ. *spella-, *spellam, st. N. (a), Erzählung; anfrk. spel* 2, st. N. (a), Erzählung, Rede;
W.: s. germ. *spella-, *spellam, st. N. (a), Erzählung; as. s-pel* 9, s-pel-l, st. N. (a), Rede;
W.: s. germ. *spella-, *spellam, st. N. (a), Erzählung; ahd. spel 17, st. N. (a), Rede, Aussage, Erzählung; mhd. spël, st. N., Erzählung, Sage.


*spel- (2), *pel- (9), idg., V.: nhd. spalten, splittern, reißen; ne. split (V.) off;
RB.: Pokorny 985 (1704/176), ind., iran., gr., alb., ital., kelt., germ., balt., slaw., toch.; Hw.: s. *speltā, *pel- (3b) (?), (*pel-) (7), *plēi-, *spelg-, *splei- (?), *spleig̑ʰ-, *plēk̑- (?), *plēik̑- (?), *pleu- (?), *pleus- (?), *pleuk-? (?);
W.: gr. σφαλάσσειν (sphalássein), V., schneiden, brechen;
W.: gr. σπαλύσσειν (spalýssein), V., zerren;
W.: s. gr. σφαλερός (sphalerós), Adj., schlüpfrig glatt;
W.: s. gr. ἄσπαλον (áspalon), N., Haut, Leder;
W.: s. gr. σπάλαξ (spálax), M., Maulwurf;
W.: s. gr. ἀσπάλαξ (aspálax), M., F., Maulwurf; vgl. lat. sphalax, Sb., Maulwurf;
W.: s. gr. σφάλμα (sphálma), M., Fehltritt, Unfall, Schade, Schaden, Versehen;
W.: vgl. gr. σπάλαυθρον (spálauthron), N., Schüreisen;
W.: s. gr. σφέλας (sphélas), N., Holzscheit, Knüppel, ausgehöhlter Block, Schemel;
W.: s. gr. (att.) σπολάς (spolás), F., Koller, lederner Brustharnisch;
W.: s. gr. ψαλίς (psalís), σπαλίς (spalís), F., Schere;
W.: s. lat. splendēre, V., glänzen, schimmern, strahlen;
W.: s. lat. spolium, N., abgezogene Haut, abgelegte Haut, Beute;
W.: s. lat. plūma, F., Feder; lang. *pflūma?, st. F. (ō)?, sw. F. (n)?, Feder;
W.: s. lat. plūma, F., Feder; vgl. ae. plūmfeþer, st. F. (ō), Flaumfeder;
W.: s. lat. plūma, F., Feder; as. *plūma?, st. F. (ō)?, sw. F. (n)?, Feder;
W.: s. lat. plūma, F., Feder; vgl. ahd. pflūmfedera 2, phlūmfedera*, st. F. (ō), Flaumfeder; nhd. Flaumfeder, F., Flaumfeder, DW 3, 1736;
W.: s. germ. *spalu-, *spaluz, st. M. (u), Speiler, Stange; an. spǫl-r, st. M. (u?), Speiler, Stange;
W.: germ. *spelljan, sw. V., spalten; ae. spil-l-an, sw. V. (1), zerstören, verstümmeln, verderben;
W.: germ. *spaldan?, st. V., spalten; ahd. spaltan* 25, red. V., spalten, trennen, gewaltsam zerteilen; mhd. spalten, red. V., spalten, zerhauen; s. nhd. spalten, sw. V., spalten, der Länge nach gewaltsam trennen, DW 16, 1852;
W.: s. germ. *spelþjan, sw. V., verderben, töten; an. spil-l-a, sw. V. (1), vernichten, verderben, entweihen, töten;
W.: s. germ. *spelþjan, sw. V., verderben, töten; an. spel-l-a, sw. V. (2), vernichten, töten;
W.: s. germ. *spelþjan, sw. V., verderben, töten; ae. spil-d-an, sw. V. (1), vernichten, verderben, zerstören;
W.: s. germ. *spelþjan, sw. V., verderben, töten; as. s-pil-d-ian 3, sw. V. (1a), töten;
W.: s. germ. *spelþjan, sw. V., verderben, töten; ahd. spilden* 8, sw. V. (1a), verschwenden, vergeuden; nhd. (ält.) spilden, spillen, sw. V., verbrauchen, vergeuden, verschwenden, DW 16, 2481;
W.: s. germ. *spelþōn, sw. V., verderben, töten; an. spjal-l-a (2), sw. V. (2), vernichten;
W.: s. germ. *spelþja-, *spelþjaz, Adj., verschwenderisch; ahd. spild* 6, Adj., verschwenderisch, freigebig;
W.: s. germ. *spelþa, Sb., Schaden, Verderben; an. spjal-l (2), st. N. (a), Vernichtung, Schaden;
W.: s. germ. *spelþa, Sb., Schaden, Verderben; an. spel-l, st. N. (a), Vernichtung;
W.: s. germ. *spelþa, Sb., Schaden, Verderben; ae. spil-d, spil-þ, st. M. (a), Vernichtung, Verderben, Ruin;
W.: s. germ. *spelþa, Sb., Schaden, Verderben; afries. spil-d 1 und häufiger?, spel-d*, Sb., Spaltung;
W.: s. germ. *spelda-, *speldam, st. N. (a), Gespaltenes, Brett; got. spil-d-a* 3, st. F. (ō), Tafel, Schreibtafel, Gesetzestafel (, Lehmann S123);
W.: s. germ. *spelda-, *speldam, st. N. (a), Gespaltenes, Brett; an. spjal-d, spel-d, st. N. (a), Holzscheibe, Brett;
W.: s. germ. *spelda-, *speldam, st. N. (a), Gespaltenes, Brett; ae. spel-d, st. N. (a), glühende Asche, Funke, Fackel;
W.: s. germ. *spelda-, *speldam, st. N. (a), Gespaltenes, Brett; ae. spel-t (2), st. M. (a), Buchdeckel;
W.: s. germ. *spōlō, st. F. (ō), Spule; got. *spōl-a, st. F. (ō), Spule;
W.: s. germ. *spōlō-, *spōlōn, *spōla-, *spōlan, sw. M. (n), *spōlō, st. F. (ō), Spule; germ. *spōlō-, *spōlōn, sw. F. (n), Spule; as. s-pōl-a 1, sw. F. (n), Spule, Gewebeeinschlag;
W.: s. germ. *spōlō-, *spōlōn, *spōla-, *spōlan, sw. M. (n), Spule; ahd. spuolo 31, sw. M. (n), Spule, Spule des Weberschiffchens; s. mhd. spuole, sw. M., st. M., Spule, Weberspule;
W.: s. germ. *speltō, st. F. (ō), Spelt; ahd. spelza 19?, spelta, st. F. (ō), Spelt, Spelz, Dinkel; mhd. spëlze, sw. F., Spelt; nhd. Spelze, F., Spelze, Getreidehülse, die beim Dreschen abfallende Spreu, DW 16, 2142;
W.: s. germ. *speltō, st. F. (ō), Spelt; ahd. spelt 1, st. N. (a)?, st. M. (a?, i?), Kienspan; s. nhd. (dial.) Spelte, F., abgespaltenes Stück, DW 16, 2140;
W.: s. germ. *speltō, st. F. (ō), Spelt; lat.-ahd. spelta 19, F., Spelt, Dinkel;
W.: s. germ. *speltō, st. F. (ō), Spelt; ahd. spelzo 1, sw. M. (n), Spelt, Spelz, Dinkel; nhd. Spelt, Spelz, M., Spelt, dem Weizen ähnliche Getreideart, DW 16, 2139;
W.: vgl. germ. *splītan, *spleitan, st. V., spalten, spleißen; ae. *splǣ-t-an, sw. V., spleißen;
W.: vgl. germ. *splītan, *spleitan, st. V., spalten, spleißen; afries. splī-t-a* 4, st. V. (1), spleißen, spalten;
W.: vgl. germ. *splītan, *spleitan, st. V., spalten, spleißen; ahd. splīzōn* 1, sw. V. (2)?, spitzen, einspitzen, einzacken; s. mhd. splīzen, st. V., spalten, trennen, abtrennen; nhd. splitzen, sw. V., »splissen«, DW 16, 2659, 2672;
W.: vgl. germ. *splītan, *spleitan, st. V., spalten, spleißen; ahd. bislittia (?)* 1, sw. F. (n), Gehege, Zaun;
W.: vgl. germ. *splint-, sw. V., spalten; ahd. splinza 2, st. F. (ō)?, sw. F. (n), Riegel;
W.: s. germ. *spalkjan, *spelkjan, sw. V., schienen; ae. spėl-c-an, sw. V. (1), schienen, festbinden;
W.: s. germ. *spalkjan, *spelkjan, sw. V., schienen; ae. spil-c-an, sw. V. (1), schienen;
W.: vgl. germ. *spalka, *spelka, Sb., Speiler, Schiene; an. spjal-k-ir, F. Pl., Speiler;
W.: vgl. germ. *spalka, *spelka, Sb., Speiler, Schiene; ae. spel-c, spil-c, Sb., Span, Holzschiene;
W.: s. germ. *felō, st. F. (ō), Brett; an. fjǫl (1), st. F. (ō), Brett, Diele;
W.: vgl. germ. *fleusa, Sb., Vlies; ae. flíe-s, flíu-s, flȳ-s, fléo-s, flē-s, st. N. (i), Vlies, Wolle, Pelz;
W.: vgl. germ. *flīsō, st. F. (ō), Splitter; an. flī-s, st. F. (ō), Fliese, Steinplatte;
W.: vgl. germ. *flaina-, *flainaz, st. M. (a), Gabelspitze; an. flei-n-n, st. M. (a), Pfeil, leichter Wurfspieß, abgespaltenes Stück;
W.: vgl. germ. *flaina-, *flainaz, st. M. (a), Gabelspitze; ae. flā-n, st. M. (a), Widerhaken, Pfeilspitze, Pfeil;
W.: vgl. germ. *flaina-, *flainaz, st. M. (a), Gabelspitze; ae. flā, st. F. (ō) Widerhaken, Pfeilspitze, Pfeil;
W.: vgl. germ. *flukkō-, *flukkōn, *flukka-, *flukkan, sw. M. (n), Flocke; afries. *flo-k-k, Sb., Flocke;
W.: vgl. germ. *flukkō-, *flukkōn, *flukka-, *flukkan, sw. M. (n), Flocke; ahd. flokko* 5, flocko*, sw. M. (n), »Flocke«, Flockiges, Flaum; mhd. vlocke, sw. M., Flocke, Flaum, Flockwolle; nhd. Flocke, M., F., Flocke, DW 3, 1809;
W.: vgl. germ. *flukkō-, *flukkōn, *flukka-, *flukkan, sw. M. (n), Flocke; ahd. flok* 1, floc*, st. M. (a?, i?), »Flocke«, Flaum, Haar (N.); mhd. vloc, st. M., Flocke, Flaum, Flockwolle.


*spel- (3), *pel- (10), idg., V.: nhd. glänzen, schimmern; ne. glitter (V.);
RB.: Pokorny 987 (1705/177), ind., arm., gr., ital., kelt.?, germ., balt.; Hw.: s. *spelg-, *spleng-, *splēnd-;
W.: s. gr. σπληδός (splēndós), M., Asche;
W.: s. gr. σπληδώ (splēndō), F., Asche;
W.: s. germ. *flinta-, *flintaz, st. M. (a), Feuerstein, Flint; an. *fle-t-t-a (1), sw. F. (n), Stein?;
W.: s. germ. *flinta-, *flintaz, st. M. (a), Feuerstein, Flint; ae. fli-n-t, st. M. (a), Kiesel, Fels, Flint;
W.: s. germ. *flinta-, *flintaz, st. M. (a), Feuerstein, Flint; ahd. flins 17, st. M. (a?, i?), Kiesel, Feuerstein, Fels; mhd. vlins, st. M., Kiesel, harter Stein, Fels; nhd. Flins, M., Feuerstein, Kiesel, DW 3, 1801.


*spelg-, idg., V.: nhd. glänzen, schimmern; ne. glitter (V.), shine (V.);
RB.: Pokorny 987; Hw.: s. *spel- (3), *spleng-; E.: s. *spel- (3).


*spelg-, *pelg-, idg., V.: nhd. spalten; ne. split (V.);
RB.: Pokorny 987 (1706/178), arm., gr., kelt.?, germ., balt.; Hw.: s. *spel- (2); E.: s. *spel- (2);
W.: germ. *spalkjan, *spelkjan, sw. V., schienen; ae. spėl-c-an, sw. V. (1), schienen, festbinden;
W.: germ. *spalkjan, *spelkjan, sw. V., schienen; s. ae. spil-c-an, sw. V. (1), schienen;
W.: s. germ. *spalka, *spelka, Sb., Speiler, Schiene; an. spjal-k-ir, F. Pl., Speiler;
W.: s. germ. *spalka, *spelka, Sb., Speiler, Schiene; s. ae. spel-c, spil-c, Sb., Span, Holzschiene.


*spelg̑ʰ-?, idg., Sb.: Vw.: s. *spelg̑ʰen?.


*spelg̑ʰā?, idg., Sb.: Vw.: s. *spelg̑ʰen?.


*spelg̑ʰen?, *spelg̑ʰā?, *spelg̑ʰ-?, *spleng̑ʰ-?, *splē̆g̑ʰ-?, idg., Sb.: nhd. Milz; ne. milt (N.) (1), spleen;
RB.: Pokorny 987 (1707/179), ind., iran., arm., gr., ital., kelt., slaw.;
W.: gr. σπλήν (splḗn), M., Milz; lat. splēn, M. nhd. Milz;
W.: s. gr. σπλάγχνον (splánchnon), N., Eingeweide; vgl. lat. splanchnon, N., Eingeweide;
W.: lat. liēn, M., Milz.


*spelno-, *pelno-, idg., Sb.: nhd. Erzählung; ne. story (N.) (1);
RB.: Pokorny 985; Hw.: s. *spel- (1); E.: s. *spel- (1).


*speltā, idg., F.: nhd. Brett; ne. board (N.);
RB.: Pokorny 985; Hw.: s. *spel- (2); E.: s. *spel- (2);
W.: germ. *speltō, st. F. (ō), Spelt; ahd. spelza 19?, spelta, st. F. (ō), Spelt, Spelz, Dinkel; mhd. spëlze, sw. F., Spelt; nhd. Spelze, F., Spelze, Getreidehülse, die beim Dreschen abfallende Spreu, DW 16, 2142;
W.: germ. *speltō, st. F. (ō), Spelt; ahd. spelt 1, st. N. (a)?, st. M. (a?, i?), Kienspan; s. nhd. (dial.) Spelte, F., abgespaltenes Stück, DW 16, 2140;
W.: germ. *speltō, st. F. (ō), Spelt; ahd. spelzo 1, sw. M. (n), Spelt, Spelz, Dinkel; nhd. Spelt, Spelz, M., Spelt, dem Weizen ähnliche Getreideart, DW 16, 2139;
W.: germ. *speltō, st. F. (ō), Spelt; lat.-ahd. spelta 19, F., Spelt, Dinkel;
W.: germ. *spelþa, Sb., Schaden, Verderben; an. spjal-l (2), st. N. (a), Vernichtung, Schaden;
W.: germ. *spelþa, Sb., Schaden, Verderben; an. spel-l, st. N. (a), Vernichtung;
W.: germ. *spelþa, Sb., Schaden, Verderben; ae. spil-d, spil-þ, st. M. (a), Vernichtung, Verderben, Ruin;
W.: germ. *spelþa, Sb., Schaden, Verderben; afries. spil-d 1 und häufiger?, spel-d*, Sb., Spaltung.


*spen- (1), *pen- (3), idg., V.: nhd. ziehen, spannen, spinnen; ne. pull (V.);
RB.: Pokorny 988 (1708/180), arm., gr., alb.?, ital., germ., balt., slaw.; Hw.: s. *spend-, *spēi- (3), *pā̆n-;
W.: gr. πονεῖν (ponein), V., Mühe haben, sich abmühen, arbeiten;
W.: s. gr. πόνος (pónos), M., Arbeit, Anstrengung, Mühe;
W.: s. gr. πονηρός (ponērós), Adj., Not machend, mühselig, schlecht;
W.: gr. πένεσθαι (pénesthai), V., arbeiten, sich anstrengen, sich abmühen;
W.: s. gr. πένης (pénēs), Adj., arm, dürftig;
W.: s. gr. πενία (penía), F., Armut, Mangel (M.), Not;
W.: s. gr. πεινῆν (peinēn), V., hungern, hungrig sein (V.);
W.: vgl. gr. σπινδεῖρα (spindeira), σπινδῆρα (spindēra), Sb., Pflug;
W.: lat. pendere, V., wägen, schätzen; s. lat. dispendere, V., auswiegen, abwägen; vgl. lat. dispēnsāre, V., verhältnismäßig zuteilen, verhältnismäßig austeilen; an. di-s-pen-s-er-a, sw. V., dispensieren;
W.: lat. pendere, V., wägen, schätzen; s. lat. expendere, V., gegen einander aufwägen; ae. *spendan, sw. V. (1), ausgeben, verschwenden, spenden;
W.: lat. pendere, V., wägen, schätzen; s. lat. expendere, V., gegen einander aufwägen; mnd. spenden, V., spenden, Almosen austeilen; an. spenn-a (4), sw. V., verbrauchen, verschwenden;
W.: lat. pendere, V., wägen, schätzen; s. lat. expendere, V., gegen einander aufwägen; as. spend-unga 1, st. F. (ō), Aufwand;
W.: lat. pendere, V., wägen, schätzen; s. lat. expendere, V., gegen einander aufwägen; ahd. spentōn 51, sw. V. (2), spenden, austeilen, geben; mhd. spënden, sw. V., Almosen geben; nhd. spenden, sw. V., spenden, unentgeltlich darreichen, austeilen, DW 15, 2148;
W.: lat. pendere, V., wägen, schätzen; s. lat. expendere, V., gegen einander aufwägen; vgl. lat. expēnsa, F., Ausgabe, Aufwand; afries. spī-s-e 3, st. F. (ō), Speise;
W.: lat. pendere, V., wägen, schätzen; s. lat. expendere, V., gegen einander aufwägen; lat. expēnsa, F., Ausgabe, Aufwand; mlat. spēsa, F., Speise; as. s-pīs-a*? 1, st. F. (ō), Speise;
W.: lat. pendere, V., wägen, schätzen; s. lat. expendere, V., gegen einander aufwägen; lat. expēnsa, F., Ausgabe, Aufwand; mlat. spēsa, F., Speise; mnd. spīsen, V., speisen; an. spi-z-a, sw. V., speisen;
W.: lat. pendere, V., wägen, schätzen; s. lat. expendere, V., gegen einander aufwägen; vgl. lat. spenda, F., Spende?; ahd. spenta 14, st. F. (ō), »Süende, Austeilung, Ausgabe; mhd. spënde, st. F., sw. F., Almosen, Geschenk; nhd. Spende, F., Spende, unentgeltliche Austeilung, DW 14, 2143;
W.: lat. pendere, V., wägen, abwägen; vgl. lat. pondus?, M., Gewicht (N.) (1), Gleichgewicht; germ. *pund-, Sb., Pfund, Gewicht (N.) (1)?; an. pun-d, st. N. (a), Pfund;
W.: lat. pendere, V., wägen, abwägen; s. lat. pondus?, M., Gewicht (N.) (1); germ. *pund-, Sb., Pfund, Gewicht (N.) (1)?; ae. pun-d (1), st. N. (a), Pfund, Nößel;
W.: lat. pendere, V., wägen, abwägen; vgl. lat. pondus?, M., Gewicht (N.) (1), Gleichgewicht; germ. *pund-, Sb., Pfund, Gewicht (N.) (1)?; afries. pun-d 60 und häufiger?, st. N. (a), Pfund, Münzeinheit;
W.: lat. pendere, V., wägen, abwägen; s. lat. pondus?, M., Gewicht (N.) (1); germ. *pund-, Sb., Pfund, Gewicht (N.) (1)?; as. pun-d* 8, st. N. (a), Pfund;
W.: lat. pendere, V., wägen, abwägen; s. lat. pondus?, M., Gewicht (N.) (1); germ. *pund-, Sb., Pfund, Gewicht (N.) (1)?; as. pundur, st. M. (a), Richtblei, Lotwaage;
W.: lat. pendere, V., wägen, abwägen; s. lat. pondus?, M., Gewicht (N.) (1); germ. *pund-, Sb., Pfund, Gewicht (N.) (1)?; ahd. pfunt 26, phunt, st. N. (a), Pfund, Gewicht (N.) (1); mhd. phunt, st. N., Pfund, Gewicht (N.) (1); nhd. Pfund, N., Pfund, DW 13, 1810;
W.: lat. pendere, V., wägen, abwägen; vgl. lat. pondus?, M., Gewicht (N.) (1), Gleichgewicht; ae. pun-d-ur, st. N. (a), Gewicht (N.) (1), Waage, Bleischnur;
W.: lat. pendere, V., wägen, abwägen; s. lat. pondus?, M., Gewicht (N.) (1); germ. *pand-, *pant-?, Sb., Pfand?; as. pėn-n-ing* 68, pėn-ing, pin-n-ing*, st. M. (a), Pfennig;
W.: lat. pendere, V., wägen, abwägen; s. lat. pondus?, M., Gewicht (N.) (1); germ. *pand-, *pant-?, Sb., Pfand?; as. pan-d* 1, pan-t, st. N. (a), Pfand;
W.: lat. pendere, V., wägen, abwägen; s. lat. pondus?, M., Gewicht (N.) (1); germ. *pand-, *pant-?, Sb., Pfand?; ahd. pfant 35?, phant, st. N. (a), Pfand; mhd. phant, st. N., Pfand, Unterpfand, Bürgschaft; nhd. Pfand, N., Pfand, DW 13, 1603;
W.: lat. pendere, V., wägen, abwägen; s. lat. pondus?, M., Gewicht; germ. *pand-, *pant-?, Sb., Pfand?; ahd. pfending* 44, phending*, pfenning*, st. M. (a), Pfennig, Denar, Münze, Silbermünze; mhd. phenninc, st. M., Münze, Pfennig; nhd. Pfennig, M., Pfennig, DW 13, 1665;
W.: lat. pendere, V., wägen, abwägen; vgl. lat. pondus?, M., Gewicht (N.) (1), Gleichgewicht; germ. *pand-, *pant-?, Sb., Pfand?; ae. pæn-eg, pæn-ing, pėn-d-ing, pėn-ig, pėn-ing, pėn-n-ing, st. M. (a), Pfennig, Denar, Münze; an. peng-r, penn-ing-r, st. M. (a), kleine Münze;
W.: lat. pendere, V., wägen, abwägen; vgl. lat. pondus?, M., Gewicht (N.) (1), Gleichgewicht; germ. *pand-, *pant-?, Sb., Pfand?; afries. pan-n-ing 35 und häufiger?, pen-n-ing, pan-n-ig, pon-n-ig, st. M. (a), Pfennig;
W.: lat. pendere, V., wägen, schätzen, zahlen; s. lat. pondus?, M., Gewicht (N.) (1), Gleichgewicht; germ. *pant-, Sb., Pfand; afries. pan-d 7, pon-d, st. N. (a), Pfand;
W.: lat. pendere, V., wägen, abwägen; s. lat. pondus?, M., Gewicht (N.) (1); germ. *pand-, *pant-?, Sb., Pfand?; as. pėn-n-ing* 68, pėn-ing, pin-n-ing*, st. M. (a), Pfennig;
W.: lat. pendere, V., wägen, schätzen, zahlen; s. lat. pondus?, M., Gewicht (N.) (1), Gleichgewicht; germ. *pant-, Sb., Pfand; mnd. pant, N., Pfand; an. pan-t-r, st. M. (a), Pfand;
W.: lat. pendere, V., wägen, abwägen; s. lat. ponderāre, V., wägen, abwägen, erwägen; ae. pynd-r-ian, sw. V. (2), wiegen (V.) (2), wägen;
W.: lat. pendere, V., wägen, abwägen; s. lat. ponderāre, V., wägen, abwägen, erwägen; ae. *pun-d-r-ian, sw. V. (2), loten, messen, wägen;
W.: lat. pendēre, V., hängen, herabhängen; s. lat. pēnsilis, Adj., hängend, herabhängend, schwebend; vgl. lat. pēnsilis, Sb., Gemach, Pesel; germ. *pesel, Sb., Pesel, Wohnraum; as. pios-al* 1, pias-al, st. M. (a?), Pesel, Wohnraum, Frauengemach;
W.: s. lat. sponte, Adv.? nhd. aus eigenem Antrieb, aus freiem Willen;
W.: s. lat. spōns, F., freier Wille, Trieb, Willkür;
W.: germ. *spannan, st. V., spannen; ae. span-n-an, st. V. (7)=red. V. (2), spannen, befestigen, verbinden;
W.: germ. *spannan, st. V., spannen; vgl. ae. spėn-n-els, st. M. (a), Spange;
W.: germ. *spannan, st. V., spannen; afries. span-n-a 5, spon-n-a, st. V. (7)=red. V., sw. V. (1), fesseln, spannen;
W.: germ. *spannan, st. V., spannen; as. *s-pan-n-an?, red. V. (6?), spannen, festmachen;
W.: germ. *spannan, st. V., spannen; ahd. spannan* 15, red. V., spannen, fesseln, ausdehnen; mhd. spannen, red. V., spannen; nhd. spannen, sw. V., spannen, ausspannen, DW 16, 1895;
W.: s. germ. *gaspannan, st. V., spannen, fesseln; ahd. gispannan* 2, red. V., spannen, binden, anspannen; s. nhd. (ält.) gespannen, st. V., spannen, DW 5, 4133;
W.: s. germ. *spannjan, sw. V., spannen; an. spen-n-a (2), sw. V. (1), spannen, festbinden, fügen;
W.: s. germ. *spanna-, *spannaz, st. M. (a), Band (N.), Spannung; afries. span-n (1) 2, spon-n (1), st. M. (a), Spange, Brustschmuck;
W.: s. germ. *spanna- (1), *spannam, st. N. (a), Eimer, Gefäß, Spange; an. span-n, st. N. (a), Henkelgefäß, Eimer;
W.: s. germ. *spanna- (2), *spannam, st. N. (a), Band (N.), Spannung; ae. *span-n (2), st. N. (a), Band (N.), Spange;
W.: s. germ. *spannō, st. F. (ō), Spanne, Hand; an. spǫn-n (2), st. F. (ō), Spanne, Hand;
W.: s. germ. *spannō, st. F. (ō), Spanne, Hand; ae. span-n (1), st. F. (ō), Spanne;
W.: s. germ. *spannō, st. F. (ō), Spanne, Hand; afries. span-n-e 1, spon-n-e, st. F. (ō), Mantelrand;
W.: s. germ. *spannō, st. F. (ō), Spanne, Hand; as. s-pan-n-a 1?, st.? F. (ō?, jō?), Spanne;
W.: s. germ. *spannō, st. F. (ō), Spanne, Hand; ahd. spanna (1) 3, st. F. (ō?, jō?), sw. F. (n)?, Spanne, flache Hand als Längenmaß; mhd. spanne, st. F., sw. F., Breite der ausgespannten Hand; nhd. Spanne, F., Spanne, Handlung des Spannens, DW 16, 1893;
W.: germ. *spennan, st. V., spinnen; got. spin-n-an* 1, st. V. (3,1), spinnen (, Lehmann S125);
W.: germ. *spennan, st. V., spinnen; an. spin-n-a, st. V. (3a), spinnen;
W.: germ. *spennan, st. V., spinnen; ae. spin-n-an, st. V. (3a), spinnen, drehen;
W.: germ. *spennan, st. V., spinnen; afries. spin-n-a 1 und häufiger?, st. V. (3a), spinnen;
W.: germ. *spennan, st. V., spinnen; s. as. s-pin 1, st. M. (a?, i?), st. N. (a?, i?), Spinnen (N.);
W.: germ. *spennan, st. V., spinnen; ahd. spinnan* 27, st. V. (3a), spinnen, weben, einen Faden drehen; mhd. spinnen, st. V., spinnen, weben; nhd. spinnen, st. V., spinnen, DW 16, 2525;
W.: s. germ. *spennō-, *spennōn?, F., Spinne; ahd. spinna (1) 19, sw. F. (n), Spinne; mhd. spinne, sw. F., Spinne, Spinnerin; nhd. Spinne, F., Spinne, DW 16, 2506;
W.: s. germ. *spennilō, st. F. (ō), Spindel; ae. spin-el (1), spin-l, st. F. (ō), Spindel;
W.: s. germ. *spennilō, st. F. (ō), Spindel; germ. *spennilō-, *spennilōn, sw. F. (n), Spindel; afries. spin-d-el 1, st. F. (ō)?, sw. F. (n)? nhd. Spindel;
W.: s. germ. *spennilō, st. F. (ō), Spindel; as. s-pin-n-ila* 1, sw. F. (n), Spindel;
W.: s. germ. *spennilō, st. F. (ō), Spindel; vgl. ahd. spinnila 51?, spilla*, st. F. (ō)?, sw. F. (n)?, Spindel; mhd. spinnel, spinele, spille, st. F., sw. F., Spindel; nhd. Spindel, F., Spindel, DW 16, 2492;
W.: germ. *spanan, st. V., locken (V.) (2), antreiben; ae. span-an, st. V. (7)=red. V., anreizen, überreden, verlocken;
W.: germ. *spanan, st. V., locken (V.) (2), antreiben; afries. span-a 1, spon-a, st. V. (6)? nhd. verleiten, verlocken, locken (V.) (2);
W.: germ. *spanan, st. V., locken (V.) (2), antreiben; ahd. spanan 66?, st. V. (6), antreiben, eingeben, locken (V.) (2); mhd. spanen, st. V., locken (V.) (2), reizen, antreiben;
W.: s. germ. *farspanan, st. V., verlocken; as. far-s-pan-an 3, st. V. (6), verlocken;
W.: s. germ. *farspanan, st. V., verlocken; ahd. firspanan* 10, st. V. (6), verlocken, heranziehen, verführen, locken (V.) (2); mhd. verspanen, st. V., verlocken;
W.: s. germ. *gaspanan, st. V., locken (V.) (2); as. gi-s-pan-an* 2, sw. V. (6), antreiben;
W.: s. germ. *gaspanan, st. V., locken (V.) (2); ahd. gispanan* 10, st. V. (6), antreiben, überreden, bewegen;
W.: s. germ. *uzspanan, st. V., anlocken; ahd. irspanan* 3, st. V. (6), anlocken, verführen, verleiten;
W.: s. germ. *spanjan, sw. V., locken (V.) (2); an. spen-ja, sw. V. (1), verlocken, überreden;
W.: s. germ. *spanjan, sw. V., locken (V.) (2); ae. *spėn-n-an, sw. V. (1), locken (V.) (2), verführen;
W.: s. germ. *spanjan, sw. V., locken (V.) (2); as. s-pan-an 8, st. V. (6), antreiben, locken (V.) (1);
W.: s. germ. *spanjan, sw. V., locken (V.) (2); ahd. spennen* (1) 10, sw. V. (1b), locken (V.) (2), reizen, verführen; s. mhd. spennen, sw. V., dehnen;
W.: s. germ. *spanō-, *spanōn, *spana-, *spanan, Sb., Brustwarze, Zitze; ae. span-e, span-u, sw. F. (n), Brustwarze;
W.: vgl. germ. *spansti-, *spanstiz, st. F. (i), Verlockung, Antrieb; afries. span-s-t* 7, spon-s-t, Sb., Verführung;
W.: vgl. germ. *spansti-, *spanstiz, st. F. (i), Verlockung, Antrieb; ahd. spanst* 3, st. F. (i), Verlockung, Verführung, Verführungskunst;
W.: vgl. germ. *spenþrō-, *spenþrōn?, sw. F. (n), Spinne; ae. spī-þ-r-a, sw. M. (n), Spinne;
W.: vgl. germ. *spenþrō-, *spenþrōn?, sw. F. (n), Spinne; ae. *spī-d-er, Sb., Spinne.


*spen- (2), *pen- (4), *spon-, *pon-, idg., Sb.: nhd. Gefäß, Eimer; ne. pail;
RB.: Pokorny 989 (1709/181), arm., ital., kelt., germ., slaw.; Hw.: s. *spondʰo-;
W.: s. lat. sponda, F., Gestell, Fußgestell, Bett, Sofa, Ruhebett.


*spend-, *sped-, idg., V.: nhd. zucken, zappeln; ne. quiver (V.);
RB.: Pokorny 989 (1711/183), ind., gr., germ., balt.;
W.: s. gr. σφαδάζειν (sphadázein), V., um sich schlagen, zappeln, zucken, sich heftig bewegen;
W.: vgl. gr. σφόνδυλος (sphóndylos), σπόνδυλος (spóndylos), M., Spinnwirtel, Rückenwirbel; s. lat. sphondylium, spondylium, N., eine Käferart, Wirbelbein, Wirbelknochen;
W.: vgl. gr. σφεδανός (sphedanós), Adj., heftig, ungestüm.


*spend-, *pend-, idg., V.: nhd. ziehen, spannen, spinnen; ne. pull (V.);
RB.: Pokorny 988; Hw.: s. *spen- (1); E.: s. *spen- (1);
W.: gr. πονεῖν (ponein), V., Mühe haben, sich abmühen, arbeiten;
W.: s. gr. πόνος (pónos), M., Arbeit, Anstrengung, Mühe;
W.: s. gr. πονηρός (ponērós), Adj., Not machend, mühselig, schlecht, schadhaft;
W.: gr. πένεσθαι (pénesthai), V., arbeiten, sich anstrengen, sich abmühen;
W.: s. gr. πένης (pénēs), Adj., arm, dürftig;
W.: s. gr. πενία (penía), F., Armut, Mangel (M.), Not;
W.: gr. πεινῆν (peinēn), V., hungern, hungrig sein (V.);
W.: vgl. gr. σπινδεῖρα (spindeira), σπινδῆρα (spindēra), Sb., Pflug;
W.: lat. pendere, V., wägen, schätzen; s. lat. dispendere, V., auswiegen, abwägen; vgl. lat. dispēnsāre, V., verhältnismäßig zuteilen, verhältnismäßig austeilen; an. di-s-pen-s-er-a, sw. V., dispensieren;
W.: lat. pendere, V., wägen, schätzen; s. lat. expendere, V., gegen einander aufwägen; ae. *spendan, sw. V. (1), ausgeben, verschwenden, spenden;
W.: lat. pendere, V., wägen, schätzen; s. lat. expendere, V., gegen einander aufwägen; mnd. spenden, V., spenden, Almosen austeilen; an. spenn-a (4), sw. V., verbrauchen, verschwenden;
W.: lat. pendere, V., wägen, schätzen; s. lat. expendere, V., gegen einander aufwägen; as. spend-unga 1, st. F. (ō), Aufwand;
W.: lat. pendere, V., wägen, schätzen; s. lat. expendere, V., gegen einander aufwägen; ahd. spentōn 51, sw. V. (2), spenden, austeilen, geben; mhd. spënden, sw. V., Almosen geben; nhd. spenden, sw. V., spenden, unentgeltlich darreichen, austeilen, DW 15, 2148;
W.: lat. pendere, V., wägen, schätzen; s. lat. expendere, V., gegen einander aufwägen; vgl. lat. expēnsa, F., Ausgabe, Aufwand; afries. spī-s-e 3, st. F. (ō), Speise;
W.: lat. pendere, V., wägen, schätzen; s. lat. expendere, V., gegen einander aufwägen; lat. expēnsa, F., Ausgabe, Aufwand; mlat. spēsa, F., Speise; as. s-pīs-a*? 1, st. F. (ō), Speise;
W.: lat. pendere, V., wägen, schätzen; s. lat. expendere, V., gegen einander aufwägen; lat. expēnsa, F., Ausgabe, Aufwand; mlat. spēsa, F., Speise; mnd. spīsen, V., speisen; an. spi-z-a, sw. V., speisen;
W.: lat. pendere, V., wägen, schätzen; s. lat. expendere, V., gegen einander aufwägen; vgl. lat. spenda, F., Spende?; ahd. spenta 14, st. F. (ō), »Süende, Austeilung, Ausgabe; mhd. spënde, st. F., sw. F., Almosen, Geschenk; nhd. Spende, F., Spende, unentgeltliche Austeilung, DW 14, 2143;
W.: lat. pendere, V., wägen, abwägen; vgl. lat. pondus?, M., Gewicht (N.) (1), Gleichgewicht; germ. *pand-, *pant-?, Sb., Pfand?; ae. pæn-eg, pæn-ing, pėn-d-ing, pėn-ig, pėn-ing, pėn-n-ing, st. M. (a), Pfennig, Denar, Münze; an. peng-r, penn-ing-r, st. M. (a), kleine Münze;
W.: lat. pendere, V., wägen, schätzen, zahlen; s. lat. pondus?, M., Gewicht (N.) (1), Gleichgewicht; germ. *pant-, Sb., Pfand; afries. pan-d 7, pon-d, st. N. (a), Pfand;
W.: lat. pendere, V., wägen, abwägen; vgl. lat. pondus?, M., Gewicht (N.) (1), Gleichgewicht; germ. *pand-, *pant-?, Sb., Pfand?; afries. pan-n-ing 35 und häufiger?, pen-n-ing, pan-n-ig, pon-n-ig, st. M. (a), Pfennig;
W.: lat. pendere, V., wägen, abwägen; s. lat. pondus?, M., Gewicht (N.) (1); germ. *pand-, *pant-?, Sb., Pfand?; as. pėn-n-ing* 68, pėn-ing, pin-n-ing*, st. M. (a), Pfennig;
W.: lat. pendere, V., wägen, abwägen; s. lat. pondus?, M., Gewicht (N.) (1); germ. *pand-, *pant-?, Sb., Pfand?; as. pan-d* 1, pan-t, st. N. (a), Pfand;
W.: lat. pendere, V., wägen, schätzen, zahlen; s. lat. pondus?, M., Gewicht (N.) (1), Gleichgewicht; germ. *pant-, Sb., Pfand; mnd. pant, N., Pfand; an. pan-t-r, st. M. (a), Pfand;
W.: lat. pendere, V., wägen, abwägen; s. lat. pondus?, M., Gewicht; germ. *pand-, *pant-?, Sb., Pfand?; ahd. pfant 35?, phant, st. N. (a), Pfand; mhd. phant, st. N., Pfand, Unterpfand, Bürgschaft; nhd. Pfand, N., Pfand, DW 13, 1603;
W.: lat. pendere, V., wägen, abwägen; s. lat. pondus?, M., Gewicht; germ. *pand-, *pant-?, Sb., Pfand?; ahd. pfending* 44, phending*, pfenning*, st. M. (a), Pfennig, Denar, Münze, Silbermünze; mhd. phenninc, st. M., Münze, Pfennig; nhd. Pfennig, M., Pfennig, DW 13, 1665;
W.: lat. pendere, V., wägen, abwägen; vgl. lat. pondus?, M., Gewicht (N.) (1), Gleichgewicht; germ. *pund-, Sb., Pfund, Gewicht (N.) (1)?; an. pun-d, st. N. (a), Pfund;
W.: lat. pendere, V., wägen, abwägen; vgl. lat. pondus?, M., Gewicht (N.) (1), Gleichgewicht; germ. *pund-, Sb., Pfund, Gewicht (N.) (1)?; ae. pun-d (1), st. N. (a), Pfund, Nößel;
W.: lat. pendere, V., wägen, abwägen; vgl. lat. pondus?, M., Gewicht (N.) (1), Gleichgewicht; ae. pun-d-ur, st. N. (a), Gewicht (N.) (1), Waage, Bleischnur, Lotwaage;
W.: lat. pendere, V., wägen, abwägen; vgl. lat. pondus?, M., Gewicht (N.) (1), Gleichgewicht; germ. *pund-, Sb., Pfund, Gewicht (N.) (1)?; afries. pun-d 60 und häufiger?, st. N. (a), Pfund, Münzeinheit;
W.: lat. pendere, V., wägen, abwägen; s. lat. pondus?, M., Gewicht (N.) (1); germ. *pund-, Sb., Pfund, Gewicht (N.) (1)?; as. pun-d* 8, st. N. (a), Pfund;
W.: lat. pendere, V., wägen, abwägen; s. lat. pondus?, M., Gewicht (N.) (1); germ. *pund-, Sb., Pfund, Gewicht (N.) (1)?; as. pundur, st. M. (a), Richtblei, Lotwaage;
W.: lat. pendere, V., wägen, abwägen; s. lat. pondus?, M., Gewicht (N.) (1); germ. *pund-, Sb., Pfund, Gewicht (N.) (1)?; ahd. pfunt 26, phunt, st. N. (a), Pfund, Gewicht (N.) (1); mhd. phunt, st. N., Pfund, Gewicht (N.) (1); nhd. Pfund, N., Pfund, DW 13, 1810;
W.: lat. pendere, V., wägen, abwägen; s. lat. ponderāre, V., wägen, abwägen, erwägen; ae. pynd-r-ian, sw. V. (2), wiegen (V.) (2), wägen;
W.: lat. pendere, V., wägen, abwägen; s. lat. ponderāre, V., wägen, abwägen, erwägen; ae. *pun-d-r-ian, sw. V. (2), loten, messen, wägen;
W.: lat. pendēre, V., hängen, herabhängen; s. lat. pēnsilis, Adj., hängend, herabhängend, schwebend; vgl. lat. pēnsilis, Sb., Gemach, Pesel; germ. *pesel, Sb., Pesel, Wohnraum; as. pios-al* 1, pias-al, st. M. (a?), Pesel, Wohnraum, Frauengemach;
W.: s. lat. spōns, F., freier Wille, Trieb, Willkür;
W.: s. lat. sponte, Adv.? nhd. aus eigenem Antrieb, aus freiem Willen;
W.: germ. *spannan, st. V., spannen; ae. span-n-an, st. V. (7)=red. V. (2), spannen, befestigen, verbinden;
W.: germ. *spannan, st. V., spannen; vgl. ae. spėn-n-els, st. M. (a), Spange;
W.: germ. *spannan, st. V., spannen; afries. span-n-a 5, spon-n-a, st. V. (7)=red. V., sw. V. (1), fesseln, spannen;
W.: germ. *spannan, st. V., spannen; as. *s-pan-n-an?, red. V. (6?), spannen, festmachen;
W.: germ. *spannan, st. V., spannen; ahd. spannan* 15, red. V., spannen, fesseln, ausdehnen; mhd. spannen, red. V., spannen; nhd. spannen, sw. V., spannen, ausspannen, DW 16, 1895;
W.: s. germ. *gaspannan, st. V., spannen, fesseln; ahd. gispannan* 2, red. V., spannen, binden, anspannen; s. nhd. (ält.) gespannen, st. V., spannen, DW 5, 4133;
W.: s. germ. *spannjan, sw. V., spannen; an. spen-n-a (2), sw. V. (1), spannen, festbinden, fügen;
W.: s. germ. *spanna-, *spannaz, st. M. (a), Band (N.), Spannung; afries. span-n (1) 2, spon-n (1), st. M. (a), Spange, Brustschmuck;
W.: s. germ. *spanna- (1), *spannam, st. N. (a), Eimer, Gefäß, Spange; an. span-n, st. N. (a), Henkelgefäß, Eimer;
W.: s. germ. germ. *spanna- (2), *spannam, st. N. (a), Band (N.), Spannung; ae. *span-n (2), st. N. (a), Band (N.), Spange;
W.: s. germ. *spannō, st. F. (ō), Spanne, Hand; an. spǫn-n (2), st. F. (ō), Spanne, Hand;
W.: s. germ. *spannō, st. F. (ō), Spanne, Hand; ae. span-n (1), st. F. (ō), Spanne;
W.: s. germ. *spannō, st. F. (ō), Spanne, Hand; afries. span-n-e 1, spon-n-e, st. F. (ō), Mantelrand;
W.: s. germ. *spannō, st. F. (ō), Spanne, Hand; as. s-pan-n-a 1?, st.? F. (ō?, jō?), Spanne;
W.: s. germ. *spannō, st. F. (ō), Spanne, Hand; ahd. spanna (1) 3, st. F. (ō?, jō?), sw. F. (n)?, Spanne, flache Hand als Längenmaß; mhd. spanne, st. F., sw. F., Breite der ausgespannten Hand; nhd. Spanne, F., Spanne, Handlung des Spannens, DW 16, 1893;
W.: germ. *spennan, st. V., spinnen; got. spin-n-an* 1, st. V. (3,1), spinnen;
W.: germ. *spennan, st. V., spinnen; an. spin-n-a, st. V. (3a), spinnen;
W.: germ. *spennan, st. V., spinnen; ae. spin-n-an, st. V. (3a), spinnen, drehen;
W.: germ. *spennan, st. V., spinnen; afries. spin-n-a 1 und häufiger?, st. V. (3a), spinnen;
W.: germ. *spennan, st. V., spinnen; as. s-pin 1, st. M. (a?, i?), st. N. (a?, i?), Spinnen (N.);
W.: germ. *spennan, st. V., spinnen; ahd. spinnan* 27, st. V. (3a), spinnen, weben, einen Faden drehen; mhd. spinnen, st. V., spinnen, weben; nhd. spinnen, st. V., spinnen, DW 16, 2525;
W.: s. germ. *spennō-, *spennōn?, F., Spinne; ahd. spinna (1) 19, sw. F. (n), Spinne; mhd. spinne, sw. F., Spinne, Spinnerin; nhd. Spinne, F., Spinne, DW 16, 2506;
W.: vgl. germ. *spennilō, st. F. (ō), Spindel; ae. spin-el (1), spin-l, st. F. (ō), Spindel;
W.: vgl. germ. *spennilō, st. F. (ō), Spindel; germ. *spennilō-, *spennilōn, sw. F. (n), Spindel; afries. spin-d-el 1, st. F. (ō)?, sw. F. (n)? nhd. Spindel;
W.: vgl. germ. *spennilō, st. F. (ō), Spindel; as. s-pin-n-ila* 1, sw. F. (n), Spindel;
W.: vgl. germ. *spennilō, st. F. (ō), Spindel; ahd. spinnila 51?, spilla*, st. F. (ō)?, sw. F. (n)?, Spindel; mhd. spinnel, spinele, spille, st. F., sw. F., Spindel; nhd. Spindel, F., Spindel, DW 16, 2492;
W.: germ. *spanan, st. V., locken (V.) (2), antreiben; ae. span-an, st. V. (7)=red. V., anreizen, überreden, verlocken;
W.: germ. *spanan, st. V., locken (V.) (2), antreiben; afries. span-a 1, spon-a, st. V. (6)? nhd. verleiten, verlocken;
W.: germ. *spanan, st. V., locken (V.) (2), antreiben; ahd. spanan 66?, st. V. (6), antreiben, eingeben, locken (V.) (2); mhd. spanen, st. V., locken (V.) (2), reizen, antreiben;
W.: s. germ. *farspanan, st. V., verlocken; as. far-s-pan-an 3, st. V. (6), verlocken;
W.: s. germ. *farspanan, st. V., verlocken; ahd. firspanan* 10, st. V. (6), verlocken, heranziehen, verführen; mhd. verspanen, st. V., verlocken;
W.: s. germ. *gaspanan, st. V., locken (V.) (2); as. gi-s-pan-an* 2, sw. V. (6), antreiben;
W.: s. germ. *gaspanan, st. V., locken (V.) (2); ahd. gispanan* 10, st. V. (6), antreiben, überreden, bewegen;
W.: s. germ. *uzspanan, st. V., anlocken; ahd. irspanan* 3, st. V. (6), anlocken, verführen, verleiten;
W.: s. germ. *spanjan, sw. V., locken (V.) (2); an. spen-ja, sw. V. (1), verlocken, überreden;
W.: s. germ. *spanjan, sw. V., locken (V.) (2); ae. *spėn-n-an, sw. V. (1), locken (V.) (2), verführen;
W.: s. germ. *spanjan, sw. V., locken (V.) (2); as. s-pan-an 8, st. V. (6), antreiben, locken (V.) (1);
W.: s. germ. *spanjan, sw. V., locken (V.) (2); ahd. spennen* (1) 10, sw. V. (1b), locken (V.) (2), reizen, verführen; mhd. spennen, sw. V., dehnen;
W.: s. germ. *spanō-, *spanōn, *spana-, *spanan, Sb., Brustwarze, Zitze; ae. span-e, span-u, sw. F. (n), Brustwarze;
W.: vgl. germ. *spansti-, *spanstiz, st. F. (i), Verlockung, Antrieb; afries. span-s-t* 7, spon-s-t, Sb., Verführung;
W.: vgl. germ. *spansti-, *spanstiz, st. F. (i), Verlockung, Antrieb; ahd. spanst* 3, st. F. (i), Verlockung, Verführung, Verführungskunst;
W.: vgl. germ. *spenþrō-, *spenþrōn?, sw. F. (n), Spinne; ae. spī-þ-r-a, sw. M. (n), Spinne;
W.: vgl. germ. *spenþrō-, *spenþrōn?, sw. F. (n), Spinne; ae. *spī-d-er, Sb., Spinne.


*spend-, idg., V.: nhd. opfern, geloben; ne. offer (V.) a drink;
RB.: Pokorny 989 (1710/182), gr., ital., heth.; Hw.: s. *pā- (?);
W.: gr. σπένδειν (spéndein), V., sprengen, ausgießen, Vertrag schließen, versprechen, Trankopfer darbringen;
W.: s. gr. σπονδή (spondḗ), F., Weihegruß, Opfer; vgl. gr. σπονδείος (spondeios), Adj., zur Opferspende gehörig; gr. σπονδείος (spondeios), M., Spondeus; lat. spondēus, M., Spondeus (Versfuß); nhd. Spondeus, M., Spondeus (Versfuß);
W.: s. gr. σφοδρός (sphodrós), Adj., heftig, ungestüm; vgl. lat. sphodros, Adj., heftig, stark;
W.: lat. spondēre, V., feierlich geloben, verbürgen; s. lat. spōnsus, M., Gelöbnis; vgl. lat. spōnsāre, V., sich verloben; afrz. espouser, V., sich verheiraten; an. pūs-a (2), sw. V., sich verheiraten;
W.: lat. spondēre, V., feierlich geloben, verbürgen; s. lat. spōnsus, M., Gelöbnis; vgl. lat. spōnsāre, V., sich verloben; afrz. espouser, V., sich verheiraten; an. spūs-a (2), sw. V., heiraten, trauen;
W.: lat. spondēre, V., feierlich geloben, verbürgen; s. lat. spōnsus, M., Gelöbnis; vgl. lat. spōnsāre, V., sich verloben; lat. spōnsus, M., Bräutigam; afrz. espous, M., Gatte, Ehemann; an. pūs-i, sw. M. (n), Gatte, Ehemann;
W.: lat. spondēre, V., feierlich geloben, verbürgen; s. lat. spōnsus, M., Gelöbnis; vgl. lat. spōnsāre, V., sich verloben; lat. spōnsus, M., Bräutigam; afrz. espous, M., Gatte, Ehemann; an. spūs-i, sw. M. (n), Ehemann, Gatte, Mann;
W.: lat. spondēre, V., feierlich geloben, verbürgen; s. lat. spōnsus, M., Gelöbnis; vgl. lat. spōnsāre, V., sich verloben; lat. spōnsa, F., Braut; afrz. espouse, F., Gattin, Ehefrau; an. pūs-a (1), sw. F. (n), Gattin, Ehefrau;
W.: lat. spondēre, V., feierlich geloben, verbürgen; s. lat. spōnsus, M., Gelöbnis; vgl. lat. spōnsāre, V., sich verloben; lat. spōnsa, F., Braut; afrz. espouse, F., Gattin, Ehefrau; an. spūs-a (1), F., Ehefrau, Frau, Gattin;
W.: lat. spondēre, V., feierlich geloben, verbürgen; s. lat. respondēre, V., Gegenleistung versprechen, versichern, antworten; vgl. lat. respōnsōrium, N., Wechselgesang?; ae. re-spons, Sb., Wechselgesang;
W.: lat. spondēre, V., feierlich geloben, verbürgen; s. lat. respondēre, V., Gegenleistung versprechen, versichern, antworten; vgl. lat. respōnsōrium, N., Wechselgesang?; ae. re-ps, ræ-ps, re-sp, st. M. (a?), liturgischer Wechselgesang;
W.: lat. spondēre, V., feierlich geloben, verbürgen; s. lat. respondēre, V., Gegenleistung versprechen, versichern, antworten; vgl. lat. respōnsōrium, N., Wechselgesang?; ahd. respons 7, st. M. (a?), st. N. (a), Respensorium.


*speng-, idg., V.: nhd. glänzen; ne. glitter (V.);
RB.: Pokorny 989 (1712/184), gr.?, germ., balt.; Hw.: s. *speg-?; E.: s. *speg-?;
W.: s. gr. φέγγειν (phéngein), V., leuchten, erleuchten; an. fengar-i, M., Mond;
W.: ? gr. φέγγος (phéngein), M., Licht, Schein.


*speno-, idg., Sb.: nhd. Zitze, Brust; ne. nipple, breast (N.);
RB.: Pokorny 990 (1713/185), ind., iran., arm., gr., kelt., germ., balt.; Hw.: s. *stē̆no-;
W.: gr. στηνίον (stēníon), N., Brust, Sitz der geistigen Fähigkeiten.


*sper- (1), *per- (4), idg., Sb., V.: nhd. Sparren, Stange, Speer, stützen, stemmen, sich sperren; ne. spar (N.) (2), support;
RB.: Pokorny 990 (1714/186), gr., alb., ital., germ., slaw.; Hw.: s. *sper- (5), *per- (1) (?); E.: s. *sper- (5);
W.: gr. σπάρος (spáros), M., ein Fischname;
W.: lat. sparus (1), M., Jagdspeer;
W.: lat. sparum, N., Jagdspeer;
W.: s. lat. sparus (2), M., Godbrachsen;
W.: s. lat. pariēs, M., Wand;
W.: s. germ. *speru, *sperru, *sparu, *sparru, N., Speer; an. spjǫr, *sper-u, N. Pl., Speer;
W.: s. germ. *speru, *sperru, *sparu, *sparru, N., Speer; an. spǫr-r (2), st. M. (a?, u?), Speer;
W.: s. germ *sparu, *sparru, N., Speer; an. spar-r (2), st. N. (u?), Speer;
W.: s. germ. *speru, *sperru, *sparu, *sparru, N., Speer; ae. sper-u, N., Speer, Wurfspieß;
W.: s. germ. *speru, *sperru, *sparu, *sparru, N., Speer; ae. sper-e, st. N. (i), Speer, Wurfspieß, Rohr;
W.: s. germ. *speru, *sperru, *sparu, *sparru, N., Speer; afries. sper-e 3, sper, spir-i, Sb., Speer;
W.: s. germ. *speru, *sperru, N., Speer; as. s-per 4, st. N. (a), Speer;
W.: s. germ. *speru, *sperru, N., Speer; ahd. sper 44, st. N. (a), Speer, Lanze, Wurfspieß; mhd. spër, st. N., st. M., Speer; nhd. Speer, M., Speer, DW 16, 2053;
W.: s. germ. *sparjan, sw. V., sperren; s. afries. *spēr-a, sw. V. (1), sperren, hindern;
W.: s. germ. *sparrō-, *sparrōn, *sparra-, *sparran, sw. M. (n), Sparren; got. *spar-r-a, st. M. (n), Sparren;
W.: s. germ. *sparrō-, *sparrōn, *sparra-, *sparran, sw. M. (n), Sparren; an. spar-r-i, sw. M. (n), Sparren, Balken, Pflock;
W.: s. germ. *sparrō-, *sparrōn, *sparra-, *sparran, sw. M. (n), Sparren; afries. *sper-a (2), sw. M. (n), Sparren;
W.: s. germ. *sparrō-, *sparrōn, *sparra-, *sparran, sw. M. (n), Sparren (M.); as. s-par-r-o 1, sw. M. (n), Sparren (M), Balken;
W.: s. germ. *sparrō-, *sparrōn, *sparra-, *sparran, sw. M. (n), Sparren; ahd. sparro 18, sw. M. (n), Sparren, Balken, Stange; mhd. sparre, sw. M., Stange, Balken; nhd. Sparren, M., Sparren, DW 16, 1946;
W.: vgl. germ. *sparrjō-, *sparrjōn, sw. F. (n), Sparren; mnd. sper, Sb. Sparren; an. sper-r-a (1), sw. F. (n), Dachsparren;
W.: vgl. germ. *sparrjō-, *sparrjōn, *sparrja-, *sparrjan, Sb., Sparren; ahd. sperril 1, st. M. (a?), Schlagbaum;
W.: s. germ. *sparrjan, sw. V., sperren; an. sper-r-a (2), sw. V. (1), mit Sparren versehen (V.), spreizen, verhindern;
W.: s. germ. *sparrjan, sw. V., sperren; ae. *spar-r-ian, sw. V. (1?), sperren;
W.: s. germ. *sparrjan, sw. V., sperren; ahd. *sperren?, sw. V. (1a), sperren;
W.: s. germ. *sparrjan, sw. V., sperren; ahd. bisperren* 16, sw. V. (1a), sperren, verschließen, versperren; mhd. besperren, sw. V., zusperren; nhd. (ält.) besperren, sw. V., zusperren, versperren, DW 1, 1638;
W.: s. germ. *sparrjan, sw. V., sperren; ahd. irsperren* 1, sw. V. (1a), »sperren«, aufschwellen.


*sper- (2), *sperg-, idg., Sb.: nhd. Sperling, Vogel; ne. sparrow, bird;
RB.: Pokorny 991 (1715/187), gr., ital., kelt., germ., balt., toch.; Hw.: s. *sparu̯o-, *sper- (5), *per- (1) (?); E.: s. *sper- (5);
W.: gr. ψάρ (psár), ψήρ (psḗr), M., Star;
W.: gr. ψάρος (psáros), M., Star;
W.: s. gr. ψαρός (psarós), Adj., stargrau;
W.: s. germ. *sparwa-, *sparwaz, st. M. (a), *sparwō-, *sparwōn, *sparwa-, *sparwan, sw. M. (n), Sperling; got. spar-w-a* 2, sw. M. (n), Sperling;
W.: s. germ. *sparwa-, *sparwaz, st. M. (a), an. spǫr-r (1), st. M. (a), Sperling;
W.: s. germ. *sparwa-, *sparwaz, st. M. (a), *sparwō-, *sparwōn, *sparwa-, *sparwan, sw. M. (n), Sperling; ahd. sparo 23, sw. M. (n), Spatz, Sperling; mhd. spare, sw. M., Sperling;
W.: s. germ. *sparwa-, *sparwaz, st. M. (a), Sperling; germ. *sparwō-, *sparwōn, *sparwa-, *sparwan, sw. M. (n), Sperling; ahd. sparawa* 1, sw. F. (n)?, Sperling;
W.: s. germ. *sparwō- (2), *sparwōn, *sparwa-, *sparwan, sw. M. (n), Sperling; germ. *sparwō- (1), *sparwōn, *sparwa-, *sparwan, sw. M. (n), Wade; s. ae. spear-w-a, sw. M. (n), Sperling, Wade;
W.: vgl. germ. *sparwaro, M., Sperber; got. *spar-w-ārei-s, st. M. (ja), Sperber;
W.: vgl. germ. *sparwaro, M, Sperber; as. spar-w-ari* 1, st. M. (ja), Sperber;
W.: vgl. germ. *sparwaro, M, Sperber; ae. spear-haf-oc, st. M. (a), Sperber;
W.: vgl. germ. *sparwaro, M, Sperber; ahd. sparwāri* 23, st. M. (ja), Sperber; mhd. sparwære, st. M., Sperber; nhd. Sperber, M., Sperber, DW 16, 2158.


*sper- (3), idg., V.: nhd. drehen, winden; ne. turn (V.), wind (V.);
RB.: Pokorny 991 (1716/188), arm., gr., ital., balt.; Hw.: s. *spereg-?, *spreng-?;
W.: gr. σπειρᾶν (speiran), V., winden, wickeln;
W.: s. gr. σπείρα (speíra), F., Gewundenes, Windung, Strick (M.) (1); vgl. lat. spīra, F., Windung, Ringel, gekrümmeter Haarschmuck;
W.: s. gr. σπυρίς (spyrís), F., Korb, geflochtener Korb; lat. sporta, F., Korb, geflochtener Korb; ae. spyrte, sw. F. (n), Weidenkorb, Korb;
W.: s. gr. σπυρίς (spyrís), F., Korb, geflochtener Korb; lat. sporta, F., Korb, geflochtener Korb; vgl. lat. sportella, F., Körbchen; ahd. sportella* 2, st. F. (ō), Körbchen;
W.: s. gr. σπάρτος (spártos), M., Binsenpfrieme, Strauch aus dessen Ruten man Stricke flocht; lat. spartum, sparton, N., Pfriemengras;
W.: s. gr. σπάργειν (spárgein), V., einwickeln;
W.: vgl. gr. σπάργανον (spárganon), N., Windel; lat. sparganium, N., Iglskolbe (eine Pflanze).


*sper- (4), *per- (5), *sperəg-?, *perəg-?, idg., V., Sb.: nhd. reißen, Fetzen (M.); ne. rip (V.), rag (N.) (1);
RB.: Pokorny 992 (1717/189), arm., gr., germ., slaw.?;
W.: gr. σπαράσσειν (sparássein), V., zerren, quälen;
W.: s. gr. σπάραγμα (spáragma), N., abgerissenes Stück;
W.: s. gr. σπαραγμός (sparagmós), M., Zerren, Zerreißen, Krampf, Zucken;
W.: s. germ. *sperrō, *sperzō, st. F. (ō), Fetzen (M.), Streifen (M.); an. spjǫrr, st. F. (ō), Zeugstreifen, Lappen (M.).


*sper- (5), *sperə-, idg., V.: nhd. zucken, stoßen, zappeln, schnellen; ne. quiver (V.);
RB.: Pokorny 992 (1718/190), ind., iran., arm., gr., ital., kelt., germ., balt.; Hw.: s. *sprn̥i̯ō, *sprn̥nāmi, *apospₑro-, *per- (1), *sper- (1), *sper- (2), *sperdʰ-, *sper- (6), *spreu-, *sperg̑ʰ-, *spereg-, *sprn̥dʰā, *sprendʰ-, *spreng-, *spreng̑ʰ-;
W.: gr. σπείρειν (speírein), V., ausstreuen, verstreuen; s. gr. σπέρμα (spérma), N., Same, Samen, Gesätes; lat. sperma, N., Same, Samen; nhd. Sperma, N., Sperma, Samenflüssigkeit;
W.: gr. σπαίρειν (aspaírein), V., zucken, zappeln;
W.: s. gr. ἀσπαίρειν (aspaírein), V., zucken, zappeln;
W.: s. gr. σφαῖρα (sphaira), F., Ball, Kugel; lat. sphaera, F., Himmelskugel, Ball, Kreisbahn der Planeten; ahd. spēra* 1, st. F. (ō), Sphäre, Himmelskugel; mhd. spēre, sw. F., Sphäre; s. nhd. Sphäre, F., Sphäre, Kugel, Himmelskörper, Kreis, DW 16, 2205;
W.: gr. σπαρτᾶν (spargan), V., strotzen, erregt sein (V.), übermütig sein (V.);
W.: s. gr. σφαραγεῖσθαι (spharageisthai), V., schwellen, strotzen;
W.: gr. σπέρχειν (spérchein), V., drängen, betreiben, beschleunigen, eilen;
W.: s. gr. σπερχνός (sperchnós), Adj., schnell, eilig;
W.: s. gr. ἀσπερχές (asperchés), Adv., eifrig, heftig, rastlos, unablässig;
W.: gr. σφῦρα (sphyra), F., Hammer, Schlegel;
W.: gr. σφυρόν (sphyrón), N., Knöchel, Fußknöchel, Ferse;
W.: s. gr. σπυρθίζειν (spyrthízein), V., aufspringen, zappeln;
W.: s. lat. spargere, V., streuen, hinstreuen, ausstreuen, sprengen, spritzen;
W.: s. lat. spernere, V., absondern, trennen, entfernen;
W.: vgl. lat. asper, Adj., rauh, herb, barsch, beißend;
W.: germ. *sper-, V., zucken, zappeln; as. s-par-tal-ōn* 1, sw. V. (2), zappeln;
W.: germ. *spred-, V., spratzeln, zappeln; s. ae. s-préa-w-l-ian, sw. V., zappeln;
W.: germ. *spred-, V., spratzeln, zappeln; ahd. bisprāten* 1, sw. V. (1), aufgießen, eingießen, hineingießen, übergießen;
W.: germ. *spred-, V., spratzeln, zappeln; ahd. sprāta 17, sw. F. (n), Regel, Richtschnur, Maßstab;
W.: germ. *sprekan, st. V., sprechen; ae. s-pre-c-an, st. V. (5), sprechen, sagen, sich unterhalten;
W.: germ. *sprekan, st. V., sprechen; afries. s-pre-k-a (1) 90 und häufiger?, st. V. (4), sprechen, sagen, behaupten, klagen;
W.: germ. *sprekan, st. V., sprechen; anfrk. s-pre-k-an* 12, st. V. (4), sprechen;
W.: germ. *sprekan, st. V., sprechen; as. s-pre-k-an 200, st. V. (4), sprechen;
W.: germ. *sprekan, st. V., sprechen; ahd. sprehhan 769?, sprechan, spehhan*, st. V. (4), sprechen, reden, sagen; mhd. sprëchen, st. V., sprechen, sagen, reden; nhd. sprechen, st. V., sprechen, DW 16, 2798;
W.: s. germ. *bisprekan, st. V., besprechen, tadeln; ae. be-s-pre-c-an, st. V. (5), besprechen, anklagen;
W.: s. germ. *bisprekan, st. V., besprechen, tadeln; afries. bi-s-pre-k-a* 1, st. V. (4), besprechen, versprechen, zusprechen;
W.: s. germ. *bisprekan, st. V., besprechen, tadeln; as. bi-s-pre-k-an* 3, st. V. (4), besprechen, schmähen, über etwas sprechen, tadeln; mnd. bespreken, st. V.;
W.: s. germ. *bisprekan, st. V., besprechen, tadeln; ahd. bisprehhan* 44, bisprechan*, st. V. (4), sprechen, anfechten, tadeln; mhd. besprëchen, st. V., sprechen, sagen, anklagen; nhd. besprechen, st. V., besprechen, DW 1, 1640;
W.: s. germ. *gasprekan, st. V. sprechen; as. gi-s-pre-k-an 49, st. V. (4), sprechen;
W.: s. germ. *gasprekan, st. V. sprechen; ahd. gisprehhan* 57, gisprechan, gispehhan*, st. V. (4), sprechen, sagen, reden; mhd. gesprëchen, st. V., aussprechen, sprechen; nhd. (ält.) gesprechen, st. V., (verstärktes) sprechen, DW 5, 4167;
W.: s. germ. *uzsprekan, st. V., aussprechen; ahd. irsprehhan* 2, irsprechan*, st. V. (4), »aussprechen«, sagen, erwähnen; mhd. ersprëchen, st. V., aussprechen; nhd. (ält.) ersprechen, st. V., besprechen, unterreden, DW 3, 988;
W.: vgl. germ. *sprekula-, *sprekulaz, Adj., gesprächig; ae. s-pre-c-ol, Adj., redselig;
W.: s. germ. *sprekō-, *sprekōn, *spreka-, *sprekan, sw. M. (n), Sprecher; ae. s-pre-c-a, sw. M. (n), Sprecher, Ratgeber;
W.: s. germ. *sprekō-, *sprekōn, *spreka-, *sprekan, sw. M. (n), Sprecher; afries. *s-pre-k-a (2), sw. M. (n), Sprecher;
W.: s. germ. *sprekō-, *sprekōn, *spreka-, *sprekan, sw. M. (n), Sprecher; ahd. sprehho 1, sprecho*, sw. M. (n), Sprecher; zucken, stoßen, zappeln, schnellen;
W.: vgl. germ. *sprēki- (1), *sprēkiz, *sprǣki- (1), *sprǣkiz, Adj., lebhaft; an. s-præ-k-r, Adj., hurtig, lebhaft;
W.: vgl. germ. *sprēki- (2), *sprēkiz, *sprǣki- (2), *sprǣkiz, *sprēkja-, *sprēkjaz, *sprǣkja-, *sprǣkjaz, Adj., gesprächig, redselig, sprechend; ae. *s-prǣ-c-e (2), Adj., gesprächig, beredt;
W.: vgl. germ. *sprēki- (2), *sprēkiz, *sprǣki- (2), *sprǣkiz, *sprēkja-, *sprēkjaz, *sprǣkja-, *sprǣkjaz, Adj., gesprächig, redselig; as. *s-prā-k-i? (2), Adj., sprechend;
W.: vgl. germ. *sprēki- (2), *sprēkiz, *sprǣki-, *sprǣkiz, *sprēkja-, *sprēkjaz, *sprǣkja-, *sprǣkjaz, Adj., gesprächig, redselig; ahd. gisprāhhi* (1) 25, gisprāchi*, gispāhhi*, Adj., beredt, gesprächig, ansprechbar; mhd. gesprōche, Adj., beredt; nhd. gespräche, Adj., beredt, redselig, leutselig, DW 5, 4164;
W.: vgl. germ. *sprēkō, *sprǣkō, *sprēkjō, *sprǣkjō, st. F. (ō), Sprache; ae. s-prǣ-c, s-prē-c, st. F. (jō), Sprache, Erzählung, Rede;
W.: vgl. germ. *sprēkō, *sprǣkō, *sprēkjō, *sprǣkjō, st. F. (ō), Sprache; afries. s-prē-k-e 41, s-prē-tz-e, st. F. (ō), N.? nhd. Sprache, Anspruch, Anklage;
W.: vgl. germ. *sprēkō, *sprǣkō, *sprēkjō, *sprǣkjō, st. F. (ō), Sprache; anfrk. s-prā-k-a* 2?, st. F. (ō), sw. F. (n), Sprache;
W.: vgl. germ. *sprēkō, *sprǣkō, *sprēkjō, *sprǣkjō, st. F. (ō), Sprache; as. s-prā-k-a 23, st. F. (ō), sw. F. (n), Sprache, Rede, Unterredung;
W.: vgl. germ. *sprēkō, *sprǣkō, *sprēkjō, *sprǣkjō, st. F. (ō), Sprache; ahd. sprāhha 66, sprācha, st. F. (ō), Sprache, Sprechen, Rede; mhd. sprāche, st. F., sw. F., Sprache, Ausspruch, Gespräch; nhd. Sprache, F., Sprache, Ausdruck von Gedanken in Worten, DW 16, 2718;
W.: vgl. germ. *sprenda-, *sprendaz, Adj., energisch, stark; ae. s-pri-nd, Adj., stark, kräftig, energisch;
W.: germ. *sprengan, st. V., springen; an. s-pri-ng-a, st. V. (3a), springen, rennen, bersten;
W.: germ. *sprengan, st. V., springen; ae. s-pri-ng-an, st. V. (3a), springen, hervorbrechen, sich erheben;
W.: germ. *sprengan, st. V., springen; afries. s-pri-ng-a* 1, st. V. (3a), springen;
W.: germ. *sprengan, st. V., springen; anfrk. *s-pri-ng-an?, st. V. (3a), springen;
W.: germ. *sprengan, st. V., springen; as. s-pri-n-g-an* 2, st. V. (3a), springen;
W.: germ. *sprengan, st. V., springen; ahd. springan* 27, st. V. (3a), springen, sprudeln, fließen; mhd. springen, st. V., springen, laufen; nhd. springen, st. V., springen, DW 17, 81;
W.: s. germ. *ansprengan, st. V., entspringen; as. and-s-pri-n-g-an* 1, ant-s-pri-n-g-an*, st. V. (3a), aufspringen; mnd. entspringen;
W.: s. germ. *ansprengan, st. V., entspringen; ahd. intspringan* 2, inspringan*, st. V. (3a), entspringen, zusammenwachsen, emporwachsen; mhd. entspringen, st. V., entrinnen, hervorspringen; nhd. entspringen, st. V., entspringen, DW 3, 629;
W.: s. germ. *uzsprengan, st. V., entspringen; ahd. irspringan* 10, st. V. (3a), »erspringen«, entspringen, hervorgehen; mhd. erspringen, st. V., entspringen; nhd. erspringen, st. V., erspringen, im Sprung haschen, DW 3, 989;
W.: s. germ. *sprangjan, sw. V., springen machen, sprengen; an. s-pre-ng-ja, sw. V. (1), laufen machen, springen lassen;
W.: s. germ. *sprangjan, sw. V., springen machen, sprengen; ae. s-prė-ng-an, s-præ-ng-an, sw. V. (1), zerstreuen, aussprengen, säen;
W.: s. germ. *sprangjan, sw. V., springen machen, sprengen; afries. s-pre-ndz-a 1, s-pre-ng-a, sw. V. (1), besprengen;
W.: s. germ. *sprangjan, sw. V., springen machen, sprengen; s. afries. s-pre-ng-el* 1, s-pra-ng-el, M., Weihsprengel, Weihquast;
W.: s. germ. *sprangjan, sw. V., springen machen, sprengen; as. *s-pr-e-ng-ian?, sw. V. (1a), sprengen;
W.: s. germ. *sprangjan, sw. V., springen machen, sprengen; ahd. sprengen* 9, sw. V. (1a), ausstreuen, springen machen, sprengen; mhd. sprengen, sw. V., sprengen, streuen, spritzen; nhd. sprengen, sw. V., sprengen, DW 17, 28;
W.: s. germ. *sprangōn?, sw. V., springen, sprudeln; ahd. sprangōn* 7, sw. V. (2), springen, hüpfen, vor Freude springen; mhd. sprangen, sw. V., springen, aufspringen;
W.: vgl. germ. *sprengō-, *sprengōn, Sb., Fessel (F.) (1), Falle, Dohne; ahd. springa* (2) 2, sw. F. (n), Fessel (F.) (1), Sprenkel (M.) (1), Vogelschlinge; nhd. (ält.) Springe, F., Sprenge, Klammer, Fußeisen, DW 17, 81, 26;
W.: germ. *sprungi-, *sprungiz, st. M. (i), Sprung, Quelle, Brunnen; germ. *sprenga-, *sprengaz, st. M. (a), Nachkommenschaft, Quelle; ae. s-pri-ng (1), st. M. (a), Quelle, Fluss, Besprengung, Geschwür;
W.: vgl. germ. *sprungi-, *sprungiz, st. M. (i), Sprung, Quelle, Brunnen; ae. s-pry-ng, st. M. (i), Quelle, Fluss, Besprengung;
W.: s. germ. *sprentan, st. V., springen; ae. *s-pri-nt-an?, st. V. (3a), springen;
W.: s. germ. *sprentan, st. V., springen; ahd. sprinzwurz* 2, st. F. (i), Springwolfsmilch; nhd. Sprinzwurz, F., Springwurz, DW 17, 125;
W.: s. germ. *sprantjan, sw. V., springen machen; an. s-pre-t-t-a (2), sw. V. (1), aufsprengen, öffnen, losreißen;
W.: s. germ. *spreutan, *sprūtan, st. V., sprießen, spritzen; got. *s-priu-t-an, st. V. (2), sprießen, hervorschießen;
W.: s. germ. *spreutan, *sprūtan, st. V., sprießen, spritzen; ae. *s-prū-t-an, st. V. (2), sprießen, wachsen (V.) (1);
W.: s. germ. *spreutan, *sprūtan, sw. V., sprießen, spritzen; ahd. spriuzen* 13, sw. V. (1a), stemmen, sich stemmen; mhd. spriuzen, sw. V., stützen, spreizen; nhd. spreizen, sw. V., spreizen, emporrecken, DW 17, 19;
W.: s. germ. *spreutan, *sprūtan, sw. V., sprießen; ahd. spruzzi* 1, Adj., sommersprossig;
W.: s. germ. *sprutjan, sw. V., sprießen, spritzen; ae. s-pry-t-t-an, sw. V. (1), sprießen, hervorkommen, entspringen;
W.: s. germ. *sprauta-?, *sprautaz, Adj., schnell; got. s-prau-t-ō 13, Adv., schnell, bald, ohne Zögern;
W.: vgl. germ. *spruta-, *sprutam, st. N. (a), Spross; ae. s-pro-t, st. N. (a), Zweig, Spross, Pflock, Nagel;
W.: vgl. germ. *sprutō-, *sprutōn, *spruta-, *sprutan, sw. M. (n), Spross; an. s-pro-t-i, sw. M. (n), Zweig, Stab;
W.: vgl. germ. *sprutō-, *sprutōn, *spruta-, *sprutan, sw. M. (n), Spross; ae. s-pro-t-a, sw. M. (n), Zweig, Spross, Pflock, Nagel;
W.: vgl. germ. *sprutō-, *sprutōn, *spruta-, *sprutan, sw. M. (n), Spross; ae. s-préo-t, M., Pfahl, Stange, Speer;
W.: vgl. germ. *sprutō-, *sprutōn, *spruta-, *sprutan, sw. M. (n), Spross; ahd. sprozzo* 9, sw. M. (n), Sprosse; s. mhd. sprozze, sw. M., sw. F., Stufe, Leitersprosse; nhd. Sprosse, F., Sprosse, Spross, M., Sprosse, DW 17, 150;
W.: vgl. germ. *sprutto, Sb., Brißling; ae. s-pro-t-t (1), M., Sprotte;
W.: vgl. germ. *spaka-, *spakam, st. N. (a), Reisig; ahd. spah 9, st. N. (a), Reis (N.), Zweig, Span; s. mhd. spache, sw. M., sw. F., dürres Reisholz;
W.: vgl. germ. *spakō-, *spakōn, sw. F. (n), dürres Reis, abgefallene dürre Äste; ahd. spahha 11, spacha, sw. F. (n), Reis (N.), Zweig, Span; mhd. spache, sw. M., sw. F., dürres Reisholz; nhd. Spache, M., F., dürres Holz, Reis (N.), DW 16, 1826;
W.: s. germ. *spurō-, *spurōn, *spura-, *spuran, sw. M. (n), Sporn; got. *s-paúr-a, *spōra, sw. M. (n), Sporn;
W.: s. germ. *spurō-, *spurōn, *spura-, *spuran, sw. M. (n), Sporn; an. spor-i (1), sw. M. (n), Sporn;
W.: s. germ. *spurō-, *spurōn, *spura-, *spuran, sw. M. (n), Sporn; ae. s-por-a, s-pur-a, sw. M. (n), Sporn;
W.: s. germ. *spurō-, *spurōn, *spura-, *spuran, sw. M. (n), Sporn; ae. s-pur-e, sw. F. (n), Ferse;
W.: s. germ. *spurō-, *spurōn, *spura-, *spuran, sw. M. (n), Sporn; vgl. ae. *s-por (2), Sb., Ferse;
W.: s. germ. *spurō-, *spurōn, *spura-, *spuran, sw. M. (n), Sporn; afries. s-por-a 1 und häufiger?, sw. M. (n), Sporn;
W.: s. germ. *spurō-, *spurōn, *spura-, *spuran, sw. M. (n), Sporn; as. s-por-o 1, sw. M. (n), Sporn;
W.: s. germ. *spurō-, *spurōn, *spura-, *spuran, sw. M. (n), Sporn; ahd. sporo 33, sw. M. (n), Sporn, Antrieb; mhd. spore, sw. M., Sporn; nhd. Spor, M., Sporn, DW 16, 2674, 2679;
W.: s. germ. *spura-, *spuram, st. N. (a), Spur, Tritt; an. s-por, st. N. (a), Spur;
W.: s. germ. *spura-, *spuram, st. N. (a), Spur, Tritt; ae. s-por (1), st. N. (a), Spur;
W.: s. germ. *spura-, *spuram, st. N. (a), Spur, Tritt; ahd. spur 1, st. N. (a), Spur; mhd. spur, Sb., Spur; s. nhd. Spur, F., Spur, DW 17, 235;
W.: s. germ. *spura-, *spuram, st. N. (a), Spur, Tritt; ahd. spor 15, st. N. (a), Spur, Tritt, Fuß, Zeichen; mhd. spor, st. N., st. M., Fährte, Spur; s. nhd. Spur, F., Spur, DW 17, 235;
W.: vgl. germ. *spurula- (1), *spurulaz, Adj., tretend; ae. s-pur-ul?, s-pur-n-ul?, Adj., tretend, gern ausschlagend;
W.: vgl. germ. *spurula- (2), *spurulaz, Adj., aufspürend; an. s-pur-al-l, s-pur-ul-l, Adj., wissbegierig, neugierig, viele Fragen stellend;
W.: vgl. germ. *spurda-, *spurdaz, st. M. (a), Fischschwanz; an. s-por-ð-r, st. M. (a), Schwanz;
W.: vgl. germ. *spurdi-, *spurdiz, st. F. (i), Rennbahn; got. s-paúr-d-s* 4, F. (kons.), Rennbahn, Stadium;
W.: vgl. germ. *spurdi-, *spurdiz, st. M. (i), Rennbahn; ahd. spurt 7, st. M. (i), Bahn, Rennbahn, ...fach (zur Bildung von Zahladverbien);
W.: s. germ. *spurjan, sw. V., verfolgen, spüren, erfahren (V.); an. s-pyr-ja, sw. V. (1), fragen, erfahren (V.);
W.: s. germ. *spurjan, sw. V., verfolgen, spüren, erfahren (V.); ae. s-pyr-ian, s-pir-ian, sw. V. (1), »spuren«, eine Spur machen, gehen, reisen, verfolgen;
W.: s. germ. *spurjan, sw. V., verfolgen, spüren, erfahren (V.); afries. s-per-a (1) 3, sw. V. (1), mit den Füßen erreichen, betreten (V.);
W.: s. germ. *spurjan, sw. V., verfolgen, spüren, erfahren (V.); anfrk. *s-pur-en?, sw. V. (1), untersuchen, spüren;
W.: s. germ. *spurjan, sw. V., verfolgen, spüren, erfahren (V.); as. *s-pur-ian?, sw. V. (1a), spüren, untersuchen;
W.: s. germ. *spurjan, sw. V., verfolgen, spüren, erfahren (V.); ahd. spurien 8, spurren*, sw. V. (1a), aufspüren, aufsuchen, auskundschaften; mhd. spürn, sw. V., aufsuchen, spüren; nhd. spüren, spuren, sw. V., spüren, eine Spur suchen und finden, DW 17, 243;
W.: s. germ. *spurnan, st. V., ausschlagen, treten; an. s-per-n-a (1), s-por-n-a (1), st. V. (3b), treten, fortstoßen;
W.: s. germ. *spurnan, st. V., ausschlagen, treten; ae. s-por-n-an, s-peor-n-an, s-pur-n-an, st. V. (3b), anstoßen, verschmähen;
W.: s. germ. *spurnan, st. V., ausschlagen, treten; vgl. ae. s-pear-n-l-ian, sw. V., treten, zappeln;
W.: s. germ. *spurnan, st. V., ausschlagen, treten; afries. s-pur-n-a 1 und häufiger?, st. V. (3b), treten;
W.: s. germ. *spurnan, st. V., ausschlagen, treten; vgl. afries. s-per-n-e 1 und häufiger?, s-por-n-e, M., Tritt;
W.: s. germ. *spurnan, st. V., ausschlagen, treten; as. s-pur-n-an* 3, st. V. (3b), treten, zertreten (V.), ausschlagen;
W.: s. germ. *spurnan, st. V., ausschlagen, treten; ahd. spurnan* 1, st. V. (3b), spuren, Spuren machen auf;
W.: vgl. germ. *bispurnan, st. V., anstoßen; as. bi-s-pur-n-an* 1, st. V. (3b), anstoßen;
W.: vgl. germ. *bispurnan, st. V., anstoßen; ahd. bispurnan* 4, st. V. (3b), anstoßen, straucheln;
W.: vgl. germ. *spurnjan, sw. V., treten, stoßen, ausschlagen; an. s-pyr-n-a, sw. V. (1), mit dem Fuße stoßen;
W.: vgl. germ. *spurnjan, sw. V., treten, stoßen, ausschlagen; ae. s-pyr-n-an, s-pyr-n-ian, sw. V. (1), treten, stoßen;
W.: vgl. germ. *spurnjan, sw. V., ausschlagen; anfrk. *s-pur-n-en?, sw. V. (1), stoßen, ausschlagen;
W.: vgl. germ. *spurnjan, sw. V., treten, stoßen, ausschlagen; ahd. spurnen* 4, sw. V. (1a), stoßen, treten, spornen; mhd. spürnen, sw. V., spornen;
W.: vgl. germ. *spurnōn, sw. V., ausschlagen; an. s-por-n-a (2), sw. V. (2), mit den Füßen stoßen, steigen;
W.: vgl. germ. *spurnōn, sw. V., ausschlagen; ahd. spornōn* 7, spurnōn*, sw. V. (2), sich auflehnen, mit dem Fuß stoßen, sträuben;
W.: vgl. germ. *sparnjan?, sw. V., mit dem Fuß stoßen; an. sper-n-a (2), sw. V. (1), drängen, treten;
W.: s. germ. *spred-, V., spratzeln, zappeln; an. s-pra-ð-k-a, sw. V., zappeln;
W.: s. germ. *spred-, V., spratzeln, zappeln; ahd. spratalōn 17, sw. V. (2), zappeln, pulsieren, zucken, zittern, pulsen;
W.: s. germ. *sparka-, *sparkaz?, Adj., lebhaft; an. sprek-r, Adj., lebhaft;
W.: s. germ. *freka-, *frekaz, Adj., gierig, unverschämt; got. *fri-k-s, Adj. (a), süchtig, gierig;
W.: s. germ. *freka-, *frekaz, Adj., gierig, unverschämt; got. *fri-k-ei, sw. F. (n), Gier, Sucht;
W.: s. germ. *freka-, *frekaz, Adj., gierig, unverschämt, mutig; an. fre-k-r, Adj., gierig, hart, streng;
W.: s. germ. *freka-, *frekaz, Adj., gierig, unverschämt, mutig; ae. fre-c-c, Adj., gierig, kühn, gefährlich;
W.: s. germ. *freka-, *frekaz, Adj., gierig, unverschämt; ahd. freh 15, Adj., gierig, habsüchtig, geizig; nhd. frech, Adj., frech, wagemutig, unverschämt, DW 4, 90;
W.: vgl. germ. *frekī-, *frekīn, sw. F. (n), Habsuch, Habgier; ae. frė-c-u, st. F. (ō?), Gier;
W.: vgl. germ. *frekō-, *frekōn, sw. F. (n), Strenge, Härte; an. fre-k-a (1), sw. F. (n), Kampflust;
W.: vgl. germ. *frekō-, *frekōn, *freka-, *frekan, sw. M. (n), Wolf (M.) (1), Krieger; an. fre-k-i, sw. M. (n), Wolf (M.) (1), Feuer, Schiff, der Gierige;
W.: vgl. germ. *frekō-, *frekōn, *freka-, *frekan, sw. M. (n), Wolf, Krieger; ae. fre-c-a, sw. M. (n), Held, Krieger;
W.: s. germ. *fraka-, *frakaz, *frakja-, *frakjaz, Adj., gierig, unverschämt, mutig; ae. frǣ̆-c, fre-c, Adj., gierig, eifrig, kühn, gefährlich;
W.: vgl. germ. *frōkna-, *frōknaz, *frōknja-, *frōknjaz, Adj., mutig, kräftig, dreist; an. frœ-k-n, Adj., kühn, mutig;
W.: vgl. germ. *frōkna-, *frōknaz, *frōknja-, *frōknjaz, Adj., mutig, kräftig, dreist; an. frœ-k-in-n, Adj., kühn;
W.: vgl. germ. *frōkna-, *frōknaz, *frōknja-, *frōknjaz, Adj., mutig, kräftig, dreist; ae. frœœ̄-c-n-e (1), frē-c-n-e (1), Adj. (ja), gefährlich, schrecklich, wild, böse;
W.: vgl. germ. *frōkna-, *frōknaz, *frōknja-, *frōknjaz, Adj., mutig, kräftig, dreist; ae. frǣ̆-c-n-e, Adj., kühn, gefährlich;
W.: vgl. germ. *frōkni-, *frōkniz, st. N. (i), Gefahr; ae. frœœ̄-c-en, st. N. (i?), Gefahr;
W.: vgl. germ. *frōkni-, *frōkniz, st. N. (i), Gefahr; as. frōk-n-i* 2, frek-n-i*, Adj., kühn, frech, verwegen;
W.: vgl. germ. *frankō-, *frankōn, *franka-, *frankan, sw. M. (n), Franke, Freier (M.) (1); germ. *franka-, *frankaz, Adj., mutig, frei, kampfbegierig; vgl. ae. Franc-a (1), M., PN, Franke; an. fra-n-k-a-r, fra-k-k-a-r, st. M. (a) Pl., Franken (M. Pl.), Franzosen;
W.: s. germ. *frankō-, *frankōn, *franka-, *frankan, sw. M. (n), Franke, Freier (M.) (1); germ. *franka-, *frankaz, Adj., mutig, frei, kampfbegierig; anfrk. *Fra-n-k-a?, Sb.=ON, Frankreich;
W.: s. germ. *frankō-, *frankōn, *franka-, *frankan, sw. M. (n), Franke, Freier (M.) (1); germ. *franka-, *frankaz, Adj., mutig, frei, frank, kampfbegierig; as. *Fra-nk-o?, sw. M. (n), Franke; mnd. Vranke, sw. M.;
W.: vgl. germ. *spekan, st. V., krachen, sprechen; ae. s-pe-c-an, st. V. (5), sprechen;
W.: vgl. germ. *spekan, st. V., krachen, sprechen; ae. spǣ-c, st. F. (ō)?, Rede, Unterredung, Beratung.


*sper- (6), *per- (6), *sprei-, idg., V.: nhd. streuen, säen, sprengen, spritzen, sprühen; ne. strew, sow (V.);
RB.: Pokorny 993 (1719/191), arm., gr., kelt., germ., balt.; Hw.: s. *sper- (5), *per- (1), *sperdʰ-, *spreid-, *spreit-, *spreu-, *spreud-?, *spreug-?, *spereg-, *sprn̥dʰā, *sprendʰ-;
W.: s. gr. σπορά (sporá), F., Säuen, Aussähen, Saat; nhd. Spore, F., Spore, ungeschlechtliche Fortpflanzungszelle von Farnen;
W.: s. gr. σπόρος (spóros), M., Säuen, Aussähen, Saat;
W.: vgl. gr. σπαρνός (sparnós), Adj., vereinzelt, dünngesät, spärlich, wenig;
W.: germ. *spreidan?, st. V., ausbreiten; ahd. sprītan* 7, st. V. (1a), ausbreiten, umherschweifen, ausspannen; mhd. sprīten, st. V., spreiten; s. nhd. spreiten, sw. V., spreiten, sich ausbreiten, DW 17, 14;
W.: germ. *spreutan, *sprūtan, st. V., sprießen, spritzen; got. *s-priu-t-an, st. V. (2), sprießen, hervorschießen;
W.: s. germ. *spreutan, *sprūtan, st. V., sprießen, spritzen; ae. *s-prū-t-an, st. V. (2), sprießen, wachsen (V.) (1);
W.: s. germ. *spreutan, *sprūtan, sw. V., sprießen, spritzen; afries. s-prū-t-a 5, st. V. (2), sprießen, abstammen;
W.: germ. *spreutan, *sprūtan, st. V., sprießen, spritzen; ahd. spriuzen* 13, sw. V. (1a), stemmen, sich stemmen; mhd. spriuzen, sw. V., stützen, spreizen; nhd. spreizen, sw. V., spreizen, emporrecken, DW 17, 19;
W.: s. germ. *spreutan, *sprūten, sw. V., sprießen; ahd. spruzzi* 1, Adj., sommersprossig;
W.: s. germ. *sprutjan, sw. V., sprießen, spritzen; ae. s-pry-t-t-an, sw. V. (1), sprießen, hervorkommen, entspringen;
W.: vgl. germ. *spruta-, *sprutam, st. N. (a), Spross; ae. s-pro-t, st. N. (a), Zweig, Spross, Pflock, Nagel;
W.: vgl. germ. *sprutō-, *sprutōn, *spruta-, *sprutan, sw. M. (n), Spross; an. s-pro-t-i, sw. M. (n), Zweig, Stab;
W.: vgl. germ. *sprutō-, *sprutōn, *spruta-, *sprutan, sw. M. (n), Spross; ae. s-pro-t-a, sw. M. (n), Zweig, Spross, Pflock, Nagel;
W.: vgl. germ. *sprutō-, *sprutōn, *spruta-, *sprutan, sw. M. (n), Spross; ae. s-préo-t, M., Pfahl, Stange, Speer;
W.: vgl. germ. *sprutō-, *sprutōn, *spruta-, *sprutan, sw. M. (n), Spross; ahd. sprozzo* 9, sw. M. (n), Sprosse; s. mhd. sprozze, sw. M., sw. F., Stufe, Leitersprosse; nhd. Sprosse, F., Sprosse, Spross, M., Sprosse, DW 17, 150;
W.: vgl. germ. *sprutto, Sb., Brißling; ae. s-pro-t-t (1), M., Sprotte;
W.: s. germ. *spraidjan, sw. V., ausbreiten; ae. s-prǣ-d-an, sw. V. (1), spreiten, ausbreiten;
W.: s. germ. *spraidjan, sw. V., ausbreiten; vgl. afries. s-prī-d-ek-e 1, s-prī-d-ek-k-e, F., Zwerchfell;
W.: s. germ. *spraidjan, sw. V., ausbreiten; anfrk. *s-prei-d-en?, sw. V. (1), ausbreiten;
W.: s. germ. *spraidjan, sw. V., ausbreiten; ahd. spreiten* 23, sw. V. (1a), ausbreiten, ausstreuen, ausspannen; mhd. spreiten, sw. V., spreiten, ausbreiten; nhd. spreiten, sw. V., spreiten, sich ausbreiten, DW 17, 14;
W.: s. germ. *spraidjan, sw. V., ausbreiten; ahd. spreid 12, st. N. (a), Busch, Staude, Gesträuch;
W.: vgl. germ. *sprutō-, *sprutōn, *spruta-, *sprutan, sw. M. (n), Spross; an. s-pro-t-i, sw. M. (n), Zweig, Stab;
W.: vgl. germ. *sprauta-, *sprautaz?, Adj., schnell, sprießend; got. s-prau-t-ō 13, Adv., schnell, bald, ohne Zögern;
W.: s. germ. *sprewjan, sw. V., sprühen; as. s-pri-u* 1, st. N. (wa), Spreu;
W.: s. germ. *sprewjan, sw. V., sprühen; ahd. sprā 1, st. F. (ō)?, Spreu;
W.: s. germ. *sprewjan, sw. V., sprühen; ahd. spriu 55, st. N. (wa), Spreu, Kaff (N.) (2); mhd. spriu, st. N., Spreu; s. nhd. Spreu, F., Spreu, DW 17, 52;
W.: s. germ. *sparka-, *sparkaz, Adj., lebhaft; an. s-par-k-r, Adj., lebhaft, munter, quicklebendig;
W.: s. germ. *sprakō-, *sprakōn, *spraka-, *sprakan, sw. M. (n), Funke; ae. s-pear-c-a, sw. M. (n), Funke;
W.: s. germ. *sprakō-, *sprakōn, *spraka-, *sprakan, sw. M. (n), Funke; vgl. ae. spier-c-an, sw. V., sprühen, funkeln;
W.: s. germ. *spraka, Sb., Schössling; an. spre-k, st. N. (a), dürrer Zweig;
W.: s. germ. *spraka, Sb., Schössling; ae. s-præ-g, Sb., Reisig;
W.: s. germ. *spraka, Sb., Schössling; ae. spræ-c, N., Schössling, Zweig;
W.: s. germ. *spraka, Sb., Schössling; vgl. ae. *spre-c-el, st. M. (a), Zweig, Stengel, Stängel;
W.: s. germ. *spraka, Sb., Schössling; ahd. sprohho* 2, sprocho*, sw. M. (n), Zweig, abgeschnittenes Reis (N.), dünner Zweig;
W.: s. germ. *spraka, Sb., Schössling; ahd. sprahhila* 3, sprachila, sprahhula*, sw. F. (n), »Abschneidsel«, Schote (F.) (1), Hülse;
W.: vgl. germ. *sprekala, *sprekkala, Sb., Sprenkel (M.) (2), Flecken; ahd. sprekkiloht* 1, spreckiloht*, Adj., fleckig, gefleckt; mhd. sprëckelëht, Adj., gesprenkelt;
W.: s. germ. *sprit-, V., zerspringen, spritzen; ahd. sprizzalōn* 2, sw. V. (2), spreißeln, spalten, splittern;
W.: s. germ. *sprit-, V., zerspringen, spritzen; ahd. sprizza 5, sw. F. (n), Spritze, Wasserspritze; nhd. Spritze, F., Spritze, DW 17, 126;
W.: s. germ. *spriþ-, V., zerspringen, spritzen; ahd. sprid 1, Sb., knorriger Auswuchs?;
W.: s. germ. *braida-, *braidaz, Adj. breit; got. brai-þ-s* 1, Adj. (a), breit;
W.: s. germ. *braida-, *braidaz, Adj., breit; an. brei-ð-r, Adj., breit;
W.: s. germ. *braida-, *braidaz, Adj., breit; ae. brā-d, Adj., breit, weit, ausgedehnt, offen, flach;
W.: s. germ. *braida-, *braidaz, Adj., breit; ae. bre-d (2), st. N. (a), Fläche;
W.: s. germ. *braida-, *braidaz, Adj. breit; afries. brê-d 14, Adj., breit, groß;
W.: s. germ. *braida-, *braidaz, Adj. breit; anfrk. brē-d* 1, Adj., breit;
W.: s. germ. *braida-, *braidaz, Adj. breit; as. brêd 14, Adj., breit, groß, ausgedehnt; mnd. brêt, Adj.;
W.: s. germ. *braida-, *braidaz, Adj. breit; ahd. breit 33, Adj., breit, weit, groß, flach; mhd. breit, Adj., breit, ausgebreitet, weit ausgedehnt; nhd. breit, Adj., weit, breit, groß, DW 2, 356;
W.: s. germ. *braidjan, sw. V., ausbreiten; an. brei-ð-a (2), sw. V. (1), ausbreiten, bedecken;
W.: s. germ. *braidjan, sw. V., ausbreiten; ae. brǣ-d-an (2), sw. V. (1), breiten, spreiten, ausdehnen;
W.: s. germ. *braidjan, sw. V., ausbreiten; anfrk. brē-d-en* 2, sw. V. (1), »breiten«, verbreiten;
W.: s. germ. *braidjan, sw. V., ausbreiten; as. brêd-ian* 2, sw. V. (1a), breiten, sich ausbreiten; mnd. brēden, breiden, sw. V.;
W.: s. germ. *braidjan, sw. V., ausbreiten; ahd. breiten 48, sw. V. (1a): nhd. breiten, verbreiten, verteilen; mhd. breiten, sw. V., breit machen, breit hinlegen; nhd. breiten, sw. V., ausbreiten, breit machen, DW 2, 359;
W.: s. germ. *braidēn, *braidǣn, sw. V., weit werden, groß werden; ahd. breitēn* 7, sw. V. (3), hervorragen, breit werden, fett werden; mhd. breiten, sw. V., breit werden;
W.: s. germ. *braida-, *braidam, st. N. (a), Breite; s. ae. brǣ-d (1), st. F. (ō), Breite;
W.: s. germ. *braidō, st. F. (ō), Weite; germ. *braidō-, *braidōn, sw. F. (n), Breite; ahd. *breita (2)?, sw. F. (n);
W.: s. germ. *braidī-, *braidīn, sw. F. (n), Breite; got. brai-d-ei 1, sw. F. (n), Breite;
W.: s. germ. *braidī-, *braidīn, sw. F. (n), Breite; an. brei-d-d, sw. F. (īn), Breite;
W.: s. germ. *braidī-, *braidīn, sw. F. (n), Breite; ae. brǣ-d-u, sw. F. (ī)?, Breite, Weite, Ausdehnung;
W.: s. germ. *braidī-, *braidīn, sw. F. (n), Breite; afries. brê-d-e 5, F., Breite;
W.: s. germ. *braidī-, *braidīn, sw. F. (n), Breite; ahd. breitī 16, breitīn*, st. F. (ī), Breite, Länge, Größe; mhd. breite, breiten, st. F., Breite, breiter Teil, Acker; nhd. Breite, F., Breite, Ebene, DW 2, 358;
W.: vgl. germ. *braidiþō, *braideþō, st. F. (ō), Hochmut; ahd. breitida* 1, st. F. (ō), Hochmut, Überheblichkeit;
W.: vgl. germ. *braidinga-, *braidingaz, *braidenga-, *braidengaz, st. M. (a), Breiter; ahd. breiting* 7, st. M. (a), Kuchen; mhd. breitinc, st. M., Kuchen; nhd. (bay.) Braiting, M., Kuchen, Schmeller 1, 370;
W.: vgl. germ. *briþō-, *briþōn, Sb., Breite, Fläche; vgl. afries. bre-d-e 1 und häufiger?, F., Fläche;
W.: vgl. germ. *fraiwa-, *fraiwaz, *fraiwja-, *fraiwjaz, Adj., fruchtbar; an. fræ-r, Adj., fruchtbar;
W.: vgl. germ. *fraiwa-, *fraiwaz, *fraiwja-, *fraiwjaz, Adj., fruchtbar; an. frjā-r, frjō-r, Adj., fruchtbar;
W.: vgl. germ. *fraiwōn, *fraiwjōn, sw. V., fruchtbar machen; an. fræ-v-a, fræ-a, frjō-a, frjō-v-a, sw. V. (2), blühen, befruchten, fruchtbar machen;
W.: vgl. germ. *fraiwa-, *fraiwam, st. N. (a), Samen; got. frai-w 23, st. N. (a=wa), Same, Samen;
W.: vgl. germ. *fraiwa-, *fraiwam, st. N. (a), Same, Samen, Saat, Nachkommenschaft; an. fræ, st. N. (wa), Same, Korn;
W.: vgl. germ. *fraiwa-, *fraiwam, st. N. (a), Same, Samen; an. frjō, st. N. (a), Same, Samen, Korn;
W.: vgl. germ. *spaka-, *spakam, st. N. (a), Reisig; ae. spæc, st. N. (a), kleiner Zweig, Ranke.


*sper- (7), idg., Sb.: nhd. Kügelchen, Ball (M.) (1), Pille; ne. balls of goat or sheep’s dung;
RB.: Pokorny 995 (1720/192), gr., germ., balt.; Hw.: s. *per- (1) (?).


*sperd-, idg., V.: Vw.: s. *sperdʰ-;
W.: gr. σφυράς (sphyrás), σπυράς (spyrás), M., Mistkügelchen;
W.: s. gr. σπύραθος (spýrathos), πύραθος (pýrathos), M., Ziegenmistkügelchen, Schafmistkügelchen; .


*sperdʰ-, *sperd-, *spredʰ-, *predʰ-, *spred-, *pred-, idg., V.: nhd. zucken, springen; ne. quiver (V.);
RB.: Pokorny 995 (1721/193), ind., iran., gr., germ., balt., slaw.; Hw.: s. *per- (1), *sper- (5), *sprn̥dʰā, *sper- (6), *sprendʰ-;
W.: s. gr. σπυρθίζειν (spyrthízein), V., aufspringen, zappeln;
W.: germ. *spred-, spratzeln, zappeln; an. s-pra-ð-k-a, sw. V., zappeln;
W.: germ. *spred-, spratzeln, zappeln; s. ae. s-préa-w-l-ian, sw. V., zappeln;
W.: germ. *spred-, V., spratzeln, zappeln; ahd. *sprāten?, sw. V. (1);
W.: germ. *spred-, V., spratzeln, zappeln; ahd. bisprāten* 1, sw. V. (1), aufgießen, eingießen, hineingießen, übergießen;
W.: germ. *spred-, V., spratzeln, zappeln; ahd. spratalōn 17, sw. V. (2), zappeln, pulsieren, zucken, zittern, pulsen;
W.: germ. *spred-, V., spratzeln, zappeln; ahd. sprāta 17, sw. F. (n), Regel, Richtschnur, Maßstab;
W.: s. germ. *spurdi-, *spurdiz, st. F. (i), Rennbahn; got. s-paúr-d-s* 4, F. (kons.), Rennbahn, Stadium (, Lehmann S120);
W.: s. germ. *spurdi-, *spurdiz, st. M. (i), Rennbahn; ahd. spurt 7, st. M. (i), Bahn, Rennbahn, ...fach (zur Bildung von Zahladverbien).


*sperə-, idg., V.: Vw.: s. *sper- (5).


*spereg-, *pereg-, *sperəg-, *perəg-, *sprēg-, *prēg-, idg., V.: nhd. zucken, schnellen, streuen, sprengen, spritzen; ne. quiver (V.);
RB.: Pokorny 996 (1722/194), ind., iran., gr., alb., ital., kelt., germ., balt., slaw.; Hw.: s. *sper- (5, 6), *per- (1), *spreng-, *preg-?, *spreig-?;
W.: ? gr. σπαρτᾶν (spargan), V., strotzen, erregt sein (V.), übermütig sein (V.);
W.: ? gr. σφαραγεῖσθαι (spharageisthai), V., schwellen, strotzen;
W.: lat. spargere, V., streuen, hinstreuen, ausstreuen, sprengen, spritzen;
W.: germ. *sprekan, st. V., sprechen; ae. s-pre-c-an, st. V. (5), sprechen, sagen, sich unterhalten;
W.: germ. *sprekan, st. V., sprechen; afries. s-pre-k-a (1) 90 und häufiger?, st. V. (4), sprechen, sagen, behaupten, klagen, Klage erheben;
W.: germ. *sprekan, st. V., sprechen; anfrk. s-pre-k-an* 12, st. V. (4), sprechen;
W.: germ. *sprekan, st. V., sprechen; as. s-pre-k-an 200, st. V. (4), sprechen;
W.: germ. *sprekan, st. V., sprechen; ahd. sprehhan 769?, sprechan, spehhan*, st. V. (4), sprechen, reden, sagen; mhd. sprëchen, st. V., sprechen, sagen, reden; nhd. sprechen, st. V., sprechen, DW 16, 2798;
W.: s. germ. *gasprekan, st. V. sprechen; as. gi-s-pre-k-an 49, st. V. (4), sprechen;
W.: s. germ. *gasprekan, st. V. sprechen; ahd. gisprehhan* 57, gisprechan, gispehhan*, st. V. (4), sprechen, sagen, reden; mhd. gesprëchen, st. V., aussprechen, sprechen; nhd. (ält.) gesprechen, st. V., (verstärktes) sprechen, DW 5, 4167;
W.: s. germ. *uzsprekan, st. V., aussprechen; ahd. irsprehhan* 2, irsprechan*, st. V. (4), »aussprechen«, sagen, erwähnen; mhd. ersprëchen, st. V., aussprechen; nhd. (ält.) ersprechen, st. V., besprechen, unterreden, DW 3, 988;
W.: vgl. germ. *sprekula-, *sprekulaz, Adj., gesprächig; ae. s-pre-c-ol, Adj., redselig;
W.: s. germ. *sprekō-, *sprekōn, *spreka-, *sprekan, sw. M. (n), Sprecher; ae. s-pre-c-a, sw. M. (n), Sprecher, Ratgeber;
W.: s. germ. *sprekō-, *sprekōn, *spreka-, *sprekan, sw. M. (n), Sprecher; afries. *s-pre-k-a (2), sw. M. (n), Sprecher;
W.: s. germ. *sprekō-, *sprekōn, *spreka-, *sprekan, sw. M. (n), Sprecher; ahd. sprehho 1, sprecho*, sw. M. (n), Sprecher; zucken, stoßen, zappeln, schnellen;
W.: s. germ. *sprēkō, *sprǣkō, *sprēkjō, *sprǣkjō, st. F. (ō), Sprache; ae. s-prǣ-c, s-prē-c, st. F. (jō), Sprache, Erzählung, Rede;
W.: s. germ. *sprēkō, *sprǣkō, *sprēkjō, *sprǣkjō, st. F. (ō), Sprache; afries. s-prē-k-e 41, s-prē-tz-e, st. F. (ō), N.? nhd. Sprache, Anspruch, Anklage;
W.: s. germ. *sprēkō, *sprǣkō, *sprēkjō, *sprǣkjō, st. F. (ō), Sprache; anfrk. s-prā-k-a* 2?, st. F. (ō), sw. F. (n), Sprache;
W.: s. germ. *sprēkō, *sprǣkō, *sprēkjō, *sprǣkjō, st. F. (ō), Sprache; as. s-prā-k-a 23, st. F. (ō), sw. F. (n), Sprache, Rede, Unterredung;
W.: s. germ. *sprēkō, *sprǣkō, *sprēkjō, *sprǣkjō, st. F. (ō), Sprache; ahd. sprāhha 66, sprācha, st. F. (ō), Sprache, Sprechen, Rede; mhd. sprāche, st. F., sw. F., Sprache, Ausspruch, Gespräch; nhd. Sprache, F., Sprache, Ausdruck von Gedanken in Worten, DW 16, 2718;
W.: s. germ. *sprēki- (1), *sprēkiz, *sprǣki- (1), *sprǣkiz, Adj., lebhaft; an. s-præ-k-r, Adj., hurtig, lebhaft;
W.: s. germ. *sprēki- (2), *sprēkiz, *sprǣki- (2), *sprǣkiz, *sprēkja-, *sprēkjaz, *sprǣkja-, *sprǣkjaz, Adj., gesprächig, redselig, sprechend; ae. *s-prǣ-c-e (2), Adj., gesprächig, beredt;
W.: s. germ. *sprēki- (2), *sprēkiz, *sprǣki- (2), *sprǣkiz, *sprēkja-, *sprēkjaz, *sprǣkja-, *sprǣkjaz, Adj., gesprächig, redselig; as. *s-prā-k-i? (2), Adj., sprechend;
W.: s. germ. *sprēki- (2), *sprēkiz, *sprǣki- (2), *sprǣkiz, *sprēkja-, *sprēkjaz, *sprǣkja-, *sprǣkjaz, Adj., gesprächig, redselig; ahd. gisprāhhi* (1) 25, gisprāchi*, gispāhhi*, Adj., beredt, gesprächig, ansprechbar; mhd. gesprōche, Adj., beredt; nhd. gespräche, Adj., beredt, redselig, leutselig, DW 5, 4164;
W.: s. germ. *freka-, *frekaz, Adj., gierig, unverschämt; got. *fri-k-s, Adj. (a), süchtig, gierig;
W.: s. germ. *freka-, *frekaz, Adj., gierig, unverschämt; got. *fri-k-ei, sw. F. (n), Gier, Sucht;
W.: s. germ. *freka-, *frekaz, Adj., gierig, unverschämt, mutig; an. fre-k-r, Adj., gierig, hart, streng;
W.: s. germ. *freka-, *frekaz, Adj., gierig, unverschämt; ae. fre-c-c, Adj., gierig, kühn, gefährlich;
W.: s. germ. *freka-, *frekaz, Adj., gierig, unverschämt; ahd. freh 15, Adj., gierig, habsüchtig, frech; nhd. frech, Adj., frech, wagemutig, unverschämt, DW 4, 90;
W.: vgl. germ. *frekī-, *frekīn, sw. F. (n), Habsuch, Habgier; ae. frė-c-u, st. F. (ō?), Gier;
W.: vgl. germ. *frekō-, *frekōn, *freka-, *frekan, sw. M. (n), Wolf (M.) (1), Krieger; an. fre-k-i, sw. M. (n), Wolf (M.) (1), Feuer, Schiff, der Gierige;
W.: vgl. germ. *frekō-, *frekōn, *freka-, *frekan, sw. M. (n), Wolf, Krieger; ae. fre-c-a, sw. M. (n), Held, Krieger;
W.: vgl. germ. *frekō-, *frekōn, sw. F. (n), Strenge, Härte; an. fre-k-a (1), sw. F. (n), Kampflust;
W.: s. germ. *fraka-, *frakaz, *frakja-, *frakjaz, Adj., gierig, unverschämt, mutig; s. ae. frǣ̆-c, fre-c, Adj., gierig, eifrig, kühn;
W.: s. germ. *frōkna-, *frōknaz, *frōknja-, *frōknjaz, Adj., mutig, kräftig, dreist; an. frœ-k-n, Adj., kühn, mutig;
W.: s. germ. *frōkna-, *frōknaz, *frōknja-, *frōknjaz, Adj., mutig, kräftig, dreist; an. frœ-k-in-n, Adj., kühn;
W.: s. germ. *frōkna-, *frōknaz, *frōknja-, *frōknjaz, Adj., mutig, kräftig, dreist; ae. frœœ̄-c-n-e (1), frē-c-n-e (1), Adj. (ja), gefährlich, schrecklich, wild, böse;
W.: s. germ. *frōkna-, *frōknaz, *frōknja-, *frōknjaz, Adj., mutig, kräftig, dreist; ae. frǣ̆-c-n-e, Adj., kühn, gefährlich;
W.: vgl. germ. *frōkni-, *frōkniz, st. N. (i), Gefahr; ae. frœœ̄-c-en, st. N. (i?), Gefahr;
W.: vgl. germ. *frōkni-, *frōkniz, st. N. (i), Gefahr; as. frōk-n-i* 2, frek-n-i*, Adj., kühn, frech, verwegen;
W.: vgl. germ. *frankō-, *frankōn, *franka-, *frankan, sw. M. (n), Franke, Freier (M.) (1); germ. *franka-, *frankaz, Adj., mutig, frei, kampfbegierig; ae. Franc-a (1), M., PN, Franke; an. fra-n-k-a-r, fra-k-k-a-r, st. M. (a) Pl., Franken (M. Pl.), Franzosen;
W.: vgl. germ. *frankō-, *frankōn, *franka-, *frankan, sw. M. (n), Franke, Freier (M.) (1); germ. *franka-, *frankaz, Adj., mutig, frei, kampfbegierig; anfrk. *Fra-n-k-a?, Sb.=ON, Frankreich;
W.: vgl. germ. *frankō-, *frankōn, *franka-, *frankan, sw. M. (n), Franke, Freier (M.) (1); germ. *franka-, *frankaz, Adj., mutig, frei, frank, kampfbegierig; as. *Fra-nk-o?, sw. M. (n), Franke; mnd. Vranke, sw. M.;
W.: vgl. germ. *spekan, st. V., krachen, sprechen; ae. s-pe-c-an, st. V. (5), sprechen;
W.: vgl. germ. *spekan, st. V., krachen, sprechen; ae. spǣ-c, st. F. (ō)?, Rede, Unterredung, Beratung.


*spereg-?, idg., V.: nhd. drehen, winden, schnüren; ne. turn (V.);
RB.: Pokorny 992; Hw.: s. *sper- (3), *spreng-; E.: s. *sper- (3);
W.: gr. σπάργειν (spárgein), V., einwickeln;
W.: s. gr. σπάργανον (spárganon), N., Windel; lat. sparganium, N., Iglskolbe (eine Pflanze).


*sperəg-, *perəg-, idg., V.: Vw.: s. *spereg-.


*sperəg-?, *perəg-?, idg., V., Sb.: Vw.: s. *sper- (4).


*sperg-, idg., Sb.: Vw.: s. *sper- (2).


*sperg̑ʰ-, *spreg̑ʰ-, idg., V.: nhd. bewegen, eilen, springen; ne. hurry (V.);
RB.: Pokorny 998 (1723/195), ind., iran., gr., kelt., germ.; Hw.: s. *spreng̑ʰ-, *sper- (5); E.: s. *sper- (5);
W.: gr. σπέρχειν (spérchein), V., drängen, betreiben, beschleunigen, eilen;
W.: s. gr. σπερχνός (sperchnós), Adj., schnell, eilig;
W.: vgl. gr. ἀσπερχές (asperchés), Adv., eifrig, heftig, rastlos, unablässig;
W.: germ. *sprengan, st. V., springen; an. s-pri-ng-a, st. V. (3a), springen, rennen, bersten;
W.: germ. *sprengan, st. V., springen; ae. s-pri-ng-an, st. V. (3a), springen, hervorbrechen, sich erheben;
W.: germ. *sprengan, st. V., springen; afries. s-pri-ng-a* 1, st. V. (3a), springen;
W.: germ. *sprengan, st. V., springen; anfrk. *s-pri-ng-an?, st. V. (3a), springen;
W.: germ. *sprengan, st. V., springen; as. s-pri-n-g-an* 2, st. V. (3a), springen;
W.: germ. *sprengan, st. V., springen; ahd. springan* 27, st. V. (3a), springen, sprudeln, fließen; mhd. springen, st. V., springen, laufen; nhd. springen, st. V., springen, DW 17, 81;
W.: s. germ. *ansprengan, st. V., entspringen; as. and-s-pri-n-g-an* 1, ant-s-pri-n-g-an*, st. V. (3a), aufspringen; mnd. entspringen;
W.: s. germ. *ansprengan, st. V., entspringen; ahd. intspringan* 2, inspringan*, st. V. (3a), entspringen, zusammenwachsen, emporwachsen; mhd. entspringen, st. V., entrinnen, hervorspringen; nhd. entspringen, st. V., entspringen, DW 3, 629;
W.: s. germ. *uzsprengan, st. V., entspringen; ahd. irspringan* 10, st. V. (3a), »erspringen«, entspringen, hervorgehen; mhd. erspringen, st. V., entspringen; nhd. erspringen, st. V., erspringen, im Sprung haschen, DW 3, 989;
W.: s. germ. *sprangjan, sw. V., springen machen, sprengen; an. s-pre-ng-ja, sw. V. (1), laufen machen, springen lassen;
W.: s. germ. *sprangjan, sw. V., springen machen, sprengen; as. *s-pr-e-ng-ian?, sw. V. (1a), sprengen;
W.: s. germ. *sprangjan, sw. V., springen machen, sprengen; ahd. sprengen* 9, sw. V. (1a), ausstreuen, springen machen, sprengen; mhd. sprengen, sw. V., sprengen, streuen, spritzen; nhd. sprengen, sw. V., sprengen, DW 17, 28;
W.: s. germ. *sprangōn?, sw. V., springen, sprudeln; ahd. sprangōn* 7, sw. V. (2), springen, hüpfen, vor Freude springen; mhd. sprangen, sw. V., springen, aufspringen;
W.: vgl. germ. *sprenga-, *sprengaz, st. M. (a), Nachkommenschaft, Quelle; afries. *spre-n-g, *spri-n-g, st. M. (a), Sprung, Fließen (N.);
W.: vgl. germ. *sprenga-, *sprengaz, st. M. (a), Nachkommenschaft, Quelle; as. *s-pri-n-g?, st. M. (a?, i?), st. N. (a)?, Quelle;
W.: vgl. germ. *sprenga-, *sprengaz, st. M. (a), Nachkommenschaft, Quelle; ahd. urspring 51, st. M. (a?, i?), Ursprung, Quelle, Ursache; mhd. ursprinc, st. M., st. N, Ursprung, Quell; nhd. (ält.) Urspring, M., Ursprung, DW 24, 2537;
W.: vgl. germ. *sprungi-, *sprungiz, st. M. (i), Sprung, Quelle, Brunnen; ae. s-pry-ng, st. M. (i), Quelle, Fluss, Besprengung;
W.: germ. *sprungi-, *sprungiz, st. M. (i), Sprung, Quelle, Brunnen; germ. *sprenga-, *sprengaz, st. M. (a), Nachkommenschaft, Quelle; ae. s-pri-ng (1), st. M. (a), Quelle, Fluss, Besprengung, Geschwür.


*spəro-, idg., Adj.: nhd. ergiebig; ne. rich;
RB.: Pokorny 983; Hw.: s. *spēi- (3); E.: s. *spēi- (3);
W.: germ. *spara-, *sparaz, Adj., weitreichend, sparsam, gespart; an. spa-r-r (3), Adj., sparsam, karg;
W.: germ. *spara-, *sparaz, Adj., weitreichend, sparsam, gespart; ae. spæ-r (2), Adj., sparsam;
W.: germ. *spara-, *sparaz, Adj., weitreichend, sparsam, gespart; ahd. spar* 2, Adj., knapp, sparsam;
W.: s. germ. *sparēn, *sparǣn, sw. V., bewahren, behalten, schonen; an. spa-r-a, sw. V. (3), sparen, schonen;
W.: s. germ. *sparēn, *sparǣn, sw. V., bewahren, behalten, schonen; ae. spa-r-ian, spæ-r-ian, sw. V. (2), sparen, schonen, sich enthalten;
W.: s. germ. *sparēn, *sparǣn, sw. V., bewahren, behalten, schonen; afries. spar-ia* 1, spar-a, sw. V. (2), bewahren, beschützen, verschonen;
W.: s. germ. *sparēn, *sparǣn, sw. V., schonen, sparen; as. spa-r-ōn* 2, sw. V. (2), sparen;
W.: s. germ. *sparēn, *sparǣn, sw. V., bewahren, behalten, schonen, sparen; ahd. sparēn* 20, sw. V. (3), sparen, schonen, erhalten (V.); s. mhd. sparn, sw. V., sparen, schonen, erhalten (V.); s. nhd. sparen, sw. V., sparen, DW 16, 1921;
W.: s. germ. *sparēn, *sparǣn, sw. V., schonen, sparen; ahd. sparōn* 3, sw. V. (2), »sparen«, schonen, erhalten (V.); s. mhd. sparn, sw. V., sparen, schonen; s. nhd. sparen, sw. V., sparen, DW 16, 1921.


*spēti-, idg., Sb.: nhd. Gedeihen; ne. thriving (N.);
RB.: Pokorny 983; Hw.: s. *spēi- (3); E.: s. *spēi- (3).


*speud-, *peud-, idg., V.: nhd. drücken, eilen; ne. press (V.);
RB.: Pokorny 998 (1724/196), iran., gr., alb.?, germ., balt.; Hw.: s. *pā̆n- (?);
W.: gr. σπεύδειν (speúdein), V., eilen, sich sputen;
W.: s. gr. σπουδάζειν (spudázein), V., eilen, sich beeilen, sich bemühen;
W.: s. gr. σπουδή (spudḗ), F., Eile, Hast, Eifer, Bestrebung;
W.: s. gr. σπουδαῖος (spudaios), Adj., eilig, eifrig, tüchtig, ernsthaft, würdig;
W.: s. gr. σφυδών (sphydōn), Adj., kräftig, stark;
W.: gr. σφύζειν (sphýzein), V., sich stoßend bewegen, pulsieren;
W.: s. gr. σφύξις (sphýxis), F., Zuckung, Puls;
W.: s. gr. σφυγμός (sphygmós), M., Zuckung, Blutwallung, Entzündung;
W.: vgl. gr. ἐσφυδωμένος (esphydōménos), Adj., vollgestopft mit Essen;
W.: ? gr. σπούδαξ (spúdax), F.?, Mörserkeule;
W.: s. germ. *speuta-, *speutaz, st. M. (a), Spieß (M.) (1), Speer; got. *spiut-s, st. M. (u?), Spieß;
W.: s. germ. *speuta-, *speutaz, st. M. (a), Spieß (M.) (1), Speer; got. *speut-s, st. M. (a), Spieß;
W.: s. germ. *speuta-, *speutaz, st. M. (a), Spieß (M.) (1), Speer; got. *spitu-s, st. M. (a, u?), Bratspieß;
W.: s. germ. *speuta-, *speutaz, st. M. (a), Spieß (M.) (1), Speer; an. spjōt, st. N. (a), Spieß (M.) (1), Speer;
W.: s. germ. *speuta-, *speutaz, st. M. (a), Spieß (M.) (1), Speer; anfrk. spiet* 1, st. M. (a), Spieß (M.) (1);
W.: s. germ. *speuta-, *speutaz, st. M. (a), Spieß (M.) (1), Speer; as. *s-piot?, st. M. (a), Spieß (M.) (1);
W.: s. germ. *speuta-, *speutaz, st. M. (a), Spieß, Speer; lat.-ahd. speutum* 2, speudum, N., Jagdspieß;
W.: s. germ. *speuta-, *speutaz, st. M. (a), Spieß, Speer; ahd. spioz 36, st. M. (a), Speer, Spieß, Jagdspieß; mhd. spiez, st. M., Spieß; nhd. Spieß, M., Spieß, DW 16, 2437.


*spī̆, idg., V.: Vw.: s. *spei (2).


*spī̆-, *pī̆-, idg., Adj., Sb.: Vw.: s. *spē̆i- (1).


*spī-, idg., V.: Vw.: s. *spēi- (3).


*spidʰ-, idg., Adj., Sb.: nhd. dick, Hüfte, Speck; ne. thick (Adj.), bacon;
RB.: Pokorny 984; Hw.: s. *spēi- (3); E.: s. *spēi- (3).


*spig-, idg., Adj., Sb.: nhd. dick, Hüfte, Speck; ne. thick (Adj.), bacon;
RB.: Pokorny 983; Hw.: s. *spēi- (3); E.: s. *spēi- (3);
W.: germ. *spika-, *spikam, *spikka-, *spikkam, st. N. (a), Speck; an. spi-k, st. N. (a), Speck;
W.: germ. *spika-, *spikam, *spikka-, *spikkam, st. N. (a), Speck; ae. spi-c, spe-c, st. N. (a), Speck;
W.: germ. *spika-, *spikam, *spikka-, *spikkam, st. N. (a), Speck; afries. spe-k 1 und häufiger?, Sb., Speck;
W.: germ. *spika-, *spikam, *spikka-, *spikkam, st. N. (a), Speck; as. s-pe-k 1, s-pe-k-k, st. M. (a), Speck;
W.: germ. *spika-, *spikam, *spikka-, *spikkam, st. N. (a), Speck; ahd. spek 16, spec, st. M. (a), Speck, Fett; s. mhd. spëc, st. M., st. N., Speck; nhd. Speck, M., Speck, DW 16, 2031.


*spiko-, idg., Sb.: Vw.: s. *speiko-.


*spī̆ko-, *pī̆ko-, idg., Sb.: nhd. Specht, Vogel; ne. woodpecker;
RB.: Pokorny 999 (1725/197), ind., ital., germ., balt.;
W.: s. lat. pīcus, M., Specht, Baumhacker; germ. *pikō, st. F. (ō), Spitze; an. pīk, st. F. (ō), Spitze, Stock mit Stacheln;
W.: s. lat. pīca, F., Elster; afrz. pīe, F.?, Elster?; an. pī-a, sw. F. (n), Elster;
W.: s. lat. pīca, F., Elster; as. *pika?, st. F. (ō)?, sw. F. (n)?, Elster;
W.: s. germ. *speha-, *spehaz, *spehta-, *spehtaz, *spihta-, *spihtaz, st. M. (a), Specht; an. spett-r, st. M. (a), Specht;
W.: s. germ. *speha-, *spehaz, *spehta-, *spehtaz, *spihta-, *spihtaz, st. M. (a), Specht; as. s-peh-t* 1, st. M. (a?), Specht;
W.: s. germ. *speha-, *spehaz, *spehta-, *spehtaz, *spihta-, *spihtaz, st. M. (a), Specht; ahd. speht 42, speh, st. M. (a?), Specht; mhd. spëht, st. M., Specht; nhd. Specht, M., Specht, DW 16, 2025.


*spilo-, idg., Sb.: Vw.: s. *speilo-.


*spingo-, *pingo-, idg., Sb.: nhd. Sperling, Fink; ne. sparrow, finch;
RB.: Pokorny 999 (1726/198), ind., gr., ital., germ.;
W.: gr. σπίγγος (spíngos), M., Fink;
W.: s. gr. σπίνος (spínos), M., Fink;
W.: s. gr. σπιζίας (spiziás), M., Sperber;
W.: s. gr. σπίζειν (spízein) (2), V., piepen;
W.: germ. *finkō-, *finkōn, *finka-, *finkan, sw. M. (n), Fink; ae. finc, st. M. (a?), Fink;
W.: germ. *finkō-, *finkōn, *finka-, *finkan, sw. M. (n), Fink; as. fink-o* 3, sw. M. (n), Fink; mnd. vinke, sw. M.;
W.: germ. *finkō-, *finkōn, *finka-, *finkan, sw. M. (n), Fink; ahd. finko 25, finco, sw. M. (n), Fink; mhd. vinke, sw. M., Fink; nhd. Finke, M., Finke, DW 3, 1663;
W.: germ. *finkō-, *finkōn, *finka-, *finkan, sw. M. (n), Fink; ahd. fink* 5?, finc*, st. M. (a?, i?), Fink; nhd. Fink, M., Fink, DW 3, 1663.


*spīu̯-, *pīu̯-, idg., V.: Vw.: s. *spi̯ēu-.


*spi̯ēu-, *pi̯ēu-, *spi̯ū-, *pi̯ū-, *spīu̯-, *pīu̯-, idg., V.: nhd. speien, spucken; ne. spit (V.), spew (V.);
RB.: Pokorny 999 (1727/199), ind., iran., arm., gr., ital., germ., balt., slaw.;
W.: gr. πτύειν (ptýein), V., speien, spucken, auswerfen;
W.: s. gr. ψύττειν (psýttein), V., speien, spucken;
W.: vgl. gr. ἐπιφθύζειν (epiphthýzein), ἐπιφθύσδειν (epiphthýsdein), V., daraufspeien;
W.: s. gr. σίαλον (síalon), N., Speichel;
W.: lat. spuere, V., spucken, ausspucken, speien;
W.: germ. *speiwan, st. V., speien; got. speiw-an 5, st. V. (1), speien (, Lehmann S122);
W.: germ. *speiwan, st. V., speien; an. spȳ-ja (2), st. V. (1), speien;
W.: germ. *speiwan, st. V., speien; ae. spīw-an, st. V. (1), speien;
W.: germ. *speiwan, st. V., speien; afries. spī-a* 5, st. V. (1), speien;
W.: germ. *speiwan, st. V., speien; as. s-pīw-an* 1, st. V. (1), speien;
W.: germ. *speiwan, st. V., speien; ahd. spīwan* 11, spīan*, st. V. (1b), speien, spucken, sich erbrechen; mhd. spīwen, spīen, st. V., speien, ausspeien; nhd. speien, st. V., speien, DW 16, 2074;
W.: s. germ. *bispeiwan, st. V., bespeien; got. bi-speiw-an* 2, st. V. (1), bespeien, anspeien;
W.: s. germ. *bispeiwan, st. V., bespeien; afries. bi-spī-a 1, st. V. (1), bespeien;
W.: s. germ. *bispeiwan, st. V., bespeien; ahd. bispīwan* 2, bispīan*, st. V. (1b), bespeien, anspucken; mhd. bespīwen, st. V. bespeien; nhd (ält.) bespeien, st. V., »bespeien«, DW 1, 1638;
W.: s. germ. *uzspeiwan, st. V., ausspeien; ahd. irspīwan* 7, irspīan*, st. V. (1b), ausspeien, von sich geben;
W.: vgl. germ. *spiwula-, *spiwulaz, Adj., speiend; ae. spiw-ol, Adj., Brechen erregend, speiend;
W.: s. germ. *spudōn, *spuþþōn, sw. V., spotten; an. spo-t-t-a, sw. V. (2), verhöhnen;
W.: s. germ. *spudōn, *spuþþōn, sw. V., spotten; afries. spo-t-t-ia 1, spo-t-t-a, sw. V. (2), spotten;
W.: s. germ. *spudōn, *spuþþōn, sw. V., spotten; ahd. spottōn* 4, spotōn*, sw. V. (2), spotten, auslachen, verspotten; mhd. spotten, spoten, sw. V., verhöhnen, verspotten, scherzen; nhd. spotten, sw. V., spotten, Spott treiben, DW 16, 2696;
W.: s. germ. *spuþþa, Sb., Spott; an. spo-t-t, st. N. (a), Spott, Hohn;
W.: s. germ. *spuþþa, Sb., Spott; an. spo-t-t-r, st. M. (a), Spott, Hohn;
W.: s. germ. *spuþþa, Sb., Spott; afries. spo-t-t 3, spo-t, st. M. (a), Spott, Hohn;
W.: s. germ. *spuþþa, Sb., Spott; as. s-po-t* 2, spot-t, st. M. (a), Spott;
W.: s. germ. *spuþþa, Sb., Spott; ahd. spot 24, st. M. (a), Spott, Scherz, Belustigung; mhd. spot, st. M., Spott, Verspottung, Hohn, Schmach, Sünde, Zweifel; nhd. Spott, M., Spott, Hohn, DW 16, 2689;
W.: vgl. germ. *spaikaldrō, *spaikuldrō, st. F. (ō), Speichel; got. spai-sk-ul-dr* 1, st. N. (a), Speichel (, Lehmann S118);
W.: vgl. germ. *spaikaldrō, spaikuldrō, st. F. (ō), Speichel; as. s-pê-kaldra* 1, st. F. (ō)?, sw. F. (n)?, Speichel;
W.: vgl. germ. *spaikaldrō, *spaikuldrō, st. F. (ō), Speichel; ahd. speihhaltra* 3, speichaltra*, sw. F. (n), Speichel;
W.: vgl. germ. *spaikilō-, *spaikilōn, *spaikiljō-, *spaikiljōn, Sb., Speichel; afries. spê-k-le 1, M., Speichel;
W.: vgl. germ. *spaikiljōn, *spaikiljō-, *spaikilō-, *spaikilōn, Sb., Speichel; ahd. speihhila* 11, speichila, st. F. (ō), Speichel; mhd. speichel, sw. F., st. F., Speichel; s. nhd. Speichel, M., Speichel, DW 16, 2067;
W.: s. germ. *spaitan, st. V., speien; ae. spā-t-an, st. V.?, speien, spucken;
W.: s. germ. *spaitan, st. V., speien; ae. spǣ-t-an, sw. V. (1), speien;
W.: s. germ. *spaitan, st. V., speien; ae. spi-t-t-an (2), sw. V., speien. spucken;
W.: s. germ. *spūtjan, *spūttjan, sw. V., spucken; an. spȳ-t-a (3), sw. V. (1), spucken;
W.: vgl. germ. *spaitla-, *spaitlam, *spaiþla-, *spaiþlam, st. N. (a), Speichel; ae. spā-d-l, spā-l-d, spǣ-t-l, spā-t-l, spā-þ-l, st. N. (a), Speichel;
W.: vgl. germ. *spaitla-, *spaitlam, *spaiþla-, *spaiþlam, st. N. (a), Speichel; ae. *spā-t, Sb., Speichel;
W.: vgl. germ. *spaitla-, *spaitlam, *spaiþla-, *spaiþlam, st. N. (a), Speichel; ae. spǣ-t-l-an, sw. V., speien;
W.: vgl. germ. *spaitla-, *spaitlam, *spaiþla-, *spaiþlam, st. N. (a), Speichel; afries. spê-d-l-a 2, sw. M. (n), Speichel;
W.: vgl. germ. *spaitla-, *spaitlam, *spaiþla-, *spaiþlam, st. N. (a), Speichel; afries. spê-d-el* 1, st. N. (a), Speichel.


*spi̯ū-, *pi̯ū-, idg., V.: Vw.: s. *spi̯ēu-.


*splē̆g̑ʰ-?, idg., Sb.: Vw.: s. *spelg̑ʰen?.


*splei-, *plei-, idg., V.: nhd. spalten, spleißen; ne. split (V.);
RB.: Pokorny 1000 (1728/200), kelt., germ., balt.; Hw.: s. *spel- (2), *plēi- (?); E.: s. *spel- (2);
W.: germ. *splint-, sw. V., spalten; ahd. splinza 2, st. F. (ō)?, sw. F. (n), Riegel;
W.: germ. *splītan, *spleitan, st. V., spalten, spleißen; ae. *splǣ-t-an, sw. V., spleißen;
W.: germ. *splītan, *spleitan, st. V., spalten, spleißen; afries. splī-t-a* 4, st. V. (1), spleißen, spalten;
W.: germ. *splītan, *spleitan, st. V., spalten, spleißen; ahd. splīzōn* 1, sw. V. (2)?, spitzen, einspitzen, einzacken; s. mhd. splīzen, st. V., spalten, trennen, abtrennen; nhd. splitzen, sw. V., »splissen«, DW 16, 2659, 2672;
W.: germ. *splītan, *spleitan, st. V., spalten, spleißen; ahd. bislittia (?)* 1, sw. F. (n), Gehege, Zaun;
W.: s. germ. *flīsō, st. F. (ō), Splitter; an. flī-s, st. F. (ō), Fliese, Steinplatte;
W.: s. germ. *flaina-, *flainaz, st. M. (a), Gabelspitze; an. flei-n-n, st. M. (a), Pfeil, leichter Wurfspieß, abgespaltenes Stück;
W.: s. germ. *flaina-, *flainaz, st. M. (a), Gabelspitze; ae. flā-n, st. M. (a), Widerhaken, Pfeilspitze, Pfeil, Wurfspieß, Spieß;
W.: s. germ. *flaina-, *flainaz, st. M. (a), Gabelspitze; ae. flā, st. F. (ō) Widerhaken, Pfeilspitze, Pfeil, Wurfspieß, Spieß.


*spleig̑ʰ-, *pleig̑ʰ-, idg., V.: nhd. spreizen; ne. spread (V.);
RB.: Pokorny 1000 (1729/201), ind., gr., kelt.; Hw.: s. *spel- (2); E.: s. *spel- (2);
W.: gr. πλίσσεσθαι (plíssesthai), V., auseinandertun, mit gespreizten Beinen gehen, ausschreiten;
W.: s. gr. πλιχάς (plichás), F., Spreize, Stelle zwischen den Schenkeln.


*splēnd-, *plēnd-, *splənd-, *plənd-, idg., V.: nhd. glänzen, schimmern; ne. glitter (V.), shine (V.);
RB.: Pokorny 987; Hw.: s. *spel- (3); E.: s. *spel- (3);
W.: s. gr. σπληδός (splēndós), M., Asche;
W.: s. gr. σπληδώ (splēndō), F., Asche;
W.: lat. splendēre, V., glänzen, schimmern, strahlen.


*splənd-, *plənd-, idg., V.: Vw.: s. *splēnd-.


*spleng-, *pleng-, idg., V.: nhd. glänzen, schimmern; ne. glitter (V.), shine (V.);
RB.: Pokorny 987; Hw.: s. *spel- (3), *spelg-; E.: s. *spel- (3);
W.: s. germ. *flinta-, *flintaz, st. M. (a), Feuerstein, Flint; an. *fle-t-t-a (1), sw. F. (n), Stein?;
W.: s. germ. *flinta-, *flintaz, st. M. (a), Feuerstein, Flint; ae. fli-n-t, st. M. (a), Kiesel, Fels, Flint;
W.: s. germ. *flinta-, *flintaz, st. M. (a), Feuerstein, Flint; ahd. flins 17, st. M. (a?, i?), Kiesel, Feuerstein, Fels; mhd. vlins, st. M., Kiesel, harter Stein, Fels; nhd. Flins, M., Feuerstein, Kiesel, DW 3, 1801.


*spleng̑ʰ-?, idg., Sb.: Vw.: s. *spelg̑ʰen?.


*spoimnā, *poimnā, idg., F.: nhd. Schaum, Gischt; ne. foam (N.), spray (N.);
RB.: Pokorny 1001; Hw.: s. *spoimno-;
W.: lat. spūma, F., Schaum, Gischt, Feim;
W.: lat. pūmex, M., Bimsstein; ae. pūm-ic, Sb., Bimsstein;
W.: lat. pūmex, M., Bimsstein; ahd. pumiz 12, st. N. (a?), Bims, Bimsstein;
W.: germ. *faima-, *faimaz, st. M. (a), Feim, Schaum; ae. fām, st. N. (a), Schaum;
W.: germ. *faima-, *faimaz, st. M. (a), Feim, Schaum; ahd. feim 15, st. M. (a), Schaum, Gischt, Abschaum; mhd. veim, st. M., Schaum, Abschaum; nhd. (ält.) Feim, M., Schaum, DW 3, 1450.


*spoimno-, *poimno-, idg., F.: nhd. Schaum, Gischt; ne. foam (N.), spray (N.);
RB.: Pokorny 1001 (1730/202), ind., iran., ital., germ., balt., slaw.; Hw.: s. *spoimnā;
W.: lat. spūma, F., Schaum, Gischt, Feim;
W.: lat. pūmex, M., Bimsstein; ae. pūm-ic, Sb., Bimsstein;
W.: lat. pūmex, M., Bimsstein; ahd. pumiz 12, st. N. (a?), Bims, Bimsstein;
W.: germ. *faima-, *faimaz, st. M. (a), Feim, Schaum; ae. fām, st. N. (a), Schaum;
W.: germ. *faima-, *faimaz, st. M. (a), Feim, Schaum; ahd. feim 15, st. M. (a), Schaum, Gischt, Abschaum; mhd. veim, st. M., Schaum, Abschaum; nhd. (ält.) Feim, M., Schaum, DW 3, 1450.


*spok̑os, idg., M.: nhd. Späher; ne. scout (M.);
RB.: Pokorny 984; Hw.: s. *spek̑-: E.: s. *spek̑-.


*spon-, *pon-, idg., Sb.: Vw.: s. *spen- (2).


*spondʰo-, *pondʰo-, idg., Sb.: nhd. Gefäß, Eimer; ne. pail;
RB.: Pokorny 989; Hw.: s. *spen- (2); E.: s. *spen- (2).


*sprn̥dʰā, idg., F.: nhd. Wettlauf; ne. race (N.) (2);
RB.: Pokorny 995; Hw.: s. *sperdʰ-, *sper- (5), *sper- (6); E.: s. *sperdʰ-.


*spred-, *pred-, idg., V.: Vw.: s. *spredʰ-.


*spredʰ-, *predʰ-, *spred-, *pred-, idg., V.: Vw.: s. *sperdʰ-.


*sprēg-, *prēg-, idg., V.: Vw.: s. *spereg-.


*spreg̑ʰ-, idg., V.: Vw.: s. *sperg̑ʰ-.


*sprei-, idg., V.: Vw.: s. *sper- (6).


*spreid-, idg., V.: nhd. streuen, säen, sprengen, spritzen, sprühen; ne. strew, sow (V.);
RB.: Pokorny 994; Hw.: s. *sper- (6), *spreit-; E.: s. *sper- (6).


*spreig-?, idg., V.: nhd. strotzen, gespannt sein (V.); ne. overflow (V.), teem (V.) (2);
RB.: Pokorny 1001 (1731/203), gr., germ.; Hw.: s. *spereg-;
W.: gr. σφριγᾶν (sphrigan), V., schwellen, strotzen;
W.: s. gr. σφρίγος (sphrígos), N., strotzende Fülle.


*spreit-, idg., V.: nhd. streuen, säen, sprengen, spritzen, sprühen; ne. strew, sow (V.);
RB.: Pokorny 994; Hw.: s. *sper- (6), *spreid-; E.: s. *sper- (6);
W.: germ. *spreidan?, st. V., ausbreiten; ahd. sprītan* 7, st. V. (1a), ausbreiten, umherschweifen, ausspannen; mhd. sprīten, st. V., spreiten; s. nhd. spreiten, sw. V., spreiten, sich ausbreiten, DW 17, 14.


*sprend-, idg., V.: Vw.: s. *sprendʰ-.


*sprendʰ-, *sprend-, idg., V.: nhd. zucken, springen; ne. quiver (V.);
RB.: Pokorny 995; Hw.: s. *sperdʰ-, *sper- (5), *sper- (6); E.: s. *sper- (5);
W.: germ. *sprentan, st. V., springen; ae. *s-pri-nt-an?, st. V. (3a), springen;
W.: germ. *sprentan, st. V., springen; s. ahd. sprinzwurz* 2, st. F. (i), Springwolfsmilch; nhd. Sprinzwurz, F., Springwurz, DW 17, 125;
W.: s. germ. *sprantjan, sw. V., springen machen; an. s-pre-t-t-a (2), sw. V. (1), aufsprengen, öffnen, losreißen;
W.: s. germ. *sprenda-, *sprendaz, Adj., energisch, stark; ae. s-pri-nd, Adj., stark, kräftig, energisch.


*spreng-, idg., V.: nhd. zucken, schnellen, streuen, sprengen, spritzen; ne. quiver (V.);
RB.: Pokorny 996; Hw.: s. *spereg-, *sper- (5); E.: s. *sper- (5);
W.: s. germ. *sprengō-, *sprengōn, Sb., Fessel (F.) (1), Falle, Dohne; ahd. springa* (2) 2, sw. F. (n), Fessel (F.) (1), Sprenkel (M.) (1), Vogelschlinge; nhd. (ält.) Springe, F., Sprenge, Klammer, Fußeisen, DW 17, 81, 26.


*spreng-?, idg., V.: nhd. drehen, winden, schnüren; ne. turn (V.);
RB.: Pokorny 992; Hw.: s. *spereg-, *sper- (3); E.: s. *sper- (3).


*spreng̑ʰ-, idg., V.: nhd. bewegen, eilen, springen; ne. move (V.);
RB.: Pokorny 998; Hw.: s. *sperg̑ʰ-, *sper- (5); E.: s. *sper- (5);
W.: germ. *sprengan, st. V., springen; an. s-pri-ng-a, st. V. (3a), springen, rennen, bersten;
W.: germ. *sprengan, st. V., springen; anfrk. *s-pri-ng-an?, st. V. (3a), springen;
W.: germ. *sprengan, st. V., springen; as. s-pri-n-g-an* 2, st. V. (3a), springen;
W.: germ. *sprengan, st. V., springen; ahd. springan* 27, st. V. (3a), springen, sprudeln, fließen; mhd. springen, st. V., springen, laufen; nhd. springen, st. V., springen, DW 17, 81;
W.: s. germ. *sprenga-, *sprengaz, st. M. (a), Nachkommenschaft, Quelle; afries. *spre-n-g, *spri-n-g, st. M. (a), Sprung, Fließen (N.);
W.: s. germ. *sprenga-, *sprengaz, st. M. (a), Nachkommenschaft, Quelle; as. *s-pri-n-g?, st. M. (a?, i?), st. N. (a)?, Quelle;
W.: s. germ. *sprenga-, *sprengaz, st. M. (a), Nachkommenschaft, Quelle; ahd. *spring?, (st. N.) (a), (st. M.) (a?, i?);
W.: s. germ. *sprenga-, *sprengaz, st. M. (a), Nachkommenschaft, Quelle; ahd. urspring 51, st. M. (a?, i?), Ursprung, Quelle, Ursache; mhd. ursprinc, st. M., st. N, Ursprung, Quell; nhd. (ält.) Urspring, M., Ursprung, DW 24, 2537;
W.: s. germ. *sprangjan, sw. V., springen machen, sprengen; an. s-pre-ng-ja, sw. V. (1), laufen machen, springen lassen;
W.: s. germ. *sprangjan, sw. V., springen machen, sprengen; afries. s-pre-ndz-a 1, s-pre-ng-a, sw. V. (1), besprengen;
W.: s. germ. *sprangjan, sw. V., springen machen, sprengen; ae. s-prė-ng-an, s-præ-ng-an, sw. V. (1), zerstreuen, aussprengen, säen;
W.: s. germ. *sprangjan, sw. V., springen machen, sprengen; afries. s-pre-ng-el* 1, s-pra-ng-el, M., Weihsprengel, Weihquast;
W.: s. germ. *sprangjan, sw. V., springen machen, sprengen; as. *s-pr-e-ng-ian?, sw. V. (1a), sprengen.


*spreu-, idg., V.: nhd. streuen, säen, sprengen, spritzen, sprühen; ne. strew, sow (V.);
RB.: Pokorny 994; Hw.: s. *sper- (5), *sper- (6), *spreud-?, *spreug-?; E.: s. *sper- (6);
W.: s. germ. *sprewjan, sw. V., sprühen; as. s-pri-u* 1, st. N. (wa), Spreu;
W.: s. germ. *sprewjan, sw. V., sprühen; ahd. spriu 55, st. N. (wa), Spreu, Kaff (N.) (2); mhd. spriu, st. N., Spreu; s. nhd. Spreu, F., Spreu, DW 17, 52;
W.: germ. *sprewjan, sw. V., sprühen; ahd. sprā 1, st. F. (ō)?, Spreu.


*spreud-?, idg., V.: nhd. streuen, säen, sprengen, sprühen, spritzen; ne. strew, sow (V.);
RB.: Pokorny 994; Hw.: s. *sper- (6), *spreu-; E.: s. *sper- (6);
W.: germ. *spreutan, *sprūtan, st. V., sprießen, spritzen; got. *s-priu-t-an, st. V. (2), sprießen, hervorschießen;
W.: germ. *spreutan, *sprūtan, st. V., sprießen, spritzen; ae. *s-prū-t-an, st. V. (2), sprießen, wachsen (V.) (1);
W.: germ. *spreutan, *sprūtan, sw. V., sprießen, spritzen; afries. s-prū-t-a 5, st. V. (2), sprießen, abstammen;
W.: germ. *spreutan, *sprūtan, sw. V., sprießen, spritzen; ahd. spriuzen* 13, sw. V. (1a), stemmen, sich stemmen; mhd. spriuzen, sw. V., stützen, spreizen; nhd. spreizen, sw. V., spreizen, emporrecken, DW 17, 19;
W.: germ. *spreutan, *sprūtan, sw. V., sprießen; ahd. spruzzi* 1, Adj., sommersprossig;
W.: s. germ. *sprutjan, sw. V., sprießen, spritzen; ae. s-pry-t-t-an, sw. V. (1), sprießen, hervorkommen, entspringen;
W.: s. germ. *sprauta-, *sprautaz?, Adj., schnell, sprießend; got. s-prau-t-ō 13, Adv., schnell, bald, ohne Zögern (, Lehmann S126);
W.: s. germ. *spruta-, *sprutam, st. N. (a), Spross; ae. s-pro-t, st. N. (a), Zweig, Spross, Pflock, Nagel;
W.: s. germ. *sprutō-, *sprutōn, *spruta-, *sprutan, sw. M. (n), Spross; an. s-pro-t-i, sw. M. (n), Zweig, Stab;
W.: s. germ. *sprutō-, *sprutōn, *spruta-, *sprutan, sw. M. (n), Spross; ae. s-pro-t-a, sw. M. (n), Zweig, Spross, Pflock, Nagel;
W.: s. germ. *sprutō-, *sprutōn, *spruta-, *sprutan, sw. M. (n), Spross; ae. s-préo-t, M., Pfahl, Stange, Speer;
W.: s. germ. *sprutō-, *sprutōn, *spruta-, *sprutan, sw. M. (n), Spross; ahd. sprozzo* 9, sw. M. (n), Sprosse; s. mhd. sprozze, sw. M., sw. F., Stufe, Leitersprosse; nhd. Sprosse, F., Sprosse, Spross, M., Sprosse, DW 17, 150.


*spreug-?, *spreuk-?, idg., V.: nhd. streuen, säen, sprengen, sprühen, spritzen; ne. strew, sow (V.);
RB.: Pokorny 995; Hw.: s. *sper- (6), *spreu-; E.: s. *sper- (6).


*spreuk-?, idg., V.: Vw.: s. *spreug-?.


*sprn̥i̯ō, idg., V.: nhd. zucken, stoßen, zappeln, schnellen; ne. quiver (V.);
RB.: Pokorny 992; Hw.: s. *sper- (5); E.: s. *sper- (5).


*sprn̥nāmi, idg., V.: nhd. zucken, stoßen, zappeln, schnellen; ne. quiver (V.);
RB.: Pokorny 992; Hw.: s. *sper- (5); E.: s. *sper- (5).


*srakᵘ̯ti-, idg., Sb., Adj.: Vw.: s. *srakᵘ̯to-.


*srakᵘ̯to-, *srakᵘ̯ti-, idg., Sb., Adj.: nhd. Kante?, Ecke?, Zacke?, scharf?; ne. sharp-edged;
RB.: Pokorny 1001 (1732/204), ind., iran., gr.;
W.: gr. ∙ακτός (rhaktós), M., Anhöhe, Felsenschlucht.


*srn̥bʰ-, idg., V.: Vw.: s. *srebʰ-.


*srebʰ-, *srn̥bʰ-, idg., V.: nhd. schlürfen; ne. sip (V.);
RB.: Pokorny 1001 (1733/205), arm., gr., alb., ital., kelt., germ., balt., slaw.; Hw.: s. *serbʰ-;
W.: gr. ∙οφεῖν (rhophein), ∙υφεῖν (rhyphein), V., schlürfen, schlucken;
W.: s. gr. ∙όφος (rhóphos), M., Brühe, dicker Trank;
W.: s. gr. ∙όφημα (rhóphēma), ∙ύφημα (rhýphēma), N., Brühe, dicker Trank;
W.: s. gr. ∙οπτός (rhoptós), Adj., geschlürft.


*sredʰ-?, *sret-, idg., V.: nhd. strudeln, wallen (V.) (1), brausen, rauschen; ne. spout (V.);
RB.: Pokorny (1734/206), gr., kelt., germ.; Hw.: s. *ser- (1); E.: s. *ser- (1);
W.: s. gr. ∙όθος (rhóthos), M., Wogenrauschen, Gebrause, Geräusch;
W.: s. gr. ∙όθιος (rhóthos), Adj., rauschend, brausend;
W.: vgl. gr. ἐπίρροθος (epírrothos), Adj., herbeieilend, zu Hilfe eilend, herbeisausend, nützlich;
W.: vgl. gr. ∙άθαγος (rháthagos), M., Verwirrung, Unordnung;
W.: s. germ. *streþan, st. V., branden, wallen (V.) (1); ahd. stredan* 8, st. V. (5), erglühen, glühen, zischen, sausen.


*sreg-?, idg., V.: nhd. färben; ne. dye (V.);
RB.: Pokorny 854; Hw.: s. *reg- (1).


*sreigʰ-, *reigʰ-, idg., V.: nhd. klettern, kriechen; ne. clamber;
RB.: Pokorny 1002 (1735/207), ind., gr.; Hw.: s. *sreik-?;
W.: s. gr. ἀρριχάεσθαι (anarricháesthai), V., mit Füßen und Händen heraufklimmen;
W.: vgl. gr. ἀναρριχάεσθαι (anarricháesthai), V., mit Füßen und Händen heraufklimmen.


*sreik-?, *reik-?, idg., V.: nhd. klettern, kriechen; ne. clamber;
RB.: Pokorny 1002; Hw.: s. *sreigʰ-?.


*srēnā, idg., F.: nhd. Schenkel, Lende; ne. loin;
RB.: Pokorny 1002; Hw.: s. *srēno-.


*srenk-, idg., V.: nhd. schnarchen; ne. snore (V.);
RB.: Pokorny 1002 (1736/208), arm.?, gr., kelt.;
W.: gr. ∙έγκειν (rhénkein), ∙έγχειν (rhénchein), V., schnarchen, schnauben;
W.: s. gr. ∙έγκος (rhénkos), M., Schnarchen;
W.: s. gr. ∙εγξίς (rhenxís), F., Schnarchen;
W.: s. gr. ∙όγχος (rhóchos), M., Schnarchen; lat. ronchus, M., Schnarchen, Mucken, Spötteln.


*srēno-, idg., Sb.: nhd. Schenkel, Lende; ne. loins, name (N.) of part of the body;
RB.: Pokorny 1002 (1737/209), iran., balt.; Hw.: s. *srēnā.


*sresk-, idg., V.: nhd. tropfen; ne. drip (V.)?;
RB.: Pokorny 1002 (1738/210), iran., arm., balt.; Hw.: s. *klep- (?), *sk̑lēk- (?).


*sret-, idg., V.: Vw.: s. *sredʰ-?.


*sreu-, idg., V.: nhd. fließen; ne. flow (V.);
RB.: Pokorny 1003 (1739/211), ind., iran., arm., phryg./dak., gr., kelt., germ., balt., slaw.; Hw.: s. *sreu̯et-, *sreumen-, *sreutos, *srou̯ā, *srou̯o-, *sruti-, *sruto-, *perisruto-, *ser- (1); E.: s. *ser- (1);
W.: gr. ∙εῖν (rhein), V., fließen;
W.: s. gr. ∙έεθρον (rhéethron), ∙εῖθρον (rheithron), N., Strömung, Flut, Flusslauf, Flussbett;
W.: s. gr. ∙εῦμα (rheuma), N., Fließen, Fluss, Strömung; vgl. gr. ∙ευματίζειν (rheumatízein), V., am Fluss leidend; gr. ∙ευματισμός (rheumatismós), M., Katarrh; gr. lat. rheumatismus, M., Katarrh, Fluss; nhd. Rheuma, Rheumatismus, N., Rheuma, Rheuamtismus;
W.: s. gr. ∙όος (rhóos), ∙οῦς (rhus), M., Fließen, Strömung;
W.: s. gr. ∙οή (rhoḗ), F., Strömung, Flut;
W.: s. gr. ∙υάς (rhyás), Adj., rinnend;
W.: s. gr. ∙ύσις (rhýsis), F., Fließen, Strömen;
W.: s. gr. ∙ύδην (rhýdēn), Adv., überreich, im Überfluss;
W.: s. gr. ∙υτός (rhytós), Adj., fließend;
W.: s. gr. ∙υθμός (rhythmós), M., gleichmäßige Bewegung, Ebenmaß; lat. rhythmus, M., Gleichmaß, Ebenmaß, Rhythmus; afrz. rīme, Sb., Reim; mnd. rīm, Sb., Reim; an. rīm (2), st. N. (a), Reim, Gedicht;
W.: s. germ. *strauma-, *straumaz, st. M. (a), Strom; an. s-t-rau-m-r, st. M. (a), Strom, Fluss;
W.: s. germ. *strauma-, *straumaz, st. M. (a), Strom; ae. s-t-réa-m, st. M. (a), Strom, Fluss, Strömung, Flut;
W.: s. germ. *strauma-, *straumaz, st. M. (a), Strom; vgl. ae. *s-t-ríe-m-e, Adj., strömend;
W.: s. germ. *strauma-, *straumaz, st. M. (a), Strom; afries. s-t-râ-m 8, st. M. (a), Strom, Strömung, Wasserlauf;
W.: s. germ. *strauma-, *straumaz, st. M. (a), Strom; as. s-t-rô-m 14, st. M. (a), Strom, Flut;
W.: s. germ. *strauma-, *straumaz, st. M. (a), Strom; as. s-t-rô-m 14, st. M. (a), Strom, Flut;
W.: s. germ. *strauma-, *straumaz, st. M. (a), Strom; ahd. stroum 16, strōm*, st. M. (a?), Fluss, Strom, Flussbett, stürzendes Wasser; mhd. stroum, st. M., Lichtströmung, Streif; nhd. Strom, M., Strom, Strömung, Fluss, DW 20, 1;
W.: s. germ. *strauma-, *straumaz, st. M. (a), Strom; ahd. strūm* 1, st. M. (a?, i?), Strom, Strömung; mhd. strūm, st. M., Lichtströmung, Streif; s. nhd. Strom, M., Strom, Strömung, Fluss, DW 20, 1.


*sreumen-, idg., Sb.: nhd. Fluss; ne. river;
RB.: Pokorny 1003; Hw.: s. *sreu-, *ser- (1); E.: s. *sreu-, *ser- (1);
W.: gr. ∙εῦμα (rheuma), N., Fließen, Fluss, Strömung; s. gr. ∙ευματίζειν (rheumatízein), V., am Fluss leidend; vgl. gr. ∙ευματισμός (rheumatismós), M., Katarrh; gr. lat. rheumatismus, M., Katarrh, Fluss; nhd. Rheuma, Rheumatismus, N., Rheuma, Rheuamtismus;
W.: germ. *strauma-, *straumaz, st. M. (a), Strom; an. s-t-rau-m-r, st. M. (a), Strom, Fluss;
W.: germ. *strauma-, *straumaz, st. M. (a), Strom; ae. s-t-réa-m, st. M. (a), Strom, Fluss, Strömung, Flut;
W.: germ. *strauma-, *straumaz, st. M. (a), Strom; s. ae. *s-t-ríe-m-e, Adj., strömend;
W.: germ. *strauma-, *straumaz, st. M. (a), Strom; afries. s-t-râ-m 8, st. M. (a), Strom, Strömung, Wasserlauf;
W.: germ. *strauma-, *straumaz, st. M. (a), Strom; as. s-t-rô-m 14, st. M. (a), Strom, Flut;
W.: germ. *strauma-, *straumaz, st. M. (a), Strom; ahd. stroum 16, strōm*, st. M. (a?), Fluss, Strom, Flussbett; mhd. stroum, st. M., Lichtströmung, Streif; nhd. Strom, M., Strom, Strömung, Fluss, DW 20, 1;
W.: germ. *strauma-, *straumaz, st. M. (a), Strom; ahd. strūm* 1, st. M. (a?, i?), Strom, Strömung; mhd. strūm, st. M., Lichtströmung, Streif; s. nhd. Strom, M., Strom, Strömung, Fluss, DW 20, 1.


*sreup-, idg., Sb.: nhd. Schmutz, Schorf; ne. scurfy dirt (N.) on body;
RB.: Pokorny 1004 (1740/212), gr., slaw.;
W.: gr. ∙ύπος (rhýpos) (1), M., Schmutz, Unsauberkeit;
W.: gr. ∙ύπος (rhýpos) (2), N., Molken;
W.: s. gr. ∙υπᾶν (rhypan), V., schmutzig sein (V.);
W.: s. gr. ∙υπαίνειν (rhypaínein), V., besudeln, beflecken, entehren;
W.: s. gr. ∙υπαρός (rhyparós), Adj., schmutzig;
W.: s. gr. ∙ύπτειν (rhýptein), V., reinigen, säubern.


*sreutos, idg., Sb.: nhd. Fluss; ne. river;
RB.: Pokorny 1003; Hw.: s. *sreu-, *ser- (1); E.: s. *sreu-, *ser- (1).


*sreu̯et-, idg., Sb.: nhd. Fluss; ne. river;
RB.: Pokorny 1003; Hw.: s. *sreu-, *ser- (1); E.: s. *sreu-, *ser- (1).


*srīg-, *srīgos-, idg., Sb.: nhd. Kälte, Frost; ne. cold (N.), frost (N.);
RB.: Pokorny 1004 (1741/213), gr., ital., balt.?;
W.: gr. ∙ῖγος (rhigos), N., Kälte, Frost;
W.: s. gr. ∙ιγεῖν (rhigein), V., vor Frost schaudern, sich fürchten;
W.: s. gr. ∙ιγώειν (rhigōein), V., frieren;
W.: lat. frīgus, M., Kälte, Frost, Kühle;
W.: s. lat. frīgere, V., erkaltet sein (V.), kalt sein (V.);
W.: vgl. lat. frīgidus, Adj., kalt, frostig, kühl.


*srīgos-, idg., Sb.: Vw.: s. *srīg-.


*srō̆mo-?, idg., Adj.: nhd. lahm; ne. lame (Adj.);
RB.: Pokorny 1004 (1742/214), ind., slaw..


*srou̯ā, idg., F.: nhd. Fließen (N.); ne. flowing (N.);
RB.: Pokorny 1003; Hw.: s. *sreu-, *ser- (1), *srou̯o-; E.: s. *sreu-, *ser- (1).


*srou̯o-, idg., Sb.: nhd. Fließen (N.); ne. flowing (N.);
RB.: Pokorny 1003; Hw.: s. *sreu-, *ser- (1), *srou̯ā; E.: s. *sreu-, *ser- (1).


*sruti-, idg., Sb.: nhd. Fließen (N.); ne. flowing (N.);
RB.: Pokorny 1003; Hw.: s. *sreu-, *ser- (1); E.: s. *sreu-, *ser- (1).


*sruto-, idg., Adj.: nhd. fließend, geflossen; ne. flowing (Adj.);
RB.: Pokorny 1003; Hw.: s. *sreu-, *ser- (1), *perisruto-; E.: s. *sreu-, *ser- (1).


*stā-, *stə-, *steh₂-, *stah₂-, idg., V.: nhd. stehen, stellen; ne. stand (V.);
RB.: Pokorny 1004 (1743/215), ind., iran., arm., gr., ill., alb., ital., kelt., germ., balt., slaw., toch.; Hw.: s. *sistā-, *stāi-, *stāu-, *steu- (V.), *steu- (Adj.), *stādʰo-, *stālo-, *stāmen-, *stāno-, *stāro-, *stəro-, *stāter-, *stāti-, *stāto-, *stātu-, *stəti̯o-, *stātlo-, *-sti-, *-sto-, *stāuro-, *steuro-, *stāk-, *stāu̯o-, *steu̯ə- (?), *stebʰ- (?);
W.: gr. ἱστάναι (histánai), V., stellen, aufstellen; s. gr. συνιστάναι (synistánai), V., zusammenstellen; vgl. gr. σύστημα (sýstēma), N., Bildung, Gebilde; lat. systēma, N., aus mehreren Dingen bestehendes Ganzes, System; nhd. System, N., System;
W.: s. gr. στάδιος (stádios), Adj., stehend, unbeweglich, steif;
W.: s. gr. στάδην (stádēn), Adj., stehend;
W.: s. gr. στάσις (stásis), F., Aufstellen, Wägen, Stehen, Stelle;
W.: s. gr. σταθερός (statherós), Adj., fest stehend, beständig, ruhig;
W.: s. gr. σταθμός (stathmós), M., Ständer, Standort, Waage, Gewicht;
W.: s. gr. (kret.) στανύειν (stanýein), V., stellen;
W.: s. gr. στέφειν (stéphein), V., feststopfen, herumlegen; vgl. gr. στέμμα (stémma), Binde, Kopfbinde; lat. stemma, N., Kranz, Stammbaum, Ahnenreihe;
W.: s. gr. στήμων (stḗmōn), M., Aufzug am aufrecht stehenden Webstuhl;
W.: vgl. gr. στοᾶ (stoá), F., Säule, Säulenhalle; vgl. lat. Stōa, F., Stoa;
W.: s. gr. σταυρός (staurós), M., Pfahl, Palisade;
W.: vgl. gr. ἀστεμφής (astemphḗs), Adj., unerschütterlich, fest;
W.: vgl. gr. στύραξ (stýrax) (2), M., Lanzenschaft;
W.: ? vgl. gr. στάδιον (stádion), N., Rennbahn; lat. stadium, N., Stadium, Rennbahn, griechisches Längenmaß; ahd. stadia*? 1, st. F. (ō), Stadion (Längenmaß); mhd. stadie, st. F., Stadion (Längenmaß);
W.: ? vgl. gr. στάδιον (stádion), N., Rennbahn; lat. stadium, N., Stadium, Rennbahn, griechisches Längenmaß; nhd. Stadium, N., Stadium, Entwicklungsabschnitt;
W.: s. gr. παστάς (pastás), F., Pfosten, Säulenhalle, Speisehalle, Brautgemach; afrz. pasté; an. pǫ-s-t-u-tjald, st. N. (a), Altarbankbekleidung;
W.: lat. stāre, V., stehen; s. lat. cōnstāre, V., kosten (V.) (1), zu stehen kommen, feil sein (V.), bestehen; ae. cy-st-an, sw. V., ausgeben, auslegen, den Wert erhalten;
W.: lat. stāre, V., stehen; s. lat. cōnstāre, V., kosten (V.) (1), zu stehen kommen, feil sein (V.), bestehen, vorhanden sein (V.); afries. ke-st-a, sw. V. (1), erwerben, zum vereinbarten Preis erwerben;
W.: lat. stāre, V., stehen; s. lat. cōnstāre, V., kosten (V.) (1), zu stehen kommen, feil sein (V.), bestehen, vorhanden sein (V.); afries. ko-st 10, F., Kost, Kosten (F. Pl.), Unterhalt;
W.: lat. stāre, V., stehen; s. lat. cōnstāre, V., kosten (V.) (1), zu stehen kommen, feil sein (V.), bestehen, vorhanden sein (V.); s. mnd. kost, mlat. costus; an. ko-st-r (2), st. M. (a?), Kosten (F. Pl.), Aufwand, Lebsensmittel;
W.: lat. stāre, V., stehen; s. lat. sistere, V., hinstellen, hinbringen; lat. statuere, V., hinstellen, festsetzen; vgl. lat. statūtum, N., Festsetzung, Satzung; afries. sta-t-ut 1, Sb., Statut, Satzung;
W.: lat. stāre, V., stehen; s. lat. status, M., Stehen, Stand; afries. stā-t 1 und häufiger?, Sb., Stand, Zustand;
W.: s. lat. tēstārī, V., bezeugen; vgl. lat. tēstāmentum, N., Testament; afries. te-sta-ment 1, st. N. (a), Testament;
W.: vgl. lat. īnstaurāre, V., ins Werk setzen, veranstalten, bereiten, anstellen;
W.: vgl. lat. restaurāre, V., wiederherstellen, erneuern, wiederholen;
W.: vgl. lat. caelestis, coelestis, Adj., himmlisch, zum Himmel gehörig;
W.: germ. *stēn, *stǣn, st. V., stehen; afries. stā-n 13, anom. V., stehen, sich befinden, bestehen;
W.: germ. *stēn, *stǣn, st. V., stehen; anfrk. *stā-n?, anom. V., stehen;
W.: germ. *stēn, *stǣn, st. V., stehen; ahd. stān 270, stēn*, anom. V., stehen, bestehen, bleiben, sein (V.); mhd. stān, anom. V., stehen, dauern (V.) (1); nhd. stehen, unr. V., stehen, DW 17, 1396;
W.: germ. *standan, st. V., stehen; got. sta-n-d-an 43, unreg. st. V. (6), stehen (, Lehmann S135);
W.: germ. *standan, st. V., stehen; an. sta-n-d-a, st. V. (6), stehen;
W.: germ. *standan, st. V., stehen; ae. sta-n-d-an, st. V. (6), stehen, bestehen, bleiben;
W.: germ. *standan, st. V., stehen; afries. sta-n-d-a 70 und häufiger?, sto-n-d-a, st. V. (6), stehen, sich befinden, bestehen;
W.: germ. *standan, st. V., stehen; anfrk. *sta-n-d-an?, st. V. (6), stehen;
W.: germ. *standan, st. V., stehen; as. sta-n-d-an 73, st. V. (6), stehen;
W.: germ. *standan, st. V., stehen; ahd. stantan* (1) 145, st. V. (6), stehen, bestehen, sich befinden; mhd. standen, anom. V., beharren, stehen; nhd. (ält.-dial.) standen, unreg. V., stehen, DW 17, 1398;
W.: s. germ. *bistandan, st. V., umstehen, beistehen; got. bi-sta-n-d-an* 2, unreg. st. V. (6), herumstehen, umringen;
W.: s. germ. *bistandan, st. V., umstehen, beistehen; afries. bi-stā-n 3, anom. V., darauf stehen, bestehen, bekämpfen;
W.: s. germ. *bistandan, st. V., umstehen, beistehen; ahd. bistantan* 1 und häufiger?, st. V. (6), bestehen, bleiben, verbleiben;
W.: s. germ. *farstandan, st. V., verstehen; ae. for-sta-n-d-an, st. V. (6), verteidigen, helfen, schützen, widerstehen, hindern;
W.: s. germ. *farstandan, st. V., verstehen; afries. for-sta-n-d-a* 1 und häufiger?, for-sto-n-d-a*, st. V. (6), verstehen, zur Kenntnis nehmen, überprüfen;
W.: s. germ. *farstandan, st. V., verstehen; afries. for-stā-n 16, ur-stā-n, anom. V., verstehen, zur Kenntnis nehmen;
W.: s. germ. *farstandan, st. V., verstehen; as. far-sta-nd-an 25, st. V. (6), stehen bleiben, verhindern, verstehen; mnd. vorstaen, Gallée;
W.: s. germ. *farstandan, st. V., verstehen; ahd. firstantan* (1) 119, st. V. (6), verstehen, begreifen, erkennen;
W.: s. germ. *gastandan, st. V., stehen; got. ga-sta-n-d-an 22, unreg. st. V. (6), stehenbleiben, haltmachen, bestehen;
W.: s. germ. *gastandan, st. V., stehen; as. gi-sta-nd-an 20, st. V. (6), stehen, stehen bleiben, eintreten, zu Teil werden, gereichen;
W.: s. germ. *gastandan, st. V., stehen; ahd. gistantan 21 und häufiger, st. V. (6), stehen, bestehen, bleiben;
W.: s. germ. *uzstandan, st. V., aufstehen; got. us-sta-n-d-an 41, st. V. (6), sich erheben, aufbrechen, auferstehen;
W.: s. germ. *uzstandan, st. V., aufstehen; as. ā-sta-n-d-an* 19, st. V. (6), aufstehen, auferstehen; s. mnd. erstān;
W.: s. germ. *uzstandan, st. V., aufstehen; ahd. irstantan* (1) 102 und häufiger?, st. V. (6), aufstehen, erstehen, sich erheben;
W.: s. germ. *stadjan, sw. V., stellen, gestatten; got. *sta-d-jan, sw. V. (1), zum Stehen bringen;
W.: s. germ. *stadjan, sw. V., stellen, gestatten; an. ste-ð-ja (2), sw. V. (1), stellen, abmachen, gestatten;
W.: s. germ. *stadjan, sw. V., stellen, gestatten; ae. stæ-þ-þ-an, sw. V. (1), stützen;
W.: s. germ. *stadjan, sw. V., stellen, gestatten; afries. ste-d-d-a 1 und häufiger?, sw. V. (1), die Forderung bestreiten;
W.: vgl. germ. *stundō, st. F. (ō), Zeitpunkt, Zeit; ae. stu-n-d (1), st. F. (ō), kurzer Zeitraum, Zeitpunkt, Augenblick, Zeit;
W.: s. germ. *stadōn, sw. V., stellen; as. *sta-d-ōn?, sw. V. (2), stehen, hinstellen;
W.: s. germ. *stadōn, sw. V., stellen; ahd. statōn* 6, sw. V. (2), stellen, sich niederlassen, stehen bleiben;
W.: vgl. germ. *stōdjan, sw. V., stehen machen; got. *stō-d-jan 36, sw. V. (1);
W.: vgl. germ. *stōdjan, sw. V., stehen machen; an. stœ-ð-a, sw. V. (1), zum Stehen bringen, bestätigen;
W.: vgl. germ. *stōdjan, sw. V., stehen machen; ahd. urstōdalī* 1, st. F. (ī), Auferstehung;
W.: vgl. germ. *stōdi-, *stōdiz, *stōdja-, *stōdjaz, Adj., fest, stehend; an. *-stœ-ð-r, Adj., feststehend;
W.: s. germ. *stada-, *stadaz, Adj., stet, standhaft, stehend; an. sta-ð-r (2), Adj., stillstehend, sich nicht von der Stelle bewegend, stehenbleibend;
W.: vgl. germ. *stada-, *stadaz, st. M. (a), Stehen, Statt, Stätte; an. sta-ð-r (1), st. M. (a), Stehen, Stätte, Ort;
W.: vgl. germ. *stōþa-, *stōþaz, *stōda-, *stōdaz, Adj., beständig; vgl. got. *stō-þ-s, Adj. (a), stet;
W.: vgl. germ. *stēdja-, *stēdjaz, *stǣdja-, *stǣdjaz, Adj., stet, fest, beständig; afries. stē-d-e (1) 5, afries, Adj., stet, stetig, fest, unveränderlich;
W.: vgl. germ. *stēdja-, *stēdjaz, *stǣdja-, *stǣdjaz, Adj., stet, fest, beständig; vgl. afries. stē-d-e (3), sw. M. (n), Hilfe, rechtliches Hilfsmittel;
W.: s. germ. *stēdja-, *stēdjaz, *stǣdja-, *stǣdjaz, Adj., stet, fest, beständig; anfrk. *stē-d-i?, Adj., stet, beständig, fest;
W.: s. germ. *stēdja-, *stēdjaz, *stǣdja-, *stǣdjaz, Adj., stet, fest, beständig; ahd. stāti* 31, Adj., stet, beständig, fest; mhd. stæte, Adj., fest, beständig, anhaltend; nhd. stet, Adj., stet, beständig, DW 18, 2545;
W.: vgl. germ. *stēdja-, *stēdjaz, *stǣdja-, *stǣdjaz, Adj., stet, fest, beständig; ahd. stetīg* 4, Adj., stetig, beständig, feststehend; mhd. stetic, Adj., nicht von der Stelle zu bringen; nhd. stetig, Adj., Adv., stetig, beständig, allmählich, DW 18, 2564;
W.: vgl. germ. *stēdja-, *stēdjaz, *stǣdja-, *stǣdjaz, Adj., stet, fest, beständig; ahd. stetilōs* 1, Adj., unstet, unbeständig;
W.: vgl. germ. *unstēdja-, *unstēdjaz, *unstǣdja-, *unstǣdjaz, Adj., unbeständig, schwankend, nicht fest; afries. un-stē-d-e 1 und häufiger?, Adj., unbeständig, unstet, ungültig;
W.: vgl. germ. *unstēdja-, *unstēdjaz, *unstǣdja-, *unstǣdjaz, Adj., unbeständig, schwankend, nicht fest; ahd. unstāti* 19, Adj., unstet, unbeständig, unbeständig in; mhd. unstæte, Adj., vergänglich, sterblich; nhd. unstet, unstät, Adj., Adv., unstet, unregelmäßig, DW 24, 1428;
W.: germ. *stada-, *stadaz, st. M. (a), Stehen, Statt, Stätte; an. sta-ð-r (1), st. M. (a), Stehen, Stätte, Ort;
W.: vgl. germ. *stēdī-, *stēdīn, *stǣdī-, *stǣdīn, sw. F. (n), Beständigkeit; ahd. stātī 2, st. F. (ī), Stetigkeit, Beständigkeit; vgl. mhd. stæte, Adj., fest, beständig, anhaltend; nhd. stet, Adj., stet, beständig, DW 18, 2545;
W.: vgl. germ. *stēdīga-, *stēdīgaz, *stǣdīga-, *stǣdīgaz, Adj., beständig; afries. *stē-d-ich, Adj., stetig, beständig;
W.: vgl. germ. *stēdīga-, *stēdīgaz, *stǣdīga-, *stǣdīgaz, Adj., beständig; anfrk. sta-d-ig* 1, Adj., »stätig«, beständig;
W.: vgl. germ. *stēdīga-, *stēdīgaz, *stǣdīga-, *stǣdīgaz, Adj., beständig; ahd. stātīg 3, Adj., stet, beständig; mhd. stætic, Adj., fest, beständig, anhaltend; nhd. stetig, Adj., Adv., stetig, beständig, allmählich, ausgeglichen, DW 18, 2564;
W.: germ. *stēdjan, *stǣdjan, sw. V., befestigen; ahd. stāten 29, sw. V. (1a), festigen, stärken; vgl. mhd. stæten, sw. V., befestigen, bestätigen, bekräftigen;
W.: vgl. germ. *stuþjan, sw. V., stützen; got. *stu-þ-jan, sw. V. (1), anbinden;
W.: s. germ. *stuþjan, sw. V., stützen; an. sty-ð-ja (2), sw. V. (1), stützen;
W.: s. germ. *stuþjan, sw. V., stützen; ahd. studen* 1, sw. V. (1b), errichten, befestigen, aufstellen; vgl. nhd. (ält.) stauden, sw. V., »stauden«, in Stauden wachsen, DW 17, 1155;
W.: s. germ. *stadō, st. F. (ō), Gelgenheit, Stätte, Statt; an. stǫ-ð, st. F. (ō), Stand, Stelle, Landeplatz;
W.: s. germ. *stadō, st. F. (ō), Gelegenheit, Stätte, Statt; afries. ste-d-e 29, ste-d (2), sti-d-i, st. F. (ō), Statt, Stätte, Hausstätte, Hausgrundstück, Stadt;
W.: s. germ. *stadō, st. F. (ō), Gelegenheit, Stätte, Statt; afries. sta-th-e 10 und häufiger?, sta-th-a, st. F. (ō), Stätte, Wohnstätte;
W.: s. germ. *stadō, st. F. (ō), Gelegenheit, Stätte, Statt; as. sta-da 5, st. F. (ō), Platz, Stätte, Gelegenheit;
W.: s. germ. *stadō, st. F. (ō), Gelegenheit, Stätte, Statt; ahd. stata 42, st. F. (ō), Zustand, Bestand, Gelegenheit; mhd. state, st. F., Möglichkeit;
W.: s. germ. *stadi-, *stadiz, st. F. (i), Stehen, Stätte, Statt; ae. stė-d-e (1), st. M. (i), Stätte, Statt, Platz (M.) (1), Ort;
W.: s. germ. *stadi-, *stadiz, st. F. (i), Stehen, Statt, Stätte; anfrk. sta-d* 4, st. F. (i), Stätte, Ort, Stelle;
W.: s. germ. *stadi-, *stadiz, st. F. (i), Stehen, Statt, Stätte; as. stė-d-i 13, sta-d-i*, sti-d-i*, st. F. (i), Stätte, Ort;
W.: s. germ. *stadi-, *stadiz, st. F. (i), Stehen, Statt, Stätte; ahd. stat 274, st. F. (i), Stätte, Stelle, Ort; mhd. stat, st. F., Ort, Stelle, Stätte; nhd. Statt, F., »Statt«, Ort, Stelle, DW 17, 953; W: vgl. germ. *staþō-, *staþōn, *staþa-, *staþan, sw. M. (n), Gestell; got. *sta-þ-a (2), sw. M. (n), Ständer;
W.: s. germ. *staþa-, *staþam, st. N. (a), Gestade; ae. stæ-þ, st. M. (a), st. N. (a), Gestade, Ufer;
W.: s. germ. *staþa-, staþam, st. N. (a), Gestade, Ufer; ahd. stad 49 und häufiger, st. M. (a, i), Ufer, Gestade, Küste; nhd. Stad, Stade, Staden, M., N., Küste, Ufer, Hafen (M.) (1), DW 17, 415;
W.: s. germ. *staþa-, *staþaz, st. M. (a), Gestade, Ufer; got. sta-þ-a* (1) 3, krimgot. statz, st. M. (a), Ufer, Gestade;
W.: s. germ. *staþa-, *staþaz, st. M. (a), Stätte; got. sta-þ-s (1) 34, st. M. (i), Stätte, Ort, Gegend, Platz (M.) (1), Raum (, Lehmann S137);
W.: s. germ. *staþa-, staþaz, st. M. (a), Gestade, Ufer; as. sta-th* 12, st. M. (a), Gestade;
W.: s. germ. *staþō-, *staþōn, *staþa-, *staþan, sw. M. (n), Gestell; an. sta-ð-i, sw. M. (n), Heustapel in der Scheune;
W.: s. germ. *staþja-, *staþjam, st. N. (a), Gestade; afries. ste-d (1) 1, ste-th, Sb., Gestade;
W.: s. germ. *staþja-, *staþjam, st. N. (a), Gestade; ahd. stedi (1) 8, st. N. (ja), Ufer, Gestade, Stelle;
W.: s. germ. *staþjō-, *staþjōn, *staþja-, *staþjan, sw. M. (n), Amboss; an. ste-ð-i, sw. M. (n), Amboss, Münze;
W.: s. germ. *staþwō, st. F. (ō), Gestade; an. stō-ð (1), st. F. (wō), Standort, Ruheplatz;
W.: vgl. germ. *staþwōn, sw. V., stehen machen, zum Stehen bringen; an. stǫ-ð-v-a, sw. V. (2), zum Stehen bringen, stehen machen;
W.: vgl. germ. *staþala-, *staþalaz, st. M. (a), Gestell; an. stǫ-ð-ul-l, st. M. (a), Melkplatz für Kühe;
W.: vgl. germ. *staþala-, *staþalaz, st. M. (a), Gestell; an. stā-l (2), st. N. (a), Getreideschober, Stevenbalken, Satz eines Gedichtes;
W.: vgl. germ. *staþala-, *staþalaz, st. M. (a), Gestell; ae. sta-þol, sta-þul, st. M. (a), Grund, Stütze, Unterlage;
W.: vgl. germ. *staþala-, *staþalaz, st. M. (a), Gestell; germ. *staþula-, *staþulaz, st. M. (a), Gestell, Stehen, Stadel; afries. sta-thul 1 und häufiger?, st. M. (a), Fuß, Basis;
W.: vgl. germ. *staþala-, *staþalaz, st. M. (a), Gestell; as. sta-th-al* 1, st. M. (a), Stellung, Stätte;
W.: vgl. germ. *staþala-, *staþalaz, st. M. (a), Gestell; ahd. stadal 12, st. M. (a), Stehen, Stellung, Stand, Stadel; mhd. stadel, st. M., Scheune, Herberge; nhd. Stadel, M., Stadel, Vorratsraum für die verschiedenartigsten Dinge, DW 17, 416;
W.: vgl. germ. *staga-, *stagam, st. N. (a), Stag, Tau (N.); an. sta-g, st. N. (a), Stag, Tau (N.);
W.: vgl. germ. *staga-, *stagam, st. N. (a), Stag, Tau (N.); ae. stæ-g, st. N. (a), Stag, Tau (N.);
W.: vgl. germ. *stagila-, *stagilaz, st. M. (a), Pfahl; an. sta-g-l, st. M. (a), Rad zum Hinrichten;
W.: vgl. germ. bistapjan, st. V., betreten (V.); vgl. afries. bi-ste-p-p-a 1 und häufiger?, st. V. (6), betreten (V.);
W.: vgl. germ. *stōpō-, *stōpōn, *stōpa-, *stōpan, Sb., Stufe, Spur; afries. stō-p-e 1 und häufiger?, stō-p-a, F., Beisteuer;
W.: vgl. germ. *stōpō-, *stōpōn, *stōpa-, *stōpan, Sb., Stufe, Spur; as. stō-p-o* 1, sw. M. (n), Tritt, Spur;
W.: vgl. germ. *stōpala, Sb., Stufe, Spur; ae. stō-p-el, st. M. (a?), Fußspur;
W.: vgl. germ. *stōpala, Sb., Stufe, Spur; ahd. stuofa* 2, st. F. (ō), Stufe, Treppe; mhd. stuofe, sw. (?) F., Stufe, Grad; nhd. Stufe, F., Stufe, DW 20, 292;
W.: vgl. germ. *stōra-, *stōraz, *stōrja-, *stōrjaz, Adj., groß, stark; an. stō-r-r, Adj., groß, stark;
W.: vgl. germ. *stōra-, *stōraz, *stōrja-, *stōrjaz, Adj., groß, stark; ae. stō-r (2), Adj., stark, groß, gewaltig;
W.: vgl. germ. *stōra-, *stōraz, *stōrja-, *stōrjaz, Adj., groß, stark; afries. stō-r 30, Adj., groß, viel;
W.: vgl. germ. *stōra-, *stōraz, *stōrja-, *stōrjaz, Adj., groß, stark; as. stō-r-i* 2, Adj., berühmt;
W.: vgl. germ. *stōra-, *stōraz, *stōrja-, *stōrjaz, Adj., groß, stark; ahd. stiuri* 25, Adj., groß, stark, stattlich, bedeutend, ausgezeichnet, erhaben;
W.: vgl. germ. *stōrjan, sw. V., vergrößern, verstärken; an. stœ-r-a, sw. V. (1), vergrößern, vermehren;
W.: vgl. germ. *stōrjan, sw. V., vergrößern, verstärken; afries. stê-r-a 1 und häufiger?, sw. V. (1), zerstören;
W.: vgl. germ. *stūra-, *stūraz, Adj., steif, stark; ahd. stūr* 1, Adj., stark, groß; nhd. stur, Adj., stur, starr, steif, stattlich, DW 20, 572;
W.: vgl. germ. *steurō, st. F. (ō), Pfahl, Stütze; ae. stéo-r (2), stȳ-r, st. F. (jō), st. N. (a), Steuer (N.), Steuerruder, Richtung;
W.: vgl. germ. *stuttjan, sw. V. stutzen?; ae. sto-t-t, st. M. (a), schlechtes Pferd;
W.: vgl. germ. *stuttjan, sw. V., stutzen?; ahd. irstuzzen* 1, sw. V. (1a), stürzen, ins Unglück stürzen; nhd. (ält.) erstutzen, sw. V., stutzen, stutzig werden, DW 3, 1024;
W.: vgl. germ. *stuttjan, sw. V., stutzen?; ahd. stuzzunga* 1, st. F. (ō), Stütze; nhd. (ält.) Stützung, F., Stützung, Unterstützung, DW 20, 806;
W.: vgl. germ. *stuþō, st. F. (ō), Unterstützung; ae. stu-d-u, stu-þ-u, F. (kons.), Säule (F.) (1), Pfeiler, Pfosten;
W.: vgl. germ. *stuþila-, *stuþilaz, st. M. (a), Stütze, Pfosten; an. stu-ð-il-l, st. M. (a), Stütze, Stollen;
W.: vgl. germ. *stuþila-, *stuþilaz, st. M. (a), Stütze, Pfosten; as. *stu-thli?, st. N. (ja), Reihe;
W.: vgl. germ. *stuþila-, *stuþilaz, st. M. (a), Stütze, Pfosten; ahd. *stuodal?, st. M. (a)?, st. N. (a);
W.: vgl. germ. *stuþila-, *stuþilaz, st. M. (a), Stütze, Pfosten; ahd. manastuodal* 2, manastuodil*, manstuodal*, st. M. (a?), Elle;
W.: vgl. germ. *stuþila-, *stuþilaz, st. M. (a), Stütze, Pfosten; ahd. turistuodal* 21, turistudil*, st. N. (a), Türpfosten, Schwelle; mhd. türestuodel, türestudel, st. N., st. F., Türpfosten; vgl. nhd. (ält.) Türstudel, M., Türpfosten, DW 21, 478;
W.: s. germ. *steurjan, sw. V., steuern, festsetzen; got. stiu-r-jan 2, sw. V. (1), aufstellen, geltend machen, feststellen;
W.: s. germ. *steurjan, sw. V., steuern, festsetzen; an. stȳ-r-a, sw. V. (1), steuern, regieren, besitzen;
W.: s. germ. *steurjan, sw. V., steuern, festsetzen; ae. stíe-r-an, stī-r-an, stȳ-r-an, stío-r-an, stē-r-an, stéo-r-an, sw. V. (1), steuern, lenken, führen;
W.: s. germ. *steurjan, sw. V., steuern, festsetzen; afries. stiō-r-a 5, stiū-r-a, sw. V. (1), steuern, wehren, hindern;
W.: s. germ. *steurjan, sw. V., steuern, festsetzen; vgl. afries. stiā-r-n-e 4, stiō-r-n-e, F., Steuerruder;
W.: s. germ. *steurjan, sw. V., steuern, festsetzen; vgl. afries. stiū-r-e 1, st. F. (ō), Steuerruder;
W.: s. germ. *steurjan, sw. V., steuern, festsetzen; vgl. as. *stio-r?, st. N. (a?), Steuer (N.);
W.: s. germ. *steurjan, sw. V., steuern, stützen; ahd. stiuren* 35, sw. V. (1a), lenken, leiten, steuern; mhd. stiuren, sw. V., schützen, lenken; nhd. steuern, sw. V., steuern, stützen, helfen, DW 18, 2639;
W.: s. germ. *stūrēn, *stūrǣn, sw. V., murren; an. stū-r-a (2), sw. V. (3), betrübt sein (V.), murren;
W.: s. germ. *stūrō-, *stūrōn, sw. F. (n), Trauer, Unfrieden; an. stū-r-a (1), sw. F. (n), Trauer, Kummer, Unfrieden;
W.: s. germ. *staura-, *stauraz, st. M. (a), Pfahl, Stütze; an. stau-r-r, st. M. (a), Stange;
W.: s. germ. *steura-, *steuraz, st. M. (a), Stier; got. stiu-r* (1) 4, st. M. (a), Stierkalb;
W.: s. germ. *steura-, *steuraz, st. M. (a), Stier; an. þjō-r-r, st. M. (a), Stier;
W.: s. germ. *steura-, *steuraz, st. M. (a), Stier; ae. stéo-r (1), st. M. (a), Stier;
W.: s. germ. *steura-, *steuraz, st. M. (a), Stier; vgl. ae. stie-r-c, st. N. (a), Kalb, Sterke?;
W.: s. germ. *steura-, *steuraz, st. M. (a), Stier; anfrk. stie-r* 1, st. M. (a), Stier;
W.: s. germ. *steura-, *steuraz, st. M. (a), Stier; ahd. stior 17, st. M. (a), Stier, Jungstier, Ochse; mhd. stier, st. M., Stier; nhd. Stier, M., Stier, männliches Rind, DW 18, 2845;
W.: s. germ. *steurja-, steurjaz, Adj., groß, erhaben, vornehm; ahd. stiuri* 25, Adj., groß, stark, stattlich, bedeutend;
W.: s. germ. *stabjān, sw. V., steif sein (V.), hindern; ahd. stabēn* 6, sw. V. (3), erstarrt sein (V.), steif sein (V.), steif werden; mhd. staben, sw. V., starr werden, steif werden; nhd. (ält.) staben, sw. V., steif sein (V.), starr sein (V.), DW 17, 362;
W.: vgl. germ. *staba-, *stabaz, st. M. (a), Stag; germ. *stabi-, *stabiz, st. M. (i), Stab; an. sta-f-r, st. M. (a?, i?), Stab, Stock, Pfeiler, Formular;
W.: vgl. germ. *staba-, *stabaz, st. M. (a), Stab; ae. stæ-f, st. M. (a), Stab, Stock, Buchstabe, Schrift;
W.: vgl. germ. *staba-, *stabaz, st. M. (a), Stab; germ. *stabi-, *stabiz, st. M. (i), Stab; afries. *sta-f, st. M. (a?, i?), Stab;
W.: vgl. germ. *staba-, *stabaz, st. M. (a), Stab; germ. *stabi-, *stabiz, st. M. (i), Stab; anfrk. *sta-f?, st. M. (a), Stab;
W.: vgl. germ. *staba-, *stabaz, st. M. (a), Stab; germ. *stabi-, *stabiz, st. M. (i), Stab; as. sta-f* 4, st. M. (a), Stab;
W.: vgl. germ. *staba-, *stabaz, st. M. (a), Stab; germ. *stabi-, *stabiz, st. M. (i), Stab; ahd. stab (1) 31, st. M. (a?, i?), Stab, Stock, Keule; mhd. stap, st. M., Stab, Stock; nhd. Stab, M., Stab, DW 17, 328;
W.: vgl. germ. *stabja-, *stabjam, st. N. (a), bestimmte Zeit; an. ste-f, st. N. (a), Frist, Kehrreim;
W.: vgl. germ. *stabi-, *stabiz, st. M. (i), Stab; got. *sta-f-s 3, st. M. (i), Element, Stab, Buchstabe (, Lehmann S128);
W.: vgl. germ. *stabara-, *stabaraz?, st. M. (a), Pfahl; ae. *stæ-f-er, Sb., Pfahl;
W.: vgl. germ. *stabnjō-, *stabnjōn, sw. F. (n), bestimmte Zeit; an. stef-n-a (2), sw. F. (n), Termin, Versammlung;
W.: vgl. germ. *stabnjō-, *stabnjōn, sw. F. (n), bestimmte Zeit; ae. stė-f-n (2), stė-m-n (2), M., Botschaft, Aufforderung, Periode;
W.: s. germ. *stōla-, *stōlaz, st. M. (a), Stuhl, Thron; got. stō-l-s 4, krimgot. stul, st. M. (a), Stuhl, Thron (, Lehmann S152);
W.: s. germ. *stōla-, *stōlaz, st. M. (a), Stuhl, Thron; an. stō-l-l (1), st. M. (a), Stuhl, Thron;
W.: s. germ. *stōla-, *stōlaz, st. M. (a), Stuhl, Thron; ae. stō-l (1), st. M. (a), Stuhl, Sitz, Thron;
W.: s. germ. *stōla-, *stōlaz, st. M. (a), Stuhl, Thron; afries. stō-l 18, st. M. (a), Stuhl, Gericht (N.) (1), Bischofsstuhl;
W.: s. germ. *stōla-, *stōlaz, st. M. (a), Stuhl, Thron; as. stō-l 3, st. M. (a), Stuhl, Thron;
W.: s. germ. *stōla-, *stōlaz, st. M. (a), Stuhl; ahd. stuol 93, st. M. (a), Stuhl, Sitz, Thron, Bank (F.) (1); mhd. stuol, st. M., Stuhl, Sitz; nhd. Stuhl, M., Stuhl, Sitz, Thron, DW 20, 322;
W.: vgl. germ. *faldistōla-, *faldistōlaz, st. M. (a), Faltstuhl; ae. feal-d-e-stō-l, fiel-d-e-stō-l, st. M. (a), Faltstuhl, Klappstuhl;
W.: vgl. germ. *faldistōla-, *faldistōlaz, st. M. (a), Faltstuhl; ahd. faldistuol* 6, st. M. (a), Faltstuhl; nhd. Faltstuhl, M., Faltstuhl, DW 3, 1302;
W.: vgl. germ. *stōwjan, sw. V., stauen; got. stō-jan, sw. V. (1), richten, beurteilen;
W.: vgl. germ. *stōwjan, sw. V., stauen; ae. stō-w-ian, sw. V. (1?), zurückhalten;
W.: vgl. germ. *stōwjan, sw. V., stauen; ahd. stouwen* 8, sw. V. (1b), »stauen«, anklagen, sich beklagen; mhd. stouwen, sw. V., anklagen, schelten; nhd. stauen, sw. V., stauen, fließendes Wasser hemmen, Waren fest schichten, DW 17, 1161;
W.: vgl. germ. *stōwjan, sw. V., stauen; ahd. stuoen* 3, sw. V. (1a), büßen, Strafe leiden;
W.: vgl. germ. *stōwōn, sw. V., stauen; anfrk. *stou-w-on?, sw. V. (2), schelten;
W.: vgl. germ. *stōwōn, sw. V., stauen; ahd. stouwōn* 16, sw. V. (2), anklagen, tadeln, angreifen; s. nhd. stauen, sw. V., stauen, fließendes Wasser hemmen, Waren fest schichten, DW 17, 1161;
W.: vgl. germ. *stōwō, st. F. (ō), Stelle, Stätte, Stau; an. -stō, st. F. (ō), Stelle;
W.: vgl. germ. *stōwō, st. F. (ō), Stelle, Stätte, Stau; ae. stō-w, st. F. (wō), Ort, Platz (M.) (1), Stelle, Lage;
W.: vgl. germ. *stōwō, st. F. (ō), Stelle, Stätte, Stau; afries. stō 3, st. F. (wō), Stelle;
W.: vgl. germ. *stahala-, *stahalam, *stahla-, *stahlam, st. N. (a), Stahl; an. stā-l (1), st. N. (a), Stahl, Waffe;
W.: vgl. germ. *stahala-, *stahalam, *stahla-, *stahlam, st. N. (a), Stahl; ae. stíe-l-e, st. N. (a), Stahl;
W.: vgl. germ. *stahala-, *stahalam, *stahla-, *stahlam, st. N. (a), Stahl; afries. stē-l-en 1, Adj., stählern;
W.: vgl. germ. *stahala-, *stahalam, *stahla-, *stahlam, st. N. (a), Stahl; ahd. stahal 16, stāl, st. M. (a?), Stahl; mhd. stahel, st. N., st. M., Stahl; nhd. Stahl, M., Stahl, gehärtetes Eisen, DW 17, 540;
W.: vgl. germ. *stōda-, *stōdam, st. N. (a), Pferdeherde, Gestüt; germ. *stōdō (1), st. F. (ō), Pferdeherde, Gestüt; as. stō-d* 2, st. F. (i), Gestüt;
W.: vgl. germ. *stōda-, *stōdam, st. N. (a), Pferdeherde, Gestüt; ahd. stuot 33, st. F. (i), Pferdeherde, Gestüt; mhd. stuot, st. F., Gestüt, Herde von Zuchtpferden; vgl. nhd. Stute, F., Stute, weibliches Pferd, DW 20, 727;
W.: vgl. germ. *stōdō (1), st. F. (ō), Pferdeherde, Gestüt; an. stō-ð (2), st. F. (ō), Stutenherde;
W.: vgl. germ. *stōdō (1), st. F. (ō), Pferdeherde, Gestüt; ae. stō-d (2), st. F. (ō), Gestüt;
W.: vgl. germ. *stōdō (2), st. F. (ō), Säule (F.) (1), Pfeiler; an. sto-ð, st. F. (ō), Stütze, Säule (F.) (1), Pfeiler;
W.: vgl. germ. *stōdō (2), st. F. (ō), Säule (F.) (1), Pfeiler; ae. sto-d, M., st. F. (ō), Pfosten;
W.: vgl. germ. *stōdō (2), st. F. (ō), Säule (F.) (1), Pfeiler; afries. stō-d 1 und häufiger?, st. F. (ō), Stelle;
W.: vgl. germ. *stōdja-, *stōdjaz, Adj., fest?; ahd. urstuodali* 1, Adj., scharfsinnig, geschickt;
W.: vgl. germ. *stōmja-, *stōmjaz?, Adj., sanft, ruhig; ahd. *stuomi?, Adj., ruhig;
W.: vgl. germ. *stōmja-, *stōmjaz?, Adj., sanft, ruhig; ahd. ungistuomi 15, Adj., ungestüm, wild, übermütig; mhd. ungestüeme, Adj., ungestüm, stürmisch; nhd. ungestüm, Adj., Adv., ungestüm, DW 24, 877.


*stādʰo-, idg., Sb.: nhd. Stand; ne. standing (N.);
RB.: Pokorny 1004; Hw.: s. *stā-; E.: s. *stā-;
W.: germ. *stōdō (2), st. F. (ō), Säule (F.) (1), Pfeiler; an. sto-ð, st. F. (ō), Stütze, Säule (F.) (1), Pfeiler;
W.: germ. *stōdō (2), st. F. (ō), Säule (F.) (1), Pfeiler; ae. sto-d, M., st. F. (ō), Pfosten;
W.: germ. *stōdō (2), st. F. (ō), Säule (F.) (1), Pfeiler; afries. stō-d 1 und häufiger?, st. F. (ō), Stelle;
W.: germ. *stada-, *stadaz, st. M. (a), Stehen, Statt, Stätte; an. sta-ð-r (1), st. M. (a), Stehen, Stätte, Ort;
W.: germ. *stadō, st. F. (ō), Gelegenheit, Stätte, Statt; afries. ste-d-e 29, ste-d (2), sti-d-i, st. F. (ō), Statt, Stätte, Hausstätte, Hausgrundstück, Stadt, rechtliches Hilfsmittel;
W.: germ. *stadō, st. F. (ō), Gelegenheit, Stätte, Statt; afries. sta-th-e 10 und häufiger?, sta-th-a, st. F. (ō), Stätte, Wohnstätte;
W.: germ. *stadō, st. F. (ō), Gelegenheit, Stätte, Statt; as. sta-da 5, st. F. (ō), Platz, Stätte, Gelegenheit;
W.: germ. *stadō, st. F. (ō), Gelegenheit, Stätte, Statt; ahd. stata 42, st. F. (ō), Zustand, Bestand, Gelegenheit; mhd. state, st. F., Möglichkeit;
W.: germ. *stadi-, *stadiz, st. F. (i), Stehen, Stätte, Statt; ae. stė-d-e (1), st. M. (i), Stätte, Statt, Platz (M.) (1), Ort;
W.: germ. *stadi-, *stadiz, st. F. (i), Stehen, Statt, Stätte; anfrk. sta-d* 4, st. F. (i), Stätte, Ort, Stelle;
W.: germ. *stadi-, *stadiz, st. F. (i), Stehen, Statt, Stätte; as. stė-d-i 13, sta-d-i*, sti-d-i*, st. F. (i), Stätte, Ort;
W.: germ. *stadi-, *stadiz, st. F. (i), Stehen, Statt, Stätte; ahd. stat 274, st. F. (i), Stätte, Stelle, Ort, Stadt; mhd. stat, st. F., Ort, Stelle, Stätte; nhd. Statt, F., »Statt«, Ort, Stelle, DW 17, 953.


*stag-, idg., V.: nhd. sickern, tröpfeln, rinnen; ne. trickle (V.);
RB.: Pokorny 1001 (1744/216), gr., ital., kelt.;
W.: gr. στάζειν (στὗζειν), V., tröpfeln; s. gr. στακτή (staktḗ), F., Myrrhensaft, Myrrhenöl; lat. stacta, F., Myrrhensaft, Myrrhenöl;
W.: s. gr. σταγών (stagōn), F., Tropfen (N.), Tränen (N.);
W.: s. gr. στακτός (staktós), Adj., tröpfelnd, tropfenweise;
W.: s. lat. stāgnum (1), N., stehendes Gewässer, See (M.), Teich, Pfuhl, Tümpel;
W.: ? s. lat. stāgnum (2), N., Zinn, Werk, Werkblei.


*stah₂-, idg., V.: Vw.: s. *stā-.


*stāi-, *tāi-, idg., V.: nhd. hehlen, stehlen; ne. do (V.) something secretly, steal (V.);
RB.: Pokorny 1010 (1745/217), ind., iran., gr., kelt., slaw., heth.; Hw.: s. *tāi̯us, *tātis;
W.: gr. τητᾶν (tētan), V., um etwas bringen, berauben;
W.: s. gr. τηΰσιος (tēýsios), Adj., vergeblich, unnütz.


*stāi-, *stī̆-, idg., V.: nhd. stehen, stellen; ne. stand (V.);
RB.: Pokorny 1004; Hw.: s. *stā-.


*stāi-, *stī̆-, *sti̯ā-, idg., V.: nhd. verdichten, drängen, stopfen, gerinnen, stocken; ne. condense;
RB.: Pokorny 1010 (1746/218), ind., iran., gr., ital., germ., balt., slaw.; Hw.: s. *stī̆i̯ā, *stīmo-, *stī̆ro-, *stē̆ibʰ-, *steu̯ə-;
W.: s. gr. στία (stía), F., Steinchen;
W.: s. gr. στῖον (stion), N., Steinchen;
W.: s. gr. στίλη (stílē), F., Tropfen;
W.: s. lat. stīpāre, V., zusammenpressen, zusammenhäufen, vollstopfen; s. lat. stipula, F., Halm, Strohhalm; vgl. mlat. stupula, F., Stoppel; germ. *stuppila, F., Stoppel; ahd. stupfila* 4, stupfala*, st. F. (ō), Stoppel; mhd. stupfel, st. F., sw. F., Stoppel; nhd. (dial.) Stupfel, F., Stoppel, DW 20, 554;
W.: s. lat. stīria, F., gefrorener Tropfen, Eiszapfen;
W.: ? s. lat. stips, F., Beitrag an Geld, Gabe, Spende, Gebühr, Almosen;
W.: s. germ. *staina-, *stainaz, st. M. (a), Stein; got. stai-n-s 34, st. M. (a), Stein, Fels (, Lehmann S130);
W.: s. germ. *staina-, *stainaz, st. M. (a), Stein; an. stei-n-n, st. M. (a), Stein, Edelstein, Steinhaus, Farbe;
W.: s. germ. *staina-, *stainaz, st. M. (a), Stein; ae. stā-n, st. M. (a), Stein, Fels;
W.: s. germ. *staina-, *stainaz, st. M. (a), Stein; afries. stê-n 11, st. M. (a), Stein;
W.: s. germ. *staina-, *stainaz, st. M. (a), Stein; anfrk. stei-n* 2, stē-n*, st. M. (a), Stein;
W.: s. germ. *staina-, *stainaz, st. M. (a), Stein; as. stê-n 33, st. M. (a), Stein, Fels;
W.: s. germ. *staina-, *stainaz, st. M. (a), Stein; ahd. stein 188, st. M. (a), Stein, Fels, Steinblock; mhd. stein, st. M., Fels, Felshöhle, Stein; nhd. Stein, M., Stein, Fels, DW 18, 1965;
W.: vgl. germ. *stainaga-, *stainagaz, Adj., steinig; got. stai-n-ah-s* 2, Adj. (a), steinig;
W.: vgl. germ. *stainaga-, *stainagaz, Adj., steinig; ae. stǣ-n-ig, stā-n-ig, Adj., steinig;
W.: vgl. germ. *stainaga-, *stainagaz, Adj., steinig; ae. stǣ-n-iht (1), stā-n-iht, Adj., steinig, felsig;
W.: vgl. germ. *stainaga-, *stainagaz, Adj., steinig; ahd. steinag* 5, steinīg*, Adj., steinig, felsig; mhd. steinec, Adj., steinig; s. nhd. steinig, Adj., steinig, voller Steine, mit Steinen bedeckt, DW 18, 2101;
W.: s. germ. *steifa-, *steifaz, *stīfa-, *stīfaz, Adj., steif; ae. stī-f, Adj., steif;
W.: s. germ. *steifa-, *steifaz, *stīfa-, *stīfaz, Adj., steif; afries. stê-f 2, Adj., steif;
W.: s. germ. *steifa-, *steifaz, *stīfa-, *stīfaz, Adj., steif; afries. stī-f 1 und häufiger?, Adj., entschlossen;
W.: s. germ. *steifēn, *steifǣn, sw. V., steif werden; ae. stī-f-ian, sw. V. (2), steif werden, steif sein (V.);
W.: s. germ. *steifēn, *steifǣn, sw. V., steif werden; afries. stī-v-ia 3, sw. V. (2), steif sein (V.), steif werden;
W.: s. germ. *stīrēn, *stīrǣn, sw. V., stieren; an. stī-r-a, sw. V. (3), stieren;
W.: vgl. germ. *stijō-, *stijōn, sw. F. (n), Gedränge, Pferch, Stall; an. stī-a (1), sw. F. (n), Gehege;
W.: vgl. germ. *stijō-, *stijōn, sw. F. (n), Gedränge, Pferch, Stall; ae. sti-g, N., Stall, Hürde, Halle;
W.: vgl. germ. *stijō-, *stijōn, sw. F. (n), Gedränge, Pferch, Stall; as. stīga (1) 1, st. F. (ō), »Steige« (F.) (3), Schweinestall;
W.: vgl. germ. *stijō-, *stijōn, sw. F. (n), Gedränge, Pferch, Stall; ahd. stīga (2) 14, stīa, st. F. (ō), Stall, Pferch, Hürde; mhd. stīge, stīc, st. F., sw. F., Verschlag, Stall für Kleinvieh; nhd. (ält.-dial.) Steige, F., »Steige« (F.) (3), Pferch, Verschlag, DW 18, 1871.


*stāk-, *stek-, idg., V., Adj., Sb.: nhd. stehen, stellen, stehend, Ständer, Pfahl; ne. stand (V.);
RB.: Pokorny 1011 (1747/219), ind., iran., ital., germ., balt.; Hw.: s. *stoklo-, *stā-; E.: s. *stā-;
W.: s. germ. *stahala-, *stahalam, *stahla-, *stahlam, st. N. (a), Stahl; an. stā-l (1), st. N. (a), Stahl, Waffe;
W.: s. germ. *stahala-, *stahalam, *stahla-, *stahlam, st. N. (a), Stahl; ae. stíe-l-e, st. N. (a), Stahl;
W.: s. germ. *stahala-, *stahalam, *stahla-, *stahlam, st. N. (a), Stahl; afries. stē-l-en 1, Adj., stählern;
W.: s. germ. *stahala-, *stahalam, *stahla-, *stahlam, st. N. (a), Stahl; ahd. stahal 16, stāl, st. M. (a?), Stahl; mhd. stahel, st. N., st. M., Stahl; nhd. Stahl, M., Stahl, gehärtetes Eisen, DW 17, 540;
W.: s. germ. *staga-, *stagam, st. N. (a), Stag, Tau (N.); an. sta-g, st. N. (a), Stag, Tau (N.);
W.: s. germ. *staga-, *stagam, st. N. (a), Stag, Tau (N.); an. sta-g, st. N. (a), Stag, Tau (N.);
W.: s. germ. *staga-, *stagam, st. N. (a), Stag, Tau (N.); ae. stæ-g, st. N. (a), Stag, Tau (N.);
W.: vgl. germ. *stagila-, *stagilaz, st. M. (a), Pfahl; an. sta-g-l, st. M. (a), Rad zum Hinrichten.


*stālo-, idg., Sb.: nhd. Gestell; ne. frame (N.);
RB.: Pokorny 1004; Hw.: s. *stā-; E.: s. *stā-;
W.: germ. *stōla-, *stōlaz, st. M. (a), Stuhl, Thron; got. stō-l-s 4, krimgot. stul, st. M. (a), Stuhl, Thron;
W.: germ. *stōla-, *stōlaz, st. M. (a), Stuhl, Thron; an. stō-l-l (1), st. M. (a), Stuhl, Thron;
W.: germ. *stōla-, *stōlaz, st. M. (a), Stuhl, Thron; ae. stō-l (1), st. M. (a), Stuhl, Sitz, Thron;
W.: germ. *stōla-, *stōlaz, st. M. (a), Stuhl, Thron; afries. stō-l 18, st. M. (a), Stuhl, Gericht (N.) (1), Bischofsstuhl;
W.: germ. *stōla-, *stōlaz, st. M. (a), Stuhl, Thron; as. stō-l 3, st. M. (a), Stuhl, Thron;
W.: germ. *stōla-, *stōlaz, st. M. (a), Stuhl, Thron; ahd. stuol 93, st. M. (a), Stuhl, Sitz, Thron; mhd. stuol, st. M., Stuhl, Sitz; nhd. Stuhl, M., Stuhl, Sitz, Thron, DW 20, 322;
W.: vgl. germ. *faldistōla-, *faldistōlaz, st. M. (a), Faltstuhl; ae. feal-d-e-stō-l, fiel-d-e-stō-l, st. M. (a), Faltstuhl, Klappstuhl;
W.: vgl. germ. *faldistōla-, *faldistōlaz, st. M. (a), Faltstuhl; ahd. faldistuol* 6, st. M. (a), Faltstuhl; nhd. Faltstuhl, M., Faltstuhl, DW 3, 1302.


*stāmen-, idg., Sb.: nhd. Standort, Statur; ne. stand (N.);
RB.: Pokorny 1004; Hw.: s. *stā-; E.: s. *stā-.


*stāno-, idg., Sb.: nhd. Standort, Statur; ne. stand (N.);
RB.: Pokorny 1004; Hw.: s. *stā-; E.: s. *stā-.


*stāro-, idg., Adj.: nhd. groß; ne. big (Adj.);
RB.: Pokorny 1004; Hw.: s. *stā-; E.: s. *stā-;
W.: germ. *stōra-, *stōraz, *stōrja-, *stōrjaz, Adj., groß, stark; an. stō-r-r, Adj., groß, stark;
W.: germ. *stōra-, *stōraz, *stōrja-, *stōrjaz, Adj., groß, stark; ae. stō-r (2), Adj., stark, groß, gewaltig;
W.: germ. *stōra-, *stōraz, *stōrja-, *stōrjaz, Adj., groß, stark; afries. stō-r 30, Adj., groß, viel;
W.: germ. *stōra-, *stōraz, *stōrja-, *stōrjaz, Adj., groß, stark, gewichtig; as. stō-r-i* 2, Adj., berühmt;
W.: germ. *stōra-, *stōraz, *stōrja-, *stōrjaz, Adj., groß, stark; ahd. stiuri* 25, Adj., groß, stark, stattlich, bedeutend, ausgezeichnet, erhaben;
W.: s. germ. *stōrjan, sw. V., vergrößern, verstärken; an. stœ-r-a, sw. V. (1), vergrößern, vermehren;
W.: s. germ. *stōrjan, sw. V., vergrößern, verstärken; afries. stê-r-a 1 und häufiger?, sw. V. (1), zerstören;
W.: germ. *steurja-, steurjaz, Adj., groß, erhaben, vornehm; ahd. stiuri* 25, Adj., groß, stark, stattlich, bedeutend, ausgezeichnet, erhaben.


*stāter-, idg., M.: nhd. Lenker, Steher; ne. guide (M. bzw. F.);
RB.: Pokorny 1004; Hw.: s. *stā-; E.: s. *stā-.


*stāti-, idg., Sb.: nhd. Stehen; ne. standing (N.);
RB.: Pokorny 1004; Hw.: s. *stā-; E.: s. *stā-.


*stātlo-, *stətlo-, idg., Sb.: nhd. Stand; ne. stand (N.);
RB.: Pokorny 1004; Hw.: s. *stā-; E.: s. *stā-.


*stāto-, *stəto-, idg., Sb.: nhd. Stehen; ne. standing (N.);
RB.: Pokorny 1004; Hw.: s. *stā-; E.: s. *stā-;
W.: germ. *stōda-, *stōdam, st. N. (a), Pferdeherde, Gestüt; germ. *stōdō (1), st. F. (ō), Pferdeherde, Gestüt; as. stō-d* 2, st. F. (i), Gestüt;
W.: germ. *stōda-, *stōdam, st. N. (a), Pferdeherde, Gestüt; ahd. stuot 33, st. F. (i), Pferdeherde, Gestüt; mhd. stuot, st. F., Gestüt, Herde von Zuchtpferden; vgl. nhd. Stute, F., Stute, weibliches Pferd, DW 20, 727;
W.: germ. *stōdō (1), st. F. (ō), Pferdeherde, Gestüt; an. stō-ð (2), st. F. (ō), Stutenherde;
W.: germ. *stōdō (1), st. F. (ō), Pferdeherde, Gestüt; ae. stō-d (2), st. F. (ō), Gestüt.


*stātu-, idg., Sb.: nhd. Stehen; ne. standing (N.);
RB.: Pokorny 1004; Hw.: s. *stā-; E.: s. *stā-.


*stāu-, *stū̆-, idg., V.: nhd. stehen, stellen; ne. stand (V.);
RB.: Pokorny 1004; Hw.: s. *stā-; E.: s. *stā-;
W.: s. germ. *stōdjan, sw. V., stehen machen; an. stœ-ð-a, sw. V. (1), zum Stehen bringen, bestätigen;
W.: s. germ. *stōdjan, sw. V., stehen machen; ahd. urstōdalī* 1, st. F. (ī), Auferstehung;
W.: s. germ. *stōwjan, sw. V., stauen; got. stō-jan, sw. V. (1), richten, beurteilen (, Lehmann S151);
W.: s. germ. *stōwjan, sw. V., stauen; ae. stō-w-ian, sw. V. (1?), zurückhalten;
W.: s. germ. *stōwjan, sw. V., stauen; ahd. stuoen* 3, sw. V. (1a), büßen, Strafe leiden;
W.: s. germ. *stōwjan, sw. V., stauen; ahd. stouwen* 8, sw. V. (1b), »stauen«, anklagen, sich beklagen; mhd. stouwen, sw. V., anklagen, schelten; nhd. stauen, sw. V., stauen, fließendes Wasser hemmen, Waren fest schichten, DW 17, 1161;
W.: s. germ. *stōwōn, sw. V., stauen; anfrk. *stou-w-on?, sw. V. (2), schelten;
W.: s. germ. *stōwōn, sw. V., stauen; ahd. stouwōn* 16, sw. V. (2), anklagen, tadeln, angreifen; s. nhd. stauen, sw. V., stauen, fließendes Wasser hemmen, Waren fest schichten, DW 17, 1161;
W.: germ. *stōla-, *stōlaz, st. M. (a), Stuhl, Thron; got. stō-l-s 4, krimgot. stul, st. M. (a), Stuhl, Thron;
W.: germ. *stōla-, *stōlaz, st. M. (a), Stuhl, Thron; an. stō-l-l (1), st. M. (a), Stuhl, Thron;
W.: germ. *stōla-, *stōlaz, st. M. (a), Stuhl, Thron; ae. stō-l (1), st. M. (a), Stuhl, Sitz, Thron;
W.: germ. *stōla-, *stōlaz, st. M. (a), Stuhl, Thron; afries. stō-l 18, st. M. (a), Stuhl, Gericht (N.) (1), Bischofsstuhl;
W.: germ. *stōla-, *stōlaz, st. M. (a), Stuhl, Thron; as. stō-l 3, st. M. (a), Stuhl, Thron;
W.: germ. *stōla-, *stōlaz, st. M. (a), Stuhl; ahd. stuol 93, st. M. (a), Stuhl, Sitz, Thron, Bank (F.) (1); mhd. stuol, st. M., Stuhl, Sitz; nhd. Stuhl, M., Stuhl, Sitz, Thron, DW 20, 322;
W.: vgl. germ. *faldistōla-, *faldistōlaz, st. M. (a), Faltstuhl; ae. feal-d-e-stō-l, fiel-d-e-stō-l, st. M. (a), Faltstuhl, Klappstuhl;
W.: vgl. germ. *faldistōla-, *faldistōlaz, st. M. (a), Faltstuhl; ahd. faldistuol* 6, st. M. (a), Faltstuhl; nhd. Faltstuhl, M., Faltstuhl, DW 3, 1302;
W.: s. germ. *steurjan, sw. V., steuern, festsetzen; an. stȳ-r-a, sw. V. (1), steuern, regieren, besitzen;
W.: s. germ. *steurjan, sw. V., steuern, festsetzen; ae. stíe-r-an, stī-r-an, stȳ-r-an, stío-r-an, stē-r-an, sw. V. (1), steuern, lenken, führen;
W.: s. germ. *steurjan, sw. V., steuern, festsetzen; afries. stiū-r-e 1, st. F. (ō), Steuerruder;
W.: s. germ. *steurjan, sw. V., steuern, festsetzen; vgl. afries. stiō-r-a 5, stiū-r-a, sw. V. (1), steuern, wehren, hindern;
W.: s. germ. *steurjan, sw. V., steuern, festsetzen; vgl. afries. stiā-r-n-e 4, stiō-r-n-e, F., Steuerruder;
W.: s. germ. *steurjan, sw. V., steuern, festsetzen; vgl. as. *stio-r?, st. N. (a?), Steuer (N.);
W.: s. germ. *steurjan, sw. V., steuern, stützen; ahd. stiuren* 35, sw. V. (1a), lenken, leiten, steuern; mhd. stiuren, sw. V., schützen, lenken; nhd. steuern, sw. V., steuern, stützen, helfen, DW 18, 2639;
W.: vgl. germ. *stōra-, *stōraz, *stōrja-, *stōrjaz, Adj., groß, stark; ae. stō-r (2), Adj., stark, groß, gewaltig;
W.: vgl. germ. *stōra-, *stōraz, *stōrja-, *stōrjaz, Adj., groß, stark; afries. stō-r 30, Adj., groß, viel;
W.: vgl. germ. *stōra-, *stōraz, *stōrja-, *stōrjaz, Adj., groß, stark, gewichtig; as. stō-r-i* 2, Adj., berühmt;
W.: vgl. germ. *stōra-, *stōraz, *stōrja-, *stōrjaz, Adj., groß, stark; ahd. stiuri* 25, Adj., groß, stark, stattlich, bedeutend, ausgezeichnet, erhaben;
W.: vgl. germ. *stōrjan, sw. V., vergrößern, verstärken; an. stœ-r-a, sw. V. (1), vergrößern, vermehren;
W.: vgl. germ. *stōrjan, sw. V., vergrößern, verstärken; afries. stê-r-a 1 und häufiger?, sw. V. (1), zerstören;
W.: vgl. germ. *steura-, *steuraz, st. M. (a), Stier; got. stiu-r* (1) 4, st. M. (a), Stierkalb (, Lehmann S148);
W.: vgl. germ. *steura-, *steuraz, st. M. (a), Stier; an. þjō-r-r, st. M. (a), Stier;
W.: vgl. germ. *steura-, *steuraz, st. M. (a), Stier; ae. stéo-r (1), st. M. (a), Stier;
W.: vgl. germ. *steura-, *steuraz, st. M. (a), Stier; anfrk. stie-r* 1, st. M. (a), Stier;
W.: vgl. germ. *steura-, *steuraz, st. M. (a), Stier; ahd. stior 17, st. M. (a), Stier, Jungstier, Ochse; mhd. stier, st. M., Stier; nhd. Stier, M., Stier, männliches Rind, DW 18, 2845;
W.: vgl. germ. *stūra-, *stūraz, Adj., steif, stark; ahd. stūr* 1, Adj., stark, groß; nhd. stur, Adj., stur, starr, steif, stattlich, DW 20, 572;
W.: s. germ. *stuþjan, sw. V., stützen; an. sty-ð-ja (2), sw. V. (1), stützen;
W.: s. germ. *stuþjan, sw. V., stützen; ahd. studen* 1, sw. V. (1b), errichten, befestigen, aufstellen; vgl. nhd. (ält.) stauden, sw. V., »stauden«, in Stauden wachsen, DW 17, 1155;
W.: vgl. germ. *stōda-, *stōdam, st. N. (a), Pferdeherde, Gestüt; germ. *stōdō (1), st. F. (ō), Pferdeherde, Gestüt; as. stō-d* 2, st. F. (i), Gestüt;
W.: vgl. germ. *stōda-, *stōdam, st. N. (a), Pferdeherde, Gestüt; ahd. stuot 33, st. F. (i), Pferdeherde, Gestüt; mhd. stuot, st. F., Gestüt, Herde von Zuchtpferden; vgl. nhd. Stute, F., Stute, weibliches Pferd, DW 20, 727;
W.: vgl. germ. *stōdja-, *stōdjaz, Adj., fest?; ahd. urstuodali* 1, Adj., scharfsinnig, geschickt;
W.: vgl. germ. *stōpala, Sb., Stufe, Spur; ae. stō-p-el, st. M. (a?), Fußspur;
W.: vgl. germ. *stōpala, Sb., Stufe, Spur; ahd. stuofa* 2, st. F. (ō), Stufe, Treppe; mhd. stuofe, sw. (?) F., Stufe, Grad; nhd. Stufe, F., Stufe, DW 20, 292;
W.: vgl. germ. *stuttjan, sw. V. stutzen?; ae. sto-t-t, st. M. (a), schlechtes Pferd;
W.: vgl. germ. *stuttjan?, sw. V., stutzen?; ahd. irstuzzen* 1, sw. V. (1a), stürzen, ins Unglück stürzen; nhd. (ält.) erstutzen, sw. V., stutzen, stutzig werden, DW 3, 1024;
W.: vgl. germ. *stuttjan, sw. V., stutzen?; ahd. stuzzunga* 1, st. F. (ō), Stütze; nhd. (ält.) Stützung, F., Stützung, Unterstützung, DW 20, 806;
W.: s. germ. *stuþila-, *stuþilaz, st. M. (a), Stütze, Pfosten; as. *stu-thli?, st. N. (ja), Reihe;
W.: s. germ. *stuþila-, *stuþilaz, st. M. (a), Stütze, Pfosten; ahd. *stuodal?, st. M. (a)?, st. N. (a);
W.: vgl. germ. *stuþila-, *stuþilaz, st. M. (a), Stütze, Pfosten; ahd. manastuodal* 2, manastuodil*, manstuodal*, st. M. (a?), Elle;
W.: vgl. germ. *stuþila-, *stuþilaz, st. M. (a), Stütze, Pfosten; ahd. turistuodal* 21, turistudil*, st. N. (a), Türpfosten, Schwelle; mhd. türestuodel, türestudel, st. N., st. F., Türpfosten; vgl. nhd. (ält.) Türstudel, M., Türpfosten, DW 21, 478;
W.: vgl. germ. *stōmja-, *stōmjaz?, Adj., sanft, ruhig; ahd. *stuomi?, Adj., ruhig;
W.: vgl. germ. *stōmja-, *stōmjaz?, Adj., ruhig; ahd. ungistuomi 15, Adj., ungestüm, wild, übermütig; mhd. ungestüeme, Adj., ungestüm, stürmisch; nhd. ungestüm, Adj., Adv., ungestüm, DW 24, 877;
W.: ? vgl. germ. *þauwa-, *þauwaz, st. M. (a), Brauch, Sitte, Gewohnheit; as. thau 4, st. M. (wa), Sitte.


*stāuro-, *stəuro-, *stū̆ro-, idg., Adj., Sb.: nhd. fest, stark, stehend, Ständer; ne. firm (Adj.), standing (Adj.);
RB.: Pokorny 1004; Hw.: s. *stā-; E.: s. *stā-.


*stāu̯o-, idg., Sb.: nhd. Stehen, Stellung; ne. standing (N.);
RB.: Pokorny 1004; Hw.: s. *stā-; E.: s. *stā-.


*stə-, idg., V.: Vw.: s. *stā-.


*steb-, idg., V.: Vw.: s. *stebʰ-.


*stēb-, idg., V.: Vw.: s. *stēbʰ-.


*stəb-, idg., V.: Vw.: s. *stəbʰ-.


*stebʰ-, *steb-, idg., V.: nhd. stützen, stampfen, schimpfen, staunen; ne. post (V.) (2);
RB.: Pokorny 1011 (1748/220), ind., iran., gr., kelt., germ., balt., slaw.; Hw.: s. *stēbʰ-, *stembʰ-, *step-, *stēp-?, *stemp-, *stəbʰos, *stembʰros, *stombʰos, *stā- (?); E.: s. *stā- (?);
W.: s. gr. στέφειν (stéphein), V., feststopfen, herumlegen; vgl. gr. στέμμα (stémma), Binde, Kopfbinde; lat. stemma, N., Kranz, Stammbaum, Ahnenreihe;
W.: s. gr. σταφύλη (staphýlē), F., Senkblei;
W.: s. gr. σταφυλή (staphylḗ), F., Weintraube, Weinstock;
W.: s. gr. στέμβειν (stémbein), V., stampfen, misshandeln, schmähen;
W.: s. gr. στεμβάζειν (stembázein), V., schimpfen, lästern, schmähen;
W.: vgl. gr. στέμφυλον (stémphulon), N., ausgepresste Olive, ausgepresste Traube;
W.: vgl. gr. ἀστεμφής (astemphḗs), Adj., unerschütterlich, fest;
W.: gr. στοβεῖν (stobein), V., spotten, verhöhnen, schmähen;
W.: s. gr. στοβάζειν (stobázein), V., schmähen;
W.: s. germ. *stabjan, sw. V., steif sein (V.), hindern; an. ste-f-ja (1), sw. V. (1), hindern;
W.: s. germ. *stabjan, sw. V., steif sein (V.), hindern; afries. stê-v-ia 1, sw. V. (2), steif sein (V.);
W.: s. germ. *stabjan, sw. V., steif sein (V.), hindern; ahd. stabēn* 6, sw. V. (3), erstarrt sein (V.), steif sein (V.), steif werden; mhd. staben, sw. V., starr werden, steif werden; nhd. (ält.) staben, sw. V., steif sein (V.), starr sein (V.), DW 17, 362;
W.: s. germ. *stapjan, st. V., stapfen; ae. stėp-p-an, stæp-p-an, st. V. (6), stapfen, schreiten, gehen;
W.: s. germ. *staba-, *stabaz, st. M. (a), Stab; germ. *stabi-, *stabiz, st. M. (i), Stab; got. *sta-f-s 3, st. M. (i), Element, Stab, Buchstabe;
W.: s. germ. *staba-, *stabaz, st. M. (a), Stag; germ. *stabi-, *stabiz, st. M. (i), Stab; an. sta-f-r, st. M. (a?, i?), Stab, Stock, Pfeiler, Formular, Buchstabe, Rune;
W.: s. germ. *staba-, *stabaz, st. M. (a), Stab; germ. *stabi-, *stabiz, st. M. (i), Stab; ae. stæ-f, st. M. (a), Stab, Stock, Buchstabe, Schrift;
W.: s. germ. *staba-, *stabaz, st. M. (a), Stab; germ. *stabi-, *stabiz, st. M. (i), Stab; afries. *sta-f, st. M. (a?, i?), Stab;
W.: s. germ. *staba-, *stabaz, st. M. (a), Stab; germ. *stabi-, *stabiz, st. M. (i), Stab; anfrk. *sta-f?, st. M. (a), Stab;
W.: s. germ. *staba-, *stabaz, st. M. (a), Stab; germ. *stabi-, *stabiz, st. M. (i), Stab; as. sta-f* 4, st. M. (a), Stab;
W.: s. germ. *staba-, *stabaz, st. M. (a), Stab; germ. *stabi-, *stabiz, st. M. (i), Stab; ahd. stab (1) 31, st. M. (a?, i?), Stab, Stock, Keule; mhd. stap, st. M., Stab, Stock; nhd. Stab, M., Stab, DW 17, 328;
W.: s. germ. *stabja-, *stabjam, st. N. (a), bestimmte Zeit; an. ste-f, st. N. (a), Frist, Kehrreim;
W.: vgl. germ. *stabnjō-, *stabnjōn, sw. F. (n), bestimmte Zeit; an. stef-n-a (2), sw. F. (n), Termin, Versammlung;
W.: vgl. germ. *stabara-, *stabaraz?, st. M. (a), Pfahl; ae. *stæ-f-er, Sb., Pfahl;
W.: vgl. germ. *stabnjō-, *stabnjōn, sw. F. (n), bestimmte Zeit; an. stef-n-a (2), sw. F. (n), Termin, Versammlung;
W.: vgl. germ. *stabnjō-, *stabnjōn, sw. F. (n), bestimmte Zeit; ae. stė-f-n (2), stė-m-n (2), M., Botschaft, Aufforderung, Periode;
W.: s. germ. *stappan, sw. V., stapfen, schreiten; ahd. stapfōn 2, staphōn*, sw. V. (2), stapfen, vorgehen, schreiten; mhd. stapfen, sw. V., fest auftretend schreiten; nhd. stapfen, sw. V., stapfen, fest auftretend schreiten, DW 17, 864;
W.: s. germ. *stappjan, sw. V., stapfen, schreiten; as. stėp-p-ian* 3, st. V. (6), schreiten;
W.: s. germ. *stappjan, sw. V., stapfen, schreiten; ahd. stepfen* (1) 8, stephen*, sw. V. (1a), treten, schreiten, stapfen; mhd. stepfen, sw. V., sw. V., schreiten;
W.: s. germ. *stapjan, st. V., stapfen; afries. stap-a 9, step-p-a, st. V. (6), schreiten, treten, stapfen;
W.: vgl. germ. bistapjan, st. V., betreten (V.); afries. bi-ste-p-p-a 1 und häufiger?, st. V. (6), betreten (V.);
W.: s. germ. *stapi-, *stapiz, st. M. (i), Stufe, Schritt?; ae. stėp-e, stæp-e, st. M. (i), Schritt, Tritt, Gang (M.) (1);
W.: s. germ. *stapi-, *stapiz, st. M. (i), Stufe, Schritt?; afries. stap* 3, st. M. (i), Schritt;
W.: s. germ. *stapi-, *stapiz, st. M. (i), Stufe, Schritt; ahd. stapf 5, staph, st. M. (i), Schritt, Fußstapfe; mhd. stapf, st. M., Schritt; nhd. Stapf, Stapfe, Stapfen, M., Stapfe, Fußstapfe, Fußspur, DW 17, 857;
W.: s. germ. *stapula-, *stapulaz, st. M. (a), Stufe, Pfosten, Stapel; ae. stap-ol, st. M. (a), Stamm, Pfosten, Stütze, Säule (F.) (1);
W.: s. germ. *stapula-, *stapulaz, st. M. (a), Stufe, Pfosten, Stapel; ae. stap-el-a, sw. M. (n), Pfosten;
W.: s. germ. *stapula-, *stapulaz, st. M. (a), Stufe, Pfosten, Stapel; afries. stap-ul 5, stap-el, st. M. (a), »Staffel«, Amboss, Richtblock, Zahnkrone;
W.: s. germ. *stapula-, *stapulaz, st. M. (a), Stufe, Pfosten, Stapel; as. stap-al 2, st. M. (a), »Stapel«, Haufe, Haufen;
W.: s. germ. *stapula-, stapulaz, st. M. (a), Stufe, Pfosten, Stapel; lat.-ahd. staffulus* 12 und häufiger?, M., Stapel, Gestell;
W.: s. germ. *stapula-, *stapulaz, st. M. (a), Stufe, Pfosten, Stapel; lat.-ahd. staplus* 4 und häufiger?, M., Stapel, Gestell;
W.: s. germ. *stapula-, *stapulaz, st. M. (a), Stufe, Pfosten, Stapel; ahd. stapfal* 12, staphal*, staffal*, st. M. (a?), »Staffel«, Fußgestell, Sockel; mhd. stapfel, staffel, st. M., sw. M., Stufe, Grad; s. nhd. (ält.) Stapfel, F., »Staffel«, Stufe, DW 17, 863;
W.: s. germ. *stapula-, *stapulaz, Adj., schreitend; ae. *stap-ul?, Adj.;
W.: vgl. germ. *stapō-, *stapōn, *stapa-, *stapan, sw. M. (n), Stapfer, Gänger; ae. stap-a, sw. M. (n), »Stapfer«, Heuschrecke;
W.: vgl. germ. *stapō-, *stapōn, *stapa-, *stapan, Sb., Stufe, Schritt?; lat.-ahd. stafa (1) 6, F., Steigbügel;
W.: vgl. germ. *stapō-, *stapōn, *stapa-, *stapan, Sb., Stufe, Schritt?; lat.-ahd. stafo* 1 und häufiger?, stapho*, Sb., Steigbügel;
W.: vgl. germ. *stapō-, *stapōn, *stapa-, *stapan, Sb., Stufe, Schritt?; lat.-ahd. stafus* 2, stapus, Sb.?, Steigbügel;
W.: vgl. germ. *stōpala, Sb., Stufe, Spur; ae. stō-p-el, st. M. (a?), Fußspur;
W.: vgl. germ. *stōpala, Sb., Stufe, Spur; ahd. stuofa* 2, st. F. (ō), Stufe, Treppe; mhd. stuofe, sw. (?) F., Stufe, Grad; nhd. Stufe, F., Stufe, DW 20, 292;
W.: vgl. germ. *stōpō-, *stōpōn, *stōpa-, *stōpan, Sb., Stufe, Spur; afries. stō-p-e 1 und häufiger?, stō-p-a, F., Beisteuer;
W.: vgl. germ. *stōpō-, *stōpōn, *stōpa-, *stōpan, Sb., Stufe, Spur; as. stō-p-o* 1, sw. M. (n), Tritt, Spur;
W.: s. germ. *stemb-, V., stampfen, verstümmeln; afries. *stemb-il-ia, sw. V. (2), verstümmeln;
W.: s. germ. *stemb-, V., stampfen, verstümmeln; as. *stumb-l-on?, sw. V. (2), »stümmeln«;
W.: s. germ. *stemb-, V., stampfen, verstümmeln; ahd. stumbalen* 1, sw. V. (1a), »stümmeln«, verstümmeln; s. mhd. stümbeln, sw. V., schneiden, verstümmeln; s. nhd. (ält.) stümmeln, sw. V., »stümmeln«, verstümmeln, DW 20, 403;
W.: s. germ. *stemb-, V., stampfen, verstümmeln; ahd. stumbal* 2, Adj., stumpfsinnig, verstümmelt;
W.: s. germ. *stamp-, *stemp-, V., stampfen, verstümmeln; vgl. afries. *stemp-ene, F., Verstopfung, Hemmung;
W.: s. germ. *stampjan, sw. V., stampfen; got. *sta-m-p-jan, sw. V. (1), stampfen;
W.: s. germ. *stampjan, sw. V., stampfen; an. stap-p-a (2), sw. V. (1), stampfen, zusammenpacken;
W.: s. germ. *stampjan, sw. V., stampfen; ae. stemp-an, sw. V. (1), stampfen;
W.: s. germ. *stampjan, sw. V., stampfen; ahd. stempfen* 3, stemphen*, sw. V. (1a), mahlen, ziselieren, stampfen; mhd. stempfen, sw. V., stampfen, schlagen, prägen; nhd. (ält.) stempfen, sw. V., zerstoßen, stoßen, prägen, DW 18, 2347;
W.: s. germ. *stampōn, sw. V., stampfen; got. *sta-m-p-ōn, sw. V. (2), stampfen;
W.: s. germ. *stampōn, sw. V., stampfen; ahd. stampfōn* 3, stamphōn*, sw. V. (2), stampfen, zerstampfen, zerstoßen; mhd. stampfen, sw. V., stampfen, zerstoßen; nhd. stampfen, sw. V., stampfen, DW 17, 677;
W.: s. germ. *stabna-, *stabnaz, st. M. (a), Stab, Steven; germ. *stamna-, *stamnaz, st. M. (a), Stamm; an. staf-n, st. M. (a), Steven, Raum im Vordersteven, Giebel (M.) (1), Hausgiebel, Kopftuch;
W.: s. germ. *stabna-, *stabnaz, st. M. (a), Stab, Steven; germ. *stamna-, *stamnaz, st. M. (a), Stamm; ae. stė-f-n (1), stė-m-n (1), st. M. (a), Stamm, Wurzel, Grund, Steven;
W.: s. germ. *stabna-, *stabnaz, st. M. (a), Stab, Steven; germ. *stamna-, *stamnaz, st. M. (a), Stamm; afries. ste-v-ene 2, F., Steven, Vorderschiff;
W.: s. germ. *stabna-, *stabnaz, st. M. (a), Stab, Steven; germ. *stamna-, *stamnaz, st. M. (a), Stamm; afries. ste-v-ene 2, F., Steven, Vorderschiff;
W.: s. germ. *stamna-, *stamnaz, st. M. (a), Stamm; as. stamn* 3, st. M. (a), Steven, Stamm;
W.: s. germ. *stamna-, *stamnaz, st. M. (a), Stamm; ahd. stam (1) 17, st. M. (a), Stamm; mhd. stam, st. M., Stamm; nhd. Stamm, M., Stamm, DW 17, 634;
W.: vgl. germ. *stampa-, *stampaz, st. M. (a), Stampfe; ae. stamp-e, sw. F. (n), Stampfe, Stössel;
W.: vgl. germ. *stampa-, *stampaz, st. M. (a), Stampfe; afries. stamp 1, stomp, Sb., Knittel;
W.: vgl. germ. *stampa-, *stampaz, st. M. (a), Stampfe; as. sta-m-p 3, st. M. (a?, i?), Stampfe;
W.: vgl. germ. *stampa-, *stampaz, st. M. (a), Stampfe; ahd. stampf 61, stamph, st. M. (a?, i?), Stampfer, Keule; mhd. stampf, st. M., Mörser; nhd. (ält.-dial.) Stampf, M., keulenartiges Gerät zum Stoßen, DW 17, 675;
W.: s. germ. *stumpa, *stumpaz, st. M. (a), Stumpf; mnd. stump, Sb., Stumpf; an. stump-r, st. M. (a), Stumpf, Brotstück;
W.: s. germ. *stumpa-, *stumpaz, Adj., stumpf; ahd. stumpf* (1) 1, stumph, Adj., stumpf, verstümmelt; mhd. stumpf, Adj., stumpf; nhd. stumpf, Adj., stumpf, verstümmelt, DW 20, 440;
W.: s. germ. *stumpa-, *stumpaz, st. M. (a), Stumpf; ahd. stumpf* (2) 1, stumph*, st. M. (a?, i?), Stumpf; mhd. stumpf, st. M., sw. M., Stumpf, Stummel; nhd. Stumpf, M., Stumpf, Stummel, DW 20, 427;
W.: vgl. germ. *stampila-, *stampilaz, st. M. (a), Stampfe; got. *sta-m-p-a, st. F. (ō), Stampfe;
W.: vgl. germ. *stampila-, *stampilaz, st. M. (a), Stampfe; ahd. stempfil* 3, stemphil*, st. M. (a?), Stampfer, Mörserkeule; mhd. stempfel, st. M., Stössel, Stempfel.


*stēbʰ-, *stēb-, *stəbʰ-, *stəb-, idg., V.: nhd. stützen, stampfen, schimpfen, staunen; ne. post (V.) (2);
RB.: Pokorny 1011; Hw.: s. *stebʰ-;
W.: s. gr. ἀστεμφής (astemphḗs), Adj., unerschütterlich, fest;
W.: lat. temnere, V., verachten, verschmähen.


*stəbʰ-, *stəb-, idg., V.: Vw.: s. *stēbʰ-.


*stəbʰos, idg., Sb.: nhd. Pfosten, Stamm, Busch; ne. post (N.) (1);
RB.: Pokorny 1011; Hw.: s. *stebʰ-; E.: s. *stebʰ-.


*steg- (1), *teg- (1), idg., V.: nhd. decken; ne. cover (V.), roof (V.), house (V.);
RB.: Pokorny 1013 (1749/221), ind., gr., ital., kelt., germ., balt., slaw.; Hw.: s. *stegos-, *stegto-, *togā;
W.: gr. στέγειν (stégein), V., bedecken, umschließen, schützen;
W.: s. gr. στεγάζειν (stegázein), V., bedecken; vgl. gr. στέγαστρον (stégastron), N., Decke, bedeckter Wagen; vgl. lat. segestre, N., Decke, Umhüllung;
W.: s. gr. στέγος (stégos), τέγος (tégos), M., Dach, Decke;
W.: s. gr. στέγη (stégē), F., Dach, Decke; vgl. lat. stega, F., Verdeck;
W.: vgl. gr. στεγανός (steganós), Adj., deckend, bedeckend, schirmend, bedeckt;
W.: vgl. gr. στεκτικός (stektikós), Adj., schützend, bedeckend;
W.: lat. tegere, V., decken, bedecken, verdecken, verbergen;
W.: s. lat. teges, N., Decke, Matte;
W.: s. lat. tēctum, N., Dach, Decke, Betthimmel, Dach, Obdach, Wohnung, Haus;
W.: s. lat. tegulum, N., Decke, Dach; ahd. ziegal 36, st. M. (a), Ziegel; mhd. ziegel, st. M., Ziegel, Dachziegel, Mauerziegel; s. nhd. Ziegel, M., F., Ziegel, DW 31, 903;
W.: s. lat. tegulum, N., Decke, Dach; ahd. ziegala* 15, st. F. (ō), sw. F. (n), Ziegel; s. nhd. Ziegel, M., F., Ziegel, DW 31, 903;
W.: s. lat. tēgula (1), F., Ziegel; as. tēg-ala* 1, tieg-la*, sw. F. (n), Ziegel;
W.: s. lat. toga, F., Bedeckung, Bedachung, Toga; vgl. lat.-gr. hemitogium, N., halbe Toga; afries. ham-e-th-og-a 5, hem-e-th-og-a, sw. M. (n), Dorfgeschworener;
W.: s. germ. *þaka-, *þakam, st. N. (a), Decke, Bedeckung, Dach; ae. þæc, st. N. (a), Dach;
W.: s. germ. *þaka-, *þakam, st. N. (a), Decke, Bedeckung, Dach; ae. þac-a, sw. M. (n), Dach;
W.: s. germ. *þaka-, *þakam, st. N. (a), Decke, Bedeckung, Dach; afries. thek 1 und häufiger?, st. N. (a), Dach;
W.: s. germ. *þaka-, *þakam, st. N. (a), Decke, Bedeckung, Dach; as. thėk-ina* 1, st.? F. (ō), Decke;
W.: s. germ. *þaka-, *þakam, st. N. (a), Decke, Bedeckung, Dach; ahd. dah* 11, st. N. (a), Dach, Decke; mhd. dach, st. N., Dach, Bedeckung, Decke, Verdeck; nhd. Dach, N., Decke, Dach, DW 2, 560;
W.: s. germ. *þakjan, sw. V., decken; got. *þak-jan?, sw. V. (1), decken;
W.: s. germ. *þakjan, sw. V., decken; an. þek-ja (2), sw. V. (1), decken, kleiden, mit einem Dach versehen (V.);
W.: s. germ. *þakjan, sw. V., decken; ae. þac-ian, sw. V. (1?), bedachen, decken;
W.: s. germ. *þakjan, sw. V., decken; ae. þac-c-ian, sw. V. (2), schlagen, berühren, streicheln, tätscheln;
W.: s. germ. *þakjan, sw. V., decken; ae. þėc-c-an, sw. V. (1), decken, bedecken, verbergen;
W.: s. germ. *þakjan, sw. V., decken; afries. thek-k-a* 4, sw. V. (1), decken;
W.: s. germ. *þakjan, sw. V., decken; s. afries. thach-t 1 und häufiger?, Part. Prät.=Adj., gedeckt, bedeckt;
W.: s. germ. *þakjan, sw. V., decken; anfrk. thek-k-en* 1, sw. V. (1), decken, bedecken;
W.: s. germ. *þakjan, sw. V., decken; as. *thėk-k-ian?, sw. V. (1a), decken;
W.: s. germ. *þakjan, sw. V., decken; ahd. dekken* 35, decken*, sw. V. (1a), »decken«, bedecken, bekleiden; mhd. decken, sw. V., decken, bedecken, schützen; nhd. decken, sw. V., bedecken, decken, schirmen, DW 2, 888;
W.: vgl. germ. *tēka, Sb., Decke, Hülle; ahd. ziehha* 26, ziecha, ziohha*, st. F. (ō)?, sw. F. (n)?, Zieche, Decke; mhd. zieche, sw. F., st. F., Zieche, Bettdeckenüberzug, Kissenüberzug; nhd. (ält.-dial.) Zieche, F., Zieche, sackartige Hülle, DW 31, 893.


*steg- (2), *teg- (2), idg., Sb.: nhd. Stange, Pfahl, Stock, Balken, Knüttel; ne. pole (N.) (1), stake (N.);
RB.: Pokorny 1014 (1750/222), arm., gr., germ., balt., slaw.; Hw.: s. *steig-, *steigᵘ̯-? (?);
W.: s. lat. tīgnum, N., Baumaterial, Bauholz, Balken; vgl. ae. ti-n (2), st. F. (ō), Balken;
W.: germ. *stekan, *stikan, st. V., stechen; s. ae. sto-c (1), st. N. (a), Ort, Platz (M.) (1), Kloster;
W.: s. germ. *stakō-, *stakōn, *staka-, *stakan, *stekō-, *stekōn, *steka-, *stekan, sw. M. (n), Stange, Stecken, Pfahl; got. *stak-a, *stakka, sw. M. (n), Stecken, Pfahl;
W.: s. germ. *stakō-, *stakōn, *staka-, *stakan, sw. M. (n), Stecken (M.), Stange; an. *-stjak-i, sw. M. (n), Aufstecher?;
W.: s. germ. *stakō-, *stakōn, *staka-, *stakan, sw. M. (n), Stecken (M.), Pfahl, Stange; ae. stac-a, sw. M. (n), Pfahl, Stange;
W.: s. germ. *stakō-, *stakōn, *staka-, *stakan, *stekō-, *stekōn, *steka-, *stekan, sw. M. (n), Stange, Stecken (M.), Pfahl; ae. stec-c-a, sw. M. (n), Stecken (M.), Stock;
W.: s. germ. *stakō-, *stakōn, *staka-, *stakan, *stekō-, *stekōn, *steka-, *stekan, sw. M. (n), Stecken (M.), Stange; afries. ste-k (1) 1 und häufiger?, N., Umzäunung;
W.: s. germ. *stakō-, *stakōn, *staka-, *stakan, *stekō-, *stekōn, *steka-, *stekan, sw. M. (n), Stange, Stecken, Pfahl; ahd. stah* 2, st. M. (a?, i?), Spießer, Spießhirsch, einjähriger Hirsch;
W.: s. germ. *stakō-, *stakōn, *staka-, *stakan, *stekō-, *stekōn, *steka-, *stekan, sw. M. (n), Stecken, Stange; ahd. stek* 5, stec*, st. M. (a?, i?), Pfahl, Pflock;
W.: s. germ. *stakō-, *stakōn, *staka-, *stakan, sw. M. (n), Stange, Stecken, Pfahl; ahd. stakkulla* 12, stackulla*, stehhala*, st. F. (ō?, jō?), »Stachel«, Pfahl, Spieß, Lanze.


*stegos-, *tegos-, idg., N.: nhd. Dach, Haus; ne. roof (N.), house (N.);
RB.: Pokorny 1013; Hw.: s. *steg- (1); E.: s. *steg- (1);
W.: s. germ. *þaka-, *þakam, st. N. (a), Decke, Bedeckung, Dach; an. þak, st. N. (a), Dach, Decke, Dachmaterial;
W.: s. germ. *þaka-, *þakam, st. N. (a), Decke, Bedeckung, Dach; ae. þæc, st. N. (a), Dach;
W.: s. germ. *þaka-, *þakam, st. N. (a), Decke, Bedeckung, Dach; ae. þac-a, sw. M. (n), Dach;
W.: s. germ. *þaka-, *þakam, st. N. (a), Decke, Bedeckung, Dach; afries. thek 1 und häufiger?, st. N. (a), Dach;
W.: s. germ. *þaka-, *þakam, st. N. (a), Decke, Bedeckung, Dach; as. thėk-ina* 1, st.? F. (ō), Decke;
W.: s. germ. *þaka-, *þakam, st. N. (a), Decke, Bedeckung, Dach; ahd. dah* 11, st. N. (a), Dach, Decke; mhd. dach, st. N., Dach, Bedeckung, Decke, Verdeck; nhd. Dach, N., Decke, Dach, DW 2, 560.


*stegto-, *tegto-, idg., Adj.: nhd. bedeckt; ne. covered (Adj.);
RB.: Pokorny 1013; Hw.: s. *steg- (1); E.: s. *steg- (1).


*stegʰ-, idg., V., Sb., Adj.: nhd. stechen, Stange, Halm, spitz, steif; ne. stab (V.), stick (N.), stalk (N.) (1), sharp (Adj.);
RB.: Pokorny 1014 (1751/223), gr., germ., balt., slaw.; Hw.: s. *stengʰ-;
W.: gr. στίζειν (stízein), V., stechen, tätowieren, brandmarken;
W.: s. gr. στίγμα (stígma), Stich, Punkt, Fleck; lat. stigma, N., Brandmal; nhd. Stigma, N., Stigma;
W.: s. gr. στάχυς (stáchys), M., Ähre, Frucht, Sprössling, Kind;
W.: vgl. gr. ἄσταχυς (ástachys), M., Ähre;
W.: s. gr. στόνυξ (stónyx), M., Spitze;
W.: s. gr. στόχος (stóchos), M., aufgestelltes Ziel, Zielen, Vermuten, Vermutung;
W.: vgl. gr. στοχάζεσθαι (stocházesthai), V., zielen, treffen, erraten, vermuten;
W.: lat. stinguere (1), V., stechen;
W.: lat. stinguere (2), V., auslöschen;
W.: germ. *stengan, st. V., emporstehen, stechen?; an. sti-n-g-a, st. V. (3a), stechen, stoßen;
W.: germ. *stengan, st. V., emporstehen, stechen?; ae. sting-an, st. V. (3a), stechen, stoßen, durchbohren;
W.: germ. *stengan, st. V., emporstehen, stechen?; s. ae. styng, M., Stich;
W.: germ. *stengan, st. V., emporstehen, stechen?; ahd. stingan* 1, st. V. (3a?), schröpfen;
W.: germ. *stangan, st. V., stechen; got. *sta-g-g-an, st. V. (3, 1), stechen;
W.: germ. *stangan, st. V., stechen; ahd. stungen* 11, sw. V. (1a), quälen, zerknirscht machen, anstacheln; mhd. stungen, sw. V., stoßen, stechen, antreiben; nhd. (dial.) stungen, sw. V., stopfen, füllen, DW 20, 549;
W.: s. germ. *stangō, st. F. (ō), Stange; got. *sta-g-g-a, st. F. (ō), Stange;
W.: s. germ. *stangō, st. F. (ō), Stange; an. stǫng, st. F. (ō), Stange;
W.: s. germ. *stangō, st. F. (ō), Stange; as. sta-n-g-a* 3, st. F. (ō)?, sw. F. (n)?, Stange;
W.: s. germ. *stangō, st. F. (ō), Stange; ahd. stanga 62, st. F. (ō), sw. F. (n), Stange, Stock, Spieß; mhd. stange, st. F., sw. F., Stange, Horn, Geweih; nhd. Stange, F., Stange, DW 17, 789;
W.: s. germ. *stangi-, *stangiz, st. M. (i), Stange; ae. stėng, st. M. (i), Stange, Pfahl, Riegel, Stab, Knüttel;
W.: vgl. germ. *stangila-, *stangilaz, st. M. (a), Stengel, Stängel; got. *sti-g-g-il-s, st. M., Stängel, Stengel;
W.: vgl. germ. *stangila-, *stangilaz, st. M. (a), Stängel, Stengel; as. stė-n-g-il* 1, st. M. (a), Stängel, Stengel;
W.: vgl. germ. *stangila-, *stangilaz, st. M. (a), Stängel, Stengel; ahd. stengil 8, stingil, st. M. (a), Stängel, Stengel, Stab, Stiel; mhd. stengel, st. M., Stängel, Stengel, Stange; nhd. Stengel, M., Stängel, Stengel, DW 18, 2353;
W.: vgl. germ. *staggjō-, *staggjōn, *staggja-, *staggjan, sw. M. (n), Männchen, Hirsch; an. *steg-g-i, sw. M. (n), männliches Tier?, Stecher?;
W.: vgl. germ. *staggjō-, *staggjōn, *staggja-, *staggjan, sw. M. (n), Männchen, Hirsch; ae. stag-g-a, sw. M. (n), Hirsch;
W.: germ. *stekan, *stikan, st. V., stechen; got. *sti-k-an, st. V. (5), stechen;
W.: germ. *stekan, *stikan, st. V., stechen; afries. ste-k-a* 3, st. V. (5), stechen;
W.: germ. *stekan, *stikan, st. V., stechen; as. s-te-k-an* 1, st. V. (4), stechen;
W.: germ. *stekan, *stikan, st. V., stechen; s. as. s-te-hh-etho 1, sw. M. (n)?, Stechen;
W.: germ. *stekan, *stikan, st. V., stechen; ahd. stehhan* 34, stechan, st. V. (4), stechen, erstechen, durchbohren; mhd. stëchen, st. V., stechen; nhd. stechen, st. V., stechen, DW 17, 1222;
W.: s. germ. *stakjan, sw. V., stecken; got. *stak-jan, sw. V. (1), stecken;
W.: s. germ. *stakjan, sw. V., stecken; anfrk. stek-en* 2, sw. V. (1), stecken;
W.: s. germ. *stakjan, sw. V., stecken; ahd. stekken* 10, stecken*, sw. V. (1a), stecken, befestigen, nageln; mhd. stecken, sw. V., stecken, weilen, festhaften; nhd. stecken, sw. V., stecken, DW 17, 1298;
W.: s. germ. *stakō-, *stakōn, sw. F. (n), einzelne Strophe; an. stak-a (2), sw. F. (n), Halbstrophe;
W.: s. germ. *stakka, Sb., Heuschober; an. sta-k-k-r (2), st. M. (a), Heuschober, Haufe, Haufen;
W.: s. germ. *staka-, *stakaz, Adj., einzeln stehend, alleinstehend; an. stak-r, Adj., alleinstehend, vereinzelt, überschüssig;
W.: s. germ. *stikjan, sw. V., stechen; ae. sti-c-ian, sw. V. (2), stechen, durchbohren, töten;
W.: s. germ. *stikjan, sw. V., stechen; ahd. stikken* 2, sticken*, sw. V. (1a), stechen?, stopfen, füllen, vollstopfen, anfüllen; mhd. sticken, sw. V., sticken; nhd. sticken, sw. V., sticken, DW 18, 2737;
W.: s. germ. *stikjan, sw. V., stechen; ae. sti-c-c-ian, sw. V. (1?), stecken;
W.: s. germ. *stikjan, sw. V., stechen; vgl. afries. stu-k-el-bend 1, sti-k-el-bend, M., »Stickband«, gesticktes Band, silbernes Schmuckband im Haar;
W.: s. germ. *stikōn?, sw. V., stechen; ahd. stehhōn* 13, stechōn*, stekkōn*, sw. V. (2), stechen, durchbohren, anstacheln; mhd. stecken, stechen, sw. V., stecken, festhalten, weilen; s. nhd. stecken, sw. V., stecken, stechen, DW 17, 1298;
W.: s. germ. *stikō-, *stikōn, *stika-, *stikan, sw. M. (n), Stecken; got. *sti-k-a, *stikka, sw. M. (n), Stecken;
W.: s. germ. *stikō-, *stikōn, *stika-, *stikan, sw. M. (n), Stecken; ahd. stekko 67, stecko, stehho*, sw. M. (n), Stecken, Stock, Pfahl; mhd. stecke, sw. M., Stecken, Knüttel, Pfahl; nhd. Stecken, M., Stecken, Stab, Stock, DW 17, 1288;
W.: s. germ. *stekkō-, *stekkōn, *stekka-, *stekkan, *stikkō-, *stikkōn, *stikka-, *stikkan, sw. M. (n), Stecken (M.), Stange; an. sti-k-k-a, sw. F. (n), Stock, Stecken (M.);
W.: s. germ. *stekkō-, *stekkōn, *stekka-, *stekkan, *stikkō-, *stikkōn, *stikka-, *stikkan, sw. M. (n), Stecken (M.), Stange; ae. sti-c-c-a, sw. M. (n), Stecken (M.), Stock, Zeiger, Löffel (M.) (1);
W.: s. germ. *stekkō-, *stekkōn, *stekka-, *stekkan, *stikkō-, *stikkōn, *stikka-, *stikkan, sw. M. (n), Stecken (M.); as. s-ti-k-k-o* 2, sw. M. (n), Haken (M.), Stock;
W.: s. germ. *stekō-, *stekōn, *steka-, *stekan, *stikō-, *stikōn, *stika-, *stikan, sw. M. (n), Stecken (M.), Stange; as. s-te-k-k-o 3 (?), sw. M. (n), Stecken (M.), Pfahl;
W.: s. germ. *stiki-, *stikiz, st. M. (i), Stich; got. sti-k-s* 1, st. M. (i), Stich, Punkt (, Lehmann S146);
W.: s. germ. *stiki-, *stikiz, st. M. (i), Stich; ae. sti-c-e, st. M. (i), Stich;
W.: s. germ. *stiki-, *stikiz, st. M. (i), Stich; afries. ste-k-e 9, ste-k (2), st. M. (i), Stich;
W.: s. germ. *stiki-, *stikiz, st. M. (i), Stich; as. s-tik-i* 3, st. M. (i), Stich;
W.: s. germ. *stiki-, *stikiz, st. M. (i), Stich; ahd. stih 14, st. M. (i), Stich, Stoß; mhd. stich, st. M., Stich; nhd. Stich, M., Stich, DW 18, 2673;
W.: vgl. germ. *stikla-, *stiklaz, *stikila-, *stikilaz, st. M. (a), Stachel, Spitze, Trinkhorn; got. sti-k-l-s 16, st. M. (a), Becher, Kelch;
W.: vgl. germ. *stikla-, *stiklaz, *stikila-, *stikilaz, st. M. (a), Stachel, Spitze, Trinkhorn; got. *sti-k-il-s, st. M. (a), Stachel;
W.: vgl. germ. *stikla-, *stiklaz, *stikila-, *stikilaz, st. M. (a), Stachel, Spitze, Trinkhorn; an. sti-k-il-l, st. M. (a), Spitze eines Trinkhorns;
W.: vgl. germ. *stikla-, *stiklaz, *stikila-, *stikilaz, st. M. (a), Stachel, Spitze, Trinkhorn; ae. sti-c-el, sti-c-els, st. M. (a), Stachel, Dorn, Stichel;
W.: vgl. germ. *stikla-, *stiklaz, *stikila-, *stikilaz, st. M. (a), Stachel, Spitze, Trinkhorn; ahd. stehhal (1)* 1, stechal*, st. M. (a?, i?), Kelch, Becher;
W.: vgl. germ. *stikla-, *stiklaz, *stikila-, *stikilaz, st. M. (a), Stachel, Spitze, Trinkhorn; ahd. stihhil* 6, stichil*, st. M. (a), »Stecher«, Stichel, Stechgerät, Stachel, Pflock, Pfahl; mhd. stichel, st. M., Stachel; nhd. Stichel, M., Stichel, Stecher, Stichling, DW 18, 2705;
W.: vgl. germ. *stikla-, *stiklaz, *stikila-, *stikilaz, st. M. (a), Stachel, Spitze, Trinkhorn; ahd. stikkil* 2 und häufiger?, stickil*, st. M. (a), Stickel, Brecheisen; mhd. stickel, st. M., Spitze, Stimulus, spitzer Pfahl; nhd. (ält.-dial.) Stickel, M., »Stickel«, Pfahl, dummer Mensch, DW 18, 2732;
W.: vgl. germ. *stikla-, *stiklaz, *stikila-, *stikilaz, st. M. (a), Stachel, Spitze, Trinkhorn; ahd. stehhila* 2, stechila*, st. F. (ō)?, sw. F. (n)?, Sägefisch;
W.: vgl. germ. *stiklī-, *stiklīn, sw. F. (n), abschüssige Stelle; as. s-te-k-ul-i* 1, st. F. (i), »Steile«, Steilheit, steile Stelle;
W.: vgl. germ. *stikula-, *stikulaz, Adj., steil, hoch, stechend; ae. sti-c-ol, Adj., hoch, scharf, steil;
W.: vgl. germ. *stikula-, *stikulaz, Adj., steil, hoch, stechend; as. s-te-k-ul* 2, stek-al*, Adj., rauh, steinicht, steinig;
W.: vgl. germ. *stikula-, *stikulaz, Adj., steil, hoch, stechend; ahd. stekkal* 40, steckal*, stehhal*, Adj., spitz, steil, abschüssig, uneben;
W.: vgl. germ. *stēki-, *stēkiz, *stǣki-, *stǣkiz, Adj., stechend, ranzig, stinkend; an. stæ-k-r, Adj., beißend, scharf, grausam, peinigend, streng;
W.: vgl. germ. *staikō?, st. F. (ō), Stecken (M.), Spieß (M.) (1), Braten (M.); an. stei-k, st. F. (ō), Braten (M.).


*steh₂-, idg., V.: Vw.: s. *stā-.


*stei-, *tei-, idg., Adj.: nhd. spitzig; ne. pointed;
RB.: Pokorny 1015 (1752/224), ind.?, iran., ital., germ.; Hw.: s. *steig-, *stoilo-;
W.: gr. στίζειν (stízein), V., stechen, tätowieren, brandmarken;
W.: s. gr. στίγμα (stígma), Stich, Punkt, Fleck; lat. stigma, N., Brandmal; nhd. Stigma, N., Stigma;
W.: s. lat. *stīgāre, V., stacheln, reizen, spornen;
W.: vgl. lat. īnstīgāre, V., anstacheln, anreizen, anspornen, aufhetzen;
W.: lat. stilus, M., Schreibgriffel, Stil, spitziger Pfahl; an. stī-l-l, st. M. (a), Stift (M.), Schreibart;
W.: lat. stilus, M., Schreibgriffel, Stil, spitziger Pfahl; afries. sti-l (1) 2, st. M. (a), »Stiel«, Pfosten;
W.: lat. stilus, M., Schreibgriffel, Stil, spitziger Pfahl; as. s-ti-l 2, st. M. (a?), Stiel;
W.: lat. stilus, M., Schreibgriffel, Stil, spitziger Pfahl; ahd. stil 6, st. M. (a), Griffel, Stängel, Stiel; mhd. stil, st. M., Stiel, Griffel; nhd. Stiel, M., Stiel, DW 18, 2832;
W.: vgl. lat. stinguere (1), V., stechen;
W.: vgl. lat. stinguere (2), V., auslöschen;
W.: s. lat. stīva, F., Pflugsterz;
W.: vgl. lat. stimulus, M., Stachel, Fußangel, Qual, Ansporn;
W.: germ. *stekan, *stikan, st. V., stechen; got. *sti-k-an, st. V. (5), stechen;
W.: germ. *stekan, *stikan, st. V., stechen; vgl. ae. sto-c (1), st. N. (a), Ort, Platz (M.) (1), Kloster;
W.: germ. *stekan, *stikan, st. V., stechen; afries. ste-k-a* 3, st. V. (5), stechen;
W.: germ. *stekan, *stikan, st. V., stechen; as. s-te-k-an* 1, st. V. (4), stechen;
W.: germ. *stekan, *stikan, st. V., stechen; s. as. s-te-hh-etho 1, sw. M. (n)?, Stechen;
W.: germ. *stekan, *stikan, st. V., stechen; ahd. stehhan* 34, stechan, st. V. (4), stechen, erstechen, durchbohren; mhd. stëchen, st. V., stechen; nhd. stechen, st. V., stechen, DW 17, 1222;
W.: s. germ. *stikjan, sw. V., stechen; ae. sti-c-ian, sw. V. (2), stechen, durchbohren, töten;
W.: s. germ. *stikjan, sw. V., stechen; ae. sti-c-c-ian, sw. V. (1?), stecken;
W.: s. germ. *stikjan, sw. V., stechen; vgl. afries. stu-k-el-bend 1, sti-k-el-bend, M., »Stickband«, gesticktes Band, silbernes Schmuckband im Haar;
W.: s. germ. *stikjan, sw. V., stechen; ahd. stikken* 2, sticken*, sw. V. (1a), stechen?, stopfen, füllen, vollstopfen, anfüllen; mhd. sticken, sw. V., sticken; nhd. sticken, sw. V., sticken, DW 18, 2737;
W.: s. germ. *stikōn?, sw. V., stechen; ahd. stehhōn* 13, stechōn*, stekkōn*, sw. V. (2), stechen, durchbohren, anstacheln; mhd. stecken, stechen, sw. V., stecken, festhalten, weilen; s. nhd. stecken, sw. V., stecken, stechen, DW 17, 1298;
W.: s. germ. *stikō-, *stikōn, *stika-, *stikan, sw. M. (n), Stecken; got. *sti-k-a, *stikka, sw. M. (n), Stecken;
W.: s. germ. *stikō-, *stikōn, *stika-, *stikan, sw. M. (n), Stecken; ahd. stekko 67, stecko, stehho*, sw. M. (n), Stecken, Stock, Pfahl; mhd. stecke, sw. M., Stecken, Knüttel, Pfahl; nhd. Stecken, M., Stecken, Stab, Stock, DW 17, 1288;
W.: s. germ. *stekkō-, *stekkōn, *stekka-, *stekkan, *stikkō-, *stikkōn, *stikka-, *stikkan, sw. M. (n), Stecken (M.), Stange; an. sti-k-k-a, sw. F. (n), Stock, Stecken (M.);
W.: s. germ. *stekkō-, *stekkōn, *stekka-, *stekkan, *stikkō-, *stikkōn, *stikka-, *stikkan, sw. M. (n), Stecken (M.), Stange; ae. sti-c-c-a, sw. M. (n), Stecken (M.), Stock, Zeiger;
W.: s. germ. *stekkō-, *stekkōn, *stekka-, *stekkan, *stikkō-, *stikkōn, *stikka-, *stikkan, sw. M. (n), Stecken (M.); as. s-ti-k-k-o* 2, sw. M. (n), Haken (M.), Stock;
W.: s. germ. *stekō-, *stekōn, *steka-, *stekan, *stikō-, *stikōn, *stika-, *stikan, sw. M. (n), Stecken (M.), Stange; as. s-te-k-k-o 3 (?), sw. M. (n), Stecken (M.), Pfahl;
W.: s. germ. *stiki-, *stikiz, st. M. (i), Stich; got. sti-k-s* 1, st. M. (i), Stich, Punkt;
W.: s. germ. *stiki-, *stikiz, st. M. (i), Stich; ae. sti-c-e, st. M. (i), Stich;
W.: s. germ. *stiki-, *stikiz, st. M. (i), Stich; afries. ste-k-e 9, ste-k (2), st. M. (i), Stich;
W.: s. germ. *stiki-, *stikiz, st. M. (i), Stich; as. s-tik-i* 3, st. M. (i), Stich;
W.: s. germ. *stiki-, *stikiz, st. M. (i), Stich; ahd. stih 14, st. M. (i), Stich, Stoß; mhd. stich, st. M., Stich; nhd. Stich, M., Stich, DW 18, 2673;
W.: vgl. germ. *stikla-, *stiklaz, *stikila-, *stikilaz, st. M. (a), Stachel, Spitze, Trinkhorn; got. sti-k-l-s 16, st. M. (a), Becher, Kelch;
W.: vgl. germ. *stikla-, *stiklaz, *stikila-, *stikilaz, st. M. (a), Stachel, Spitze, Trinkhorn; got. *sti-k-il-s, st. M. (a), Stachel;
W.: vgl. germ. *stikla-, *stiklaz, *stikila-, *stikilaz, st. M. (a), Stachel, Spitze, Trinkhorn; an. sti-k-il-l, st. M. (a), Spitze eines Trinkhorns;
W.: vgl. germ. *stikla-, *stiklaz, *stikila-, *stikilaz, st. M. (a), Stachel, Spitze, Trinkhorn; ae. sti-c-el, sti-c-els, st. M. (a), Stachel, Dorn, Stichel;
W.: vgl. germ. *stikla-, *stiklaz, *stikila-, *stikilaz, st. M. (a), Stachel, Spitze, Trinkhorn; ahd. stehhal (1)* 1, stechal*, st. M. (a?, i?), Kelch, Becher;
W.: vgl. germ. *stikla-, *stiklaz, *stikila-, *stikilaz, st. M. (a), Stachel, Spitze, Trinkhorn; ahd. stihhil* 6, stichil*, st. M. (a), »Stecher«, Stichel, Stechgerät, Stachel, Pflock, Pfahl; mhd. stichel, st. M., Stachel; nhd. Stichel, M., Stichel, Stecher, Stichling, DW 18, 2705;
W.: vgl. germ. *stikla-, *stiklaz, *stikila-, *stikilaz, st. M. (a), Stachel, Spitze, Trinkhorn; ahd. stikkil* 2 und häufiger?, stickil*, st. M. (a), Stickel, Brecheisen; mhd. stickel, st. M., Spitze, Stimulus, spitzer Pfahl; nhd. (ält.-dial.) Stickel, M., »Stickel«, Pfahl, dummer Mensch, DW 18, 2732;
W.: vgl. germ. *stikla-, *stiklaz, *stikila-, *stikilaz, st. M. (a), Stachel, Spitze, Trinkhorn; ahd. stehhila* 2, stechila*, st. F. (ō)?, sw. F. (n)?, Sägefisch;
W.: vgl. germ. *stiklī-, *stiklīn, sw. F. (n), abschüssige Stelle; as. s-te-k-ul-i* 1, st. F. (i), »Steile«, Steilheit, steile Stelle;
W.: vgl. germ. *stikula-, *stikulaz, Adj., steil, hoch, stechend; ae. sti-c-ol, Adj., hoch, scharf, steil;
W.: vgl. germ. *stikula-, *stikulaz, Adj., steil, hoch, stechend; as. s-te-k-ul* 2, stek-al*, Adj., rauh, steinicht, steinig;
W.: vgl. germ. *stikula-, *stikulaz, Adj., steil, hoch, stechend; ahd. stekkal* 40, steckal*, stehhal*, Adj., spitz, steil, abschüssig, uneben;
W.: vgl. germ. *stakjan, sw. V., stecken; got. *stak-jan, sw. V. (1), stecken;
W.: vgl. germ. *stakjan, sw. V., stecken; anfrk. stek-en* 2, sw. V. (1), stecken;
W.: vgl. germ. *staka-, *stakaz, Adj., einzeln stehend, alleinstehend; an. stak-r, Adj., alleinstehend, vereinzelt, überschüssig;
W.: vgl. germ. *stakō-, *stakōn, *staka-, *stakan, *stekō-, *stekōn, *steka-, *stekan, sw. M. (n), Stecken (M.), Stange; afries. ste-k (1) 1 und häufiger?, N., Umzäunung;
W.: vgl. germ. *stakō-, *stakōn, sw. F. (n), einzelne Strophe; an. stak-a (2), sw. F. (n), Halbstrophe;
W.: vgl. germ. *stakka, Sb., Heuschober; an. sta-k-k-r (2), st. M. (a), Heuschober, Haufe, Haufen;
W.: vgl. germ. *staikō?, st. F. (ō), Stecken (M.), Spieß (M.) (1), Braten (M.); an. stei-k, st. F. (ō), Braten (M.);
W.: vgl. germ. *stēki-, *stēkiz, *stǣki-, *stǣkiz, Adj., stechend, ranzig, stinkend; an. stæ-k-r, Adj., beißend, scharf, grausam, peinigend, streng.


*stē̆ib-, idg., Sb., Adj.: Vw.: s. *stē̆ibʰ-.


*stē̆ibʰ-, *stē̆ib-, *stī̆bʰ-, *stī̆b-, *stē̆ip-, *stī̆p-, idg., Sb., Adj.: nhd. Stange, Stecken, steif; ne. stake (N.);
RB.: Pokorny 1015 (1753/225), ind., arm., gr., ital., germ., balt., slaw.; Hw.: s. *stīpo-, *stāi-; E.: s. *stāi-;
W.: s. gr. στιβάς (stibás), F., Streu, Binsenlager; vgl. gr. στιβάδιον (stibádion), N., Ruhebett; lat. stibadium, N., Ruhebett, Ruhesitz;
W.: gr. στίβος (stíbos), M., betretener Weg, Pfad;
W.: gr. στίβη (stíbē), F., gefrorener Tau (M.), Reif;
W.: s. gr. στιβαρός (stibarós), Adj., fest, gedrungen;
W.: s. gr. στείβειν (steíbein), V., dicht machen, treten, betreten (V.), zertreten (V.);
W.: s. gr. στιπτός (stiptós), Adj., sehr hart, derb, fest, gedrungen;
W.: s. gr. στῖφος (stiphos), N., Zusammengedrängtes, Haufe, Haufen;
W.: s. gr. στιφρός (stiphrós), Adj., kräftig, fest;
W.: s. gr. στοιβή (stoibḗ), F., Stopfen, Füllwerk;
W.: lat. stīpāre, V., zusammenpressen, zusammenhäufen, vollstopfen; s. lat. stipula, F., Halm, Strohhalm; vgl. mlat. stupula, F., Stoppel; germ. *stuppila, F., Stoppel; ahd. stupfila* 4, stupfala*, st. F. (ō), Stoppel; mhd. stupfel, st. F., sw. F., Stoppel; nhd. (dial.) Stupfel, F., Stoppel, DW 20, 554;
W.: lat. stīpes, M., Pfahl, Stock; afries. stīp-a 1, sw. M. (n), Pfahl, Stamm;
W.: s. lat. stips, F., Beitrag an Geld, Gabe, Spende, Gebühr, Almosen;
W.: germ. *steifa-, *steifaz, *stīfa-, *stīfaz, Adj., steif; ae. stī-f, Adj., steif;
W.: germ. *steifa-, *steifaz, *stīfa-, *stīfaz, Adj., steif; afries. stê-f 2, Adj., steif;
W.: germ. *steifa-, *steifaz, *stīfa-, *stīfaz, Adj., steif; afries. stī-f 1 und häufiger?, Adj., entschlossen;
W.: s. germ. *steifēn, *steifǣn, sw. V., steif werden; ae. stī-f-ian, sw. V. (2), steif werden, steif sein (V.);
W.: s. germ. *steifēn, *steifǣn, sw. V., steif werden; afries. stī-v-ia 3, sw. V. (2), steif sein (V.), steif werden;
W.: s. germ. *stifta-, *stiftaz, st. M. (a), Stift (M.), Nagel; afries. stich-t 1, stif-t, st. N. (a), Stift (N.);
W.: s. germ. *stifta-, *stiftaz, st. M. (a), Stift (M.), Nagel; ahd. steft 7, stift, st. M. (a?, i?), Stift (M.), Achse, Stachel; mhd. stift, stëft, st. M., Stachel, Dorn, Stift (M.); nhd. Stift, M., Stift (M.), DW 18, 2867;
W.: s. germ. *stiftjan, sw. V., einrichten, bauen, stiften (V.) (1)?; ae. stih-t-an, stih-t-ian, sw. V. (1), regieren, ordnen, stiften (V.) (1);
W.: s. germ. *stiftjan, sw. V., einrichten, bauen, stiften (V.) (1)?; afries. stif-t-a 11, sw. V. (1), stiften (V.) (1), begründen, erbauen;
W.: s. germ. *stiftjan, sw. V., einrichten, bauen, stiften (V.) (1)?; anfrk. stif-t-en* 2, stih-t-en*, sw. V. (1), »stiften« (V.) (1), gründen, bauen;
W.: s. germ. *stiftjan, sw. V., einrichten, bauen, stiften (V.) (1)?; ahd. stiften* 11, stihten*, sw. V. (1a), gründen, stiften (V.) (1), begründen; mhd. stiften, sw. V., gründen, bauen, bestiften; nhd. stiften, sw. V., stiften (V.) (1), gründen, errichten, DW 18, 2876.


*steig-, *teig-, idg., V., Adj.: nhd. stechen, spitz; ne. prick (V.), stab (V.), sharp (Adj.);
RB.: Pokorny 1016 (1754/226), ind., iran., gr., ital., kelt., germ., balt.; Hw.: s. *stei-, *stigto-, *steg- (2); E.: s. *stei-;
W.: s. avest. tiγraii-, Sb., Pfeil; vgl. gr. τίγρις (tígris), M., F., Tiger; lat. tigris, M., F., Tiger; ae. tīger, M., Tiger;
W.: s. avest. tiγraii-, Sb., Pfeil; vgl. gr. τίγρις (tígris), M., F., Tiger; lat. tigris, M., F., Tiger; ahd. tigirtior* 4, st. N. (a), Tiger; mhd. tigertier, st. N., Tiger; nhd. Tigertier, N., »Tigertier«, DW 21, 499;
W.: gr. στίζειν (stízein), V., stechen, tätowieren, brandmarken;
W.: s. gr. στίγμα (stígma), Stich, Punkt, Fleck; lat. stigma, N., Brandmal; nhd. Stigma, N., Stigma;
W.: lat. *stīgāre, V., stacheln, reizen, spornen;
W.: s. lat. īnstīgāre, V., anstacheln, anreizen, anspornen, aufhetzen;
W.: s. lat. stinguere (1), V., stechen;
W.: s. lat. stinguere (2), V., auslöschen;
W.: ? s. lat. *stingere (1), V., stechen;
W.: ? s. lat. stingere (2), V., auslöschen, ausgelöscht werden, verlöschen;
W.: germ. *stekan, *stikan, st. V., stechen; got. *sti-k-an, st. V. (5), stechen;
W.: germ. *stekan, *stikan, st. V., stechen; s. ae. sto-c (1), st. N. (a), Ort, Platz (M.) (1), Kloster;
W.: germ. *stekan, *stikan, st. V., stechen; afries. ste-k-a* 3, st. V. (5), stechen;
W.: germ. *stekan, *stikan, st. V., stechen; as. s-te-k-an* 1, st. V. (4), stechen;
W.: germ. *stekan, *stikan, st. V., stechen; s. as. s-te-hh-etho 1, sw. M. (n)?, Stechen;
W.: germ. *stekan, *stikan, st. V., stechen; ahd. stehhan* 34, stechan, st. V. (4), stechen, erstechen, durchbohren; mhd. stëchen, st. V., stechen; nhd. stechen, st. V., stechen, DW 17, 1222;
W.: s. germ. *stikjan, sw. V., stechen; ae. sti-c-ian, sw. V. (2), stechen, durchbohren, töten;
W.: s. germ. *stikjan, sw. V., stechen; ae. sti-c-c-ian, sw. V. (1?), stecken;
W.: s. germ. *stikjan, sw. V., stechen; afries. stu-k-el-bend 1, sti-k-el-bend, M., »Stickband«, gesticktes Band, silbernes Schmuckband im Haar;
W.: s. germ. *stikjan, sw. V., stechen; ahd. stikken* 2, sticken*, sw. V. (1a), stechen?, stopfen, füllen, vollstopfen; mhd. sticken, sw. V., sticken; nhd. sticken, sw. V., sticken, DW 18, 2737;
W.: s. germ. *stikōn?, sw. V., stechen; ahd. stehhōn* 13, stechōn*, stekkōn*, sw. V. (2), stechen, durchbohren, anstacheln; mhd. stecken, stechen, sw. V., stecken, festhalten, weilen; s. nhd. stecken, sw. V., stecken, stechen, DW 17, 1298;
W.: s. germ. *stekō-, *stekōn, *steka-, *stekan, *stikō-, *stikōn, *stika-, *stikan, sw. M. (n), Stecken; got. *sti-k-a, *stikka, sw. M. (n), Stecken;
W.: s. germ. *stekō-, *stekōn, *steka-, *stekan, *stikō-, *stikōn, *stika-, *stikan, sw. M. (n), Stecken (M.), Stange; as. s-te-k-k-o 3 (?), sw. M. (n), Stecken (M.), Pfahl;
W.: s. germ. *stekō-, *stekōn, *steka-, *stekan, *stikō-, *stikōn, *stika-, *stikan, sw. M. (n), Stecken, Stange; ahd. stek* 5, stec*, st. M. (a?, i?), Pfahl, Pflock;
W.: s. germ. *stekō-, *stekōn, *steka-, *stekan, *stikō-, *stikōn, *stika-, *stikan, sw. M. (n), Stecken; ahd. stekko 67, stecko, stehho*, sw. M. (n), Stecken, Stock, Pfahl; mhd. stecke, sw. M., Stecken, Knüttel, Pfahl; nhd. Stecken, M., Stecken, Stab, Stock, DW 17, 1288;
W.: s. germ. *stiki-, *stikiz, st. M. (i), Stich; got. sti-k-s* 1, st. M. (i), Stich, Punkt;
W.: s. germ. *stiki-, *stikiz, st. M. (i), Stich; ae. sti-c-e, st. M. (i), Stich;
W.: s. germ. *stiki-, *stikiz, st. M. (i), Stich; afries. ste-k-e 9, ste-k (2), st. M. (i), Stich;
W.: s. germ. *stiki-, *stikiz, st. M. (i), Stich; as. s-tik-i* 3, st. M. (i), Stich;
W.: s. germ. *stiki-, *stikiz, st. M. (i), Stich; ahd. stih 14, st. M. (i), Stich, Stoß; mhd. stich, st. M., Stich; nhd. Stich, M., Stich, DW 18, 2673;
W.: vgl. germ. *stikla-, *stiklaz, *stikila-, *stikilaz, st. M. (a), Stachel, Spitze, Trinkhorn; got. sti-k-l-s 16, st. M. (a), Becher, Kelch;
W.: vgl. germ. *stikla-, *stiklaz, *stikila-, *stikilaz, st. M. (a), Stachel, Spitze, Trinkhorn; got. *sti-k-il-s, st. M. (a), Stachel;
W.: vgl. germ. *stikla-, *stiklaz, *stikila-, *stikilaz, st. M. (a), Stachel, Spitze, Trinkhorn; an. sti-k-il-l, st. M. (a), Spitze eines Trinkhorns;
W.: vgl. germ. *stikla-, *stiklaz, *stikila-, *stikilaz, st. M. (a), Stachel, Spitze, Trinkhorn; ae. sti-c-el, sti-c-els, st. M. (a), Stachel, Dorn, Stichel;
W.: vgl. germ. *stikla-, *stiklaz, *stikila-, *stikilaz, st. M. (a), Stachel, Spitze, Trinkhorn; ahd. stehhal (1)* 1, stechal*, st. M. (a?, i?), Kelch, Becher;
W.: vgl. germ. *stikla-, *stiklaz, *stikila-, *stikilaz, st. M. (a), Stachel, Spitze, Trinkhorn; ahd. stihhil* 6, stichil*, st. M. (a), »Stecher«, Stichel, Stechgerät, Stachel, Pflock, Pfahl; mhd. stichel, st. M., Stachel; nhd. Stichel, M., Stichel, Stecher, Stichling, DW 18, 2705;
W.: vgl. germ. *stikla-, *stiklaz, *stikila-, *stikilaz, st. M. (a), Stachel, Spitze, Trinkhorn; ahd. stikkil* 2 und häufiger?, stickil*, st. M. (a), Stickel, Brecheisen; mhd. stickel, st. M., Spitze, Stimulus, spitzer Pfahl; nhd. (ält.-dial.) Stickel, M., »Stickel«, Pfahl, dummer Mensch, DW 18, 2732;
W.: vgl. germ. *stikla-, *stiklaz, *stikila-, *stikilaz, st. M. (a), Stachel, Spitze, Trinkhorn; ahd. stehhila* 2, stechila*, st. F. (ō)?, sw. F. (n)?, Sägefisch;
W.: vgl. germ. *stiklī-, *stiklīn, sw. F. (n), abschüssige Stelle; as. s-te-k-ul-i* 1, st. F. (i), »Steile«, Steilheit, steile Stelle;
W.: vgl. germ. *stikula-, *stikulaz, Adj., steil, hoch, stechend; ae. sti-c-ol, Adj., hoch, scharf, steil;
W.: vgl. germ. *stikula-, *stikulaz, Adj., steil, hoch, stechend; as. s-te-k-ul* 2, stek-al*, Adj., rauh, steinicht, steinig;
W.: vgl. germ. *stikula-, *stikulaz, Adj., steil, hoch, stechend; ahd. stekkal* 40, steckal*, stehhal*, Adj., spitz, steil, abschüssig, uneben;
W.: vgl. germ. *stakō-, *stakōn, *staka-, *stakan, sw. M. (n), Stange, Stecken, Pfahl; got. *stak-a, *stakka, sw. M. (n), Stecken, Pfahl;
W.: vgl. germ. *stakō-, *stakōn, *staka-, *stakan, sw. M. (n), Stecken (M.), Stange; an. *-stjak-i, sw. M. (n), Aufstecher?;
W.: vgl. germ. *stakō-, *stakōn, *staka-, *stakan, sw. M. (n), Stecken (M.), Pfahl, Stange; ae. stac-a, sw. M. (n), Pfahl, Stange;
W.: vgl. germ. *stakō-, *stakōn, *staka-, *stakan, *stekō-, *stekōn, *steka-, *stekan, sw. M. (n), Stange, Stecken (M.), Pfahl; ae. stec-c-a, sw. M. (n), Stecken (M.), Stock;
W.: vgl. germ. *stakō-, *stakōn, *staka-, *stakan, *stekō-, *stekōn, *steka-, *stekan, sw. M. (n), Stecken (M.), Stange; afries. ste-k (1) 1 und häufiger?, N., Umzäunung;
W.: vgl. germ. *stakō-, *stakōn, *staka, *stakan, sw. M. (n), Stange, Stecken, Pfahl; ahd. stah* 2, st. M. (a?, i?), Spießer, Spießhirsch, einjähriger Hirsch;
W.: vgl. germ. *stakō-, *stakōn, *staka-, *stakan, sw. M. (n), Stange, Stecken, Pfahl; ahd. stakkulla* 12, stackulla*, stehhala*, st. F. (ō?, jō?), »Stachel«, Pfahl, Spieß, Lanze;
W.: vgl. germ. *stakō-, *stakōn, sw. F. (n), einzelne Strophe; an. stak-a (2), sw. F. (n), Halbstrophe;
W.: vgl. germ. *staka-, *stakaz, Adj., einzeln stehend, alleinstehend; an. stak-r, Adj., alleinstehend, vereinzelt, überschüssig;
W.: vgl. germ. *stakjan, sw. V., stecken; got. *stak-jan, sw. V. (1), stecken;
W.: vgl. germ. *stakjan, sw. V., stecken; anfrk. stek-en* 2, sw. V. (1), stecken;
W.: vgl. germ. *stakkjan, sw. V., stecken; ahd. stekken* 10, stecken*, sw. V. (1a), stecken, befestigen, nageln; mhd. stecken, sw. V., stecken, weilen, festhaften; nhd. stecken, sw. V., stecken, DW 17, 1298;
W.: vgl. germ. *stakka, Sb., Heuschober; an. sta-k-k-r (2), st. M. (a), Heuschober, Haufe, Haufen;
W.: vgl. germ. *stekkō-, *stekkōn, *stekka-, *stekkan, *stikkō-, *stikkōn, *stikka-, *stikkan, sw. M. (n), Stecken (M.), Stange; an. sti-k-k-a, sw. F. (n), Stock, Stecken (M.);
W.: vgl. germ. *stekkō-, *stekkōn, *stekka-, *stekkan, *stikkō-, *stikkōn, *stikka-, *stikkan, sw. M. (n), Stecken (M.), Stange; ae. sti-c-c-a, sw. M. (n), Stecken (M.), Stock, Zeiger;
W.: vgl. germ. *stekkō-, *stekkōn, *stekka-, *stekkan, *stikkō-, *stikkōn, *stikka-, *stikkan, sw. M. (n), Stecken (M.); as. s-ti-k-k-o* 2, sw. M. (n), Haken (M.), Stock;
W.: vgl. germ. *stēki-, *stēkiz, *stǣki-, *stǣkiz, Adj., stechend, ranzig, stinkend; an. stæ-k-r, Adj., beißend, scharf, grausam, peinigend, streng;
W.: vgl. germ. *staikō?, st. F. (ō), Stecken (M.), Spieß (M.) (1), Braten (M.); an. stei-k, st. F. (ō), Braten (M.);
W.: vgl. germ. *þistila-, *þistilaz?, st. M. (a), Distel; an. þist-il-l, st. M. (a), Distel;
W.: vgl. germ. *þistila-, *þistilaz?, st. M. (a), Distel; ae. þī̆st-el, st. M. (a), Distel;
W.: vgl. germ. *þistila-, *þistilaz?, st. M. (a), Distel; as. thīs-t-il 1, st. M. (a), Distel;
W.: vgl. germ. *þistila-, *þistilaz?, st. M. (a), Distel; ahd. distil 76, st. M. (a), Distel; mhd. distel, st. M., Distel; nhd. Distel, F., Distel, DW 2, 1192.


*steigʰ-, idg., V.: nhd. schreiten, steigen; ne. stride (V.), climb (V.);
RB.: Pokorny 1017 (1755/227), ind., gr., alb., kelt., germ., balt., slaw.; Hw.: s. *stoigʰo-, *stigʰtā;
W.: gr. στείχειν (steíchein), V., schreiten, gehen, nahen;
W.: gr. στιχᾶσθαι (stichasthai), V., in Reihen einherfahren, in Reihen einherziehen, einherziehen;
W.: s. gr. στοῖχος (stoichos), M., Reihe, Linie, Ordnung;
W.: germ. *steigan, st. V., steigen; got. steig-an* 1, st. V. (1), steigen (, Lehmann S142);
W.: germ. *steigan, st. V., steigen; an. stīg-a, st. V. (1), steigen, schreiten;
W.: germ. *steigan, st. V., steigen; ae. stīg-an, st. V. (1), steigen, sich erheben, gehen;
W.: germ. *steigan, st. V., steigen; afries. stīg-a* 1, st. V. (1), steigen;
W.: germ. *steigan, st. V., steigen; anfrk. *stī-g-an?, st. V. (1), steigen;
W.: germ. *steigan, st. V., steigen; as. stīg-an 7, st. V. (1), steigen;
W.: germ. *steigan, st. V., steigen; ahd. stīgan* 45, st. V. (1a), steigen, hinaufsteigen, hinabsteigen; mhd. stīgen, st. V., steigen, besteigen, ersteigen; nhd. steigen, st. V., steigen, DW 18, 1874;
W.: s. germ. *gasteigan, st. V. steigen, ersteigen; got. ga-steig-an* 2, st. V. (1), hineinsteigen, herabsteigen;
W.: s. germ. *gasteigan, st. V., steigen, ersteigen; as. gi-stīg-an 2, st. V. (1a), steigen;
W.: s. germ. *gasteigan, st. V., steigen, ersteigen; ahd. gistīgan* 14, st. V. (1a), steigen, einsteigen, aufsteigen; nhd. (ält.) gesteigen, st. V., (verstärktes) steigen, DW 5, 4218;
W.: s. germ. *uzsteigan, st. V., ersteigen; got. us-steig-an 10, st. V. (1), emporsteigen, hinaufsteigen;
W.: s. germ. *uzsteigan, st. V., ersteigen; ahd. irstīgan* 18, st. V. (1a), ersteigen, aufsteigen, hinaufsteigen; mhd. erstīgen, st. V., steigen, ersteigen, überfallen; nhd. ersteigen, st. V., ersteigen, DW 3, 1009;
W.: s. germ. *staigjan?, sw. V., steigen?; ae. *stǣg-an, sw. V. (1), steigen;
W.: s. germ. *steiga-, *steigaz, st. M. (a), Weg, Pfad, Steig; an. stīg-r, st. M. (a), Pfad, Weg;
W.: s. germ. *steiga-, *steigaz, st. M. (a), Weg, Pfad, Steig; germ. *steigō, st. F., (ō), Steig, Weg, Pfad; ae. stīg, st. M. (a), st. F. (ō), Steig, Steg, Pfad, Weg;
W.: s. germ. *steiga-, *steigaz, st. M. (a), Weg, Pfad, Steig; ahd. stīg 2, st. M. (a?, i?), Steig, Pfad; mhd. stīc, st. M., Steig, Pfad; nhd. Steig, M., Steig, Fußweg, DW 18, 1856;
W.: s. germ. *steigō, st. F. (ō), Steig; afries. stīg-e (1) 3, st. F. (ō), Stiege (F.) (2), zwanzig Stück;
W.: s. germ. *steigō, st. F. (ō), Steig; afries. stīg-e (2) 1 und häufiger?, Sb., Steig, Steg;
W.: s. germ. *steigō, st. F. (ō), Steig, Weg, Pfad; ahd. stīga (1) 21, st. F. (ō), Steig, Pfad, Weg; mhd. stīge, st. F., Steig, Pfad; nhd. Steige, F., Steige (F.) (1), steil aufsteigender Weg, DW 18, 1868;
W.: s. germ. *stiga-, *stigaz, st. M. (a), Steg, Weg; ae. *stig-a, sw. M. (n), Steig;
W.: s. germ. *stiga-, *stigaz, st. M. (a), Steg, Weg; ahd. steg 7 st. M. (a?), Steg, Übergangsweg; mhd. stëc, st. M., Steg; nhd. Steg, M., Steg, DW 17, 1374;
W.: s. germ. *stigō, st. F. (ō), Steig, Treppe; got. *stig-a, st. F. (ō), Steige (F.) (1);
W.: s. germ. *stigō, st. F. (ō), Steig, Treppe; an. *-stig-a, sw. F. (n), Stieg?;
W.: s. germ. *stigō, st. F. (ō), Steig, Treppe; ae. stig-u, st. F. (ō), Steig, Brandstätte;
W.: s. germ. *stigō-, *stigōn, *stiga-, *stigan, Sb., Stiege (F.) (1); an. stig-i (1), sw. M. (n), Leiter (F.), Stiege (F.) (1);
W.: s. germ. *stigō-, *stigōn, *stiga-, *stigan, Sb., Stiege (F.) (1); ae. stig-e, st. M. (i), Aufstieg, Abstieg, Steigen;
W.: s. germ. *stigō-, *stigōn, *stiga-, *stigan, Sb., Stiege (F.) (1); ahd. stega 8, st. F. (ō), sw. F. (n), »Stegen«, Stiege (F.) (1), Leiter (F.), Treppe; mhd. stëge, sw. F., st. F., Treppe; nhd. (ält.) Stege, F., Stiege (F.) (1), DW 17, 1385;
W.: vgl. germ. *staigō, st. F. (ō), Steig, Weg, Pfad; got. staig-a* 3, st. F. (ō), Steig, Weg (, Lehmann S129);
W.: vgl. germ. *staigō, st. F. (ō), Steig, Weg, Pfad; ahd. steiga* 6, st. F. (ō), Steige (F.) (1), Pfad, steiler Weg; mhd. steige, st. F., steile Straße; nhd. Steige, F., Steige (F.) (1), steil aufsteigender Weg, DW 18, 1868;
W.: vgl. germ. *staigri, Sb., Treppe, Gerüst; ae. stǣg-er, F., Stufe, Treppe;
W.: vgl. germ. *staigra-, *staigraz, Adj., steil; an. steig-ur-lig-a, Adv., steil, aufrecht;
W.: vgl. germ. *staigala-, *staigalaz, *staigula-, *staigulaz, *staigla-, *staiglaz, Adj., steil; ae. stǣg-el, Adj., steil, schwer zu besteigen;
W.: vgl. germ. *staigala-, *staigalaz, *staigula-, *staigulaz, *staigla-, *staiglaz, Adj., steil; ahd. steigal* 1, Adj., steil; mhd. steigel, Adj., steil; nhd. steil, Adj., steil;
W.: vgl. germ. *staigulī-, *staigulīn, *staiglī-, *staiglīn, sw. F. (n), Steigung; as. stêg-ili 1, st. F. (i)?, abschüssige Stelle, Steile;
W.: vgl. germ. *stihti-, *stihtiz?, st. F. (i), Tritt, Steig, Übersteig; an. stēt-t, st. F. (i), Treppenstufe, Becherfuß, Weg, Stand;
W.: vgl. germ. *stigiljō, st. F. (ō), Einstieg, Überstieg, Übersteig; ae. stig-el, st. F. (jō), Überstieg, Einstieg, Zauntritt;
W.: vgl. germ. *stigiljō, st. F. (ō), Einstieg, Überstieg, Übersteig; as. stig-il-l-a 1, st. F. (jō?), sw. F. (n), Zauntritt, Überstieg, Einstieg;
W.: vgl. germ. *stigiljō, st. F. (ō), Einstieg, Übersteig; ahd. stigilla 2, st. F. (jō?), sw. F. (n), Stiege (F.) (1), Treppe; s. mhd. stigele, sw. F., st. F., Vorrichtung zum Übersteigen eines Zauns; s. nhd. Stiegel, M., F., Stiegel, Vorrichtung zum Übersteigen eines Zaunes, DW 18, 2823.


*steigᵘ̯-?, *teigᵘ̯-?, idg., Sb.: nhd. Schulter?, Arm?, Schenkel?; ne. shoulder (N.), arm (N.), thigh;
RB.: Pokorny 1018 (1756/228), arm., kelt., slaw.; Hw.: s. *steg- (2) (?).


*steigᵘ̯ʰ-?, *teigᵘ̯ʰ-?, idg., V.: nhd. ausharren?, verweilen?; ne. endure;
RB.: Pokorny 1018 (1757/229), ind., germ., balt..


*stē̆ip-, idg., Sb., Adj.: Vw.: s. *stē̆ibʰ-.


*stek-, idg., V., Adj., Sb.: Vw.: s. *stāk-.


*stel- (1), *tel-, idg., V.: nhd. fließen lassen, harnen; ne. let flow, urinate;
RB.: Pokorny 1018 (1758/230), arm.?, gr., kelt.?, germ., balt., slaw.;
W.: gr. σταλᾶν (stalan), V., triefen, tropfen;
W.: vgl. gr. σταλαγμός (stalagmós), M., Getröpfel, Tropfen (N.); s. lat. stalagmium, N., Ohrgehänge von tropfenförmiger Form;
W.: vgl. gr. στάλαγμα (stálagma), N., Getröpfel, Tropfen; vgl. lat. stalagmium, N., Ohrgehänge von tropfenförmiger Form;
W.: s. gr. τέλμα (télma), N., Pfütze, Sumpf, Mörtel.


*stel- (2), *stelə-, idg., V.: nhd. ausbreiten; ne. stretch (V.) out, broad;
RB.: Pokorny 1018 (1759/231), arm., ital., balt., slaw.; Hw.: s. *stlāto-, *stel- (3); E.: s. *stel- (3);
W.: s. lat. latus (2), N., Seite;
W.: s. lat. latus (1), Adj., breit;
W.: s. lat. Latium, ON, Latium; vgl. lat. Latīnus, Adj., lateinisch, latinisch, zu Latium gehörig; ae. lǣden (1), Adj., lateinisch;
W.: s. lat. Latium, ON, Latium; vgl. lat. Latīnus, Adj., lateinisch, latinisch, zu Latium gehörig; ae. latīn, Adj., lateinisch;
W.: s. lat. Latium, ON, Latium; vgl. lat. Latīnus, Adj., lateinisch, latinisch, zu Latium gehörig; ahd. latinisk* 1, Adj., lateinisch; mhd. latīnisch, Adj., lateinisch; nhd. lateinisch, Adj., lateinisch, DW 12, 275;
W.: s. lat. Latium, ON, Latium; vgl. lat. Latīnus, Adj., lateinisch, latinisch, zu Latium gehörig; lat. Latīna, F., Latein; an. latīn-a, F., Latein, die lateinische Sprache;
W.: s. lat. Latium, ON, Latium; vgl. lat. Latīnus, M., Latein, Lateiner; afrz. latinier, M., Lateiner; s. ae. latimer, st. M. (a), Dolmetscher;
W.: s. lat. Latium, ON, Latium; vgl. lat. Latīnus, M., Latein, Lateiner; ae. lǣden (2), st. N. (a), Latein;
W.: s. lat. lāmna, lāmina, F., dünnes Stück Metall, Holz, Marmor, dünne Platte; germ. *lanna, Sb., Blech; as. lan-n-a 1, st. F. (ō)?, Metallblech.


*stel- (3), idg., V., Adj., Sb.: nhd. stellen, stehend, unbeweglich, steif, Ständer, Pfosten, Stamm, Stiel, Stengel, Stängel; ne. place (V.);
RB.: Pokorny 1019 (1760/232), ind., arm., gr., alb., ital., kelt., germ., balt., slaw.; Hw.: s. *stēlo-, *stln̥no-, *stelb-, *stₑlbo-, *steld-, *stelg-, *stelk-?, *stolgo-, *stel- (2), *tel- (3) (?);
W.: gr. στέλλειν (stéllein), V., bestellen, komnen lassen, schicken, senden; s. gr. ἀπόστέλλειν (apóstéllein), V., abschicken, ausschicken, entsenden; vgl. gr. ἀπόστολος (apóstolos), M., Abgesandter, Bote; lat. apostolus, M., Bote; germ. *apostol, M., Apostel, EWAhd 1, 301; got. apaústaúlus, st. M. (u/i), Apostel, Bote, Abgesandter; ahd. apostol* 4, st. M. (a), Apostel; nhd. Apostel, M., Apostel, DW 1, 536;
W.: gr. στέλλειν (stéllein), V., bestellen, komnen lassen, schicken, senden; s. gr. ἀπόστέλλειν (apóstéllein), V., abschicken, ausschicken, entsenden; vgl. gr. ἀπόστολος (apóstolos), M., Abgesandter, Bote; lat. apostolus, M., Bote; germ. *apostol, M., Apostel, EWAhd 1, 301; ae. apo-stol, st. M. (a), Apostel, Jünger; an. post-ol-i, M., Apostel;
W.: gr. στέλλειν (stéllein), V., bestellen, komnen lassen, schicken, senden; s. gr. ἀπόστέλλειν (apóstéllein), V., abschicken, ausschicken, entsenden; vgl. gr. ἀπόστολος (apóstolos), M., Abgesandter, Bote; lat. apostolus, M., Bote; germ. *apostol, M., Apostel; ae. postol, st. M. (a), Apostel;
W.: gr. στέλλειν (stéllein), V., bestellen, komnen lassen, schicken, senden; s. gr. ἀπόστέλλειν (apóstéllein), V., abschicken, ausschicken, entsenden; vgl. gr. ἀπόστολος (apóstolos), M., Abgesandter, Bote; lat. apostolus, M., Bote; germ. *apostol, M., Apostel; afries. apo-stol* 9, apo-stel, st. M. (a), Apostel;
W.: gr. στέλλειν (stéllein), V., bestellen, komnen lassen, schicken, senden; s. gr. ἀπόστέλλειν (apóstéllein), V., abschicken, ausschicken, entsenden; vgl. gr. ἀπόστολος (apóstolos), M., Abgesandter, Bote; lat. apostolus, M., Bote; germ. *apostol, M., Apostel, EWAhd 1, 301; ahd. apostol* 4, st. M. (a), Apostel; nhd. Apostel, M., Apostel, DW 1, 536;
W.: s. gr. στέλλειν (stéllein), V., bestellen, komnen lassen, schicken, senden; vgl. gr. ἐπίστελλειν (epístellein), V., hinschicken, melden; gr. ἐπιστολή (epistolḗ), F., Absendung; lat. epistula, F., Brief, Sendschreiben; ae. epi-stol, st. M. (a), Brief;
W.: s. gr. στέλλειν (stéllein), V., bestellen, komnen lassen, schicken, senden; vgl. gr. ἐπίστελλειν (epístellein), V., hinschicken, melden; gr. ἐπιστολή (epistolḗ), F., Absendung; lat. epistula, F., Brief, Sendschreiben; ae. pistol, st. M. (a)?, Brief, Epistel;
W.: s. gr. στέλλειν (stéllein), V., bestellen, komnen lassen, schicken, senden; vgl. gr. ἐπίστελλειν (epístellein), V., hinschicken, melden; gr. ἐπιστολή (epistolḗ), F., Absendung; lat. epistula, F., Brief, Sendschreiben; ahd. epistula* 2, sw. F. (n), »Epistel«, Brief; mhd. epistele, epistel, st. F., sw. F., Brief; nhd. Epistel, F., Epistel, Brief, DW 3, 679;
W.: s. gr. στέλλειν (stéllein), V., bestellen, kommen lassen, schicken, senden; vgl. gr. στολή (stolḗ), F., Ausrüstung, Kleid, Gewand; lat. stola, F., langes Kleid, Stola; ae. stol-e, sw. F. (n), langes Überkleid;
W.: s. gr. στέλλειν (stéllein), V., bestellen, kommen lassen, schicken, senden; vgl. gr. στολή (stolḗ), F., Ausrüstung, Kleid, Gewand; lat. stola, F., langes Kleid, Stola; ae. stōl (2), st. N. (a?), langes Überkleid;
W.: s. gr. στέλλειν (stéllein), V., bestellen, kommen lassen, schicken, senden; vgl. gr. στολή (stolḗ), F., Ausrüstung, Kleid, Gewand; lat. stola, F., langes Kleid, Stola; afries. stōl-e 6, st. F. (ō), Stola, geistlicher Fiskal; an. stōl-i (2), sw. M. (n), Stola, langes Überkleid;
W.: s. gr. στέλλειν (stéllein), V., bestellen, kommen lassen, schicken, senden; vgl. gr. στολή (stolḗ), F., Ausrüstung, Kleid, Gewand; lat. stola, F., langes Kleid, Stola; lat.-ahd.? stōla 10 und häufiger?, F., priesterliche Stola; mhd. stōle, st. F., sw. F., Priesterbinde, Priestergewand; nhd. Stole, Stola, F., Stola, priesterliches Gewandstück, DW 19, 194;
W.: s. gr. στελεά (steleá), F., Axtstiel, Stiel der Axt;
W.: s. gr. στελεός (steleós), M., Axtstiel, Stiel der Axt;
W.: s. gr. στελεόν (steleón), N., Axtstiel, Stiel der Axt;
W.: vgl. gr. στέλεχος (stélechos), M., Stammende, Baumstumpf;
W.: s. gr. στήλη (stḗlē), F., Pfeiler, Grabstein, Säule; vgl. lat. stēla, F., Pfeiler, Säule;
W.: s. gr. στόλος (stólos), M., hervorstehender Balken, Pflock, Ruderstange; lat. stolus, M., Seefahrt; an. *stol-l (3), M., Kriegsrüstung?;
W.: s. gr. στόλος (stólos), M., Zurüstung, Zug, Heereszug;
W.: s. gr. στολίζειν (stolízein), V., instand setzen, ferstigmachen, rüsten;
W.: s. gr. στῦλος (stylos), M., Säule, Pfeiler, Griffel;
W.: s. gr. στῦμα (styma), N., emporgerichteter Penis;
W.: ? gr. στάλιξ (stálix), στάλιξα (stálixa), F., Stellholz, Stange am Jägernetz;
W.: s. lat. locus, stlocus, M., Ort, Platz, Stelle;
W.: s. lat. stolo, M., Tölpel, Wurzelspross, Wurzelschoß, Räuber;
W.: vgl. lat. stolidus, Adj., tölpelhaft, albern, dummdreist, brutal;
W.: vgl. lat. stultus, Adj., töricht; vgl. ae. styl-t-an, sw. V. (2), verdutzt sein (V.), zögern;
W.: vgl. lat. stlembus, Adj., schwerfällig, langsam;
W.: vgl. lat. īlicāre, illicāre, Adv., an dem Ort, auf der Stelle, dahon, dorthin, alsbald, sogleich;
W.: ? vgl. lat. līs, F., Streit, Streitigkeit, Zank;
W.: germ. *stel-, V., stehen; as. *s-tėl-l-i?, st. N. (ja), »Gestell«;
W.: s. germ. *stalla-, *stallaz, *stallja-, *stalljaz, Adj., feststehend; ae. *steal-l (1), Adj., stehend;
W.: s. germ. *stalla-, *stallaz, *stallja-, *stalljaz, Adj., feststehend; afries. stal-l-e 1, Adj., fest;
W.: s. germ. *stalljan, sw. V., stellen; an. s-til-l-a (2), sw. V. (1), ordnen, einrichten;
W.: s. germ. *stalljan, sw. V., stellen; ae. stel-l-an (1), sw. V. (1), setzen, stellen, legen;
W.: s. germ. *stalljan, sw. V., stellen; ae. stiel-l-an (2), sw. V. (1), stallen, stellen, setzen;
W.: s. germ. *stalljan, sw. V., stellen; ae. stāl-ian (1), sw. V. (1?), gründen, bestätigen, stärken;
W.: s. germ. *stalljan, sw. V., stellen; afries. stal-l-ia 1 und häufiger?, sw. V. (2), festmachen, einstehen, haften;
W.: s. germ. *stalljan, sw. V., stellen; as. stėl-l-ian* 1, sw. V. (1a), hinstellen;
W.: s. germ. *stalljan, sw. V., stellen; ahd. stellen* 17, sw. V. (1a), stellen, errichten, setzen; mhd. stellen, sw. V., feststellen, trachten, streben; nhd. stellen, sw. V., stellen, DW 18, 2195;
W.: s. germ. *stelljan, *stilljan, sw. V., stillen, dämpfen; an. s-til-l-a (1), sw. V. (1), stillen, mäßigen, dämpfen;
W.: s. germ. *stelljan, *stilljan, sw. V., stillen, dämpfen; ae. s-til-l-an, sw. V. (1), stillen, still sein (V.), beruhigen;
W.: s. germ. *stelljan, *stilljan, sw. V., stillen, dämpfen; ae. s-tyl-l-an, sw. V. (1), starr stehen;
W.: s. germ. *stelljan, sw. V., stillen, dämpfen; as. *s-til-l-ian?, sw. V. (1a), beruhigen, zur Ruhe bringen;
W.: s. germ. *stelljan, *stilljan, sw. V., stillen, dämpfen; ahd. stillen 15, sw. V. (1a), stillen, beruhigen, zur Ruhe bringen; mhd. stillen, sw. V., beruhigen, besänftigen, schweigen; nhd. stillen, sw. V., stillen, still machen, DW 18, 3009;
W.: s. germ. *stelljan, *stilljan, sw. V., stillen, dämpfen; ahd. stullen* 1, sw. V. (1a), aufhalten, stocken;
W.: vgl. germ. *stellēn, *stellǣn, sw. V., ruhig werden, nachlassen, aufhören; ahd stillēn 6, sw. V. (3), ruhig werden, verstummen, nachlassen; nhd. stillen, sw. V., stillen, still machen, DW 18, 3009;
W.: s. germ. *stellja-, *stelljaz, Adj., still, ruhig; ae. s-til-l-e, Adj. (ja), Adv., still, ruhig, beständig;
W.: s. germ. *stellja-, *stelljaz, Adj., ruhig; afries. s-til-le 3, Adj., still;
W.: s. germ. *stellja-, *stelljaz, Adj., still, ruhig; as. s-til-l-i* (1) 1, Adj., still, ruhig;
W.: s. germ. *stellja-, *stelljaz, Adj., ruhig; ahd. stilli 28?, Adj., still, ruhig, gelassen; mhd. stille, Adj., still, heimlich, ruhig; nhd. still, Adj., Adv., still, DW 18, 2939;
W.: vgl. germ. *stelliþō, *stelleþō, st. F. (ō), Stille; ahd. stillida* 1, st. F. (ō), Stille, Ruhe, Friede;
W.: s. germ. *stalla-, *stallaz, st. M. (a), Standort, Stelle; got. *stal-l-a, stalls, sw. M. (n), st. M. (a), Stall;
W.: s. germ. *stalla-, *stallaz, st. M. (a), Standort, Stelle; an. *stal-l-r (2), st. M. (a), Stand?, Stall?;
W.: s. germ. *stalla-, *stallaz, st. M. (a), Standort, Stelle; ae. steal-l (2), st. M. (a), Stand, Stelle, Stellung, Zustand;
W.: s. germ. *stalla-, *stallaz, st. M. (a), Standort, Stelle; ae. *steal-l (3), st. N. (a), Stand, Gestell, Rahmen;
W.: s. germ. *stalla-, *stallaz, st. M. (a), Standort, Stelle; ae. stæl (1), st. N. (a), Stelle, Platz (M.) (1), Ort;
W.: s. germ. *stalla-, *stallaz, st. M. (a), Standort, Stelle; ae. stǣl, st. M. (a), Ort, Stelle;
W.: s. germ. *stalla-, *stallaz, st. M. (a), Standort, Stelle; afries. stal-l (1) 27, stal, st. M. (a), Stand, Standplatz, Stehen;
W.: s. germ. *stalla-, *stallaz, st. M. (a), Standort, Stelle; ahd. stal 54, st. M. (a?, i?), »Stall«, Stallung, Stelle; mhd. stal, st. M., Stall, Stand, Stehort; nhd. Stall, M., Stall, geschlossener Raum zum Aufenthalt von Vieh, DW 17, 594;
W.: s. germ. *stullō-, *stullōn, *stulla-, *stullan, sw. M. (n), Stolle, Stütze, Gestell; an. stal-l-r (1), st. M. (a), Gerüst, Altar, Stall, Krippe;
W.: s. germ. *stullō-, *stullōn, *stulla-, *stullan, sw. M. (n), Stolle, Stütze, Gestell; an. stall-i, sw. M. (n), Gestell;
W.: s. germ. *stullō-, *stullōn, *stulla-, *stullan, sw. M. (n), Stolle, Stütze, Gestell; as. stol-l-o 1, sw. M. (n), Gestell;
W.: s. germ. *stullō-, *stullōn, *stulla-, *stullan, sw. M. (n), Stolle, Stütze, Gestell; ahd. stollo 5, sw. M. (n), Pfeiler, Stütze, Pfosten; mhd. stolle, sw. M., Stütze, Gestellpfosten; nhd. Stolle, Stollen, M., Stützpfosten, Stollen, DW 19, 200;
W.: s. germ. *stullō-, *stullōn, *stulla-, *stullan, sw. M. (n), Stolle, Stütze, Gestell; ahd. stulla 5, st. F. (ō), Augenblick, Punkt, Zeitpunkt;
W.: s. germ. *stalō-, *stalōn, *stala-, *stalan, sw. M. (n), Stengel, Stängel, Stütze; ae. stel-a, sw. M. (n), Stengel, Stängel, Stiel, Unterstützung;
W.: s. germ. *stalō-, *stalōn, *stala-, *stalan, sw. M. (n), Stengel, Stängel, Stütze; ae. stal-u (2), F., Pflock;
W.: s. germ. *stalō-, *stalōn, *stala-, *stalan, sw. M. (n), Stengel, Stängel, Stütze; ae. *stal-ed-e, Adj., stengelig;
W.: s. germ. *stelu-, *steluz, st. M. (u), Schwanz, Stängel; an. s-tjǫl-r, st. M. (u?), Steiß;
W.: germ. *staldan, st. V., erwerben, haben; got. *stal-d-an, red. V. (3), haben?, eignen?;
W.: germ. *staldan, st. V., erwerben, haben; ae. steal-d-an, st. V. (7)=red. V. (2), besitzen, haben;
W.: germ. *staldan, st. V., erwerben, haben; s. ae. steal-d (1), Adj., habend, besitzend;
W.: s. germ. *stalda-, *staldam, st. N. (a), Habe; got. *stal-d, st. N. (a), Haben?;
W.: s. germ. *stalda-, *staldam, st. N. (a), Habe; ae. steal-d (3), st. N. (a), Haus, Wohnung;
W.: s. germ. *staldi-, *staldiz, st. M. (i), Erwerber, Innehaber; germ. *stalda-, *staldaz, st. M. (a), »Haber«, Innehaber, jüngerer Sohn, Krieger; ae. steal-d (2), st. M. (a), Habender, Besitzender;
W.: s. germ. *stelk-, V., steif sein (V.), stelzen; vgl. ae. *s-tea-l-c-ian, sw. V., sich verstohlen bewegen, vorsichtig schreiten;
W.: s. germ. *stelk-, V., steif sein (V.), stelzen; vgl. ahd. wazzarstelh* 1, st. M. (a?, i?), Bachstelze;
W.: s. germ. *stalka-, *stalkaz, Adj., starr aufragend; ae. s-tea-l-c, Adj., hoch, hoch aufragend, steil;
W.: vgl. germ. *stulpō-, *stulpōn, *stulpa-, *stulpan, sw. M. (n), Pfosten, Pfahl, Säule (F.) (1); an. stol-p-i, sw. M. (n), Pfeiler, Säule (F.) (1);
W.: vgl. germ. *steltō-, *steltōn, Sb., Stelze; ahd. stelza 5, sw. F. (n), Stelze, dreibeiniger Stuhl; mhd. stelze, sw. F., Stelze; nhd. Stelze, F., Stelze, DW 18, 2279;
W.: vgl. germ. *stulta-, *stultaz, Adj., stolz, hochmütig; an. s-tol-t-r, Adj., übermütig, stolz;
W.: vgl. germ. *stulta-, *stultaz, Adj., stolz, hochmütig; afries. s-tul-t 3, s-tol-t, Adj., stolz;
W.: vgl. germ. *stulta-, *stultaz?, Adj., stolz, hochmütig; ahd. stolz* 3, Adj., übermütig, stolz, schnöde; mhd. stolz, Adj., übermütig, hochgemut; nhd. stolz, Adj., stolz, DW 19, 231;
W.: vgl. germ. *stulta-, *stultaz?, Adj., stolz, hochmütig; ahd. stolz* 3, Adj., übermütig, stolz, schnöde; mhd. stolz, Adj., übermütig, hochgemut; an. s-tol-z, Adj., übermütig, stolz.


*stelb-, *stelp-, idg., Sb.: nhd. Pfosten; ne. pole (N.) (1);
RB.: Pokorny 1020; Hw.: s. *stel- (3), *stₑlbo-; E.: s. *stel- (3);
W.: s. lat. stlembus, Adj., schwerfällig, langsam;
W.: germ. *stulpō-, *stulpōn, *stulpa-, *stulpan, sw. M. (n), Pfosten, Pfahl, Säule (F.) (1); an. stol-p-i, sw. M. (n), Pfeiler, Säule (F.) (1).


*stₑlbo-, idg., Sb.: nhd. Pfosten; ne. pole (N.) (1);
RB.: Pokorny 1020; Hw.: s. *stel- (3), *stelb-; E.: s. *stel- (3).


*steld-, idg., V., Sb.: nhd. stellen, Stengel, Stängel; ne. place (V.);
RB.: Pokorny 1020; Hw.: s. *stel- (3); E.: s. *stel- (3);
W.: s. germ. *staldan, st. V., erwerben, haben; got. *stal-d-an, red. V. (3), haben?, eignen?;
W.: germ. *staldan, st. V., erwerben, haben; ae. steal-d-an, st. V. (7)=red. V. (2), besitzen, haben;
W.: germ. *staldan, st. V., erwerben, haben; s. ae. steal-d (1), Adj., habend, besitzend;
W.: s. germ. *stalda-, *staldam, st. N. (a), Habe; got. *stal-d, st. N. (a), Haben?;
W.: s. germ. *stalda-, *staldam, st. N. (a), Habe; ae. steal-d (3), st. N. (a), Haus, Wohnung;
W.: s. germ. *staldi-, *staldiz, st. M. (i), Erwerber, Innehaber; germ. *stalda-, *staldaz, st. M. (a), »Haber«, Innehaber, jüngerer Sohn, Krieger; ae. steal-d (2), st. M. (a), Habender, Besitzender;
W.: s. germ. *steltō-, *steltōn, Sb., Stelze; ahd. stelza 5, sw. F. (n), Stelze, dreibeiniger Stuhl; mhd. stelze, sw. F., Stelze; nhd. Stelze, F., Stelze, DW 18, 2279;
W.: s. germ. *stulta-, *stultaz, Adj., stolz, hochmütig; an. s-tol-t-r, Adj., übermütig, stolz;
W.: s. germ. *stulta-, *stultaz, Adj., stolz, hochmütig; afries. s-tul-t 3, s-tol-t, Adj., stolz;
W.: s. germ. *stulta-, *stultaz?, Adj., stolz, hochmütig; ahd. stolz* 3, Adj., übermütig, stolz, schnöde; mhd. stolz, Adj., übermütig, hochgemut; nhd. stolz, Adj., stolz, DW 19, 231; an. s-tol-z, Adj., übermütig, stolz.


*stelə-, idg., V.: Vw.: s. *stel- (2).


*stelg-, idg., V., Sb.: nhd. stellen, Stengel, Stängel; ne. place (V.);
RB.: Pokorny 1020; Hw.: s. *stel- (3), *stelk-?; E.: s. *stel- (3);
W.: germ. *stelk-, V., steif sein (V.), stelzen; ae. *s-tea-l-c-ian, sw. V., sich verstohlen bewegen, vorsichtig schreiten;
W.: germ. *stelk-, V., steif sein (V.), stelzen; vgl. ahd. wazzarstelh* 1, st. M. (a?, i?), Bachstelze;
W.: s. germ. *stalka-, *stalkaz, Adj., starr aufragend; ae. s-tea-l-c, Adj., hoch, hoch aufragend, steil.


*stelk-?, idg., V., Sb.: nhd. stellen, Stengel, Stängel; ne. place (V.);
RB.: Pokorny 1020; Hw.: s. *stel- (3), *stelg-; E.: s. *stel- (3).


*stēlo-, idg., Sb.: nhd. Standort; ne. stand (N.);
RB.: Pokorny 1019; Hw.: s. *stel- (3); E.: s. *stel- (3).


*stelp-, idg., Sb.: Vw.: s. *stelb-.


*stem-?, idg., V.: nhd. stoßen, stottern, stammeln, hemmen; ne. push (V.), thrust (V.);
RB.: Pokorny 1021 (1761/233), germ., balt.;
W.: germ. *stam-, V., stehen machen?; ae. *stėm-m-an, sw. V. (1), festmachen, stemmen;
W.: germ. *stam-, V., stehen machen?; s. ahd. gistemēn* 1, sw. V. (3), bezähmen, Einhalt gebieten; s. mhd. gestëmen, sw. V., Einhalt tun, einhalten;
W.: s. germ. *stama-, *stamaz, *stamma-, *stammaz, Adj., stammelnd, gehemmt, behindert; got. stam-m-s* 1, Adj. (a), lallend, stammelnd (, Lehmann S134);
W.: s. germ. *stama-, *stamaz, *stamma-, *stammaz, Adj., stammelnd, gehemmt, behindert; an. stam-r, Adj., stammelnd, beraubt;
W.: s. germ. *stama-, *stamaz, *stamma-, *stammaz, Adj., stammelnd, gehemmt, behindert; ae. stam, Adj., stammelnd, stotternd;
W.: s. germ. *stama-, *stamaz, *stamma-, *stammaz, Adj., stammelnd, gehemmt, behindert; as. stam-ul 1, Adj., (Adj. subst.=) M., stammelnd, Stammler;
W.: s. germ. *stama-, *stamaz, *stamma-, *stammaz, Adj., stammelnd, gehemmt, behindert; ahd. stam (2) 3, Adj., stammelnd;
W.: s. germ. *stamēn, *stamǣn, *stammēn, *stammǣn, sw. V., stammeln; ahd. stammēn* 1, sw. V. (3), stammeln;
W.: s. germ. *stamjan, *stammjan, sw. V., stehen machen, stemmen; an. stem-m-a, sw. V. (1), dämmen, aufhalten;
W.: s. germ. *stamōn, sw. V., stammeln; an. stam-a, sw. V. (2), stammeln;
W.: vgl. germ. *stamalōn, sw. V., stammeln; ahd. stamalōn* 20, sw. V. (2), stammeln, stottern; mhd. stamelen, sw. V., stammeln; nhd. stammeln, sw. V., stottern, stammeln, DW 17, 648;
W.: vgl. germ. *stamarōn, sw. V., stammeln; ae. stam-er-ian, sw. V. (2), stammeln, stottern;
W.: s. germ. *stamī-, *stamīn, Adj., stammeln; an. stem-i, F. (īn), Stammeln;
W.: s. germ. *stumma-, *stummaz, Adj., stumm; afries. stum-m 2, stum, Adj., stumm;
W.: s. germ. *stumma-, *stummaz, Adj., stumm; as. stum 1, stum-m, Adj., stumm;
W.: s. germ. *stumma-, *stummaz, Adj., stumm; ahd. stum 20, stumb*, Adj., stumm; mhd. stum, Adj., stumm; nhd. stumm, Adj., stumm, DW 20, 378.


*stemb-, idg., V.: Vw.: s. *stembʰ-.


*stembros, idg., Sb.: Vw.: s. *stembʰros.


*stembʰ-, *stemb-, idg., V.: nhd. stützen, stampfen, schimpfen, staunen; ne. post (V.) (2);
RB.: Pokorny 1011; Hw.: s. *stebʰ-.


*stembʰros, *stembros, idg., Sb.: nhd. Pfosten, Stamm, Busch; ne. pole (N.) (1);
RB.: Pokorny 1011; Hw.: s. *stebʰ-; E.: s. *stebʰ-.


*stemnā, idg., F.: nhd. Mund (M.), Stimme?; ne. mouth (N.), voice (N.); RB.: Kluge s. u. Stimme;
W.: gr. στόμα (stóma), N., Maul, Mund; s. gr. στόμαχος (stómachos), M., Kehle, Speiseröhre; lat. stomachus, M., Schlund, Speiseröhre, Magen (M.), Ärger, Verdruss;
W.: germ. *stemnō, st. F. (ō), Stimme; ae. stėfn (3), stėmn, st. F. (ō), Stimme, Ton (M.) (2);
W.: germ. *stemnō, st. F. (ō), Stimme; afries. stemm-e 4, stifn-e, st. F. (ō), Stimme;
W.: germ. *stemnō, st. F. (ō), Stimme; anfrk. stemm-a* 18, st. F. (ō), Stimme;
W.: germ. *stemnō, st. F. (ō), Stimme; as. stemna 18, st. F. (ō)?, sw. F. (n)?, Stimme;
W.: germ. *stemnō, st. F. (ō), Stimme; ahd. stimma 174, stimna, st. F. (ō), sw. F. (n), Stimme, Laut, Klang, Rede, Wort, Rufen; mhd. stimme, st. F., sw. F., Stimme, Ton (M.) (2); nhd. Stimme, F., Stimme, Ton (M.) (2), Fähigkeit zu reden, DW 18, 3059.


*stemp-, idg., V.: nhd. stützen, stampfen, schimpfen, staunen; ne. post (V.) (2);
RB.: Pokorny 1011; Hw.: s. *step-, *stebʰ-.


*sten- (1), *ten- (2), idg., V.: nhd. donnern, rauschen, dröhnen, stöhnen; ne. thunder (V.), rush (V.), drone (V.) (2);
RB.: Pokorny 1021 (1762/234), ind., iran., gr., ital., kelt., germ., balt., slaw.; Hw.: s. *stonos;
W.: gr. στένειν (sténein), στείνειν (steínein), V., stöhnen, laut klagen, ächzen, jammern;
W.: gr. (lesb.) τέννειν (ténnein), V., stöhnen, laut klagen;
W.: s. gr. στενάζειν (stenázein), V., seufzen, stöhnen, beseufzen, beklagen;
W.: s. gr. στενάχειν (stenáchein), V., seufzen, stöhnen, beseufzen, beklagen;
W.: vgl. gr. στεναγμός (stenagmós), M., Seufzen;
W.: s. gr. στόνος (stónos), M., Seufzen, Stöhnen, Ächzen;
W.: lat. tonāre, V., ertönen, erschallen, donnern; ae. ton-ian, sw. V. (2), donnern;
W.: s. lat. tonitrus, M., Donner;
W.: s. lat. tonitruum, N., Donner;
W.: vgl. lat. tonitruus, M., Donner;
W.: germ. *stenan, st. V., stöhnen; ae. sten-an, st. V. (4)?, seufzen, stöhnen;
W.: s. germ. *stunjan?, sw. V., stöhnen; an. styn-ja, sw. V. (1), stöhnen;
W.: s. germ. *stunjan?, sw. V., stöhnen; germ. *stunōn?, sw. V., stöhnen; ae. stun-ian (1), sw. V. (2), krachen, tönen, brüllen;
W.: s. germ. *stuni-, *stuniz?, Sb., Stöhnen, Geräusch (N.) (1); germ. *stuna, Sb., Stöhen, Geräusch (N.) (1); an. styn-r, st. M. (i?), Stöhnen;
W.: s. germ. *stuna, Sb., Stöhnen, Geräusch (N.) (1); ae. *stun, *stun-d (3), st. N. (a), Lärm, Geräusch (N.) (1);
W.: s. germ. *þunō, st. F. (ō), Schlinge, Dohne, Sehne; germ. *þuna, Sb., Gedehntes; as. thon-a 1, st. F. (ō), Dohne, Schlinge, Ranke;
W.: s. germ. *þuna, Sb., Gedehntes; ahd. dona* 1, st. F. (ō), Dohne, Ranke, Schlinge; nhd. Dohne, F., Gerät zum Vogelfang, Ort an dem Vogelfallen ausgelegt sind, DW (Neubearb.) 6, 1202;
W.: s. germ. *þunōn, sw. V., donnern; ae. þun-ian (1), sw. V. (2), donnern, brüllen, krachen;
W.: vgl. germ. *þunara-, *þunaraz, st. M. (a), Donner; got. *þun-ar-a, st. M. (a), Donnerer, Donar;
W.: vgl. germ. *þunara-, *þunaraz, st. M. (a), Donner; ae. þun-or, þun-ar, þun-ur, st. M. (a), Donner;
W.: vgl. germ. *þunara-, *þunaraz, st. M. (a), Donner; ae. Þor, Þūr, st. M. (a), Thor, Donar, Donnergott;
W.: vgl. germ. *þunara-, *þunaraz, st. M. (a), Donner; afries. thun-er 1, thon-g-er, st. M. (a), Donner;
W.: vgl. germ. *þunara-, *þunaraz, st. M. (a), Donner; as. thun-er* 1, thun-aer?, st. M. (a), Donner;
W.: vgl. germ. *þunara-, *þunaraz, st. M. (a), Donner; ahd. donar* 13, st. M. (a), Donner, Donnerer; mhd. doner, toner, st. M., Donner, Blitzschlag; nhd. Donner, M., Donner, DW 2, 1237;
W.: vgl. germ. *þunarōn, sw. V., donnern; ae. þun-r-ian, sw. V. (2), donnern;
W.: vgl. germ. *þunarōn, sw. V., donnern; afries. *thun-r-ia, sw. V. (2), donnern;
W.: vgl. germ. *þunarōn, sw. V., donnern; as. thon-or-on* 1, sw. V. (2), donnern;
W.: vgl. germ. *þunarōn, sw. V., donnern; ahd. donarōn* 12, sw. V. (2), donnern, ertönen; mhd. donren, dunren, sw. V., donnern; nhd. donnern, sw. V., donnern, DW 2, 1246.


*sten- (2), idg., Adj., V.: nhd. eng?, einengen?; ne. narrow (Adj.), hem (V.) in;
RB.: Pokorny 1021 (1763/235), gr., germ., balt.;
W.: gr. στενός (stenós), στεινός (steinós), Adj., eng, beengt, schmal;
W.: s. gr. στεῖνος (steinos), στένος (sténos), N., Enge, enger Raum;
W.: vgl. gr. στενυγρός (stenygrós), Adj., eng;
W.: vgl. gr. Στενύκληρος (Stenýklēros), M.=ON, Stenykleros (Stadt im Norden Messeniens;
W.: s. germ. *stenþa-, *stenþaz, *stenþja-, *stenþjaz, Adj., steif, fest; an. stin-n-r, sti-ð-r, Adj., steif, stark, tüchtig;
W.: s. germ. *stenþa-, *stenþaz, *stenþja-, *stenþjaz, Adj., steif, fest; ae. stī-þ, Adj., steif, dick, hart;
W.: s. germ. *stenþa-, *stenþaz, *stenþja-, *stenþjaz, Adj., steif, fest; afries. stī-th 2, Adj., streng, stark, hart;
W.: vgl. germ. *stenþalīka-, *stenþalīkaz, Adj., fest, starr; ae. stī-þ-lic, Adj., fest, starr.


*stengʰ-, idg., V., Sb., Adj.: nhd. stechen, Stange, Halm, spitz, steif; ne. stab (V.), stick (N.), stalk (N.) (1), sharp (Adj.);
RB.: Pokorny 1014; Hw.: s. *stegʰ-.


*stē̆no-, *pəstē̆no-?, *pstē̆no-?, idg., Sb.: nhd. Zitze, Brust; ne. nipple, breast (N.);
RB.: Pokorny 990; Hw.: s. *speno-.


*step-, idg., V.: nhd. stützen, stampfen, schimpfen, staunen; ne. post (V.) (2);
RB.: Pokorny 1011; Hw.: s. *stēp-?, *stebʰ-, *stemp-.


*stēp-?, idg., V.: nhd. stützen, stampfen, schimpfen, staunen; ne. post (V.) (2);
RB.: Pokorny 1011; Hw.: s. *step-, *stebʰ-.


*ster- (1), *ter- (7), *sterə-, *terə-, *strē-, *trē-, *sterh₁-, *terh₁-, idg., Adj., Sb., V.: nhd. starr, steif, Stengel, Stängel, starren, stolpern, fallen, stolzieren; ne. stiff (Adj.), rigid;
RB.: Pokorny 1022 (1764/236), gr., alb., ital., kelt., germ., balt., slaw.; Hw.: s. *sterg-, *streg-, *sterəd-, *sterp-, *sterbʰ-, *strep-, *stremb-, *strē̆u-, *ster- (6), *strē̆i-, *strē̆ibʰ-, *streig- (1) (?), *streig- (2), *streubʰ-, *streudʰ-, *strē̆ugʰ-?, *stern-, *stert-, *strenk-;
W.: gr. στερεός (stereós), Adj., starr, hart, fest;
W.: s. gr. στέρφος (stérphos), τέρφος (térphos), στρέφος (stréphos), N., Rückenhaut der Tiere, Fell, Hülle;
W.: s. gr. στρεβλός (streblós), Adj., gedreht, gekrümmt; vgl. lat. strebula, N. Pl., das Fleisch an den Hüften der Opfertiere, Bugfleisch; ae. stra-p-ul, st. M. (a), Gamasche;
W.: s. gr. στεῖρα (steira), F., Kielbalken, Vordersteven;
W.: vgl. gr. στερέμνιος (sterémnios), Adj., hart, fest;
W.: vgl. gr. στέριφος (stériphos), Adj., starr, fest, unfruchtbar;
W.: vgl. gr. στέρφνιον (stérphnion), Adj., trocken, hart, rauh;
W.: gr. στραγγός (strangós), Adj., gedreht;
W.: s. gr. στραγγάλη (strangálē), F., Strang, Strick (M.) (1), Hinrichtung;
W.: s. gr. στραγγεύεσθαι (strangeúesthai), V., sich zusammendrehen, hindurchpressen, zögern;
W.: s. gr. στραγγαλοῦν (strangalun), V., erdrosseln; lat. strangulāre, V., erwürgen, erdrosseln, ersticken, würgen, quälen;
W.: s. gr. στροφή (strophḗ), F., Wendung; lat. stropha, F., Drehung, Wendung, Strophe; vgl. ahd. strupida* 1, st. F. (ō)?, List, Betrug;
W.: s. gr. στόρθη (stórthē), F., Spitze;
W.: vgl. gr. στρογγύλος (strongýlos), Adj., rund;
W.: vgl.. gr. στόρθυγξ (stórthynx), M., Zacke, Zinke;
W.: gr. στρηνής (strēnḗs), Adj., hart, scharf, kraftvoll;
W.: gr. στρηνός (strēnós), Adj., hart, scharf, kraftvoll;
W.: s. gr. στῆριγξ (stērinx), F., Stütze, Festigkeit;
W.: s. gr. στηρίζειν (stērízein), V., stützen, befestigen, aufstellen;
W.: s. gr. στριφνός (striphnós), Adj., hart, fest;
W.: s. gr. στρυφνός (stryphnós), Adj., herb, sauer;
W.: ? gr. θρυόν (thryón), N., Binse;
W.: s. lat. cōnsternāre, V., außer Fassung bringen, bestürzt machen;
W.: s. lat. exsternāre, V., außer Fassung bringen, bestürzt machen, entsetzen;
W.: s. lat. sternāx, Adj., zu Boden werfend suchend, störrisch, scheu;
W.: s. lat. strigāre, V., beim Pflügen innehalten, rasten;
W.: s. lat. stringere, V., anziehen, abziehen, straff anziehen, zusammenziehen;
W.: vgl. lat. strūma, F., angeschwollene Drüsen, dicker Hals;
W.: vgl. lat. strēnuus, Adj., betriebsam, tüchtig, unternehmend, entschlossen;
W.: vgl. lat. stirps, F., Stamm, Wurzel, junger Stamm, Holzsplitter, Pflanze, Ursprung, Abkunft;
W.: vgl. lat. torpēre, V., ohne Leben sein (V.), tabu sein (V.), betäubt sein (V.), starr sein (V.), gefühllos sein (V.);
W.: s. lat. strittāre, V., schleichen;
W.: ? vgl. lat. tergus, N., Rücken, Rumpf, Leib der Tiere, Haut Fell;
W.: germ. *stara-, *staraz, *starra-, *starraz, Adj., starr, steif; an. star-r, Adj., steif, starr;
W.: germ. *stara-, *staraz, *starra-, *starraz, Adj., starr, steif; s. an. stǫr-r, st. F. (ō), Riedgras;
W.: germ. *stara-, *staraz, *starra-, *starraz, Adj., starr, steif; ae. *stær (3), *stær-e, *star-e, Adj., starr;
W.: germ. *steran, Adj., unfruchtbar; got. staír-ō 3, sw. F. (n) oder sw. Adj., die Unfruchtbare (, Lehmann S132);
W.: s. germ. *starēn, *starǣn, sw. V., starr werden; an. star-a, sw. V. (3), stieren, starren;
W.: s. germ. *starēn, *starǣn, sw. V., starr werden; ae. star-ian, sw. V. (2), starren, blicken;
W.: s. germ. *starēn, *starǣn, sw. V., starr werden; vgl. afries. star-u-bli-nd (1) 10, star-e-bli-nd, Adj., starblind;
W.: s. germ. *starēn, *starǣn, sw. V., starr werden; vgl. afries. star-u-bli-nd (2) 1 und häufiger?, st. F. (ō), teilweise Blindheit, Starblindheit;
W.: s. germ. *starēn, *starǣn, sw. V., starr werden; as. s-tar-r-on 1, sw. V. (2), starren;
W.: s. germ. *starēn, *starǣn, sw. V., starr werden; ahd. starēn* 2, starōn*, sw. V. (3, 2), starren, stieren, hinschauen; mhd. staren, sw. V., starren, stieren; s. nhd. starren, sw. V., starren, emporstehen, starr blicken, DW 17, 918;
W.: germ. *sterban, st. V., steif werden, sterben; ae. steor-f-an, st. V. (3b), sterben;
W.: germ. *sterban, st. V., steif werden, sterben; s. ae. styr-f-ig, Adj., gestorben, sterbend;
W.: germ. *sterban, st. V., steif werden, sterben; afries. ster-v-a 52, st. V. (3b), sterben;
W.: germ. *sterban, st. V., steif werden, sterben; anfrk. ster-v-an* 1, st. V. (3b), sterben;
W.: germ. *sterban, st. V., steif werden, sterben; as. s-ter-v-an 4, st. V (3b), sterben;
W.: germ. *sterban, st. V., sterben; ahd. sterban 30, st. V. (3b), sterben; mhd. sterben, sw. V., sterben, töten; nhd. sterben, st. V., sterben, DW 18, 2416;
W.: s. germ. *uzsterban, st. V., sterben; ahd. irsterban 110, st. V. (3b), sterben, zugrunde gehen, vergehen; mhd. ersterben, st. V., umkommen; nhd. ersterben, st. V., sterben, DW 3, 1010;
W.: s. germ. *starbjan, sw. V., töten; ahd. irsterben* 11, sw. V. (1a), töten, morden, vernichten; mhd. ersterben, sw. V., töten;
W.: vgl. germ. *sterbō-, *sterbōn, *sterba-, *sterban, sw. M. (n), Fallsucht; an. stjar-f-i, sw. M. (n), Starrkrampf, Fallsucht, Epilepsie;
W.: vgl. germ. *sterbō-, *sterbōn, *sterba-, *sterban, sw. M. (n), Sterben, Seuche; ae. steor-f-a, sw. M. (n), Sterben, Pestilenz, Aas;
W.: vgl. germ. *sterbō-, *sterbōn, *sterba-, *sterban, sw. M. (n), Sterben, Seuche; as. *s-ter-v-o?, sw. M. (n), Sterben, Tod;
W.: vgl. germ. *sterbō-, *sterbōn, *sterba-, *sterban, sw. M. (n), Sterben, Seuche; ahd. sterbo* 5, sw. M. (n), »Sterben«, Tod, Pest; mhd. stërbe, sw. M., st. F., Sterben, Tod;
W.: vgl. germ. *sterba-, *sterbaz, Adj., verkrampft; an. stjar-f-r, Adj., hartmäulig;
W.: germ. *streidan, st. V., streiten, schreiten?, spreizen?; ae. strī-d-an, st. V. (1), schreiten;
W.: germ. *streidan, st. V., streiten, schreiten?, spreizen?; afries. strī-d-a 5, st. V. (1), streiten;
W.: germ. *streidan, st. V., streiten, schreiten?, spreizen?; anfrk. *strī-d-an?, st. V. (1), streiten;
W.: germ. *streidan, st. V., streiten, schreiten?, spreizen?; as. s-trī-d-an* 1, st. V. (1a), streiten;
W.: germ. *streidan, st. V., streiten, schreiten?, spreizen?; ahd. strītan 74, st. V. (1a), streiten, kämpfen, widerstreiten; mhd. strīten, st. V., kämpfen, streiten; nhd. streiten, st. V., streiten, sich auseinandersetzen, kämpfen, DW 19, 1343;
W.: germ. *streidjan, sw. V., streiten; an. stri-ð-a (2), sw. V. (1), plagen, Schaden zufügen, schaden;
W.: s. germ. *streida-, streidaz?, st. M. (a), Streit; ae. strī-þ?, st. M. (a), Streit, Kampf;
W.: s. germ. *streida-, streidaz?, st. M. (a), Streit; ahd. strīt 167, st. M. (a), Streit, Zwietracht, Empörung; mhd. strīt, st. M., Streit, Widerstand; nhd. Streit, M., Streit, DW 19, 1310;
W.: s. germ. *streida-, *streidam, st. N. (a), Streit; an. stri-ð, st. N. (a), Streit, Krieg;
W.: s. germ. *streida-, *streidam, st. N. (a), Streit; afries. strī-d 56, st. N. (a), Streit, Kampf, Uneinigkeit, Zwist;
W.: s. germ. *streida-, *streidaz, Adj., streitend; an. stri-ð-r, Adj., hart, stark, schwer;
W.: s. germ. *streida-, streidaz?, st. M. (a), Streit; germ. *streida-, *streidam, st. N. (a), Streit; as. s-trī-d* 16, st. M. (i), Streit, Eifer;
W.: s. germ. *sterdnōn, *sterþnōn, sw. V., steif werden; an. stir-ð-n-a, sw. V. (2), steif werden;
W.: s. germ. *sterdja-, *sterdjaz, *sterþja-, *sterþjaz, Adj., steif; an. stir-ð-r, Adj., steif, schwer, ungelenk;
W.: s. germ. *startjan, sw. V., steif emporragen; an. ster-t-a (2), sw. V. (1), straff ziehen;
W.: s. germ. *streiman?, st. V., widerstehen; ae. strī-m-an, st. V. (1), widerstehen;
W.: s. germ. *strub-, V., steif sein (V.); ahd. irstrobalōn* 1, sw. V. (2), sich sträuben;
W.: s. germ. *strub-, V., steif sein (V.); ahd. strobalōt* 2, st. M. (a?, i?), Sträuben der Haare, Schrecken, Grauen;
W.: s. germ. *strūba-, *strūbaz, Adj., rauh, struppig; as. s-trū-f* 2, Adj., struppig;
W.: s. germ. *strūba-, *strūbaz, Adj., rauh, struppig; ahd. strobal* 1, Adj., struppig; mhd. strobel, Adj., struppig;
W.: s. germ. *strūba-, *strūbaz, Adj., rauh, struppig; ahd. strūb* 2, Adj., struppig, sich kräuselnd, strubbelig; mhd. strūp, Adj., starrend, struppig, lockig; nhd. (ält.-dial.) strupp, Adj., struppig, DW 20, 143;
W.: s. germ. *strūbjan, sw. V., steif sein (V.), sträuben; as. s-trū-v-ian* 1, sw. V. (1a), sträuben;
W.: s. germ. *strūbjan, sw. V., steif sein (V.), sträuben; ahd. strūben 7, sw. V. (1a), rauh machen, sträuben, rauh werden; mhd. strūben, sw. V., starren, sträuben, sich widersetzen; nhd. struppen, sw. V., »struppen«, struppig machen, DW 20, 143;
W.: s. germ. *strupō-, *strupōn, *strupa-, *strupan, sw. M. (n), Öffnung; an. strū-p-i, sw. M. (n), Kehle (F.) (1), Gurgel;
W.: s. germ. *strakkjan, sw. V., strecken; ae. strė-c-c-an, sw. V. (1), strecken, ausbreiten, niederwerfen;
W.: s. germ. *strakkjan, sw. V., strecken; afries. stre-k-k-a 1, stri-k-k-a, sw. V. (1), sich erstrecken;
W.: s. germ. *strakkjan, sw. V., strecken; ahd. strekken* 7, strecken*, sw. V. (1a), »strecken«, ausstrecken, hinstrecken, sich erstrecken; mhd. strecken, sw. V., gerade machen, ausdehnen, strecken; nhd. strecken, sw. V., strecken, DW 19, 1100;
W.: s. germ. *strakkēn, *strakkǣn, sw. V., strecken; ahd. strakkēn* 4, strackēn*, sw. V. (3), sich strecken, gespannt sein (V.), gerade verlaufen; mhd. stracken, sw. V., sich ausdehnen;
W.: s. germ. *straka-, *strakaz, Adj., strack, straff, gespannt, gestreckt; ae. strǣ̆-c (2), stre-c (2), Adj., stark, streng, heftig;
W.: vgl. germ. *strakalīka-, *strakalīkaz, Adj., streng; ae. stræ-c-lic, Adj., streng, genau;
W.: s. germ. *stranga-, *strangaz, *strangja-, *strangjaz, Adj., straff, streng, stark, kräftig; an. stra-ng-r, Adj., heftig, hart, streng;
W.: s. germ. *stranga-, *strangaz, *strangja-, *strangjaz, Adj., straff, streng; ae. stra-ng, stro-ng, Adj., stark, mächtig, kühn, tapfer;
W.: s. germ. *stranga-, *strangaz, *strangja-, *strangjaz, Adj., straff, streng; afries. *stre-ng, Adj., streng;
W.: s. germ. *stranga-, *strangaz, *strangja-, *strangjaz, Adj., straff, streng; as. s-tra-ng 6, Adj., stark, mächtig, kraftvoll;
W.: s. germ. *stranga-, *strangaz, *strangja-, *strangjaz, Adj., straff, streng; ahd. strang* (2) 2 und häufiger?, Adj., stark;
W.: s. germ. *stranga-, *strangaz, *strangja-, *strangjaz, Adj., straff, streng; ahd. strengi 23?, Adj., stark, mächtig, groß; mhd. strenge, Adj., stark, gewaltig, tapfer; nhd. streng, strenge, Adj., Adv., streng, DW 19, 1403;
W.: vgl. germ. *strangalīka-, *strangalīkaz, Adj., stark, fest; ae. strė-ng-lic, Adj., stark, kräftig;
W.: vgl. germ. *strangalīka-, *strangalīkaz, Adj., stark, fest; as. *s-trė-ng-līk?, Adj., fest;
W.: s. germ. *strangjan, sw. V., straffen, strammen; an. ste-ng-ja, sw. V. (1), fest anziehen, drücken, festbinden;
W.: s. germ. *strangjan, sw. V., straffen, strammen; ae. strė-ng-an, sw. V. (1), befestigen;
W.: s. germ. *strangjan, sw. V., straffen, strammen; afries. stre-nz-a 1 und häufiger?, sw. V. (1), befestigen;
W.: s. germ. *strangjan, sw. V., straffen, strammen; ahd. strengen* 1, sw. V. (1a), bedrängen; mhd. strengen, sw. V., verkürzen, abstumpfen, bedrängen; nhd. strengen, sw. V., stark machen, bedrängen, schärfer werden, DW 19, 1460;
W.: s. germ. *strangēn, *strangǣn, sw. V., erstarken; ae. stra-ng-ian, stro-ng-ian, sw. V. (2), stärken, erstarken;
W.: s. germ. *strangēn, *strangǣn, sw. V., erstarken; ahd. strangēn* 3, sw. V. (3), erstarken, kräftig werden; nhd. strengen, sw. V., stark machen, bedrängen, schärfer werden, DW 19, 1459;
W.: s. germ. *stranga-, *strangaz, st. M. (a), Strang; got. *stri-gg-a, Sb., Nessel, Riemen (M.) (1);
W.: s. germ. *stranga-, *strangaz, st. M. (a), Strang; an. stre-ng-r, st. M. (a), Strang, Seil, Bogensehne;
W.: s. germ. *stranga-, *strangaz, st. M. (a), Strang; ahd. strang* (1) 7, st. M. (a?, i?), Strang, Strick, Seil; mhd. stranc, st. M., Strick, Strang, Seil; nhd. Strang, M., Strang, dickes gedrehtes Seil, DW 19, 854;
W.: s. germ. *strangi-, *strangiz, *strengi-, *strengiz, st. M. (i), Strang; s. ae. strė-ng (1), st. M. (i), Strang, Strick (M.) (1), Leine, Sehne, Geschlecht;
W.: vgl. germ. *strangī-, *strangīn, sw. F. (n), Kraft, Stärke; ae. strė-ng-u, strė-ng-o, st. F. (ō), Stärke, Kraft, Geschick;
W.: vgl. germ. *strangī-, *strangīn, sw. F. (n), Kraft, Stärke; as. *s-trė-ng-i?, st. F. (i), Kraft;
W.: vgl. germ. *strangī-, *strangīn, sw. F. (n), Kraft, Stärke; ahd. strengī*, strengīn, st. F. (ī), Stärke (F.) (1), Kraft, Festigkeit; mhd. strenge, st. F., Strenge, Härte; nhd. Strenge, F., Strenge, Stärke (F.) (1), Tapferkeit, DW 19, 1447;
W.: vgl. germ. *strangiþō, *strangeþō, st. F. (ō), Kraft, Stärke; ae. strė-ng-þ, strė-ng-þ-u, strė-ng-þ-o, st. F. (ō), Stärke, Kraft, Geschick;
W.: vgl. germ. *strangiþō, *strangeþō, st. F. (ō), Kraft, Stärke; ahd. strengila 1, ahd., st. F. (ō), Druse (Pferdekrankheit);
W.: vgl. germ. *sturka-, *sturkaz, st. M. (a), Storch; an. stor-k-r, st. M. (a), Storch;
W.: vgl. germ. *sturka-, *sturkaz, st. M. (a), Storch; ae. stor-c, st. M. (a), Storch;
W.: vgl. germ. *sturka-, *sturkaz, st. M. (a), Storch; as. s-tor-k* 1, st. M. (a?), Storch;
W.: vgl. germ. *sturka-, *sturkaz, st. M. (a), Storch; ahd. storh 44, storah, st. M. (a?), Storch; mhd. storch, st. M., sw. M., Storch; nhd. Storch, M., Storch, DW 19, 364;
W.: vgl. germ. *strikki-, *strikkiz, st. M. (i), Strick (M.) (1); anfrk. stri-k-k* 4, st. M. (a), Strick (M.) (1), Schlinge;
W.: vgl germ. *strikki-, *strikkiz, st. M. (i), Strick (M.) (1); as. s-tri-k-k-o 3, sw. M. (n), Strick (M.) (1);
W.: vgl. germ. *strikki-, *strikkiz, st. M. (i), Strick; ahd. strik 50, stric, st. M. (a?, i?), Strick, Schlinge, Fallstrick; mhd. stric, st. M., Band (N.), Strick, Fessel (F.) (1); nhd. Strick, M., Strick, Schlinge, Knoten, DW 19, 1562;
W.: vgl. germ. *strikkjan, sw. V., stricken, verknüpfen?; ae. stri-c-ian, sw. V. (1), stricken, zusammenknüpfen, ausbessern;
W.: vgl. germ. *strikkjan, sw. V., verknüpfen?; ahd. strikken* 4, stricken*, sw. V. (1a), »stricken«, flechten, zusammenschnüren; mhd. stricken, sw. V., zusammenfügen, verknüpfen, stricken; nhd. stricken, sw. V., stricken, eine Schlinge knüpfen, einen Knoten knüpfen, DW 19, 1574;
W.: s. germ. *starku-, *starkuz, *starka-, *starkaz, Adj., steif, stark; got. *star-k-s, Adj. (a?), stark;
W.: s. germ. *starku-, *starkuz, *starka-, *starkaz, Adj., steif, stark; an. star-k-r, Adj., stark, gesund;
W.: s. germ. *starku-, *starkuz, *starka-, *starkaz, Adj., steif, stark; an. ster-k-r, Adj., stark;
W.: s. germ. *starku-, *starkuz, *starka-, *starkaz, Adj., steif, stark; ae. stear-c, star-c, Adj., steif, streng, hart, stark;
W.: s. germ. *starku-, *starkuz, *starka-, *starkaz, Adj., steif, stark; afries. ster-k 7, Adj., stark;
W.: s. germ. *starku-, *starkuz, *starka-, *starkaz, Adj., steif, stark; anfrk. star-k* 2, Adj., stark;
W.: s. germ. *starku-, *starkuz, *starka-, *starkaz, Adj., steif, stark; as. s-tar-k 13, Adj., stark, kräftig, mächtig, gewaltig, böse, hart, feindlich;
W.: s. germ. *starku-, *starkuz, *starka-, *starkaz, Adj., steif, stark; ahd. stark 85, starc, starah*, Adj., stark, kräftig, mächtig; mhd. starc, Adj., stark, gewaltig, kräftig; nhd. stark, Adj., Adv., stark, hart, kräftig, DW 17, 869;
W.: s. germ. *starkjan, sw. V., stärken, kräftigen; an. styr-k-ja, sw. V. (1), stark machen;
W.: s. germ. *starkjan, sw. V., stärken, kräftigen; afries. ster-k-a 8, sw. V. (1), stärken, befestigen;
W.: s. germ. *starkjan, sw. V., stärken, kräftigen; anfrk. ster-k-en* 1?, sw. V. (1), stärken;
W.: s. germ. *starkjan, sw. V., stärken, kräftigen; as. s-tėr-k-ian* 2, sw. V. (1a), stärken;
W.: s. germ. *starkōn, sw. V., bestärken, bekräftigen; afries. ster-k-ia 1 und häufiger?, sw. V. (2), stärken, befestigen;
W.: s. germ. *starkēn, *starkǣn, sw. V., steif werden, hart werden; ae. stear-c-ian, sw. V., steif werden, hart werden;
W.: s. germ. *starkī-, *starkīn, sw. F. (n), Stärke, Kraft; anfrk. ster-k-i* 6, st. F. (ī), Stärke, Kraft;
W.: s. germ. *sturki-, *sturkiz, st. M. (i), Stärke; an. styr-k-r, st. M. (i), Stärke, Macht;
W.: s. germ. *sterta-, *stertaz, st. M. (a), Sterz (M.) (2), Schwanz; an. ster-t-r (1), st. M. (a), Sterz (M.) (2), Schwanz;
W.: s. germ. *sterta-, *stertaz, st. M. (a), Sterz (M.) (2), Schwanz; ae. steor-t, st. M. (a), Sterz (M.) (2), Schwanz, Pflugsterz;
W.: s. germ. *sterta-, *stertaz, st. M. (a), Sterz (M.) (2), Schwanz; vgl. ae. stear-t-l-ian, sw. V., stolpern;
W.: s. germ. *sterta-, *stertaz, st. M. (a), Sterz (M.) (2), Schwanz; afries. ster-t 3, st. M. (a), Sterz (M.) (2), Schwanz;
W.: s. germ. *sterta-, *stertaz, st. M. (a), Sterz (M.) (2), Schwanz; ahd. sterz 2, st. M. (a?, i?), Sterz (M.) (2), Schwanz, Strunk; mhd. stërz, st. M., Schweif, Stengel, Stängel, Stiel; nhd. Sterz, M., Sterz (M.) (2), Schwanz, Handhabe des Pfluges, DW 18, 2530;
W.: s. germ. *stremb-, V., straff sein (V.); got. *stra-p-p-ōn, sw. V. (2), straffen;
W.: vgl. germ. *strunka, Sb., Strunk, Stumpf; as. *strunk?, st. M. (a?, i?), Strunk;
W.: s. germ. *sturnan, sw. V., bestürzt werden; ahd. stornēn* 5, sw. V. (3), angaffen, hingaffen;
W.: vgl. germ. *sturnja-, *sturnjaz, Adj., erzürnt, erstaunt; germ. *sternja-, *sternjaz, Adj., streng; ae. stier-n-e, styr-n-e, Adj., ernst, streng, hart;
W.: vgl. germ. *sturrēn, *sturrǣn, sw. V., widerspenstig sein (V.); got. *staúr-r-an, sw. V. (3), starr sein (V.)?;
W.: vgl. germ. *sturrēn, *sturrǣn, sw. V., widerspenstig sein (V.); ahd. storrēn* 1, sw. V. (3), emporragen; s. mhd. storren, sw. V., steif hervorstehen; nhd. (ält.-dial.) storren, sw. V., steif und unbeweglich in die Höhe ragen, widerspenstig sein (V.), DW 19, 423;
W.: s. germ. *sturtjan, sw. V., stürzen; ae. styr-t-an, sw. V. (1), losstürzen, aufspringen;
W.: s. germ. *sturtjan, sw. V., stürzen; afries. ster-t-a 1, sw. V. (1), umstürzen, stürzen;
W.: s. germ. *sturtjan, sw. V., stürzen; ahd. sturzen 26, sw. V. (1a), stürzen, fallen, sinken; mhd. sturzen, sw. V., fallen, stürzen; nhd. stürzen, sw. V., stürzen, umstülpen, hinunterstoßen, DW 20, 697;
W.: vgl. germ. *sterō-, *sterōn, *stera-, *steran, Adj., unfruchtbar; ahd. stero 3, sw. M. (n), »Stehr«, Schafbock, Widder; mhd. stëre, sw. M., Widder;
W.: vgl. germ. *strib-, V., sich anstrengen, streben?; lat.-ahd. stribarium 3, N., Steigbügel;
W.: vgl. germ. *stribōn, sw. V., sich anstrengen, streben; ahd. streben* 1?, sw. V. (1b), streben, eilen, trachten; s. mhd. strëben, sw. V., bewegen, zappeln, ringen; s. nhd. streben, sw. V., streben, sich regen, sich mühen, DW 19, 1042;
W.: vgl. germ. *strūka, Sb., Strauch; ahd. strūhhōn* 4, strūchōn*, sw. V. (2), strauchen, straucheln, stolpern; mhd. strūchen, sw. V., straucheln, stolpern; nhd. (ält.) strauchen, sw. V., »strauchen«, stolpern, DW 19, 987;
W.: vgl. germ. *sturknan, sw. V., erstarren; got. *staúr-k-n-an, sw. V. (4), verdorren;
W.: vgl. germ. *sturknan, sw. V., erstarren?; as. *thrak-a?, st. F. (ō), Kampf;
W.: vgl. germ. *sturknan, sw. V., erstarren; an. stor-k-n-a, sw. V., steif werden, trocknen;
W.: vgl. germ. *sturknan, sw. V., erstarren; ahd. *storkanēn?, *storcanēn?, sw. V. (3);
W.: vgl. germ. *sturknan, sw. V., erstarren; ahd. gistorkanēn* 1, gistorcanēn, sw. V. (3), erstarren;
W.: vgl. germ. *sturknan, sw. V., erstarren; ahd. irstorkanēn* 1, irstorcanēn*, sw. V. (3), erstarren;
W.: vgl. germ. *sturni-, *sturniz, st. F. (i), Schrecken; ahd. sturnī* 1, st. F. (ī), Bestürzung, Staunen;
W.: vgl. germ. *strutō, st. F. (ō), Kehle (F.) (1); afries. *stro-t, Sb., Kehle (F.) (1), Schlund;
W.: vgl. germ. *strūtjan, sw. V., starren, strotzen; ae. strū-t-ian, sw. V. (1), steif stehen;
W.: vgl. germ. *strūtjan, sw. V., starren, strotzen; ae. *stréa-t (1), st. M. (a?), st. N. (a?), Dickicht, Gebüsch;
W.: vgl. germ. *strūta-, *strūtaz, st. M. (a), Widerstand, Strauß (M.) (1); an. strū-t-r, st. M. (a), Spitze eines Hutes;
W.: vgl. germ. *þerba-, *þerbaz, Adj., ungesäuert, einfach, fade; an. þjar-f-r, Adj., derb, geschmacklos, ungesäuert, frisch, einfältig;
W.: vgl. germ. *þerba-, *þerbaz, Adj., ungesäuert, einfach, fade; ae. þeor-f (1), þor-f (1), Adj., ungesäuert, frisch;
W.: vgl. germ. *þerba-, *þerbaz, Adj., ungesäuert, einfach, fade; afries. therf 3, therv-e (2), Adj., derb, heftig;
W.: vgl. germ. *þerba-, *þerbaz, Adj., ungesäuert, einfach, fade; anfrk. *ther-v-i?, Adj.;
W.: vgl. germ. *þerba-, *þerbaz, Adj., ungesäuert, einfach, fade; as. thėr-v-i* (1) 1, thar-v-i*, Adj., derb, ungesäuert;
W.: vgl. germ. *þerba-, *þerbaz, Adj., ungesäuert, einfach, fade; ahd. derbi 16?, derb*, Adj., ungesäuert; mhd. derp, Adj., ungesäuert; nhd. derb, Adj., ungesäuert, hart, fest, derb, DW 2, 1012;
W.: vgl. germ. *þerbinga-, *þerbingaz, *þerbenga-, *þerbengaz, st. M. (a), fade Person; an. þir-f-ling-r, st. M. (a), gemeiner Kerl, unbedeutende Person;
W.: vgl. germ. *þrūtan?, st. V., schwellen; got. *þrū-t-s?;
W.: vgl. germ. *þrūtan?, st. V., schwellen; an. þrū-t-in-n, Adj., geschwollen;
W.: vgl. germ. *þrūtan?, st. V., schwellen; ae. þrū-t-ian, sw. V., schwellen, strotzen, drohen;
W.: vgl. germ. *þrūtan?, st. V., schwellen; ae. *þrū-t-en, Adj.;
W.: vgl. germ. *þrutō, st. F. (ō), Kehle (F.) (1); an. þrū-t-r, st. M. (a), Schnauze, Mund (M.)?;
W.: vgl. germ. *þrutō, st. F. (ō), Kehle (F.) (1); ae. þro-t-e (2), þro-t-u (2), sw. F. (n), st. F. (ō), Kehle (F.) (1);
W.: vgl. germ. *þrutō, st. F. (ō), Kehle (F.) (1); ae. þro-t-a, sw. M. (n), Kehle (F.) (1), Strosse;
W.: vgl. germ. *þrutō, st. F. (ō), Kehle (F.) (1); afries. *thro-t, Sb., Kehle (F.) (1);
W.: vgl. germ. *þrutō, st. F. (ō), Kehle (F.) (1); as. s-tro-t-a* 1, sw. F. (n), Speiseröhre, Kehle (F.) (1);
W.: vgl. germ. *þrutō, st. F. (ō), Kehle (F.) (1); ahd. drozza 6, sw. F. (n), Kehle (F.) (1), Gurgel, Luftröhre; mhd. drozze, sw. M., st. F., sw. F., Schlund, Kehle (F.) (1); s. nhd. Droß, M., F., Schlund, DW 2, 1438.


*ster- (3), idg., V.: nhd. rauben, stehlen; ne. rob, steal (V.);
RB.: Pokorny 1028 (1766/238), gr., kelt., germ.;
W.: gr. στερεῖν (sterein), V., berauben;
W.: germ. *stelan, st. V., stehlen; got. stil-an* 2, st. V. (4), stehlen;
W.: germ. *stelan, st. V., stehlen; an. s-tel-a, st. V. (4), stehlen;
W.: germ. *stelan, st. V., stehlen; ae. s-tel-an, st. V. (4), stehlen, rauben;
W.: germ. *stelan, st. V., stehlen; afries. s-tel-a 26, st. V. (4), stehlen;
W.: germ. *stelan, st. V., stehlen; as. s-tel-an* 1, st. V. (5), stehlen;
W.: germ. *stelan, st. V., stehlen; ahd. stelan* 17, st. V. (4), stehlen, rauben, wegnehmen; mhd. stëlen, st. V., stehlen; nhd. stehlen, st. V., stehlen, DW 17, 1735;
W.: s. germ. *farstelan, st. V., stehlen; ae. for-s-tel-an, st. V. (4), stehlen, rauben;
W.: s. germ. *farstelan, st. V., stehlen; afries. ur-s-tel-a 3, for-stela*?, st. V. (4), stehlen;
W.: s. germ. *farstelan, st. V., stehlen; as. far-s-tel-an* 4, st. V. (4), wegstehlen; mnd. vorstelen, st. V.;
W.: s. germ. *farstelan, st. V., stehlen; ahd. firstelan* 21, st. V. (4), stehlen, rauben, wegnehmen; mhd. verstëln, st. V., stehlen; nhd. (ält.) verstehlen, st. V., stehlen, DW 25, 1701;
W.: ? vgl. germ. *stulra-, *stulraz, Adj., verstohlen, heimlich; ae. s-tul-or, Adj., verstohlen, heimlich.


*ster- (4), idg., Sb., V.: nhd. Streifen (M.), Strich, Strähne, Strahl, streifen; ne. strip (N.), beam (N.);
RB.: Pokorny 1028 (1767/239), gr., kelt., germ., balt., slaw.; Hw.: s. *sterə-, *strēlā, *stroigo-, *streig-, *streug-, *ster- (5);
W.: s. gr. στρεύγεσθαι (streúgesthai), V., sich quälen, hinschmachten;
W.: s. lat. stringere (2), V., abstreifen, streichen, berühren;
W.: s. lat. striga, F., Strich, lange Reihe, Schwaden, Zeltplatz, Streifen (M.);
W.: vgl. lat. strigilis, F., Schabeisen, Striegel;
W.: vgl. lat. stria, F., Riefe, Vertiefung, Falte, Streifen (M.), Kannelüre, Steg;
W.: germ. *streikan, *strīkan, st. V., streichen, streifen; got. *strei-k-an, st. V. (1), streichen;
W.: germ. *streikan, *strīkan, st. V., streichen, streifen; an. strȳ-k-ja, strȳ-k-v-a, st. V. (1), streichen;
W.: germ. *streikan, *strīkan, st. V., streichen, streifen; ae. strī-c-an, st. V. (1), streichen, streicheln, reiben;
W.: germ. *streikan, *strīkan, st. V., streichen, streifen; afries. strī-k-a* 2, st. V. (1), streichen;
W.: germ. *streikan, *strīkan, st. V., streichen, streifen; anfrk. *strī-k-k-an?, st. V. (1), streichen;
W.: germ. *streikan, *strīkan, st. V., streichen, streifen; ahd. strīhhan* 10, strīchan*, st. V. (1a), bestreichen, schleifen (V.) (1); mhd. strīchen, st. V., glätten, ordnen; nhd. streichen, st. V., streichen, DW 19, 1183;
W.: s. germ. *straikōn, sw. V., streicheln; ae. strā-c-ian, sw. V. (2), streichen;
W.: s. germ. *straikōn, sw. V., streichen; ahd. streihhōn* 1, streichōn*, sw. V. (2), streicheln;
W.: s. germ. *straika-, *straikaz, st. M. (a), Streich; ae. strī-c, st. N. (a), Aufruhr;
W.: s. germ. *striki-, *strikiz, st. M. (i), Strich; got. stri-k-s 1, st. M. (i), Strich;
W.: s. germ. *striki-, *strikiz, st. M. (i), Strich; ae. stri-c-a, sw. M. (n), Strich, Zeichen;
W.: s. germ. *striki-, *strikiz, st. M. (i), Strich; afries. *stri-k-e, st. M. (i), Strich, Gang (M.) (2);
W.: s. germ. *striki-, *strikiz, st. M. (i), Strich; ahd. strih 6, st. M. (i), Strich, Linie; mhd. strich, st. M., Strich, Linie, Richtung, Weg; nhd. Strich, M., Strich, Linie, Zeichen, DW 19, 1514;
W.: germ. *streukan, st. V., streichen, streifen; an. strjū-k-a, st. V. (2), streichen, nehmen, schlagen, eilen;
W.: germ. *streukan, st. V., streichen, streifen; ae. stro-c-c-ian, sw. V., streichen;
W.: s. germ. *struki-, *strukiz, st. N. (i), Strich; an. stryk, st. N. (i), Strich;
W.: s. germ. *streupan, sw. V., streifen; got. *stra-u-p-jan, sw. V. (1), abstreifen;
W.: s. germ. *streupan, sw. V., streifen; got. *stra-u-p-ōn, sw. V. (2), streifen;
W.: vgl. germ. *strēla-, *strēlaz, *strǣla-, *strǣlaz, st. M. (a), Strahl; germ. *strēlō, *strǣlō, st. F. (ō), Strahl; ae. strǣ-l, strē-l, st. F. (ō), st. M. (a), Pfeil, Lanze;
W.: vgl. germ. *strēlō, *strǣlō, st. F. (ō), Strahl; as. strā-l-a* 1, st. F. (ō), »Strahl«, Pfeil;
W.: vgl. germ. *strēlō, *strǣlō, st. F. (ō), Strahl; ahd. strāla 41, st. F. (ō), Pfeil, Strahl; mhd. strāle, st. F., sw. F., sw. M., Pfeil, Wetterstrahl, Blitz; s. nhd. Strahl, M., Strahl, Pfeil, Blitz, DW 19, 754;
W.: vgl. germ. *straljō-, *straljō, *stralja-, *straljan, sw. M. (n), Kamm, Strähle; as. strā-l* 1, st. M. (a?, i?), »Strahl«, Kamm;
W.: vgl. germ. *strīmō-, *strīmōn, *strīma-, *strīman, sw. M. (n), Strieme; ahd. strimo* 5, strīmo*, sw. M. (n), »Strieme«, Streifen (M.); mhd. strime, st. M., sw. M., Streifen (M.); s. nhd. Striem, M., Strieme, Streifen (M.), Strahl, DW 19, 1601;
W.: vgl. germ. *strīmō-, *strīmōn, *strīma-, *strīman, sw. M. (n), Strieme; ahd. strāmilo* 2, sw. M. (n), Streifen (M.), Linie, Strieme;
W.: s. germ. *strudan, st. V., plündern; lat.-ahd. strudis* 6 und häufiger?, Sb., Pfändung, Wegnahme, Raub, Plünderung;
W.: s. germ. *strūdan, st. V., plündern; ae. strū-d-an, st. V. (2), rauben, plündern, forttragen;
W.: vgl. germ. *strūdjan, sw. V., plündern, betrügen; ae. strȳ-d-an, sw. V. (1), rauben, plündern;
W.: vgl. germ. *strūdjan, sw. V., plündern, betrügen; ahd. strūten* 3, sw. V. (1a), vertreiben, mit Gewalt entziehen; mhd. strūten, sw. V., rauben, plündern, berauben; nhd. (ält.) struten, sw. V., »struten«, DW 20, 149;
W.: vgl. germ. *straupjan, sw. V., abstreifen; ae. *stríe-p-an, *strī-p-an, *strȳ-p-an, sw. V. (1), streifen, rauben;
W.: vgl. germ. *straupjan, sw. V., abstreifen; ahd. stroufen 2, sw. V. (1a), abstreifen, pflücken, abpflücken; mhd. stroufen, sw. V., streifen, abstreifen, hineinschlüpfen;
W.: vgl. germ. *strīpō-, *strīpōn, *strīpa-, *strīpan, Sb., Streifen (M.); ahd. strīfaht* 1, Adj., gestreift; mhd. strifëht, Adj., gestreift.


*ster- (5), *sterə-, *strē-, *sterh₃-, idg., V.: nhd. breiten, streuen; ne. spread (V.) out;
RB.: Pokorny 1029 (1768/240), ind., iran., gr., alb., ital., kelt., germ., balt., slaw.; Hw.: s. *steru-, *storo-, *strn̥tos-, *sterəmen-, *strek-?, *ster- (4);
W.: s. gr. στρατός (stratós), στροτός (strotós), σταρτός (startós), M., Heer, Kriegsheer, Schar (F.) (1), Volk;
W.: s. gr. στρατιά (stratiá), F., im Marsch befindliches Kriegsheer, Landheer, Schar (F.) (1);
W.: s. gr. στορνύναι (stornýnai), V., ausbreiten, zurechtmachen, bedecken;
W.: s. gr. στρῶμα (strōma), N., Ausgebreitetes, Teppich, Decke;
W.: s. gr. στρωμνή (strōmnḗ), F., Ausgebreitetes, Teppich, Decke;
W.: s. lat. sternere, V., hinstreuen, ausbreiten, glätten; vgl. lat. (via) strāta, N. Pl., gepflasterter Weg, Pflaster, Straße; germ. *strāta, F., Weg, Straße; an. stræ-t-i, N., Straße;
W.: s. lat. sternere, V., hinstreuen, ausbreiten, glätten; vgl. lat. (via) strāta, N. Pl., gepflasterter Weg, Pflaster, Straße; germ. *strāta, F., Weg, Straße; ae. strǣ-t (1), strē-t, st. F. (ō), Straße;
W.: s. lat. sternere, V., hinstreuen, ausbreiten, glätten; vgl. lat. (via) strāta, N. Pl., gepflasterter Weg, Pflaster, Straße; germ. *strāta, F., Weg, Straße; afries. strē-t-e, st. F. (ō), Straße;
W.: s. lat. sternere, V., hinstreuen, ausbreiten, glätten; vgl. lat. (via) strāta, N. Pl., gepflasterter Weg, Pflaster, Straße; germ. *strāta, F., Weg, Straße; anfrk. strā-t-a* 1, st. F. (ō), sw. F. (n), Straße;
W.: s. lat. sternere, V., hinstreuen, ausbreiten, glätten; vgl. lat. (via) strāta, N. Pl., gepflasterter Weg, Pflaster, Straße; germ. *strāta, F., Weg, Straße; as. strā-ta 5, sw. F. (n), Straße;
W.: s. lat. sternere, V., hinstreuen, ausbreiten, glätten; vgl. lat. (via) strāta, N. Pl., gepflasterter Weg, Pflaster, Straße; germ. *strāta, F., Weg, Straße; ahd. strāza 36, st. F. (ō), sw. F. (n), Weg, Bahn, Straße; mhd. stroze, st. F., sw. F., Straße, Erdzone; nhd. Straße, F., Straße, befestigter Verkehrsweg höherer Ordnung, DW 19, 882;
W.: s. lat. sternere, V., hinstreuen, ausbreiten, glätten; vgl. lat. strātum, N., Decke; ae. strǣ-t (2), st. F. (ō), Bett;
W.: s. lat. sternere, V., hinstreuen, ausbreiten, glätten; vgl. lat. strāgulus, Adj., zum Überbreiten dienlich, zum Unterbreiten dienlich; lat. strāgula, F., Decke, Teppich; ae. strǣ-gl, st. F. (ō), Vorhang, Decke, Matte (F.) (1);
W.: lat. struere, V., übereinanderschichten, aneinanderfügen, aufschichten;
W.: s. lat. struēs, F., Haufe, Haufen, Scheiterhaufe, Scheiterhaufen;
W.: s. lat. struīx, F., Haufe, Haufen;
W.: s. lat. strāgēs, F., Niedersinken, Niederstürzen, Einstürzen, Verwüstung;
W.: germ. *streikan, *strīkan, st. V., streichen, streifen; got. *strei-k-an, st. V. (1), streichen;
W.: germ. *streikan, *strīkan, st. V., streichen, streifen; an. strȳ-k-ja, strȳ-k-v-a, st. V. (1), streichen;
W.: germ. *streikan, *strīkan, st. V., streichen, streifen; ae. strī-c-an, st. V. (1), streichen, streicheln, reiben;
W.: germ. *streikan, *strīkan, st. V., streichen, streifen; afries. strī-k-a* 2, st. V. (1), streichen;
W.: germ. *streikan, *strīkan, st. V., streichen, streifen; anfrk. *strī-k-k-an?, st. V. (1), streichen;
W.: germ. *streikan, *strīkan, st. V., streichen, streifen; ahd. strīhhan* 10, strīchan*, st. V. (1a), bestreichen, schleifen (V.) (1); mhd. strīchen, st. V., glätten, ordnen; nhd. streichen, st. V., streichen, DW 19, 1183;
W.: s. germ. *striki-, *strikiz, st. M. (i), Strich; got. stri-k-s 1, st. M. (i), Strich;
W.: s. germ. *striki-, *strikiz, st. M. (i), Strich; ae. stri-c-a, sw. M. (n), Strich, Zeichen;
W.: s. germ. *striki-, *strikiz, st. M. (i), Strich; afries. *stri-k-e, st. M. (i), Strich, Gang (M.) (2);
W.: s. germ. *striki-, *strikiz, st. M. (i), Strich; ahd. strih 6, st. M. (i), Strich, Linie; mhd. strich, st. M., Strich, Linie, Richtung, Weg; nhd. Strich, M., Strich, Linie, Zeichen, DW 19, 1514;
W.: s. germ. *strandō, st. F. (ō), Rand, Strand; an. strǫ-nd, st. F. (ō), Strand, Küste;
W.: s. germ. *strandō, st. F. (ō), Rand, Strand; vgl. mnd. stranden, V., stranden; an. stra-nd-a, sw. V., stranden;
W.: s. germ. *strandō, st. F. (ō), Rand, Strand; ae. stra-nd, st. M. (a), Strand, Ufer;
W.: s. germ. *straujan, sw. V., streuen; got. stra-u-jan* 2, sw. V. (1), m. instrum. Dat., streuen, ausbreiten;
W.: s. germ. *straujan, sw. V., streuen; as. strė-u-w-ian* 1, sw. V. (1b), »streuen«, bestreuen;
W.: s. germ. *straujan, sw. V., streuen; as. strô-ian* 1, sw. V. (1b), streuen;
W.: s. germ. *straujan, sw. V., streuen; ahd. strouwen* 1, sw. V. (1b), streuen; mhd. ströuwen, sw. V., niederstrecken, vergießen, ausbreiten; s. nhd. streuen, sw. V., streuen, ausbreiten, verteilen, auswerfen, DW 19, 1483;
W.: s. germ. *straujan, sw. V., streuen; ae. stréo-w-ian, strē-w-ian, sw. V. (1), streuen;
W.: s. germ. *straujan, sw. V., streuen; afries. strê-w-a 1 und häufiger?, sw. V. (1), herunterreißen;
W.: s. germ. *straujan, sw. V., streuen; vgl. afries. stre-nz-en 1 und häufiger?, Part. Prät.=Adj., bestreut, vermischt, sich erstreckend, gelegen;
W.: s. germ. *straujan, sw. V., streuen; vgl. afries. strouw 1 und häufiger?, Sb., Kuchen;
W.: s. germ. *straujan, sw. V., streuen; ahd. strewen* 11, sw. V. (1b), streuen, bestreuen, ausbreiten; mhd. strewen, sw. V., niederstrecken, streuen, ausbreiten; nhd. streuen, sw. V., streuen, ausbreiten, verteilen, DW 19, 1483;
W.: s. germ. *sternō-, *sternōn, *sterna-, *sternan, sw. M. (n), Stern (M.) (1); got. staír-n-ō* 2, krimgot. stern, sw. F. (n), Stern (M.) (1) (, Lehmann S131);
W.: s. germ. *sternō-, *sternōn, *sterna-, *sternan, sw. M. (n), Stern (M.) (1); afries. stēr-a (1) 1, sw. M. (n), Stern (M.) (1);
W.: s. germ. *sternō-, *sternōn, *sterna-, *sternan, sw. M. (n), Stern (M.) (1); germ. *sterrō-, *sterrōn, *sterra-, sterran, sw. M. (n), Stern (M.) (1); as. ster-r-o 4, sw. M. (n), Stern (M.) (1);
W.: s. germ. *sternō-, *sternōn, *sterna-, *sternan, sw. M. (n), Stern (M.) (1); ahd. sterno 120, sterro, sw. M. (n), Stern (M.) (1), Gestirn; mhd. stërne, sw. M., Stern (M.) (1); s. nhd. Stern, M., Stern (M.) (1), DW 18, 2459;
W.: s. germ. *sternō-, *sternōn, *sterna-, *sternan, sw. M. (n), Stern (M.) (1); ahd. stern 13, st. M. (a), Stern (M.) (1), Sternchen; mhd. stern, st. M., Stern (M.) (1); nhd. Stern, M., Stern (M.) (1), DW 18, 2459;
W.: vgl. germ. *sternjō, st. F. (ō), Stirn; ae. steor-n-ed-e, Adj., dreist;
W.: vgl. germ. *sternjō, st. F. (ō), Stirn; ahd. stirna 6, st. F. (ō), sw. F. (n), Stirn, Stirn; mhd. stirne, sw. F., st. F., Stirn; nhd. Stirn, Stirne, F., Stirn, Stirne, DW 18, 3181;
W.: vgl. germ. *sterrō-, *sterrōn, *sterra-, sterran, Sb., Stern (M.) (1); ae. steor-r-a, sw. M. (n), Stern (M.) (1);
W.: vgl. germ. *sterrō-, *sterrōn, *sterra-, sterran, Sb., Stern (M.) (1); ae. *stier-r-e, N., Gestirn;
W.: vgl. germ. *streuna-, *streunam, st. N. (a), Haufe, Haufen, Schatz, Gewinn; ae. stréo-n (1), strío-n (1), st. N. (a), Gewinn, Erwerbung, Eigentum;
W.: vgl. germ. *streuna-, *streunam, st. N. (a), Haufe, Haufen, Schatz, Gewinn; ahd. gistriuni* 5, st. N. (ja), Gewinn, Vorteil;
W.: vgl. germ. *strawa-, *strawam, st. N. (a), Stroh; got. *stra-u, st. N. (wa), Stroh?;
W.: vgl. germ. *strawa-, *strawam, st. N. (a), Stroh; an. strā, st. N. (a), Stroh;
W.: vgl. germ. *strawa-, *strawam, st. N. (a), Stroh; ae. stréa-w, st. N. (a), Stroh, Heu;
W.: vgl. germ. *strawa-, *strawam, st. N. (a), Stroh; afries. strē 1, st. N. (a), Stroh;
W.: vgl. germ. *strawa-, *strawam, st. N. (a), Stroh; anfrk. strō* 2, st. N. (wa), Stroh;
W.: vgl. germ. *strawa-, *strawam, st. N. (a), Stroh; ahd. strō 26?, strou, st. N. (wa), Stroh; mhd. strō, st. N., Stroh, Strohhalm; nhd. Stroh, N., Stroh, DW 19, 1635;
W.: vgl. germ. *stregdan, st. V., streuen, sprengen; ae. stre-g-d-an, st. V. (3), sw. V., streuen, spritzen, verteilen;
W.: vgl. germ. *strōdō, st. F. (ō), Sumpf; as. *strōd?, st. F. (i), »Struth«, Sumpf, Gebüsch;
W.: ? s. germ. *streunjan, sw. V., ausstatten, gewinnen?; ae. stríe-n-an, strȳ-n-an, strē-n-an, sw. V. (1), erwerben, häufen, erzeugen;
W.: ? s. germ. *streunjan, sw. V., ausstatten, gewinnen?; as. stri-un-ian* 1, sw. V. (1a), schmücken;
W.: ? s. germ. *streunjan, sw. V., ausstatten, gewinnen?; ahd. striunen* 2, sw. V. (1a), »gewinnen«, streunen, sich beunruhigen; mhd. striunen, sw. V., neugierig oder verdächtig nach etwas forschen; nhd. streunen, sw. V., streunen, umherschweifen, DW 19, 1506.


*ster- (6), idg., Adj.: nhd. unfruchtbar; ne. unfruitful, barren;
RB.: Pokorny 1031 (1769/241), ind., arm., gr., alb., ital., germ., slaw.; Hw.: s. *ster- (1);
W.: s. gr. στεῖρα (steira) (2), F., Unfruchtbare, unfruchtbare Kuh;
W.: s. lat. sterilis, Adj., unfruchtbar, leer, erfolglos.


*ster- (7), *ter- (8), idg., Sb.: Vw.: s. *stern-.


*ster- (8), *ter- (9), idg., Sb., V.: nhd. Mist, besudeln, verwesen (V.) (2); ne. unclear liquid, dung (N.), besmirch;
RB.: Pokorny 1031 (1771/243), iran., arm., gr., ital., kelt., germ., balt., slaw.; Hw.: s. *sterk̑-, *strenk̑-, *sterg-;
W.: gr. τρύξ (trýx), F., Hefe, ungegorener Wein, Most;
W.: s. gr. τάργανον (tárganon), N., verdorbener Wein, Weinessig;
W.: s. gr. στεργάνος (stergános), M.?, Mistgrube, Abort;
W.: s. lat. stercus, N., Ausleerung, Kot, Mist, Dünger, Abgang;
W.: vgl. lat. stercorāre, V., mit Mist düngen, ausmisten;
W.: ? s. lat. troia, F., Sau;
W.: s. germ. *þranha-, *þranhaz, st. M. (a), Ranzigkeit, Fäulnis; germ. *þranha-, *þranham, st. N. (a), Ranzigkeit, Fäulnis; ae. þrō-h (2), Sb., Ranzigkeit;
W.: s. germ. *þranhō, st. F. (ō), Fäulnis; an. *þrā (2), st. F. (ō), Fäule?, Auflösung?;
W.: s. germ. *þranha-, *þranhaz, Adj., faul, ranzig, stinkend; ae. þrō-h (1), Adj., ranzig.


*stē̆r- (2), *h₂stḗr-, idg., Sb.: nhd. Stern (M.) (1); ne. star (N.);
RB.: Pokorny 1027 (1765/237), ind., iran., arm., gr., ital., kelt., germ.; Hw.: s. *sterā, *stērā, *sternā, *tērā, *teros-, *terəs;
W.: s. ἄστρον (ástron), N., Sternbild, Gestirn, Stern; vgl. lat. astrum, N., Himmelskörper, Sternbild, Gestirn, Stern;
W.: s. gr. στέροψ (stérops), Adj., blitzend, leuchtend, funkelnd, flimmernd;
W.: s. gr. στεροπή (steropḗ), F., Blinken, Leuchten, Glanz;
W.: s. gr. στράπτειν (stráptein), V., blitzen, funkeln;
W.: s. lat. stēlla, F., Stern, Planet, Komet, Sternbild, Sonne, Sternfisch.


*sterā, idg., F.: nhd. Stern (M.) (1); ne. star (N.);
RB.: Pokorny 1027; Hw.: s. *stē̆r- (2); E.: s. *stē̆r- (2).


*stērā, idg., F.: nhd. Gestirn, Stern (M.) (1); ne. star (N.);
RB.: Pokorny 1027; Hw.: s. *stē̆r- (2); E.: s. *stē̆r- (2).


*sterbʰ-, *strebʰ-, idg., Adj., Sb., V.: nhd. starr, steif, straff, Stengel, Stängel, stolpern, fallen, stolzieren; ne. stiff (Adj.), rigid;
RB.: Pokorny 1025; Hw.: s. *ster- (1); E.: s. *ster- (1);
W.: gr. στέρφος (stérphos), τέρφος (térphos), strÉfoj (stréphos), N., Rückenhaut der Tiere, Fell, Hülle;
W.: s. gr. στέρφνιον (stérphnion), Adj., trocken, hart, rauh;
W.: s. gr. στρεβλός (streblós), Adj., gedreht, gekrümmt; vgl. lat. strebula, N. Pl., das Fleisch an den Hüften der Opfertiere, Bugfleisch; ae. stra-p-ul, st. M. (a), Gamasche;
W.: s. gr. στροφή (strophḗ), F., Wendung; lat. stropha, F., Drehung, Wendung, Strophe; vgl. ahd. strupida* 1, st. F. (ō)?, List, Betrug;
W.: germ. *sterban, st. V., steif werden, sterben; ae. steor-f-an, st. V. (3b), sterben;
W.: germ. *sterban, st. V., steif werden, sterben; s. ae. styr-f-ig, Adj., gestorben, sterbend;
W.: germ. *sterban, st. V., steif werden, sterben; afries. ster-v-a 52, st. V. (3b), sterben;
W.: germ. *sterban, st. V., steif werden, sterben; anfrk. ster-v-an* 1, st. V. (3b), sterben;
W.: germ. *sterban, st. V., steif werden, sterben; as. s-ter-v-an 4, st. V (3b), sterben;
W.: germ. *sterban, st. V., sterben; ahd. sterban 30, st. V. (3b), sterben; mhd. sterben, sw. V., sterben, töten; nhd. sterben, st. V., sterben, DW 18, 2416;
W.: s. germ. *uzsterban, st. V., sterben; ahd. irsterban 110, st. V. (3b), sterben, zugrunde gehen, vergehen; mhd. ersterben, st. V., umkommen; nhd. ersterben, st. V., sterben, DW 3, 1010;
W.: s. germ. *starbjan, sw. V., töten; ahd. irsterben* 11, sw. V. (1a), töten, morden, vernichten; mhd. ersterben, sw. V., töten;
W.: s. germ. *sterbō-, *sterbōn, *sterba-, *sterban, sw. M. (n), Fallsucht; an. stjar-f-i, sw. M. (n), Starrkrampf, Fallsucht, Epilepsie;
W.: s. germ. *sterbō-, *sterbōn, *sterba-, *sterban, sw. M. (n), Sterben, Seuche; ae. steor-f-a, sw. M. (n), Sterben, Pestilenz, Aas;
W.: s. germ. *sterbō-, *sterbōn, *sterba-, *sterban, sw. M. (n), Sterben, Seuche; as. *s-ter-v-o?, sw. M. (n), Sterben, Tod;
W.: s. germ. *sterbō-, *sterbōn, *sterba-, *sterban, sw. M. (n), Sterben, Seuche; ahd. sterbo* 5, sw. M. (n), »Sterben«, Tod, Pest; mhd. stërbe, sw. M., st. F., Sterben, Tod;
W.: s. germ. *sterba-, *sterbaz, Adj., verkrampft; an. stjar-f-r, Adj., hartmäulig;
W.: vgl. germ. *þerba-, *þerbaz, Adj., ungesäuert, einfach, fade; an. þjar-f-r, Adj., derb, geschmacklos, ungesäuert, frisch, einfältig;
W.: vgl. germ. *þerba-, *þerbaz, Adj., ungesäuert, einfach, fade; ae. þeor-f (1), þor-f (1), Adj., ungesäuert, frisch;
W.: vgl. germ. *þerba-, *þerbaz, Adj., ungesäuert, einfach, fade; afries. therf 3, therv-e (2), Adj., derb, heftig;
W.: vgl. germ. *þerba-, *þerbaz, Adj., ungesäuert, einfach, fade; anfrk. *ther-v-i?, Adj.;
W.: vgl. germ. *þerba-, *þerbaz, Adj., ungesäuert, einfach, fade; as. thėr-v-i* (1) 1, thar-v-i*, Adj., derb, ungesäuert;
W.: vgl. germ. *þerba-, *þerbaz, Adj., ungesäuert, einfach, fade; ahd. derbi 16?, derb*, Adj., ungesäuert; mhd. derp, Adj., ungesäuert; nhd. derb, Adj., ungesäuert, hart, fest, derb, DW 2, 1012;
W.: vgl. germ. *þerbinga-, *þerbingaz, *þerbenga-, *þerbengaz, st. M. (a), fade Person; an. þir-f-ling-r, st. M. (a), gemeiner Kerl, unbedeutende Person.


*sterə-, idg., V.: Vw.: s. *ster- (5).


*sterə-, *strē-, *strei-, *streu-, idg., Sb., V.: nhd. Streifen (M.), Strich, Strähne, Strahl, streifen; ne. strip (N.), beam (N.);
RB.: Pokorny 1028; Hw.: s. *ster- (4);
W.: germ. *straikōn, sw. V., streichen; ahd. streihhōn* 1, streichōn*, sw. V. (2), streicheln;
W.: germ. *strēlō, *strǣlō, st. F. (ō), Strahl; as. strā-l-a* 1, st. F. (ō), »Strahl«, Pfeil;
W.: germ. *strēlō, st. F. (ō), Strahl; ahd. strāla 41, st. F. (ō), Pfeil, Strahl; mhd. strāle, st. F., sw. F., sw. M., Pfeil, Wetterstrahl, Blitz, Streifen (M.); s. nhd. Strahl, M., Strahl, Pfeil, Blitz, DW 19, 754;
W.: s. germ. *streupan, sw. V., streifen; got. *stra-u-p-jan, sw. V. (1), abstreifen;
W.: s. germ. *streupan, sw. V., streifen; got. *stra-u-p-ōn, sw. V. (2), streifen;
W.: vgl. germ. *strīmō-, *strīmōn, *strīma-, *strīman, sw. M. (n), Strieme; ahd. strimo* 5, strīmo*, sw. M. (n), »Strieme«, Streifen (M.); mhd. strime, st. M., sw. M., Streifen (M.); s. nhd. Striem, M., Strieme, Streifen (M.), Strahl, DW 19, 1601;
W.: vgl. germ. *strīmō-, *strīmōn, *strīma-, *strīman, sw. M. (n), Strieme; ahd. strāmilo* 2, sw. M. (n), Streifen (M.), Linie, Strieme;
W.: s. germ. *strūdjan, sw. V., plündern, betrügen; ahd. strūten* 3, sw. V. (1a), vertreiben, mit Gewalt entziehen; mhd. strūten, sw. V., rauben, plündern, berauben; nhd. (ält.) struten, sw. V., »struten«, DW 20, 149;
W.: vgl. germ. *strudan, st. V., plündern; lat.-ahd. strudis* 6 und häufiger?, Sb., Pfändung, Wegnahme, Raub, Plünderung;
W.: vgl. germ. *straupjan, sw. V., abstreifen; ae. *stríe-p-an, *strī-p-an, *strȳ-p-an, sw. V. (1), streifen, rauben;
W.: vgl. germ. *straupjan, sw. V., abstreifen; ahd. stroufen 2, sw. V. (1a), abstreifen, pflücken, abpflücken; mhd. stroufen, sw. V., streifen, abstreifen, hineinschlüpfen;
W.: vgl. germ. *strīpō-, *strīpōn, *strīpa-, *strīpan, Sb., Streifen (M.); ahd. strīfaht* 1, Adj., gestreift; mhd. strifëht, Adj., gestreift.


*sterə-, *terə-, idg., Adj., Sb., V.: Vw.: s. *ster- (1).


*sterəd-, *terəd-, idg., Adj., Sb., V.: nhd. steif, starr, Stengel, Stängel, stolpern, fallen, stolzieren; ne. stiff (Adj.), rigid;
RB.: Pokorny 1024; Hw.: s. *ster- (1); E.: s. *ster- (1).


*sterəmen, *strn̥men-, idg., Sb.: nhd. Ausbreitung; ne. spreading (N.);
RB.: Pokorny 1029; Hw.: s. *ster- (5); E.: s. *ster- (5).


*sterg-, *terg-, *streg-, *treg-, idg., Sb., V.: nhd. Mist, besudeln; ne. unclear liquid, dung (N.), besmirch;
RB.: Pokorny 1032; Hw.: s. *ster- (8); E.: s. *ster- (8);
W.: ? s. lat. troia, F., Sau.


*sterg-, *sterk-, idg., V.: nhd. achten, hegen, pflegen; ne. care (V.), pay (V.) careful attention to;
RB.: Pokorny 1032 (1772/244), gr., kelt., slaw.;
W.: gr. στέργειν (stérgein), V., lieben, zufrieden sein (V.);
W.: s. gr. στοργή (storgḗ), F., Liebe.


*sterg-, *terg-, idg., Adj., Sb., V.: nhd. starr, steif, Stengel, Stängel, stolpern, fallen, stolzieren; ne. stiff (Adj.), rigid;
RB.: Pokorny 1023; Hw.: s. *streg-, *ster- (1); E.: s. *ster- (1);
W.: s. gr. στεργάνος (stergános), M.?, Mistgrube, Abort;
W.: s. gr. τάργανον (tárganon), N., verdorbener Wein, Weinessig;
W.: s. gr. τρύξ (trýx), F., Hefe, ungegorener Wein, Most;
W.: ? s. lat. tergus, N., Rücken, Rumpf, Leib der Tiere, Haut Fell;
W.: germ. *starku-, *starkuz, *starka-, *starkaz, Adj., steif, stark; got. *star-k-s, Adj. (a?), stark;
W.: germ. *starku-, *starkuz, *starka-, *starkaz, Adj., steif, stark; an. star-k-r, Adj., stark, gesund;
W.: germ. *starku-, *starkuz, *starka-, *starkaz, Adj., steif, stark; an. ster-k-r, Adj., stark;
W.: germ. *starku-, *starkuz, *starka-, *starkaz, Adj., steif, stark; ae. stear-c, star-c, Adj., steif, streng, hart, stark;
W.: germ. *starku-, *starkuz, *starka-, *starkaz, Adj., steif, stark; afries. ster-k 7, Adj., stark;
W.: germ. *starku-, *starkuz, *starka-, *starkaz, Adj., steif, stark; anfrk. star-k* 2, Adj., stark;
W.: germ. *starku-, *starkuz, *starka-, *starkaz, Adj., steif, stark; as. s-tar-k 13, Adj., stark, kräftig, mächtig, gewaltig, böse, hart, feindlich;
W.: germ. *starku-, *starkuz, *starka-, *starkaz, Adj., steif, stark; ahd. stark 85, starc, starah*, Adj., stark, kräftig, mächtig; mhd. starc, Adj., stark, gewaltig, kräftig; nhd. stark, Adj., Adv., stark, hart, kräftig, DW 17, 869;
W.: s. germ. *sturki-, *sturkiz, st. M. (i), Stärke; an. styr-k-r, st. M. (i), Stärke, Macht;
W.: s. germ. *sturknan, sw. V., erstarren; got. *staúr-k-n-an, sw. V. (4), verdorren;
W.: s. germ. *sturknan, sw. V., erstarren; an. stor-k-n-a, sw. V., steif werden, trocknen;
W.: s. germ. *sturknan, sw. V., erstarren?; as. *thrak-a?, st. F. (ō), Kampf;
W.: s. germ. *sturknan, sw. V., erstarren; ahd. gistorkanēn* 1, gistorcanēn, sw. V. (3), erstarren;
W.: s. germ. *sturknan, sw. V., erstarren; ahd. irstorkanēn* 1, irstorcanēn*, sw. V. (3), erstarren;
W.: s. germ. *sturka-, *sturkaz, st. M. (a), Storch; an. stor-k-r, st. M. (a), Storch;
W.: s. germ. *sturka-, *sturkaz, st. M. (a), Storch; ae. stor-c, st. M. (a), Storch;
W.: s. germ. *sturka-, *sturkaz, st. M. (a), Storch; as. s-tor-k* 1, st. M. (a?), Storch;
W.: s. germ. *sturka-, *sturkaz, st. M. (a), Storch; ahd. storh 44, storah, st. M. (a?), Storch; mhd. storch, st. M., sw. M., Storch; nhd. Storch, M., Storch, DW 19, 364;
W.: s. germ. *sturki-, *sturkiz, st. M. (i), Stärke; an. styr-k-r, st. M. (i), Stärke, Macht;
W.: vgl. germ. *þruhtu-, *þruhtuz, st. M. (u), Kraft, Ausdauer; an. þrōt-t-r, st. M. (u), Kraft, Stärke;
W.: vgl. germ. *þruhtu-, *þruhtuz, st. M. (u), Kraft, Ausdauer; ae. þroh-t (2), st. M. (a?, u?), Anstrengung, Qual, Beschwerde;
W.: vgl. germ. *þruhtu-, *þruhtuz, st. M. (u), Kraft, Ausdauer; ae. þreh-t-ig, Adj., dauernd, anhaltend, beharrlich;
W.: vgl. germ. *þruhta-, *þruhtaz, Adj., bedrückend; ae. þroh-t (1), Adj., schrecklich, drückend, schmerzlich;
W.: vgl. germ. *þrūþi-, *þrūþiz, st. F. (i), Kraft, Stärke; an. þrūð-r, st. F. (i), Kraft, Frau, Tochter Thors;
W.: vgl. germ. *þrūþi-, *þrūþiz, st. F. (i), Kraft, Stärke; ae. þrȳþ, st. F. (i), Macht, Stärke, Kraft.


*sterh₁-, *terh₁-, idg., Adj., Sb., V.: Vw.: s. *ster- (1).


*sterh₃-, idg., V.: Vw.: s. *ster- (5).


*steri-, idg., Adj.: Vw.: s. *strē̆i-.


*sterk-, idg., V.: Vw.: s. *sterg-.


*sterk̑-, *terk̑-, idg., Sb., V.: nhd. Mist, besudeln, verwesen (V.) (2); ne. unclear liquid, dung (N.), besmirch;
RB.: Pokorny 1031; Hw.: s. *ster- (8), *strenk̑-; E.: s. *ster- (8);
W.: lat. stercus, N., Ausleerung, Kot, Mist, Dünger, Abgang;
W.: s. lat. stercorāre, V., mit Mist düngen, ausmisten;
W.: s. germ. *þrekka-, *þrekkaz, st. M. (a), Dreck; germ. *þrakja-, *þrakjaz, st. M. (a), Dreck; an. þrekk-r, st. M. (a), Dreck, Schmutz;
W.: s. germ. *þrekka-, þrekkaz, st. M. (a), Dreck; ae. þreax, Sb., Fäulnis, Abfall, Kehricht;
W.: s. germ. *þrekka-, *þrekkaz, st. M. (a), Dreck; afries. threk-k (1) 1, st. M. (a), Dreck;
W.: s. germ. *þrekka-, þrekkaz, st. M. (a), Dreck; ahd. mūsdrek* 1, mūsdrec*, st. M. (a?), Mäusedreck.


*stern-, *tern-, *ster- (7), *ter- (8), idg., Sb.: nhd. Gras, Stengel, Stängel, Dorn; ne. prickly plants;
RB.: Pokorny 1031 (1770/242), ind., gr., germ., slaw.; Hw.: s. *ster- (1); E.: s. *ster- (1);
W.: gr. τέρναξ (térnax), Sb., Artischockenstängel, Kaktusstängel.


*sternā, idg., F.: nhd. Stern (M.) (1); ne. star (N.);
RB.: Pokorny 1027; Hw.: s. *stē̆r- (2); E.: s. *stē̆r- (2).


*stəro-, idg., Adj.: nhd. groß; ne. big (Adj.);
RB.: Pokorny 1004; Hw.: s. *stā-; E.: s. *stā-.


*sterp-, *terp-, idg., Adj., Sb., V.: nhd. starr, steif, Stengel, Stängel, stolpern, fallen, stolzieren; ne. stiff (Adj.), rigid;
RB.: Pokorny 1024; Hw.: s. *ster- (1), *strep-; E.: s. *ster- (1);
W.: lat. torpēre, V., ohne Leben sein (V.), tabu sein (V.), betäubt sein (V.), starr sein (V.), gefühllos sein (V.);
W.: s. lat. stirps, F., Stamm, Wurzel, junger Stamm, Holzsplitter, Pflanze, Ursprung, Abkunft;
W.: vgl. germ. *þerba-, *þerbaz, Adj., ungesäuert, einfach, fade; an. þjar-f-r, Adj., derb, geschmacklos, ungesäuert, frisch, einfältig;
W.: vgl. germ. *þerba-, *þerbaz, Adj., ungesäuert, einfach, fade; ae. þeor-f (1), þor-f (1), Adj., ungesäuert, frisch;
W.: vgl. germ. *þerba-, *þerbaz, Adj., ungesäuert, einfach, fade; afries. therf 3, therv-e (2), Adj., derb, heftig;
W.: vgl. germ. *þerba-, *þerbaz, Adj., ungesäuert, einfach, fade; anfrk. *ther-v-i?, Adj.;
W.: vgl. germ. *þerba-, *þerbaz, Adj., ungesäuert, einfach, fade; as. thėr-v-i* (1) 1, thar-v-i*, Adj., derb, ungesäuert;
W.: vgl. germ. *þerba-, *þerbaz, Adj., ungesäuert, einfach, fade; ahd. derbi 16?, derb*, Adj., ungesäuert; mhd. derp, Adj., ungesäuert; nhd. derb, Adj., ungesäuert, hart, fest, derb, DW 2, 1012;
W.: vgl. germ. *þerbinga-, *þerbingaz, *þerbenga-, *þerbengaz, st. M. (a), fade Person; an. þir-f-ling-r, st. M. (a), gemeiner Kerl, unbedeutende Person.


*stert-, *tert-, idg., Adj., Sb., Adj.: nhd. steif, starr, Stengel, Stängel, stolpern, fallen, stolzieren; ne. stiff (Adj.), rigid;
RB.: Pokorny 1023; Hw.: s. *ster- (1); E.: s. *ster- (1).


*steru-, *streu-, idg., V.: nhd. breiten, streuen; ne. spread (V.) out;
RB.: Pokorny 1029; Hw.: s. *ster- (5);
W.: lat. struere, V., übereinanderschichten, aneinanderfügen, aufschichten, aufbauen, errichten;
W.: s. lat. struēs, F., Haufe, Haufen, Scheiterhaufe, Scheiterhaufen;
W.: s. lat. struīx, F., Haufe, Haufen;
W.: s. germ. *strawa-, *strawam, st. N. (a), Stroh; got. *stra-u, st. N. (wa), Stroh?;
W.: s. germ. *strawa-, *strawam, st. N. (a), Stroh; an. strā, st. N. (a), Stroh;
W.: s. germ. *strawa-, *strawam, st. N. (a), Stroh; ae. stréa-w, st. N. (a), Stroh, Heu;
W.: s. germ. *strawa-, *strawam, st. N. (a), Stroh; afries. strē 1, st. N. (a), Stroh;
W.: s. germ. *strawa-, *strawam, st. N. (a), Stroh; anfrk. strō* 2, st. N. (wa), Stroh;
W.: s. germ. *strawa-, *strawam, st. N. (a), Stroh; ahd. strō 26?, strou, st. N. (wa), Stroh; mhd. strō, st. N., Stroh, Strohhalm; nhd. Stroh, N., Stroh, DW 19, 1635;
W.: s. germ. *straujan, sw. V., streuen; got. stra-u-jan* 2, sw. V. (1), m. instrum. Dat., streuen, ausbreiten (, Lehmann S154);
W.: s. germ. *straujan, sw. V., streuen; ae. stréo-w-ian, strē-w-ian, sw. V. (1), streuen;
W.: s. germ. *straujan, sw. V., streuen; afries. strê-w-a 1 und häufiger?, sw. V. (1), herunterreißen;
W.: s. germ. *straujan, sw. V., streuen; afries. stre-nz-en 1 und häufiger?, Part. Prät.=Adj., bestreut, vermischt, sich erstreckend, gelegen;
W.: s. germ. *straujan, sw. V., streuen; as. strė-u-w-ian* 1, sw. V. (1b), »streuen«, bestreuen;
W.: s. germ. *straujan, sw. V., streuen; as. strô-ian* 1, sw. V. (1b), streuen;
W.: s. germ. *straujan, sw. V., streuen; ahd. strouwen* 1, sw. V. (1b), streuen; mhd. ströuwen, sw. V., niederstrecken, vergießen, ausbreiten; s. nhd. streuen, sw. V., streuen, ausbreiten, verteilen, auswerfen, DW 19, 1483;
W.: s. germ. *straujan, sw. V., streuen; ahd. strewen* 11, sw. V. (1b), streuen, bestreuen, ausbreiten; mhd. strewen, sw. V., niederstrecken, streuen, ausbreiten; nhd. streuen, sw. V., streuen, ausbreiten, verteilen, DW 19, 1483.


*stəti-, idg., Adj.: Vw.: s. *stəti̯o-.


*stəti̯o-, *stəti-, idg., Adj.: nhd. stehend; ne. standing (Adj.);
RB.: Pokorny 1004; Hw.: s. *stā-; E.: s. *stā-.


*stətlo-, idg., Sb.: Vw.: s. *stātlo-.


*stəto-, idg., Sb.: Vw.: s. *stāto-.


*steu-, *steu̯ə-, idg., Adj.: nhd. fest, dick, breit; ne. firm (Adj.);
RB.: Pokorny 1009; Hw.: s. *stā-; E.: s. *stā-;
W.: s. germ. *steurjan, sw. V., steuern, festsetzen; got. stiu-r-jan 2, sw. V. (1), aufstellen, geltend machen, feststellen (, Lehmann S149);
W.: s. germ. *steurjan, sw. V., steuern, festsetzen; an. stȳ-r-a, sw. V. (1), steuern, regieren, besitzen;
W.: s. germ. *steurjan, sw. V., steuern, festsetzen; ae. stíe-r-an, stī-r-an, stȳ-r-an, stío-r-an, stē-r-an, stéo-r-an, sw. V. (1), steuern, lenken, führen;
W.: s. germ. *steurjan, sw. V., steuern, festsetzen; afries. stiō-r-a 5, stiū-r-a, sw. V. (1), steuern, wehren, hindern;
W.: s. germ. *steurjan, sw. V., steuern, festsetzen; vgl. afries. stiā-r-n-e 4, stiō-r-n-e, F., Steuerruder;
W.: s. germ. *steurjan, sw. V., steuern, festsetzen; vgl. as. *stio-r?, st. N. (a?), Steuer (N.);
W.: s. germ. *steurjan, sw. V., steuern, stützen; ahd. stiuren* 35, sw. V. (1a), lenken, leiten, steuern; mhd. stiuren, sw. V., schützen, lenken; nhd. steuern, sw. V., steuern, stützen, helfen, DW 18, 2639;
W.: vgl. germ. *stūra-, *stūraz, Adj., steif, stark; ahd. stūr* 1, Adj., stark, groß; nhd. stur, Adj., stur, starr, steif, stattlich, DW 20, 572.


*steu-, idg., V.: nhd. stehen, stellen; ne. stand (V.);
RB.: Pokorny 1004; Hw.: s. *stā-.


*steu- (1), *teu- (1), idg., V.: nhd. stoßen, schlagen; ne. thrust (V.), hit (V.);
RB.: Pokorny 1032 (1773/245), ind., gr., alb., ital., kelt., germ., balt., slaw.; Hw.: s. *steug-, *steuk-, *steud-, *steup-, *steub-, *tu̯eng̑ʰ- (?);
W.: gr. στυγεῖν (stygein), V., hassen, verabscheuen;
W.: s. gr. στύπος (stýpos), M., Stock, Stiel;
W.: s. gr. στυφελίζειν (styphelízein), V., stoßen, treiben, schlagen, misshandeln;
W.: s. gr. στυφελός (styphelós), Adj., dicht, hart, derb, rauh, streng, hart;
W.: s. gr. τύπτειν (týptein), V., schlagen; vgl. gr. τύπος (týpos), Schlag, Stoß, Bild; lat. typus, M., Figur, Bild, regelmäßige Wiederkehr; nhd. Type, F., Type, Letter;
W.: s. gr. τυννός (tynnós), Adj., klein, gering;
W.: s. gr. τύκος (týkos), N., Hauwerkzeug, Hammer, Streitaxt;
W.: vgl. gr. τυκάνη (tykánē), F., Dreschvorrichtung;
W.: vgl. gr. τυκίζειν (tykízein), V., Steine behauen, Steine bearbeiten;
W.: vgl. gr. Τυδεύς (Tydeús), M.=PN, Tydeus (einer der sieben gegen Theben);
W.: ? gr. στύγος (stýgos), N., Schauer, Abscheu, Hass;
W.: ? gr. στύξ (stýx), F.?, durchdringender Frost, Kälte;
W.: s. lat. studēre, V., sich bemühen, eifrig betreiben; ae. stu-d-d-ian, sw. V. (1?), sehen nach, sorgen für;
W.: s. lat. studēre, V., sich bemühen, eifrig betreiben; afries. stū-d-er-ia 1 und häufiger?, sw. V. (2), studieren;
W.: s. lat. studēre, V., sich bemühen, eifrig betreiben; mnd. studēren, V., studieren; an. stud-er-a, sw. V., studieren;
W.: vgl. lat. studium, N., innerer Trieb und Drang, eifriges Streben, Bestrebung, Eifer, Neigung;
W.: s. lat. stupēre, V., betäubt sein (V.), erstarrt sein (V.), lahm sein (V.);
W.: vgl. lat. stuprum, N., Schande, Schändung, Hurerei, Buhlerin;
W.: vgl. lat. stupendus, Adj., erstaunlich, staunenswert;
W.: s. lat. tundere, V., stoßen, schlagen, hämmern, zerstoßen, zerstampfen;
W.: vgl. lat. tudēs, F., Schlegel, Hammer;
W.: vgl. lat. tussis, F., Husten;
W.: ? vgl. lat. titubāre, V., wanken, taumeln, nicht feststehen, stammeln, stocken;
W.: s. germ. *steupa-, *steupaz, Adj., gestutzt, verwaist, Stief...; ae. stéo-p- (2), Präf., Stief...;
W.: s. germ. *steupa-, *steupaz, Adj., gestutzt, verwaist, Stief...; afries. *stiā-p-, Präf., Stief...;
W.: s. germ. *steupa-, *steupaz, Adj., gestutzt, verwaist, Stief...; an. *stjū-p-, stȳ-f, stȳ-k, Adj., stief...;
W.: s. germ. *steupa-, *steupaz, Adj., gestutzt, verwaist, Stief...; ahd. stiufen* 1, sw. V. (1a), verwaist machen, berauben;
W.: s. germ. *steupa-, *steupaz, Adj., gestutzt, verwaist, Stief...; ahd. stiofi* 1, F.?, Stiefverwandte;
W.: s. germ. *steupa-, *steupaz, Adj., gestutzt, verwaist, Stief...; ahd. stioffater 39, st. M. (er), Stiefvater; mhd. stiefvater, M., Stiefvater; nhd. Stiefvater, M., Stiefvater, nicht le0iblicher durch eine spätere Heirat der Mutter erworbener Vater, DW 18, 2814;
W.: s. germ. *steupa-, *steupaz, Adj., gestutzt, verwaist, Stief...; ahd. stiofkind* 3, st. N. (a), Stiefkind; mhd. stiefkind, N., Stiefkind; nhd. Stiefkind, N., Stiefkind, DW 18, 2802;
W.: s. germ. *steupa-, *steupaz, Adj., gestutzt, verwaist, Stief...; ahd. stiofmuoter 25, st. F. (er), Stiefmutter; mhd. stiefmuoter, F., Stiefmutter; nhd. Stiefmutter, F., Stiefmutter, DW 18, 2804;
W.: s. germ. *steupjan, sw. V., berauben; ae. *stíe-p-an (2), *stē-p-an (2), sw. V. (1), rauben;
W.: s. germ. *stūpan, st. V., emporstehen; an. stū-p-a, sw. V., aufrecht stehen, emporragen;
W.: s. germ. *stūpō, st. F. (ō), Pfahl; vgl. afries. stū-p-e 6, st. F. (ō), Staupe (F.) (1), Züchtigung;
W.: vgl. germ. *stupala-, *stupalaz, Adj., holprig; an. sto-p-alt, Adj., verkehrt, schief;
W.: s. germ. *stūba-, *stūbaz, st. M. (a), Stumpf; an. stū-f-r, st. M. (a), Stumpf, Stück, Penis, Versart;
W.: s. germ. *stūba-, *stūbaz, st. M. (a), Stumpf; ae. sto-f-n, st. M. (a), st. F. (ō), Stamm, Zweig, Schössling;
W.: vgl. germ. *stubba-, *stubbaz, st. M. (a), Stumpf; an. stu-b-b-r, st. M. (a), Baumstumpf;
W.: vgl. germ. *stubba-, *stubbaz, st. M. (a), Stumpf; ae. sty-b-b, stu-b-b, st. M. (a), Stumpf;
W.: vgl. germ. *stubba-, *stubbaz, st. M. (a), Stumpf; afries. ste-b-li-th 1, ste-b-b-e-lith, st. N. (a), Stummelglied, verstümmeltes Glied;
W.: germ. *stenkwan, *stinkwan, st. V., stoßen; got. sti-g-q-an 1, st. V. (3,1), stoßen, zusammenstoßen;
W.: germ. *stenkwan, *stinkwan, st. V., stinken, anstoßen; an. stø-k-k-va (1), st. V. (3a), springen, bersten, spritzen, fliehen;
W.: germ. *stenkwan, *stinkwan, st. V., stinken, anstoßen; ae. sti-n-c-an (1), st. V. (3a), stinken, riechen, duften;
W.: germ. *stenkwan, *stinkwan, st. V., stinken, anstoßen; ae. sti-n-c-an (2), st. V. (3a), aufwirbeln, sich erheben;
W.: germ. *stenkwan, *stinkwan, st. V., stinken; anfrk. sti-n-k-an* 1, st. V. (3a), stinken, duften;
W.: s. germ. *gastenkwan, st. V., stoßen; got. ga-sti-g-g-q-an* 2, st. V. (3,1), anstoßen;
W.: s. germ. *stankwjan, sw. V., besprengen, stinken machen; ae. stė-n-c-an, sw. V. (1), zerstreuen;
W.: s. germ. *stankwjan, sw. V., besprengen, stinken machen; ahd. stenken* 11, sw. V. (1a), räuchern, duften; mhd. stenken, sw. V., stinken machen; nhd. (ält.-dial.) stenken, sw. V., Gestank erregen, DW 18, 2368;
W.: s. germ. *stunkōn, sw. V., stinken; vgl. as. s-tu-nk* 1, st. M. (a?, i?), Gestank, Geruch;
W.: vgl. germ. *stankwa-, *stankwaz, st. M. (a), Gestank, Duft, Geruch; an. stǫ-k-k-r (1), st. M. (a), plötzliche Bewegung, Schrecken;
W.: vgl. germ. *stankwa-, *stankwaz, st. M. (a), Gestank, Duft, Geruch; anfrk. *sta-n-k?, st. M. (a?, i?), Geruch, Gestank;
W.: vgl. germ. *stankwa-, *stankwaz, st. M. (a), Gestank, Duft, Geruch; as. s-ta-n-k 2, st. M. (a?, i?), Gestank, Geruch;
W.: vgl. germ. *stankwa-, *stankwaz, st. M. (a), Gestank, Duft, Geruch; ahd. stank* 41, stanc*, st. M. (a?, i?), Geruch, Duft, Gestank; mhd. stanc, st. M., Geruchssinn, Wohlgeruch, Gestank; nhd. Stank, M., übler Geruch, DW 17, 822;
W.: vgl. germ. *stankwi-, *stankwiz?, st. M. (i), Gestank, Duft, Geruch; ae. stė-n-c, st. M. (i), Duft, Geruch, Gestank;
W.: vgl. germ. *stankwi-, *stankwiz, st. M. (i), Gestank, Duft, Geruch; ae. sta-n-c, Sb., Bespritzung;
W.: vgl. germ. *stunkwi-, *stunkwiz, st. M. (i), Anstoß, Geruch?; got. *stu-g-g-s, st. M. (i), Stich, Stoß;
W.: vgl. germ. *stunkwi-, *stunkwiz, st. M. (i), Anstoß, Geruch?; got. *stu-g-g-jan, sw. V. (1), stechen, stoßen;
W.: vgl. germ. *stunkwa-, *stunkwam?, st. N. (a), Anstoß?; ahd. stungnissī* 1, st. F. (ī), Reue, Zerknirschung;
W.: vgl. germ. *stankwa-, *stankwaz, Adj., springend; an. stǫ-k-k-r (2), Adj., spröde, glatt, eilig;
W.: germ. *stautan, st. V., stoßen; got. stau-t-an* 2, red. V. (2), stoßen;
W.: germ. *stautan, st. V., stoßen; afries. stê-t-a 52, st. V. (7)=red. (V.), sw. V. (1), stoßen;
W.: germ. *stautan, st. V., stoßen; anfrk. *stō-t-an?, st. V. (7)=red. V., stoßen;
W.: germ. *stautan, st. V., stoßen; as. s-tô-t-an* 1, red. V. (3b), stoßen;
W.: germ. *stautan, st. V., stoßen; ahd. stōzan 67, red. V., stoßen, treiben, umstoßen; mhd. stōzen, red. V., bewegen, forttreiben; nhd. stoßen, st. V., stoßen, mit Anprall treffen, DW 19, 487;
W.: s. germ. *testautan, st. V., zerstoßen, zerstören; afries. to-stê-t-a 4, st. V. (7)=red. (V.), sw. V. (1), zerstoßen;
W.: s. germ. *testautan, st. V., zerstoßen, zerstören; as. te-s-tô-t-an* 1, red. V. (3b), zerstoßen;
W.: s. germ. *testautan, st. V., zerstoßen, zerstören; ahd. zistōzan* 7, zirstōzan*, red. V., umstoßen, verstoßen, zerstören; mhd. zerstōzen, red. V., zerstoßen; nhd. zerstoßen, st. V., zerstoßen, DW 31, 781;
W.: s. germ. *stautjan, sw. V., stoßen; an. stey-t-a, sw. V. (1), stoßen, werfen;
W.: s. germ. *stautōn, sw. V., stoßen; an. stau-t-a, sw. V. (2), stoßen;
W.: s. germ. *stautōn, sw. V., stoßen; ahd. stōzōn* 5, sw. V. (2), stoßen, erschüttern; s. nhd. stoßen, st. V., mit Anprall treffen, stoßen, DW 19, 487;
W.: s. germ. *stauti-, *stautiz, st. M. (i), Stoß; an. stey-t-r, st. M. (a?, i?), Stoß;
W.: s. germ. *stauti-, *stautiz, st. M. (i), Stoß; afries. stê-t 2, st. M. (a?, i?), Stoß;
W.: s. germ. *stauti-, *stautiz, st. M. (i), Stoß; vgl. afries. *stow?, Sb., Stoß;
W.: s. germ. *stauti-, *stautiz, st. M. (i), Stoß; ahd. stōz 13, st. M. (a?, i?), Stoß, Schlag; mhd. stōz, st. M., Stich, Stoß; nhd. Stoß, M., Stoß, Stich, Schlag, DW 10, 448;
W.: s. germ. *steuta-, *steutaz, st. M. (a), Gestutztes, Steiß; an. stū-t-r, st. M. (a), junger Ochse, Horn, Stumpf;
W.: s. germ. *steuta-, *steutaz, st. M. (a), Gestutztes, Steiß; ahd. stiuz 4, st. M. (a?, i?), Steiß; s. mhd. stiuz, st. N., Steiß; nhd. Steiß, M., Steiß, der Hintere, DW 18, 2164;
W.: s. germ. *staupa-, *staupaz, st. M. (a), Vertiefung, Erhebung, Becher; ae. stéa-p (2), st. M. (a), Becher;
W.: s. germ. *staupa-, *staupaz, st. M. (a), Vertiefung, Erhebung, Becher; ae. sto-p-p-a, sw. M. (n), Eimer;
W.: s. germ. *staupa-, *staupaz, st. M. (a), Vertiefung, Erhebung, Becher; as. s-tō-p* 1, st. M. (a), Becher;
W.: s. germ. *staupa-, *staupaz, st. M. (a), Vertiefung, Erhebung, Becher; ahd. stouf 64, st. M. (a), Kelch, Becher, Trinkgefäß; mhd. stouf, st. M., Becher ohne Fuß; nhd. Stauf, M., Stauf, Becher, DW 17, 1169;
W.: s. germ. *staupa-, *staupaz, st. M. (a), Vertiefung, Erhebung, Becher; lat.-ahd. staupa 1 und häufiger?, F., Becher;
W.: s. germ. *staupa-, *staupam, st. N. (a), Vertiefung, Erhebung, Becher; an. stau-p, st. N. (a), Loch in einem Weg, Becher, Metallklumpen;
W.: s. germ. *staupa-, *staupaz, Adj., steil, hoch, aufragend; ae. stéa-p (1), Adj., steil, hoch, hervorragend, tief;
W.: s. germ. *staupa-, *staupaz, Adj., steil, hoch, aufragend; afries. stâ-p 1, Adj., hoch, aufragend;
W.: s. germ. *staupa-, *staupaz, Adj., steil, hoch, aufragend; ahd. stoufi* 1, Adj., steil, abschüssig;
W.: s. germ. *staupjan, V., neigen machen, stürzen; an. stey-p-a, sw. V. (1), stürzen, schleudern, ausgießen;
W.: s. germ. *staupjan, V., neigen machen, stürzen; ae. stū-p-ian, sw. V. (1), sich beugen;
W.: s. germ. *staupjan, V., neigen machen, stürzen; afries. stê-p-a 1 und häufiger?, sw. V. (1), helfen;
W.: s. germ. *stōmō-, *stōmōn, *stōma-, *stōman, sw. M. (n), Grundlage; got. stō-m-a* 2, sw. M. (n), Wesen, Gegenstand, Zuversicht, Erwartung, Grundlage, Stoff;
W.: s. germ. *stōmō-, *stōmōn, *stōma-, *stōman, sw. M. (n), Grundlage; an. sto-f-n, st. N. (a), Stumpf, Klotz , Grundlage;
W.: s. germ. *stuk-, V., steif sein (V.), stoßen, stauchen; ahd. samanstokken* 1, samanstocken*, sw. V. (1a), zerstoßen, zusammenstoßen;
W.: vgl. germ. *stukka-, *stukkaz, Adj., steif; vgl. afries. stâ-k (1) 2, stô-k, Adj., steif;
W.: vgl. germ. *stūkō-, *stūkōn, sw. F. (n), Hervorstehendes, Ärmel; an. stūk-a, sw. F. (n), langer Oberärmel, Anbau;
W.: vgl. germ. *stūkō-, *stūkōn, sw. F. (n), Hervorstehendes, Ärmel; ae. *sto-c (2), Sb., Ärmel, Stauche;
W.: vgl. germ. *stūkō-. *stūkōn, sw. F. (n), Hervorstehendes, Ärmel; ahd. stūhha* 7, stūcha, sw. F. (n), Ärmel, Stauche, weiter Ärmel; mhd. stūche, sw. F., sw. M., der weite, herabhängende Ärmel an Frauenkleidern;
W.: vgl. germ. *stukka-, *stukkaz, st. M. (a), Stock, Stumpf; an. sto-k-k-r, st. M. (a), Stock, Balken;
W.: vgl. germ. *stukka-, *stukkaz, st. M. (a), Stock, Stumpf; ae. stū-c, Sb., Haufe, Haufen;
W.: vgl. germ. *stukka-, *stukkaz, st. M. (a), Stock, Stumpf; afries. sto-k-k 12, sto-k, st. M. (a), Stock, Stab;
W.: vgl. germ. *stukka-, *stukkaz, st. M. (a), Stock, Stumpf; afries. ste-k-k (2) 1 und häufiger?, ste-k (3), st. M. (a), Stock, Stecken (M.);
W.: vgl. germ. *stukka-, *stukkaz, st. M. (a), Stock, Stumpf; afries. stâ-k (2) 2, stâ-k-e, st. M. (a), Umhang;
W.: vgl. germ. *stukka-, *stukkaz, st. M. (a), Stock, Stumpf; as. s-to-k 6, s-to-k-k*, st. M. (a), Stock, Stängel, Stengel;
W.: vgl. germ. *stukka-, *stukkaz, st. M. (a), Stock, Stumpf; ahd. stok 75, stoc, st. M. (a), Stock, Stumpf, Block um die Füße der Gefangenen; mhd. stoc, st. M., Stock, Knüttel, Holzklotz; nhd. Stock, M., Baumstumpf, Stock, DW 19, 10;
W.: vgl. germ. *stukkja-, *stukkjam, st. N. (a), Stumpf, Stück; an. sty-k-k-i, st. N. (ja), Stück;
W.: vgl. germ. *stukkja-, *stukkjam, st. N. (a), Stumpf, Stück; ae. sty-c-c-e, sti-c-c-e (2), st. N. (ja), Stück, Teil, kurze Zeit;
W.: vgl. germ. *stukkja-, *stukkjam, st. N. (a), Stumpf, Stück; ae. sto-c-c, st. N. (a), Stock, Stamm, Stumpf, Block;
W.: vgl. germ. *stukkja-, *stukkjam, st. N. (a), Stumpf, Stück; afries. ste-k-k (1) 1 und häufiger?, st. N. (a), Stück;
W.: vgl. germ. *stukkja-, *stukkjam, st. N. (a), Stumpf, Stück; as. s-tu-k-k-i* 2, st. N. (ja), Stück;
W.: vgl. germ. *stukkja-, *stukkjam, st. N. (a), Stumpf, Stück; ahd. stukki 52, stucki, st. N. (ja), Stück, Teil, Abstand; mhd. stücke, st. N., Stück; nhd. Stück, N., Stück, Fragment, DW 20, 197;
W.: vgl. germ. *stunta-, *stuntaz, Adj., kurz, knapp, dumm; an. stu-t-t-r, Adj., kurz, unfreundlich;
W.: vgl. germ. *stunta-, *stuntaz, Adj., kurz, knapp, dumm; ae. stu-n-t, Adj., dumm, töricht, einfältig;
W.: vgl. germ. *stunta-, *stuntaz, Adj., kurz, knapp, dumm; ae. sti-n-t, st. M. (a?), Sandpfeifer;
W.: vgl. germ. *stuntskapi-, *stuntskapiz, st. M. (i), Torheit; ae. stu-n-t-scip-e, stu-n-t-sciep-e, st. M. (i), Verrücktheit, Torheit;
W.: vgl. germ. *stuntjan, sw. V., dumm machen, abkürzen; an. sty-t-t-a, sw. V. (1), kürzen;
W.: vgl. germ. *stuntjan, sw. V., dumm machen, abkürzen; ae. sty-n-t-an, sw. V. (1), betäuben, aufhalten, dumm machen;
W.: vgl. germ. *þuk-, V., stoßen?; an. þo-k-a (2), sw. V., bewegen, rücken, weichen (V.) (2);
W.: vgl. germ. *þuk-, V., stoßen?; ae. þo-c-er-ian, sw. V. (2), umherlaufen;
W.: vgl. germ. *þuk-, V., stoßen?; ahd. tokkōn* 1, tockōn*, sw. V. (2), aneinanderstoßen;
W.: vgl. germ. *þunga-, *þungaz, *þungu-, *þunguz, Adj., schwer; an. þun-g-r, Adj., schwer;
W.: vgl. germ. *þungu-, *þunguz, *þunga-, *þungaz, Adj., schwer; lang. thungo 1, sw. M.?, Gewichtiger;
W.: vgl. germ. *þungjan, sw. V., bedrücken, belasten; an. þyn-g-ja (1), sw. V. (1), bedrücken, belasten, plagen;
W.: vgl. germ. *þungōn, sw. V., beladen, schwer machen; an. þun-g-a, ae., sw. V. (2), beladen;
W.: vgl. germ. *þungō-, *þungōn, *þunga-, *þungan, sw. M. (n), Gewicht (N.) (1), Last, Ärger; an. þun-g-i, ae., sw. M. (n), Gewicht (N.) (1), Schwere, Last;
W.: vgl. germ. *þungiþō, *þungeþō, st. F. (ō), Beeinträchtigung; an. þyn-g-ð, st. F. (ō), Beschwerde, Krankheit;
W.: vgl. germ. *tweitan, st. V., spalten; ae. þwī-t-an, st. V. (1), schneiden, abschneiden.


*steu- (2), idg., V.: nhd. preisen; ne. praise (V.) aloud;
RB.: Pokorny 1035 (1774/246), ind., iran., gr.;
W.: gr. στεύειν? (steúein), V., sich rühmen, prahlend versprechen.


*steub-, *teub-, *steubʰ-, *teubʰ-, idg., V., Sb.: nhd. stoßen, schlagen, Stock, Stumpf; ne. thrust (V.), hit (V.);
RB.: Pokorny 1034; Hw.: s. *steu- (1), *steup-; E.: s. *steu- (1);
W.: germ. *staupa-, *staupaz, st. M. (a), Vertiefung, Erhebung, Becher; ae. stéa-p (2), st. M. (a), Becher;
W.: germ. *staupa-, *staupaz, st. M. (a), Vertiefung, Erhebung, Becher; ae. sto-p-p-a, sw. M. (n), Eimer;
W.: germ. *staupa-, *staupaz, st. M. (a), Vertiefung, Erhebung, Becher; as. s-tō-p* 1, st. M. (a), Becher;
W.: germ. *staupa-, *staupaz, st. M. (a), Vertiefung, Erhebung, Becher; ahd. stouf 64, st. M. (a), Kelch, Becher, Trinkgefäß; mhd. stouf, st. M., Becher ohne Fuß; nhd. Stauf, M., Stauf, Becher, DW 17, 1169;
W.: germ. *staupa-, *staupaz, st. M. (a), Vertiefung, Erhebung, Becher; lat.-ahd. staupa 1 und häufiger?, F., Becher;
W.: germ. *staupa-, *staupam, st. N. (a), Vertiefung, Erhebung, Becher; an. stau-p, st. N. (a), Loch in einem Weg, Becher, Metallklumpen;
W.: s. germ. *staupa-, *staupaz, Adj., steil, hoch, aufragend; ae. stéa-p (1), Adj., steil, hoch, hervorragend;
W.: s. germ. *staupa-, *staupaz, Adj., steil, hoch, aufragend; afries. stâ-p 1, Adj., hoch, aufragend;
W.: s. germ. *staupa-, *staupaz, Adj., steil, hoch, aufragend; ahd. stoufi* 1, Adj., steil, abschüssig;
W.: s. germ. *staupjan, V., neigen machen, stürzen; an. stey-p-a, sw. V. (1), stürzen, schleudern, ausgießen;
W.: s. germ. *staupjan, V., neigen machen, stürzen; ae. stū-p-ian, sw. V. (1), sich beugen;
W.: s. germ. *staupjan, V., neigen machen, stürzen; afries. stê-p-a 1 und häufiger?, sw. V. (1), helfen;
W.: s. germ. *stūpan, st. V., emporstehen; an. stū-p-a, sw. V., aufrecht stehen, emporragen;
W.: s. germ. *stūpō, st. F. (ō), Pfahl; s. afries. stū-p-e 6, st. F. (ō), Staupe (F.) (1), Züchtigung;
W.: vgl. germ. *stupala-, *stupalaz, Adj., holprig; an. sto-p-alt, Adj., verkehrt, schief;
W.: s. germ. *stūba-, *stūbaz, st. M. (a), Stumpf; ae. sto-f-n, st. M. (a), st. F. (ō), Stamm, Zweig, Schössling;
W.: s. germ. *stūba-, *stūbaz, st. M. (a), Stumpf; an. stū-f-r, st. M. (a), Stumpf, Stück, Penis;
W.: vgl. germ. *stubba-, *stubbaz, st. M. (a), Stumpf; an. stu-b-b-r, st. M. (a), Baumstumpf;
W.: vgl. germ. *stubba-, *stubbaz, st. M. (a), Stumpf; afries. ste-b-li-th 1, ste-b-b-e-lith, st. N. (a), Stummelglied, verstümmeltes Glied.


*steubʰ-, *teubʰ-, idg., V., Sb.: Vw.: s. *steub-.


*steud-, *teud-, idg., V.: nhd. stoßen, schlagen; ne. thrust (V.), hit (V.);
RB.: Pokorny 1033; Hw.: s. *steu- (1); E.: s. *steu- (1);
W.: ? gr. τυννός (tynnós), Adj., klein, gering;
W.: ? gr. Τυδεύς (Tydeús), M.=PN, Tydeus (einer der Sieben gegen Theben);
W.: lat. studēre, V., sich bemühen, eifrig betreiben; ae. stu-d-d-ian, sw. V. (1?), sehen nach, sorgen für;
W.: lat. studēre, V., sich bemühen, eifrig betreiben; afries. stū-d-er-ia 1 und häufiger?, sw. V. (2), studieren;
W.: lat. studēre, V., sich bemühen, eifrig betreiben; mnd. studēren, V., studieren; an. stud-er-a, sw. V., studieren;
W.: s. lat. studium, N., innerer Trieb und Drang, eifriges Streben, Bestrebung, Eifer, Neigung;
W.: s. lat. tussis, F., Husten;
W.: s. lat. tudēs, F., Schlegel, Hammer;
W.: s. lat. tundere, V., stoßen, schlagen, hämmern, zerstoßen, zerstampfen, hämmern;
W.: germ. *stautan, st. V., stoßen; got. stau-t-an* 2, red. V. (2), stoßen (, Lehmann S140);
W.: germ. *stautan, st. V., stoßen; afries. stê-t-a 52, st. V. (7)=red. (V.), sw. V. (1), stoßen;
W.: germ. *stautan, st. V., stoßen; anfrk. *stō-t-an?, st. V. (7)=red. V., stoßen;
W.: germ. *stautan, st. V., stoßen; as. s-tô-t-an* 1, red. V. (3b), stoßen;
W.: germ. *stautan, st. V., stoßen; ahd. stōzan 67, red. V., stoßen, treiben, umstoßen; mhd. stōzen, red. V., bewegen, forttreiben; nhd. stoßen, st. V., stoßen, mit Anprall treffen, DW 19, 487;
W.: s. germ. *testautan, st. V., zerstoßen, zerstören; afries. to-stê-t-a 4, st. V. (7)=red. (V.), sw. V. (1), zerstoßen;
W.: s. germ. *testautan, st. V., zerstoßen, zerstören; as. te-s-tô-t-an* 1, red. V. (3b), zerstoßen;
W.: s. germ. *testautan, st. V., zerstoßen, zerstören; ahd. zistōzan* 7, zirstōzan*, red. V., umstoßen, verstoßen, herabstoßen; mhd. zerstōzen, red. V., zerstoßen; nhd. zerstoßen, st. V., zerstoßen, DW 31, 781;
W.: s. germ. *stautjan, sw. V., stoßen; an. stey-t-a, sw. V. (1), stoßen, werfen;
W.: s. germ. *stautōn, sw. V., stoßen; an. stau-t-a, sw. V. (2), stoßen;
W.: s. germ. *stautōn, sw. V., stoßen; ahd. stōzōn* 5, sw. V. (2), stoßen, erschüttern, in Unruhe sein (V.); s. nhd. stoßen, st. V., mit Anprall treffen, stoßen, DW 19, 487;
W.: s. germ. *stauti-, *stautiz, st. M. (i), Stoß; an. stey-t-r, st. M. (a?, i?), Stoß;
W.: s. germ. *stauti-, *stautiz, st. M. (i), Stoß; afries. stê-t 2, st. M. (a?, i?), Stoß;
W.: s. germ. *stauti-, *stautiz, st. M. (i), Stoß; afries. *stow?, Sb., Stoß;
W.: s. germ. *stauti-, *stautiz, st. M. (i), Stoß; ahd. stōz 13, st. M. (a?, i?), Stoß, Schlag; mhd. stōz, st. M., Stich, Stoß; nhd. Stoß, M., Stoß, Stich, Schlag, DW 10, 448;
W.: s. germ. *steuta-, *steutaz, st. M. (a), Gestutztes, Steiß; an. stū-t-r, st. M. (a), junger Ochse, Horn, Stumpf;
W.: s. germ. *steuta-, *steutaz, st. M. (a), Gestutztes, Steiß; ahd. stiuz 4, st. M. (a?, i?), Steiß; s. mhd. stiuz, st. N., Steiß; nhd. Steiß, M., Steiß, der Hintere, DW 18, 2164;
W.: s. germ. *stunta-, *stuntaz, Adj., kurz, knapp, dumm; an. stu-t-t-r, Adj., kurz, unfreundlich;
W.: s. germ. *stunta-, *stuntaz, Adj., kurz, knapp, dumm; ae. stu-n-t, Adj., dumm, töricht, einfältig;
W.: s. germ. *stunta-, *stuntaz, Adj., kurz, knapp, dumm; vgl. ae. sti-n-t, st. M. (a?), Sandpfeifer;
W.: vgl. germ. *stuntskapi-, *stuntskapiz, st. M. (i), Torheit; ae. stu-n-t-scip-e, stu-n-t-sciep-e, st. M. (i), Verrücktheit, Torheit;
W.: vgl. germ. *stuntjan, sw. V., dumm machen, abkürzen; an. sty-t-t-a, sw. V. (1), kürzen;
W.: vgl. germ. *stuntjan, sw. V., dumm machen, abkürzen; ae. sty-n-t-an, sw. V. (1), betäuben, aufhalten, dumm machen.


*steug-, *teug-, idg., V.: nhd. stoßen, schlagen; ne. thrust (V.), hit (V.);
RB.: Pokorny 1032; Hw.: s. *steu- (1); E.: s. *steu- (1);
W.: ? gr. στυγεῖν (stygein), V., hassen, verabscheuen;
W.: ? gr. στύγος (stýgos), N., Schauer, Abscheu, Hass;
W.: ? gr. στύξ (stýx), F.?, durchdringender Frost, Kälte;
W.: germ. *stuk-, V., steif sein (V.), stoßen, stauchen; ahd. samanstokken* 1, samanstocken*, sw. V. (1a), zerstoßen, zusammenstoßen;
W.: germ. *þuk-, V., stoßen?; an. þo-k-a (2), sw. V., bewegen, rücken, weichen (V.) (2);
W.: germ. *þuk-, V., stoßen?; s. ae. þo-c-er-ian, sw. V. (2), umherlaufen;
W.: germ. *þuk-, V., stoßen?; ahd. tokkōn* 1, tockōn*, sw. V. (2), aneinanderstoßen;
W.: germ. *stenkwan, *stinkwan, st. V., stoßen; got. sti-g-q-an 1, st. V. (3,1), stoßen, zusammenstoßen (, Lehmann S144);
W.: germ. *stenkwan, *stinkwan, st. V., stinken, anstoßen; an. stø-k-k-va (1), st. V. (3a), springen, bersten, spritzen, fliehen;
W.: germ. *stenkwan, *stinkwan, st. V., stinken, anstoßen; ae. sti-n-c-an (1), st. V. (3a), stinken, riechen, duften;
W.: germ. *stenkwan, *stinkwan, st. V., stinken, anstoßen; ae. sti-n-c-an (2), st. V. (3a), aufwirbeln, sich erheben;
W.: germ. *stenkwan, *stinkwan, st. V., stinken; anfrk. sti-n-k-an* 1, st. V. (3a), stinken, duften;
W.: s. germ. *stankwjan, sw. V., besprengen, stinken machen; ae. stė-n-c-an, sw. V. (1), zerstreuen;
W.: s. germ. *stankwjan, sw. V., besprengen, stinken machen; ahd. stenken* 11, sw. V. (1a), räuchern, duften; mhd. stenken, sw. V., stinken machen; nhd. (ält.-dial.) stenken, sw. V., Gestank erregen, DW 18, 2368;
W.: s. germ. *stunkōn, sw. V., stinken; as. s-tu-nk* 1, st. M. (a?, i?), Gestank, Geruch;
W.: vgl. germ. *stankwa-, *stankwaz, st. M. (a), Gestank, Duft, Geruch; an. stǫ-k-k-r (1), st. M. (a), plötzliche Bewegung, Schrecken;
W.: vgl. germ. *stankwa-, *stankwaz, st. M. (a), Gestank, Duft, Geruch; anfrk. *sta-n-k?, st. M. (a?, i?), Geruch, Gestank;
W.: vgl. germ. *stankwa-, *stankwaz, st. M. (a), Gestank, Duft, Geruch; as. s-ta-n-k 2, st. M. (a?, i?), Gestank, Geruch;
W.: vgl. germ. *stankwa-, *stankwaz, st. M. (a), Gestank, Duft, Geruch; ahd. stank* 41, stanc*, st. M. (a?, i?), Geruch, Duft, Gestank; mhd. stanc, st. M., Geruchssinn, Wohlgeruch, Gestank; nhd. Stank, M., übler Geruch, DW 17, 822;
W.: vgl. germ. *stankwi-, *stankwiz, st. M. (i), Gestank, Duft, Geruch; ae. sta-n-c, Sb., Bespritzung;
W.: vgl. germ. *stankwi-, *stankwiz?, st. M. (i), Gestank, Duft, Geruch; ae. stė-n-c, st. M. (i), Duft, Geruch, Gestank;
W.: vgl. germ. *stunkwi-, *stunkwiz, st. M. (i), Anstoß, Geruch?; vgl. got. *stu-g-g-s, st. M. (i), Stich, Stoß;
W.: vgl. germ. *stunkwi-, *stunkwiz, st. M. (i), Anstoß, Geruch?; got. *stu-g-g-jan, sw. V. (1), stechen, stoßen;
W.: vgl. germ. *stunkwa-, *stunkwam?, st. N. (a), Anstoß?; ahd. stungnissī* 1, st. F. (ī), Reue, Zerknirschung;
W.: vgl. germ. *stankwa-, *stankwaz, Adj., springend; an. stǫ-k-k-r (2), Adj., spröde, glatt, eilig;
W.: s. germ. *stukka-, *stukkaz, Adj., steif; afries. stâ-k (1) 2, stô-k, Adj., steif;
W.: s. germ. *stukka-, *stukkaz, st. M. (a), Stock, Stumpf; an. sto-k-k-r, st. M. (a), Stock, Balken;
W.: s. germ. *stukka-, *stukkaz, st. M. (a), Stock, Stumpf; ae. stū-c, Sb., Haufe, Haufen;
W.: s. germ. *stukka-, *stukkaz, st. M. (a), Stock, Stumpf; afries. sto-k-k 12, sto-k, st. M. (a), Stock, Stab;
W.: s. germ. *stukka-, *stukkaz, st. M. (a), Stock, Stumpf; afries. ste-k-k (2) 1 und häufiger?, ste-k (3), st. M. (a), Stock, Stecken (M.);
W.: s. germ. *stukka-, *stukkaz, st. M. (a), Stock, Stumpf; s. afries. stâ-k (2) 2, stâ-k-e, st. M. (a), Umhang;
W.: s. germ. *stukka-, *stukkaz, st. M. (a), Stock, Stumpf; as. s-to-k 6, s-to-k-k*, st. M. (a), Stock, Stängel, Stengel;
W.: s. germ. *stukka-, *stukkaz, st. M. (a), Stock, Stumpf; ahd. stok 75, stoc, st. M. (a), Stock, Stumpf, Block um die Füße der Gefangenen; mhd. stoc, st. M., Stock, Knüttel, Holzklotz; nhd. Stock, M., Baumstumpf, Stock, DW 19, 10;
W.: vgl. germ. *stukkja-, *stukkjam, st. N. (a), Stumpf, Stück; an. sty-k-k-i, st. N. (ja), Stück;
W.: vgl. germ. *stukkja-, *stukkjam, st. N. (a), Stumpf, Stück; ae. sty-c-c-e, sti-c-c-e (2), st. N. (ja), Stück, Teil, kurze Zeit, kleine Münze;
W.: vgl. germ. *stukkja-, *stukkjam, st. N. (a), Stumpf, Stück; ae. sto-c-c, st. N. (a), Stock, Stamm, Stumpf, Block, Klotz, Pfahl, Trompete;
W.: vgl. germ. *stukkja-, *stukkjam, st. N. (a), Stumpf, Stück; afries. ste-k-k (1) 1 und häufiger?, st. N. (a), Stück;
W.: vgl. germ. *stukkja-, *stukkjam, st. N. (a), Stumpf, Stück; as. s-tu-k-k-i* 2, st. N. (ja), Stück;
W.: vgl. germ. *stukkja-, *stukkjam, st. N. (a), Stumpf, Stück; ahd. stukki 52, stucki, st. N. (ja), Stück, Teil, Abstand; mhd. stücke, st. N., Stück; nhd. Stück, N., Stück, Fragment, DW 20, 197;
W.: vgl. germ. *stūkō-, *stūkōn, sw. F. (n), Hervorstehendes, Ärmel; an. stūk-a, sw. F. (n), langer Oberärmel, Anbau;
W.: vgl. germ. *stūkō-, *stūkōn, sw. F. (n), Hervorstehendes, Ärmel; ae. *sto-c (2), Sb., Ärmel, Stauche;
W.: vgl. germ. *stūkō-, *stūkōn, sw. F. (n), Hervorstehendes, Ärmel; ahd. stūhha* 7, stūcha, sw. F. (n), Ärmel, Stauche, weiter Ärmel; mhd. stūche, sw. F., sw. M., der weite, herabhängende Ärmel an Frauenkleidern.


*steuk-, *teuk-, idg., V.: nhd. stoßen, schlagen; ne. thrust (V.), hit (V.);
RB.: Pokorny 1032; Hw.: s. *steu- (1); E.: s. *steu- (1);
W.: gr. τυκίζειν (tykízein), V., Steine behauen, Steine bearbeiten;
W.: s. gr. στυφελίζειν (styphelízein), V., stoßen, treiben, schlagen, misshandeln;
W.: s. gr. στύπος (stýpos), M., Stock, Stiel;
W.: s. gr. στυφελός (styphelós), Adj., dicht, hart, derb, rauh, streng, hart;
W.: s. gr. τύκος (týkos), N., Hauwerkzeug, Hammer, Streitaxt;
W.: vgl. gr. τυκάνη (tykánē), F., Dreschvorrichtung.


*steup-, *teup-, idg., V., Sb.: nhd. stoßen, schlagen, Stock, Stumpf; ne. thrust (V.), hit (V.), stick (N.);
RB.: Pokorny 1034; Hw.: s. *steu- (1), *steub-; E.: s. *steu- (1);
W.: gr. τύπτειν (týptein), V., schlagen; s. gr. τύπος (týpos), Schlag, Stoß, Bild; lat. typus, M., Figur, Bild, regelmäßige Wiederkehr; nhd. Type, F., Type, Letter;
W.: lat. stupēre, V., betäubt sein (V.), erstarrt sein (V.), lahm sein (V.);
W.: s. lat. stuprum, N., Schande, Schändung, Hurerei, Buhlerin;
W.: s. lat. stupendus, Adj., erstaunlich, staunenswert;
W.: ? vgl. lat. titubāre, V., wanken, taumeln, nicht feststehen, stammeln, stocken;
W.: s. germ. *steupa-, *steupaz, Adj., gestutzt, verwaist, Stief...; an. *stjū-p-, stȳ-f, stȳ-k, Adj., Stief...;
W.: s. germ. *steupa-, *steupaz, Adj., gestutzt, verwaist, Stief...; ae. stéo-p- (2), Präf., Stief...;
W.: s. germ. *steupa-, *steupaz, Adj., gestutzt, verwaist, Stief...; afries. *stiā-p-, ae., Präf., Stief...;
W.: s. germ. *steupa-, *steupaz, Adj., gestutzt, verwaist, Stief...; ahd. stiufen* 1, sw. V. (1a), verwaist machen, berauben;
W.: s. germ. *steupa-, *steupaz, Adj., gestutzt, verwaist, Stief...; ahd. stiofi* 1, F.?, Stiefverwandte;
W.: s. germ. *steupa-, *steupaz, Adj., gestutzt, verwaist, Stief...; ahd. stioffater 39, st. M. (er), Stiefvater; mhd. stiefvater, M., Stiefvater; nhd. Stiefvater, M., Stiefvater, DW 18, 2814;
W.: s. germ. *steupa-, *steupaz, Adj., gestutzt, verwaist, Stief...; ahd. stiofkind* 3, st. N. (a), Stiefkind; mhd. stiefkind, N., Stiefkind; nhd. Stiefkind, N., Stiefkind, DW 18, 2802;
W.: s. germ. *steupa-, *steupaz, Adj., gestutzt, verwaist, Stief...; ahd. stiofmuoter 25, st. F. (er), Stiefmutter; mhd. stiefmuoter, F., Stiefmutter; nhd. Stiefmutter, F., Stiefmutter, DW 18, 2804;
W.: s. germ. *steupjan, sw. V., berauben; ae. *stíe-p-an (2), *stē-p-an (2), sw. V. (1), rauben;
W.: vgl. germ. *stōmō-, *stōmōn, *stōma-, *stōman, sw. M. (n), Grundlage; got. stō-m-a* 2, sw. M. (n), Wesen, Gegenstand, Zuversicht (, Lehmann S153);
W.: vgl. germ. *stōmō-, *stōmōn, *stōma-, *stōman, sw. M. (n), Grundlage; an. sto-f-n, st. N. (a), Stumpf, Klotz , Grundlage.


*steuro-, idg., M.: nhd. Stier; ne. bull (N.) (1);
RB.: Pokorny 1004; Hw.: s. *stā-, *tauros? (?); E.: s. *stā-;
W.: germ. *steura-, *steuraz, st. M. (a), Stier; got. stiu-r* (1) 4, st. M. (a), Stierkalb (, Lehmann S148);
W.: germ. *steura-, *steuraz, st. M. (a), Stier; an. þjō-r-r, st. M. (a), Stier;
W.: germ. *steura-, *steuraz, st. M. (a), Stier; ae. stéo-r (1), st. M. (a), Stier;
W.: germ. *steura-, *steuraz, st. M. (a), Stier; ae. stie-r-c, st. N. (a), Kalb, Sterke?;
W.: germ. *steura-, *steuraz, st. M. (a), Stier; anfrk. stie-r* 1, st. M. (a), Stier;
W.: germ. *steura-, *steuraz, st. M. (a), Stier; ahd. stior 17, st. M. (a), Stier, Jungstier, Ochse; mhd. stier, st. M., Stier; nhd. Stier, M., Stier, männliches Rind, DW 18, 2845.


*stəuro-, idg., Adj., Sb.: Vw.: s. *stāuro-.


*steu̯ə-, idg., Adj.: Vw.: s. *steu-.


*steu̯ə-, idg., V.: nhd. sich verdichten, sich ballen; ne. become thick, coagulate;
RB.: Pokorny 1035 (1775/247), ind., gr., balt., slaw.; Hw.: s. *stā- (?), *stāi-; E.: s. *stā- (?);
W.: gr. στύφειν (stýphein), V., zusammenziehen, dicht machen, festmachen;
W.: s. gr. στυφός (styphós), Adj., herb, zusammenziehend;
W.: s. gr. στύπη (stýpē), F., Werg; lat. stuppa, stūpa, F., Werg; vgl. mlat. stuppāre, V., mit Werg zustopfen; germ. *stoppōn, sw. V., stopfen, schließen?; ae. *sto-p-p-ian, sw. V. (2), stopfen;
W.: s. gr. στύπη (stýpē), F., Werg; lat. stuppa, stūpa, F., Werg; vgl. mlat. stuppāre, V., mit Werg zustopfen; germ. *stoppōn, sw. V., stopfen, schließen?; afries. sto-p-p-ia 1 und häufiger?, sw. V. (2), stopfen;
W.: s. gr. στύπη (stýpē), F., Werg; lat. stuppa, stūpa, F., Werg; vgl. mlat. stuppāre, V., mit Werg zustopfen; germ. *stoppōn, sw. V., stopfen, schließen?; mnd. stoppen, V., stopfen; an. sto-p-p-a, sw. V. (1), stopfen;
W.: s. gr. στύπη (stýpē), F., Werg; lat. stuppa, stūpa, F., Werg; vgl. mlat. stuppāre, V., mit Werg zustopfen; germ. *stoppōn, sw. V., stopfen, schließen?; anfrk. stup-p-en* 1, sw. V. (1), stopfen, verstopfen, verschließen;
W.: s. gr. στύπη (stýpē), F., Werg; lat. stuppa, stūpa, F., Werg; vgl. mlat. stuppāre, V., mit Werg zustopfen; germ. *stoppōn, sw. V., stopfen, schließen?; ahd. stopfōn* 4, stophōn*, sw. V. (2), stupfen, stechen, anstacheln; mhd. stopfen, sw. V., stechen, stopfen, verstopfen; nhd. stopfen, sw. V., stopfen, DW 19, 308;
W.: vgl. gr. στυπτικός (styptikós), Adj., zusammenziehend, verstopfen, verdickend;
W.: vgl. gr. στῦψις (stypsis), F., Zusammenziehen, Beizen;
W.: vgl. gr. στῦμμα (stymma), N., zusammenziehendes Mittel;
W.: ? gr. στυγεῖν (stygein), V., hassen, verabscheuen;
W.: ? gr. στύγος (stýgos), N., Schauer, Abscheu, Hass;
W.: ? gr. στύξ (stýx), F.?, durchdringender Frost, Kälte.


*-sti-, idg., Adj.: nhd. stehend; ne. standing (Adj.);
RB.: Pokorny 1004; Hw.: s. *stā-.


*stī̆-, idg., V.: Vw.: s. *stāi-.


*stī̆b-, idg., Sb., Adj.: Vw.: s. *stī̆bʰ-.


*stī̆bʰ-, *stī̆b-, idg., Sb., Adj.: Vw.: s. *stē̆ibʰ-.


*stigto-, *tigto-, idg., Adj.: nhd. gestickt; ne. embroidered (Adj.);
RB.: Pokorny 1016; Hw.: s. *steig-; E.: s. *steig-.


*stigʰo-, idg., Sb.: Vw.: s. *stoigʰo-.


*stigʰtā, idg., F.: nhd. Weg; ne. way (N.);
RB.: Pokorny 1017; Hw.: s. *steigʰ-; E.: s. *steigʰ-.


*stī̆i̯ā, idg., F.: nhd. Dichtes; ne. thense (N.);
RB.: Pokorny 1010; Hw.: s. *stāi-; E.: s. *stāi-.


*stilb-?, idg., V.: Vw.: s. *stilp-?.


*stilo-, idg., Sb.: Vw.: s. *stoilo-.


*stilp-?, *stilb-?, idg., V.: nhd. glänzen?, schauen?; ne. shine (V.), look (V.);
RB.: Pokorny 1035 (1776/248), gr., kelt.;
W.: gr. στίλβειν (stílbein), V., glänzen, leuchten;
W.: s. gr. στίλβη (stílbē), F., Glanz;
W.: s. gr. στιλπνός (stílpnós), Adj., glänzend, funkelnd.


*stīmo-, idg., Adj.: nhd. dicht; ne. dense;
RB.: Pokorny 1010; Hw.: s. *stāi-; E.: s. *stāi-.


*stī̆p-, idg., Sb., Adj.: Vw.: s. *stē̆ibʰ-.


*stīpo-, idg., Adj.: nhd. steif; ne. stiff (Adj.);
RB.: Pokorny 1015; Hw.: s. *stē̆ibʰ-; E.: s. *stē̆ibʰ-.


*stī̆ro-, idg., Adj.: nhd. dicht; ne. dense;
RB.: Pokorny 1010; Hw.: s. *stāi-; E.: s. *stāi-.


*sti̯ā-, idg., V.: Vw.: s. *stāi-.


*stlāto-, idg., Adj.: nhd. breit; ne. broad;
RB.: Pokorny 1018; Hw.: s. *stel- (2); E.: s. *stel- (2).


*stln̥no-, idg., Sb.: nhd. Gestell; ne. frame (N.);
RB.: Pokorny 1019; Hw.: s. *stel- (3); E.: s. *stel- (3).


*-sto-, idg., Adj.: nhd. stehend; ne. standing (Adj.);
RB.: Pokorny 1004; Hw.: s. *stā-;
W.: vgl. as. tho-sto 1, sw. M. (n), Dost;
W.: vgl. ahd. dost (2) 16, st. M. (a?), Dost; nhd. (ält.) Dost, Doste, Dosten, M., Dost, Büschel, DW 2, 1311.


*stoigʰo-, *stigʰo-, idg., Sb.: nhd. Weg, Steig; ne. way (N.);
RB.: Pokorny 1017; Hw.: s. *steigʰ-; E.: s. *steigʰ-;
W.: germ. *staigō, st. F. (ō), Steig, Weg; got. staig-a* 3, st. F. (ō), Steig, Weg;
W.: germ. *staigō, st. F. (ō), Steig, Weg, Pfad; ahd. steiga* 6, st. F. (ō), Steige (F.) (1), Pfad, steiler Weg; mhd. steige, st. F., steile Straße; nhd. Steige, F., Steige (F.) (1), steil aufsteigender Weg, DW 18, 1868;
W.: s. germ. *steigō, st. F. (ō), Steig; afries. stīg-e (1) 3, st. F. (ō), Stiege (F.) (2), zwanzig Stück;
W.: s. germ. *steigō, st. F. (ō), Steig; afries. stīg-e (2) 1 und häufiger?, Sb., Steig, Steg.


*stoilo-, *stilo-, idg., Sb.: nhd. Spitze; ne. point (N.);
RB.: Pokorny 1015; Hw.: s. *stei-; E.: s. *stei-.


*stoklo-, idg., Adj.: nhd. fest; ne. firm (Adj.);
RB.: Pokorny 1011; Hw.: s. *stāk-; E.: s. *stāk-.


*stolgo-, *tolgo-, idg., Sb.: nhd. Stengel, Stängel, Stiel; ne. stalk (N.) (1);
RB.: Pokorny 1020; Hw.: s. *stel- (3); E.: s. *stel- (3).


*stombos, idg., Sb.: Vw.: s. *stombʰos.


*stombʰos, *stombos, idg., Sb.: nhd. Pfosten, Stamm, Busch; ne. pole (N.) (1);
RB.: Pokorny 1011; Hw.: s. *stebʰ-; E.: s. *stebʰ-;
W.: germ. *stamna-, *stamnaz, st. M. (a), Stamm; as. stamn* 3, st. M. (a), Steven, Stamm;
W.: germ. *stamna-, *stamnaz, st. M. (a), Stamm; ahd. stam (1) 17, st. M. (a), Stamm; mhd. stam, st. M., Stamm; nhd. Stamm, M., Stamm, DW 17, 634.


*stomen-, idg., Sb.: nhd. Mund (M.); ne. mouth (N.);
RB.: Pokorny 1035 (1777/249), iran., gr., kelt.;
W.: gr. στόμα (stóma), N., Maul, Mund;
W.: s. gr. στωμύλλειν (stōmýllein), V., gesprächig sein (V.);
W.: s. gr. στωμυλία (stōmylía), F., Geschwätzigkeit;
W.: s. gr. στωμύλος (stōmýlos), Adj., gutes Mundwerk habend, geschwätzig.


*stonos, idg., Sb.: nhd. Stöhnen; ne. groan (N.);
RB.: Pokorny 1021; Hw.: s. *sten- (1); E.: s. *sten- (1).


*stornos, idg., M.: Vw.: s. *storos.


*storo-, idg., Sb.: nhd. Schicht; ne. layer;
RB.: Pokorny 1029; Hw.: s. *ster- (5); E.: s. *ster- (5).


*storos, *stornos, *strn̥nos?, idg., M.: nhd. Star (M.) (1), Vogel; ne. starling, bird;
RB.: Pokorny 1036 (1778/250), ital., germ., balt., slaw.?;
W.: s. lat. sturnus, M., Star, Sprehe;
W.: germ. *stara-, *staraz, st. M. (a), Star (M.) (1); ae. stear-n, st. M. (a), Seeschwalbe, Star (M.) (1);
W.: germ. *starō-, *starōn, *stara-, *staran, sw. M. (n), Star (M.) (1); an. star-i, sw. M. (n), Star (M.) (1);
W.: germ. *starō-, *starōn, *stara-, *staran, sw. M. (n), Star (M.) (1); ae. stær (1), M., Star (M.) (1);
W.: germ. *starō-, *starōn, *stara-, *staran, sw. M. (n), Star (M.) (1); as. stara 1, st. F. (ō)?, sw. F. (n)?, Star (M.) (1);
W.: germ. *starō-, *starōn, *stara-, *staran, sw. M. (n), Star (M.) (1); ahd. staro 17, sw. M. (n), Star (M.) (1); s. mhd. star, sw. M., Star (M.) (1); s. nhd. Star, M., Star (M.) (1), Duden 6, 2477.


*strē-, idg., Sb., V.: Vw.: s. *sterə-.


*strē-, idg., V.: Vw.: s. *ster- (5).


*strē-, *trē-, idg., Adj., Sb., V.: Vw.: s. *ster- (1).


*streb-, *treb-, idg., V.: Vw.: s. *strep-.


*streb-, *strebʰ-, idg., V.: nhd. drehen, winden; ne. turn (V.);
RB.: Pokorny 1025;
W.: gr. στρέφειν (stréphein), V., drehen, winden; s. gr. στρόφος (stróphos), M., gedrehtes Band (N.), geflochtenes Band (N.); lat. stroppus, struppus, M., gedrehter Riemen (M.) (1); ae. strop-p, st. M. (a), Riemen (M.) (1), Strippe;
W.: gr. στροβεῖν (strobein), V., herumwirbeln, im Kreis herumdrehen, beunruhigen;
W.: s. gr. στραβός (strabós), Adj., verdreht.


*strebʰ-, idg., Adj., Sb., V.: Vw.: s. *sterbʰ-.


*streg-, *treg-, idg., Sb., V.: Vw.: s. *sterg-.


*streg-, *treg-, idg., Adj., Sb., V.: nhd. starr, steif, Stengel, Stängel, stolpern, fallen, stolzieren; ne. stiff (Adj.), rigid;
RB.: Pokorny 1023; Hw.: s. *ster- (1), *sterg-, *treg-; E.: s. *ster- (1);
W.: s. germ. *straka-, *strakaz, Adj., strack, straff, gespannt, gestreckt; ae. strǣ̆-c (2), stre-c (2), Adj., stark, streng, heftig;
W.: s. germ. *strakalīka-, *strakalīkaz, Adj., streng; ae. stræ-c-lic, Adj., streng, genau;
W.: s. germ. *strakkjan, sw. V., strecken; ae. strė-c-c-an, sw. V. (1), strecken, ausbreiten, niederwerfen;
W.: s. germ. *strakkjan, sw. V., strecken; afries. stre-k-k-a 1, stri-k-k-a, sw. V. (1), sich erstrecken;
W.: s. germ. *strakkjan, sw. V., strecken; ahd. strekken* 7, strecken*, sw. V. (1a), »strecken«, ausstrecken, hinstrecken; mhd. strecken, sw. V., gerade machen, ausdehnen, strecken; nhd. strecken, sw. V., strecken, DW 19, 1100;
W.: s. germ. *strakkēn, *strakkǣn, sw. V., strecken; ahd. strakkēn* 4, strackēn*, sw. V. (3), sich strecken, gespannt sein (V.), gerade verlaufen; mhd. stracken, sw. V., sich ausdehnen.


*strei-, idg., Sb., V.: Vw.: s. *sterə-.


*strē̆i-, *steri-, idg., Adj.: nhd. starr, steif; ne. stiff (Adj.), rigid;
RB.: Pokorny 1026; Hw.: s. *ster- (1), *strē̆ibʰ-, *streig- (2);
W.: s. lat. strittāre, V., schleichen;
W.: s. germ. *streidan, st. V., streiten, schreiten?, spreizen?; ae. strī-d-an, st. V. (1), schreiten;
W.: s. germ. *streidan, st. V., streiten, schreiten?, spreizen?; afries. strī-d-a 5, st. V. (1), streiten;
W.: s. germ. *streidan, st. V., streiten, schreiten?, spreizen?; anfrk. *strī-d-an?, st. V. (1), streiten;
W.: s. germ. *streidan, st. V., streiten, schreiten?, spreizen?; as. s-trī-d-an* 1, st. V. (1a), streiten;
W.: s. germ. *streidan, st. V., streiten, schreiten?, spreizen?; ahd. strītan 74, st. V. (1a), streiten, kämpfen, widerstreiten; mhd. strīten, st. V., kämpfen, streiten; nhd. streiten, st. V., streiten, sich auseinandersetzen, kämpfen, DW 19, 1343;
W.: s. germ. *streidjan, sw. V., streiten; an. stri-ð-a (2), sw. V. (1), plagen, Schaden zufügen, schaden;
W.: s. germ. *streida-, streidaz?, st. M. (a), Streit; ae. strī-þ?, st. M. (a), Streit, Kampf;
W.: s. germ. *streida-, streidaz?, st. M. (a), Streit; ahd. strīt 167, st. M. (a), Streit, Zwietracht, Empörung; mhd. strīt, st. M., Streit, Widerstand; nhd. Streit, M., Streit, DW 19, 1310;
W.: s. germ. *streida-, *streidam, st. N. (a), Streit; an. stri-ð, st. N. (a), Streit, Krieg;
W.: s. germ. *streida-, *streidam, st. N. (a), Streit; afries. strī-d 56, st. N. (a), Streit, Kampf, Uneinigkeit;
W.: s. germ. *streida-, *streidaz, Adj., streitend; an. stri-ð-r, Adj., hart, stark, schwer;
W.: s. germ. *streida-, streidaz?, st. M. (a), Streit; germ. *streida-, *streidam, st. N. (a), Streit; as. s-trī-d* 16, st. M. (i), Streit, Eifer;
W.: s. germ. *streiman?, st. V., widerstehen; ae. strī-m-an, st. V. (1), widerstehen.


*strē̆ibʰ-, idg., Adj., V.: nhd. starr, steif, streben; ne. stiff (Adj.), rigid, strive (V.);
RB.: Pokorny 1026; Hw.: s. *ster- (1), *strē̆i-; E.: s. *ster- (1);
W.: s. gr. στριφνός (striphnós), Adj., hart, fest;
W.: s. gr. στέριφος (stériphos), Adj., starr, fest, unfruchtbar;
W.: germ. *strib-, V., sich anstrengen, streben?; lat.-ahd. stribarium 3, N., Steigbügel;
W.: s. germ. *stribōn, sw. V., sich anstrengen, streben; ahd. streben* 1?, sw. V. (1b), streben, eilen, trachten; s. mhd. strëben, sw. V., bewegen, zappeln, ringen; s. nhd. streben, sw. V., streben, sich regen, sich mühen, kämpfen, DW 19, 1042.


*streid-, idg., V.: Vw.: s. *streidʰ-.


*streidʰ-, *streid-, idg., V.: Vw.: s. *streig- (3).


*streig-, idg., Sb., V.: nhd. Strich, streichen; ne. strip (N.), beam (N.);
RB.: Pokorny 1028; Hw.: s. *ster- (4); E.: s. *ster- (4);
W.: lat. striga, F., Strich, lange Reihe, Schwaden, Zeltplatz, Streifen (M.);
W.: s. lat. strigilis, F., Schabeisen, Striegel;
W.: s. lat. stringere (2), V., abstreifen, streichen, berühren;
W.: s. lat. stria, F., Riefe, Vertiefung, Falte, Streifen (M.), Kannelüre, Steg;
W.: germ. *streikan, *strīkan, st. V., streichen, streifen; got. *strei-k-an, st. V. (1), streichen;
W.: germ. *streikan, *strīkan, st. V., streichen, streifen; an. strȳ-k-ja, strȳ-k-v-a, st. V. (1), streichen;
W.: germ. *streikan, *strīkan, st. V., streichen, streifen; ae. strī-c-an, st. V. (1), streichen, streicheln, reiben;
W.: germ. *streikan, *strīkan, st. V., streichen, streifen; afries. strī-k-a* 2, st. V. (1), streichen;
W.: germ. *streikan, *strīkan, st. V., streichen, streifen; anfrk. *strī-k-k-an?, st. V. (1), streichen;
W.: germ. *streikan, *strīkan, st. V., streichen, streifen; ahd. strīhhan* 10, strīchan*, st. V. (1a), bestreichen, schleifen (V.) (1); mhd. strīchen, st. V., glätten, ordnen; nhd. streichen, st. V., streichen, DW 19, 1183;
W.: s. germ. *straikōn, sw. V., streicheln; ae. strā-c-ian, sw. V. (2), streichen;
W.: s. germ. *straikōn, sw. V., streichen; ahd. streihhōn* 1, streichōn*, sw. V. (2), streicheln;
W.: s. germ. *striki-, *strikiz, st. M. (i), Strich; got. stri-k-s 1, st. M. (i), Strich (, Lehmann S156);
W.: s. germ. *striki-, *strikiz, st. M. (i), Strich; ae. stri-c-a, sw. M. (n), Strich, Zeichen;
W.: s. germ. *striki-, *strikiz, st. M. (i), Strich; afries. *stri-k-e, st. M. (i), Strich, Gang (M.) (2);
W.: s. germ. *straika-, *straikaz, st. M. (a), Streich; ae. strī-c, st. N. (a), Aufruhr.


*streig- (1), idg., V.: nhd. stehen, stecken, halten; ne. stop (V.);
RB.: Pokorny 1036 (1779/251), ital., germ., balt., slaw.; Hw.: s. *ster- (1) (?); E.: s. *ster- (1) (?);
W.: lat. strigāre, V., beim Pflügen innehalten, rasten.


*streig- (2), idg., Adj., V., Sb.: nhd. steif, straff, drehen, Strick; ne. stiff (Adj.), rigid, rope (N.);
RB.: Pokorny 1036 (1780/252), ital., germ.; Hw.: s. *ster- (1), *strē̆i-; E.: s. *ster- (1);
W.: lat. stringere, V., anziehen, abziehen, straff anziehen, zusammenziehen;
W.: ? germ. *strikki-, *strikkiz, st. M. (i), Strick (M.) (1); anfrk. stri-k-k* 4, st. M. (a), Strick (M.) (1), Schlinge;
W.: ? germ. *strikki-, *strikkiz, st. M. (i), Strick (M.) (1); as. s-tri-k-k-o 3, sw. M. (n), Strick (M.) (1);
W.: ? germ. *strikki-, *strikkiz, st. M. (i), Strick; ahd. strik 50, stric, st. M. (a?, i?), Strick, Schlinge, Fallstrick; mhd. stric, st. M., Band (N.), Strick, Fessel (F.) (1); nhd. Strick, M., Strick, Schlinge, Knoten, DW 19, 1562;
W.: ? germ. *strikkjan, sw. V., stricken, verknüpfen?; ae. stri-c-ian, sw. V. (1), stricken, zusammenknüpfen, ausbessern;
W.: ? germ. *strikkjan, sw. V., verknüpfen?; ahd. strikken* 4, stricken*, sw. V. (1a), »stricken«, flechten, zusammenschnüren; mhd. stricken, sw. V., zusammenfügen, verknüpfen, stricken; nhd. stricken, sw. V., stricken, eine Schlinge knüpfen, DW 19, 1574.


*streig- (3), *treig-, *streidʰ-, *streid-, idg., V.: nhd. zischen, schwirren; ne. hiss (V.);
RB.: Pokorny 1036 (1781/253), gr., ital., toch.; Hw.: s. *strep- (?);
W.: gr. τρίζειν (trízein), V., zirpen; lat. trissāre, V., zwitschern (wie eine Schwalbe);
W.: s. gr. τρίγλη (tríglē), F., Seebarbe;
W.: s. gr. τρισμός (trismós), τριγμός (trigmós), M., Zirpen, Piepen;
W.: s. gr. στρίξ (stríx), στλίξ (stlíx), F., Eule;
W.: s. gr. στρίγξ (strínx), F., Eule;
W.: lat. strīdēre, V., zischen, schwirren, schrillen, knirschen, knarren, pfeifen;
W.: s. lat. stertere, V., schnarchen;
W.: s. lat. strix, F., Ohreule.


*strek-?, idg., V.: nhd. breiten, streuen; ne. spread (V.) out;
RB.: Pokorny 1030; Hw.: s. *ster- (5); E.: s. *ster- (5);
W.: germ. *stregdan, st. V., streuen, sprengen; ae. stre-g-d-an, st. V. (3), sw. V., streuen, spritzen, verteilen.


*strēlā, idg., F.: nhd. Pfeil, Strahl; ne. arrow, beam (N.);
RB.: Pokorny 1028; Hw.: s. *ster- (4); E.: s. *ster- (4);
W.: germ. *strēlō, *strǣlō, st. F. (ō), Strahl; as. strā-l-a* 1, st. F. (ō), »Strahl«, Pfeil;
W.: germ. *strēlō, *strǣlō, st. F. (ō), *strǣlō, Strahl; ahd. strāla 41, st. F. (ō), Pfeil, Strahl; mhd. strāle, st. F., sw. F., sw. M., Pfeil, Wetterstrahl, Blitz; s. nhd. Strahl, M., Strahl, Pfeil, Blitz, DW 19, 754;
W.: germ. *strēla-, *strēlaz, *strǣla-, *strǣlaz, st. M. (a), Strahl; germ. *strēlō, *strǣlō, st. F. (ō), Strahl; ae. strǣ-l, strē-l, st. F. (ō), st. M. (a), Pfeil, Lanze;
W.: s. germ. *straljō-, *straljō, *stralja-, *straljan, sw. M. (n), Kamm, Strähle; as. strā-l* 1, st. M. (a?, i?), »Strahl«, Kamm.


*stremb-, *stremp-, idg., Adj.: nhd. starr, steif, straff; ne. stiff (Adj.), rigid;
RB.: Pokorny 1025; Hw.: s. *ster- (1); E.: s. *ster- (1);
W.: s. germ. *stremb-, V., straff sein (V.); got. *stra-p-p-ōn, sw. V. (2), straffen.


*stremp-, idg., Adj.: Vw.: s. *stremb-.


*streng-, idg., Adj., Sb., V.: Vw.: s. *strenk-.


*strenk-, *streng-, idg., Adj., Sb., V.: nhd. straff, beengt, Strang, drehen, zusammenziehen; ne. tense (Adj.), tight, rope (N.), turn (V.);
RB.: Pokorny 1036 (1782/254), gr., kelt., germ., balt.; Hw.: s. *ster- (1); E.: s. *ster- (1);
W.: s. gr. στραγγός (strangós), Adj., gedreht;
W.: s. gr. στραγγεύεσθαι (strangeúesthai), V., sich zusammendrehen, hindurchpressen, zögern;
W.: s. gr. στραγγαλοῦν (strangalun), V., erdrosseln; vgl. lat. strangulāre, V., erwürgen, erdrosseln, ersticken, würgen, quälen;
W.: s. gr. στραγγάλη (strangálē), F., Strang, Strick (M.) (1), Hinrichtung;
W.: s. gr. στρογγύλος (strongýlos), Adj., rund;
W.: germ. *stranga-, *strangaz, *strangja-, *strangjaz, Adj., straff, streng, stark, kräftig; an. stra-ng-r, Adj., heftig, hart, streng;
W.: germ. *stranga-, *strangaz, *strangja-, *strangjaz, Adj., straff, streng, stark, kräftig; ae. stra-ng, stro-ng, Adj., stark, mächtig, kühn, tapfer;
W.: germ. *stranga-, *strangaz, *strangja-, *strangjaz, Adj., straff, streng; afries. *stre-ng, Adj., streng;
W.: germ. *stranga-, *strangaz, *strangja-, *strangjaz, Adj., straff, streng, stark, kräftig; as. s-tra-ng 6, Adj., stark, mächtig, kraftvoll;
W.: germ. *stranga-, *strangaz, *strangja-, *strangjaz, Adj., straff, streng, stark, heftig; ahd. strang* (2) 2 und häufiger?, Adj., stark;
W.: germ. *stranga-, *strangaz, *strangja-, *strangjaz, Adj., straff, streng, stark, heftig; ahd. strengi 23?, Adj., stark, mächtig, groß; mhd. strenge, Adj., stark, gewaltig, tapfer; nhd. streng, strenge, Adj., Adv., streng, DW 19, 1403;
W.: s. germ. *strangalīka-, *strangalīkaz, Adj., stark, fest; ae. strė-ng-lic, Adj., stark, kräftig;
W.: s. germ. *strangalīka-, *strangalīkaz, Adj., stark, fest; as. *s-trė-ng-līk?, Adj., fest;
W.: germ. *stranga-, *strangaz, st. M. (a), Strang; vgl. got. *stri-gg-a, Sb., Nessel, Riemen (M.) (1);
W.: s. germ. *stranga-, *strangaz, st. M. (a), Strang; an. stre-ng-r, st. M. (a), Strang, Seil, Bogensehne;
W.: germ. *stranga-, *strangaz, st. M. (a), Strang; ahd. strang* (1) 7, st. M. (a?, i?), Strang, Strick, Seil; mhd. stranc, st. M., Strick, Strang, Seil; nhd. Strang, M., Strang, dickes gedrehtes Seil, DW 19, 854;
W.: s. germ. *strangi-, *strangiz, *strengi-, *strengiz, st. M. (i), Strang; ae. strė-ng (1), st. M. (i), Strang, Strick (M.) (1), Leine, Sehne;
W.: s. germ. *strangjan, sw. V., straffen, strammen; an. ste-ng-ja, sw. V. (1), fest anziehen, drücken, festbinden;
W.: s. germ. *strangjan, sw. V., straffen, strammen; ae. strė-ng-an, sw. V. (1), befestigen;
W.: s. germ. *strangjan, sw. V., straffen, strammen; afries. stre-nz-a 1 und häufiger?, sw. V. (1), befestigen;
W.: s. germ. *strangjan, sw. V., straffen, strammen; ahd. strengen* 1, sw. V. (1a), bedrängen; mhd. strengen, sw. V., verkürzen, abstumpfen, bedrängen; nhd. strengen, sw. V., stark machen, bedrängen, schärfer werden, DW 19, 1460;
W.: s. germ. *strangēn, *strangǣn, sw. V., erstarken; ae. stra-ng-ian, stro-ng-ian, sw. V. (2), stärken, erstarken;
W.: s. germ. *strangēn, *strangǣn, sw. V., erstarken; ahd. strangēn* 3, sw. V. (3), erstarken, kräftig werden; nhd. strengen, sw. V., stark machen, bedrängen, schärfer werden, DW 19, 1459;
W.: s. germ. *strangī-, *strangīn, sw. F. (n), Kraft, Stärke; ae. strė-ng-u, strė-ng-o, st. F. (ō), Stärke, Kraft, Geschick;
W.: s. germ. *strangī-, *strangīn, sw. F. (n), Kraft, Stärke; as. *s-trė-ng-i?, st. F. (i), Kraft;
W.: s. germ. *strangī-, *strangīn, sw. F. (n), Kraft, Stärke; ahd. strengī*, strengīn, st. F. (ī), Stärke (F.) (1), Kraft, Festigkeit; mhd. strenge, st. F., Strenge, Härte; nhd. Strenge, F., Strenge, Stärke (F.) (1), Tapferkeit, Bitterkeit, DW 19, 1447;
W.: vgl. germ. *strangiþō, *strangeþō, st. F. (ō), Kraft, Stärke; vgl. ae. strė-ng-þ, strė-ng-þ-u, strė-ng-þ-o, st. F. (ō), Stärke, Kraft, Geschick;
W.: vgl. germ. *strangiþō, *strangeþō, st. F. (ō), Kraft, Stärke; ahd. strengila 1, ahd., st. F. (ō), Druse (Pferdekrankheit);
W.: vgl. germ. *strunka, Sb., Strunk, Stumpf; as. *strunk?, st. M. (a?, i?), Strunk.


*strenk̑-, *trenk̑-, idg., Sb., V.: nhd. Mist, besudeln, verwesen (V.) (2); ne. unclear liquid, dung (N.);
RB.: Pokorny 1031; Hw.: s. *ster- (8), *sterk̑-; E.: s. *ster- (8);
W.: germ. *þranha-, *þranhaz, st. M. (a), Ranzigkeit, Fäulnis; germ. *þranha-, *þranham, st. N. (a), Ranzigkeit, Fäulnis; ae. þrō-h (2), Sb., Ranzigkeit;
W.: germ. *þranhō, st. F. (ō), Fäulnis; an. *þrā (2), st. F. (ō), Fäule?, Auflösung?;
W.: germ. *þranha-, *þranhaz, Adj., faul, ranzig, stinkend; ae. þrō-h (1), Adj., ranzig.


*strep-, *trep-, *streb-, *treb-, idg., V.: nhd. lärmen, schreien; ne. make (V.) wild noises;
RB.: Pokorny 1037 (1783/255), ital., germ.; Hw.: s. *streig- (3) (?);
W.: lat. strepere, V., lärmen, schreinen, rauschen, toben; s. ahd. stripalēn* 1, sw. V. (3), lärmen.


*strep-, idg., Adj.: nhd. starr, steif, straff; ne. stiff (Adj.), rigid;
RB.: Pokorny 1025; Hw.: s. *ster- (1), *sterp-; E.: s. *ster- (1).


*streu-, idg., Sb., V.: Vw.: s. *sterə-.


*streu-, idg., V.: Vw.: s. *steru-.


*strē̆u-, idg., Adj.: nhd. starr, steif; ne. stiff (Adj.), rigid;
RB.: Pokorny 1026; Hw.: s. *ster- (1), *streubʰ-, *streudʰ-, *strē̆ugʰ-?; E.: s. *ster- (1);
W.: s. gr. στρυφνός (stryphnós), Adj., herb, sauer;
W.: ? gr. θρυόν (thryón), N., Binse;
W.: s. lat. strūma, F., angeschwollene Drüsen, dicker Hals.


*streub-, idg., Adj., V.: Vw.: s. *streubʰ-.


*streubʰ-, *streub-, idg., Adj., V.: nhd. starr, steif, sträuben; ne. stiff (Adj.), rigid;
RB.: Pokorny 1027; Hw.: s. *ster- (1), *strē̆u-; E.: s. *ster- (1);
W.: germ. *strub-, V., steif sein (V.); ahd. irstrobalōn* 1, sw. V. (2), sich sträuben;
W.: germ. *strub-, V., steif sein (V.); ahd. strobalōt* 2, st. M. (a?, i?), Sträuben der Haare, Schrecken, Grauen, Schauder;
W.: germ. *strūba-, *strūbaz, Adj., rauh, struppig; as. s-trū-f* 2, Adj., struppig;
W.: germ. *strūba-, *strūbaz, Adj., rauh, struppig; ahd. strobal* 1, Adj., struppig; mhd. strobel, Adj., struppig;
W.: germ. *strūba-, *strūbaz, Adj., rauh, struppig; ahd. strūb* 2, Adj., struppig, sich kräuselnd, strubbelig; mhd. strūp, Adj., starrend, struppig, lockig; nhd. (ält.-dial.) strupp, Adj., struppig, DW 20, 143;
W.: s. germ. *strūbjan, sw. V., steif sein (V.), sträuben; as. s-trū-v-ian* 1, sw. V. (1a), sträuben;
W.: s. germ. *strūbjan, sw. V., steif sein (V.), sträuben; ahd. strūben 7, sw. V. (1a), rauh machen, sträuben, rauh werden; mhd. strūben, sw. V., starren, sträuben, sich widersetzen; nhd. struppen, sw. V., »struppen«, struppig machen, DW 20, 143;
W.: s. germ. *strupō-, *strupōn, *strupa-, *strupan, sw. M. (n), Öffnung; an. strū-p-i, sw. M. (n), Kehle (F.) (1), Gurgel.


*streud-, idg., V., Adj.: Vw.: s. *streudʰ-.


*streudʰ-, *streud-, idg., V., Adj.: nhd. starr, steif, sträuben; ne. stiff (Adj.), rigid;
RB.: Pokorny 1027; Hw.: s. *ster- (1), *strē̆u-; E.: s. *ster- (1);
W.: germ. *strūtjan, sw. V., starren, strotzen; ae. strū-t-ian, sw. V. (1), steif stehen;
W.: germ. *strūtjan, sw. V., starren, strotzen; s. ae. *stréa-t (1), st. M. (a?), st. N. (a?), Dickicht, Gebüsch;
W.: germ. *strūta-, *strūtaz, st. M. (a), Widerstand, Strauß (M.) (1); an. strū-t-r, st. M. (a), Spitze eines Hutes;
W.: germ. *strutō, st. F. (ō), Kehle (F.) (1); s. afries. *stro-t, Sb., Kehle (F.) (1), Schlund;
W.: germ. *þrūtan?, st. V., schwellen; an. þrū-t-in-n, Adj., geschwollen;
W.: germ. *þrūtan?, st. V., schwellen; ae. þrū-t-ian, sw. V., schwellen, strotzen, drohen;
W.: s. germ. *þrutō, st. F. (ō), Kehle (F.) (1); an. þrū-t-r, st. M. (a), Schnauze, Mund (M.)?;
W.: s. germ. *þrutō, st. F. (ō), Kehle (F.) (1); ae. þro-t-e (2), þro-t-u (2), sw. F. (n), st. F. (ō), Kehle (F.) (1);
W.: s. germ. *þrutō, st. F. (ō), Kehle (F.) (1); ae. þro-t-a, sw. M. (n), Kehle (F.) (1), Strosse;
W.: s. germ. *þrutō, st. F. (ō), Kehle (F.) (1); afries. *thro-t, Sb., Kehle (F.) (1);
W.: s. germ. *þrutō, st. F. (ō), Kehle (F.) (1); as. s-tro-t-a* 1, sw. F. (n), Speiseröhre, Kehle (F.) (1);
W.: s. germ. *þrutō, st. F. (ō), Kehle (F.) (1); ahd. drozza 6, sw. F. (n), Kehle (F.) (1), Gurgel, Luftröhre; mhd. drozze, sw. M., st. F., sw. F., Schlund, Kehle (F.) (1); s. nhd. Droß, M., F., Schlund, DW 2, 1438.


*streug-, idg., V., Sb.: nhd. streichen, Strich, Streifen (M.); ne. stip (N.), beam (N.);
RB.: Pokorny 1029; Hw.: s. *ster- (4); E.: s. *ster- (4);
W.: gr. στρεύγεσθαι (streúgesthai), V., sich quälen, hinschmachten;
W.: germ. *streukan, st. V., streichen, streifen; an. strjū-k-a, st. V. (2), streichen, nehmen, schlagen, eilen;
W.: germ. *streukan, st. V., streichen, streifen; ae. stro-c-c-ian, sw. V., streichen;
W.: germ. *struki-, *strukiz, st. N. (i), Strich; an. stryk, st. N. (i), Strich.


*strē̆ug-?, idg., Adj.: Vw.: s. *strē̆ugʰ-?.


*strē̆ugʰ-?, *strē̆ug-?, idg., Adj.: nhd. starr, steif, struppig; ne. stiff (Adj.), rigid;
RB.: Pokorny 1027; Hw.: s. *ster- (1), *strē̆u-; E.: s. *ster- (1);
W.: s. germ. *strūka, Sb., Strauch; ahd. strūhhōn* 4, strūchōn*, sw. V. (2), strauchen, straucheln, stolpern; mhd. strūchen, sw. V., straucheln, stolpern; nhd. (ält.) strauchen, sw. V., »strauchen«, stolpern, DW 19, 987.


*strn̥h₃tó-, idg., Sb., Adj.: Vw.: s. *strn̥tos.


*strn̥men-, idg., Sb.: Vw.: s. *sterəmen-.


*strn̥nos?, idg., M.: Vw.: s. *storos.


*stroigo-, idg., Sb.: nhd. Strich; ne. strip (N.);
RB.: Pokorny 1028; Hw.: s. *ster- (4); E.: s. *ster- (4).


*strn̥tos, *strn̥h₃tó-, idg., Sb., Adj.: nhd. Ausgebreitetes, ausgebreitet; ne. spread (N.) out, spread (Adj.) out;
RB.: Pokorny 1029; Hw.: s. *ster- (5); E.: s. *ster- (5).


*stru-?, idg., Adj.: nhd. alt, greis; ne. old;
RB.: Pokorny 1037 (1784/256), kelt., balt., slaw..


*stū̆-, idg., V.: Vw.: s. *stāu-.


*stū̆ro-, idg., Adj., Sb.: Vw.: s. *stāuro-.


*su-, idg., V.: Vw.: s. *seu- (3).


*su-, idg., Adj.: Vw.: s. *esus-.


*su-, *sū-, idg., Adj.: nhd. wohl, gut, tüchtig; ne. good, well (Adj.);
RB.: Pokorny 1037 (1785/257), ind., iran., gr., kelt., germ., balt., slaw.; Hw.: s. *esus-, *subʰago-;
W.: s. gr. ὑγιής (hygiḗs), Adj., gesund, munter;
W.: über Germanisch vgl. lat. Sugambrus, M., Sugambrer.


*sū̆-, idg., V.: Vw.: s. *seu- (2).


*sū̆-, idg., Adj.: Vw.: s. *seu̯ə-.


*sū-, idg., Adj.: Vw.: s. *su-.


*sū-, idg., V.: Vw.: s. *si̯ū-.


*sū-, idg., Sb., Adj., V.: Vw.: s. *seu- (1).


*sū-, idg., V.: Vw.: s. *seu̯ə-.


*sū-?, idg., V.: Vw.: s. *seu̯ə-?.


*subʰago-, idg., Adj.: nhd. beglückend; ne. charming (Adj.);
RB.: Pokorny 1037; Hw.: s. *su-; E.: s. *su-.


*sū̆g-, idg., Sb., V.: Vw.: s. *seug-.


*su-gᵘ̯ii̯ēs, idg., Adj.: nhd. wohllebend; ne. well living (Adj.);
RB.: Pokorny 468; E.: s. *su-, *gᵘ̯ei̯- (3);
W.: gr. ὑγιής (hygiḗs), Adj., gesund, munter.


*sui̯ús, idg., M.: Vw.: s. *sūnús.


*sū̆k-, idg., Sb., V.: Vw.: s. *seuk-.


*suko-, idg., Sb., Adj.: nhd. Schwein, schweinern; ne. pig (N.), pig...;
RB.: Pokorny 1038; Hw.: s. *sū̆s; E.: s. *sū̆s.


*sukro-, idg., Adj.: nhd. gedreht; ne. turned (Adj.);
RB.: Pokorny 914; Hw.: s. *seu- (3); E.: s. *seu- (3).


*sul-, idg., Sb.: Vw.: s. (*su̯el-) (3).


*sūl-, idg., Sb.: Vw.: s. *sā́u̯el-.


*sulā-, idg., Sb.: nhd. Saft; ne. juice;
RB.: Pokorny 912; Hw.: s. *seu- (1); E.: s. *seu- (1).


*sun-, idg., Sb.: Vw.: s. *su̯en-.


*sunk-?, idg., Adj.: Vw.: s. *su̯enk-?.


*sunto-?, idg., Adj.: Vw.: s. *su̯ento-?.


*sūnús, *sui̯ús, idg., M.: nhd. Geburt, Sohn; ne. birth, son;
RB.: Pokorny 913; Hw.: s. *seu- (2); E.: s. *seu- (2);
W.: germ. *sunu-, *sunuz, st. M. (u), Sohn; got. su-n-u-s 298, st. M. (u), Sohn;
W.: germ. *sunu-, *sunuz, st. M. (u), Sohn; an. so-n-r, su-n-r, st. M. (u), Sohn;
W.: germ. *sunu-, *sunuz, st. M. (u), Sohn; ae. su-n-u, st. M. (u), Sohn, Gottessohn, Christus, Nachkomme;
W.: germ. *sunu-, *sunuz, st. M. (u), Sohn; afries. su-n-u 45, su-n-e, so-n-e, so-n, st. M. (u), Sohn;
W.: germ. *sunu-, *sunuz, st. M. (u), Sohn; s. afries. su-n-der (1) 3, M., Sohn;
W.: germ. *sunu-, *sunuz, st. M. (u), Sohn; as. su-nu 133, st. M. (u), Sohn;
W.: germ. *sunu-, *sunuz, st. M. (u), Sohn; ahd. sunu 475, sun, st. M. (u, i), Sohn; mhd. sun, st. M., Sohn; nhd. Sohn, M., Sohn, DW 16, 1419.


*sup-, idg., V.: Vw.: s. *su̯ep- (2).


*sup-, idg., V.: Vw.: s. *su̯ep- (1).


*supnos, idg., Sb.: Vw.: s. *su̯epnos.


*sūro-, *souro-, idg., Adj.: nhd. sauer, salzig, bitter; ne. sour (Adj.), salty, bitter (Adj.);
RB.: Pokorny 1039 (1787/259), kelt., germ., balt., slaw., toch.?; Hw.: s. *seu- (1), *seu̯ə-; E.: s. *seu- (1);
W.: vgl. gr. Συράκουσαι (Syrákusai), F. Pl.=ON, Syrakus;
W.: germ. *sūra-, *sūraz, Adj., sauer, salzig, feucht; an. sū-r-r, Adj., sauer, bitter, triefend;
W.: germ. *sūra-, *sūraz, Adj., sauer, salzig, feucht; ae. sū-r, Adj., sauer, scharf, gesäuert;
W.: germ. *sūra-, *sūraz, Adj., sauer, salzig, feucht; ahd. sūr* (1) 8, Adj., bitter, sauer, scharf; mhd. sūr, Adj., sauer, herb, scharf, bitter; nhd. sauer, Adj., sauer, DW 14, 1861;
W.: s. germ. *sūrnōn, sw. V., sauer sein (V.); an. sū-r-n-a (2), sw. V. (2), sauer werden, brennen;
W.: s. germ. *sūrjō-, *sūrjōn, *sūrja-, *sūrjan, sw. M. (n), saure Pflanze; as. sū-r-io 1, sw. M. (n), Zwiebel;
W.: s. germ. *sūrō-, *sūrōn, sw. F. (n), Sauerampfer; an. sū-r-a, sw. F. (n), Sauerampfer;
W.: s. germ. *sūrjō-, *sūrjōn, sw. F. (n), saure Milch; an. sȳ-r-a, sw. F. (n), saure Milch;
W.: s. germ. *saura-, *sauraz?, st. M. (a), feuchte Erde, Unreinheit; an. sau-r-r, st. M. (a), Schmutz, feuchte Erde.


*sus-, idg., Adj.: Vw.: s. *saus-.


*sū̆s, *suu̯ós, idg., Sb.: nhd. Schwein, Sau; ne. domestic pig, sow (N.);
RB.: Pokorny 1038 (1786/258), ind., iran., gr., alb., ital., kelt., germ., balt., slaw., toch.; Hw.: s. *suko-, *suu̯ino-, *seu- (2); E.: s. *seu- (2);
W.: gr. σῦς (sys), M., F., Schwein, Sau, Eber;
W.: s. gr. συφειός (sypheiós), συφεός (sypheós), M., Schweinestall;
W.: lat. sūs, Sb., Schwein, Sau;
W.: germ. *sū-, F., Sau; got. *sū-s?, F. (kons.), Sau;
W.: germ. *sū-, F., Sau; an. sȳ-r (1), F., Sau;
W.: germ. *sū-, F., Sau; ae. sū, st. F. (i?), Sau;
W.: germ. *sū-, F., Sau; s. ae. su-g-u, F., Sau;
W.: germ. *sū-, F., Sau; as. sū 2, st. F. (i), Sau;
W.: germ. *sū-, F., Sau; ahd. sū 36, st. F. (i), Sau; mhd. sū, st. F., Sau; nhd. Sau, F., Sau, DW 14, 1843.


*sūs-?, idg., M.: nhd. Erzeuger; ne. creator, producer;
RB.: Pokorny 1039 (1789/261), ind., alb.; Hw.: s. *sūsā?, *seu- (2); E.: s. *seu- (2).


*sūs-?, idg., V.: nhd. sausen; ne. whistle (V.) (of wind);
RB.: Pokorny 1039 (1788/260), germ., balt., slaw.;
W.: germ. *sūs-, V., sausen; ahd. sūsen* 16, sw. V. (1a), sausen, summen, knirschen; mhd. sūsen, sw. V., sausen, brausen; nhd. sausen, sw. V., sausen, einen brausenden oder zischenden Ton hervorbringen, DW 14, 1930.


*sūsā?, idg., F.: nhd. Gebärende; ne. bearing (F.);
RB.: Pokorny 1039; Hw.: s. *sūs-?, *seu- (2); E.: s. *sūs-?.


*susko, idg., Adj.: nhd. trocken, dürr; ne. dry (Adj.);
RB.: Pokorny 880; Hw.: s. *saus-; E.: s. *saus-.


*sū̆tus-, idg., Sb.: nhd. Schwangerschaft; ne. pregnancy;
RB.: Pokorny 913; Hw.: s. *seu- (2); E.: s. *seu- (2).


*suu̯él-, idg., Sb.: Vw.: s. *sā́u̯el-.


*suu̯ino-, idg., Adj., Sb.: nhd. schweinern, Schwein; ne. pig (N.), of pig;
RB.: Pokorny 1038; Hw.: s. *sū̆s, *seu- (2); E.: s. *sū̆s;
W.: germ. *swīna-, *swīnam, st. N. (a), Schwein; got. sw-ein* 12, st. N. (a), Schwein;
W.: germ. *swīna-, *swīnam, st. N. (a), Schwein; an. svīn, st. N. (a), Schwein;
W.: germ. *swīna-, *swīnam, st. N. (a), Schwein; ae. swī-n, st. N. (a), Schwein, Ferkel, Eber;
W.: germ. *swīna-, *swīnam, st. N. (a), Schwein; afries. swī-n 12, st. N. (a), Schwein;
W.: germ. *swīna-, *swīnam, st. N. (a), Schwein; as. sw-ī-n* 31, st. N. (a), Schwein;
W.: germ. *swīna-, *swīnam, st. N. (a), Schwein; ahd. swīn 39?, st. N. (a), Schwein; mhd. swīn, st. N., Schwein; nhd. Schwein, N., Schwein, DW 15, 2438;
W.: s. germ. *swīnīn, Adj., schweinern; got. *sw-ein-s, Adj. (a), Sau-.


*suu̯ós, idg., Sb.: Vw.: s. *sū̆s.


*su̯ād-, idg., Adj., V.: nhd. süß, sich freuen, gefallen (V.); ne. sweet (Adj.);
RB.: Pokorny 1039 (1790/262), ind., iran., gr., ital., kelt., germ., balt.; Hw.: s. *su̯ādús, *su̯ā́dos-, *su̯ādonā?, *su̯ādonom?;
W.: gr. ἡδύς (hēdýs), ἁδύς (hadýs), Adj., angenehm, süß;
W.: s. gr. ἥδεσθαι (hḗdesthai), V., sich freuen;
W.: s. gr. ἧδος (hēdos), N., Essig;
W.: s. gr. ἡδονή (hēdonḗ), F., Vergnügen, Lust, Reiz;
W.: s. gr. ἁνδάνειν (handánein), V., gefallen (V.), angenehm sein (V.);
W.: s. gr. ἅδημα (hádēma), F.?, Beschluss;
W.: vgl. gr. ἄσμενος (ásmenos) (2), Adj., erfreut, freudig, froh, gern;
W.: vgl. gr. μελιηδής (meliēdḗs), Adj., honigsüß;
W.: vgl. gr. (ion.) αὐτωδής (autōdḗs), Adj., anmaßend, selbstgefällig;
W.: lat. suāvis, Adj., lieblich, angenehm, anziehend;
W.: germ. *swōtu-, *swōtuz, *swōtja-, *swōtjaz, Adj., süß; got. sūt-i-s 8, sūts*, Adj. (i/ja)?, Adj. (ja)?, nachgiebig, mild (, Lehmann S169);
W.: germ. *swōtu-, *swōtuz, *swōtja-, *swōtjaz, Adj., süß; an. sœt-r, Adj., süß, angenehm, lieb;
W.: germ. *swōtu-, *swōtuz, *swōtja-, *swōtjaz, Adj., süß; ae. swœœ̄t-e (1), swēt-e, Adj. (ja), süß, angenehm, rein;
W.: germ. *swōtu-, *swōtuz, *swōtja-, *swōtjaz, Adj., süß; ae. swōt (1), Adj., süß;
W.: germ. *swōtu-, *swōtuz, *swōtja-, *swōtjaz, Adj., süß; vgl. ae. *swet-lǣc-an, sw. V. (1), sich mästen;
W.: germ. *swōtu-, *swōtuz, *swōtja-, *swōtjaz, Adj., süß; afries. swēt-e 1, Adj., süß;
W.: germ. *swōtu-, *swōtuz, *swōtja-, *swōtjaz, Adj., süß; anfrk. suot-i* (1) 2, swōt-i* (1), Adj., süß;
W.: germ. *swōtu-, *swōtuz, *swōtja-, *swōtjaz, Adj., süß; as. swōt-i* 7, Adj., süß, angenehm, lieblich;
W.: germ. *swōtu-, *swōtuz, *swōtja-, *swōtjaz, Adj., süß; ahd. swuozi* 109, suozi*, Adj., süß, angenehm, lieblich; mhd. süeze, Adj., süß, milde, angenehm; nhd. süß, Adj., Adv., süß, DW 20, 1279;
W.: germ. *swōtjan, sw. V., süßen; ae. swœœ̄t-an, swēt-an, sw. V. (1), süßen, angenehm machen, versüßen;
W.: germ. *swōtjan, sw. V., süßen; ahd. swuozen* 5, suozen*, sw. V. (1a), »süßen«, süß machen, angenehm machen, erklären, raten, leicht verständlich machen, erläutern, anraten; nhd. süßen, sw. V., süßen, DW 20, 1330;
W.: germ. *swōtō, st. F. (ō), Süße; an. sœt-a, sw. F. (n), Süße, Süßigkeit;
W.: s. germ. *swōtī-, *swōtīn, sw. F. (n), Süße; an. sœt-i, sw. F. (īn), Süße, Süßigkeit;
W.: s. germ. *swōtī-, *swōtīn, sw. F. (n), Süße; anfrk. suot-i* (2) 1, swōt-i* (2), st. F. (ī), Süße;
W.: s. germ. *swōtī-, *swōtīn, sw. F. (n), Süße; ahd. swuozī* 51, suozī, st. F. (ī), Süße, Süßigkeit, Lieblichkeit; vgl. mhd. suoze, st. F., Süßheit, Süßigkeit; nhd. Süße, F., Süße, DW 20, 1327;
W.: vgl. germ. *swōtiþō, *swōteþō, st. F. (ō), Süßigkeit; ahd. swuozida* 3, suozida*, st. F. (ō), Süße, Süßigkeit, Lieblichkeit; mhd. suoze, st. F., Süßheit, Süßigkeit; nhd. Süße, F., Süße, DW 20, 1327;
W.: vgl. germ. *swōtulaika-, *swōtulaikaz, st. M. (a), Süße; an. sœt-leik-r, st. M. (a), Lieblichkeit, Annehmlichkeit.


*su̯ādonā?, idg., F.: nhd. Süßigkeit, Lust; ne. sweet (N.);
RB.: Pokorny 1040; Hw.: s. *su̯ād-, *su̯ādonom?; E.: s. *su̯ād-.


*su̯ādonom?, idg., Sb.: nhd. Süßigkeit, Lust; ne. sweet (N.);
RB.: Pokorny 1040; Hw.: s. *su̯ād-, *su̯ādonā?; E.: s. *su̯ād-.


*su̯ā́dos-, idg., N.: nhd. Süßigkeit, Gefallen; ne. sweet (N.);
RB.: Pokorny 1040; Hw.: s. *su̯ād-; E.: s. *su̯ād-;
W.: gr. ἧδος (hēdos), N., Essig.


*su̯ādús, *su̯éh₂du-, idg., Adj.: nhd. süß; ne. sweet (Adj.);
RB.: Pokorny 1039; Hw.: s. *su̯ād-; E.: s. *su̯ād-;
W.: gr. ἡδύς (hēdýs), ἁδύς (hadýs), Adj., angenehm, süß;
W.: s. gr. μελιηδής (meliēdḗs), Adj., honigsüß;
W.: germ. *swōtu-, *swōtuz, *swōtja-, *swōtjaz, Adj., süß; got. sūt-i-s 8, sūts*, Adj. (i/ja)?, nachgiebig, mild;
W.: germ. *swōtu-, *swōtuz, *swōtja-, *swōtjaz, Adj., süß; an. sœt-r, Adj., süß, angenehm, lieb;
W.: germ. *swōtu-, *swōtuz, *swōtja-, *swōtjaz, Adj., süß; ae. swœœ̄t-e (1), swēt-e, Adj. (ja), süß, angenehm, rein, duftend;
W.: germ. *swōtu-, *swōtuz, *swōtja-, *swōtjaz, Adj., süß; ae. swōt (1), Adj., süß;
W.: germ. *swōtu-, *swōtuz, *swōtja-, *swōtjaz, Adj., süß; vgl. ae. *swet-lǣc-an, sw. V. (1), sich mästen;
W.: germ. *swōtu-, *swōtuz, *swōtja-, *swōtjaz, Adj., süß; afries. swēt-e 1, Adj., süß;
W.: germ. *swōtu-, *swōtuz, *swōtja-, *swōtjaz, Adj., süß; anfrk. suot-i* (1) 2, swōt-i* (1), Adj., süß;
W.: germ. *swōtu-, *swōtuz, *swōtja-, *swōtjaz, Adj., süß; as. swōt-i* 7, Adj., süß, angenehm, lieblich;
W.: germ. *swōtu-, *swōtuz, *swōtja-, *swōtjaz, Adj., süß; ahd. swuozi* 109, suozi*, Adj., süß, angenehm, lieblich; mhd. süeze, Adj., süß, milde, angenehm; nhd. süß, Adj., Adv., süß, DW 20, 1279;
W.: germ. *swōtjan, sw. V., süßen; ae. swœœ̄t-an, swēt-an, sw. V. (1), süßen, angenehm machen, versüßen;
W.: germ. *swōtjan, sw. V., süßen; ahd. swuozen* 5, suozen*, sw. V. (1a), »süßen«, süß machen, angenehm machen, erklären, raten, leicht verständlich machen, erläutern, anraten; nhd. süßen, sw. V., süßen, DW 20, 1330;
W.: s. germ. *swōtō, st. F. (ō), Süße; an. sœt-a, sw. F. (n), Süße, Süßigkeit;
W.: s. germ. *swōtī-, *swōtīn, sw. F. (n), Süße; an. sœt-i, sw. F. (īn), Süße, Süßigkeit;
W.: s. germ. *swōtī-, *swōtīn, sw. F. (n), Süße; anfrk. suot-i* (2) 1, swōt-i* (2), st. F. (ī), Süße;
W.: s. germ. *swōtī-, *swōtīn, sw. F. (n), Süße; ahd. swuozī* 51, suozī, st. F. (ī), Süße, Süßigkeit, Lieblichkeit; vgl. mhd. suoze, st. F., Süßheit, Süßigkeit; nhd. Süße, F., Süße, DW 20, 1327;
W.: vgl. germ. *swōtiþō, *swōteþō, st. F. (ō), Süßigkeit; ahd. swuozida* 3, suozida*, st. F. (ō), Süße, Süßigkeit, Lieblichkeit; mhd. suoze, st. F., Süßheit, Süßigkeit; nhd. Süße, F., Süße, DW 20, 1327;
W.: vgl. germ. *swōtulaika-, *swōtulaikaz, st. M. (a), Süße; an. sœt-leik-r, st. M. (a), Lieblichkeit, Annehmlichkeit.


*su̯ā̆gʰ-, idg., V.: Vw.: s. *u̯ā̆gʰ-.


*su̯ard-?, idg., V.: nhd. lachen?; ne. laugh (V.)?;
RB.: Pokorny 1040 (1791/263), gr., kelt.;
W.: gr. σαρδίζειν (sardízein), V., hohnlachen;
W.: s. gr. σαρδάνιος (sardánios), Adj., höhnisch, spöttisch.


*su̯e-, idg., Adv., Pron., Adj.: Vw.: s. *seu̯e-.


*su̯e-, idg., Partikel: nhd. so, wie, wenn; ne. so, how;
RB.: Pokorny 884; Hw.: s. *se-; E.: s. *se-;
W.: germ. *swa, *swō, Adv., so; got. swa 115=113, Adv., so;
W.: germ. *swa, *swō, Adv., so; got. swē 178, relat. Adv., Konj., wie, gegen, als, da;
W.: germ. *swa, *swō, Adv., so; an. svā, Adv., so, sogleich, auch, solch;
W.: germ. *swa, *swō, Adv., so; ae. swā, se (1), swǣ, swē, Adv., Konj., so, wie, folglich, sofern, so dass;
W.: germ. *swa, *swō, Adv., so; afries. sā 100 und häufiger?, sō, Adv., Konj., so, wenn, oder, als, wie;
W.: germ. *swa, *swō, Adv., so; as. su-s 5, Adv., so;
W.: germ. *swa, *swō, Adv., so; ahd. sus 317, Adv., so, folgendermaßen, auf diese Weise, auf folgende Weise; mhd. sus, Adv., so, in solcher Weise;
W.: germ. *swē, Adv., so; anfrk. sō 24, Adv., Konj., so, wenn, als;
W.: germ. *swē, Adv., so; as. sō (1) 886 und häufiger?, Adv., Konj., so, wie, als ob, wenn, indem;
W.: germ. *swē, Adv., so; ahd. sō 4056 und häufiger, Adv., Konj., so, ebenso, also, da, auf diese Art; mhd. sō, Adv., so, deshalb, dann, als; nhd. so, Adv., Konj., so, DW 16, 1341;
W.: vgl. germ. *swalīka-, *swalīkaz, Pron., Adj., solch, so beschaffen; got. swa-leik-s 43, st. pron. Adj. (a), so beschaffen, solch;
W.: vgl. germ. *swalīka-, *swalīkaz, Pron., Adj., so beschaffen (Adj.), solch; an. s-līk-r (2), Pron., solch;
W.: vgl. germ. *swalīka-, *swalīkaz, Pron., Adj., so beschaffen (Adj.), solch; ae. swe-lc, swi-lc, swy-lc, Pron., solch;
W.: vgl. germ. *swalīka-, *swalīkaz, Pron., Adj., so beschaffen (Adj.), solch; afries. sā̆-lik 6, sā̆-lk, sē-lik, sē-lk, sē-l-lech, sē-k, Pron., solch, einig;
W.: vgl. germ. *swalīka-, *swalīkaz, Pron., Adj., so beschaffen (Adj.), solch; afries. su-lik 18, su-l-lik, su-lk, su-k, Adj., solch;
W.: vgl. germ. *swalīka-, *swalīkaz, Pron., Adj., so beschaffen (V.), solch; as. su-līk 104, Pron., Adj., solch;
W.: vgl. germ. *swalīka-, *swalīkaz, Pron., Adj., so beschaffen, solch; ahd. sulīh 333?, solīh, Pron.-Adj., solch, derartig, so beschaffen; mhd. sulch, Pron.-Adj., solch, so beschaffen; nhd. solch, Pron.-Adj., solch, DW 16, 1427.


*su̯ē̆-, idg., V.: Vw.: s. *su̯ē̆i-.


*su̯eb-?, idg., V.: Vw.: s. *su̯ep- (2).


*su̯ebʰ-, idg., Adj.: Vw.: s. *su̯ebʰo-.


*su̯ebʰo-, *su̯ebʰ-, *sebʰo-, *sebʰ-, *su̯obʰo-, idg., Adj.: nhd. eigen, eigenartig; ne. own (Adj.);
RB.: Pokorny 883; Hw.: s. *se-, *seu̯e-, ; E.: s. *se-;
W.: s. lat. Sabīnus, M., Sabiner (M. Sg.); lat. (herba) sabīna, (herba) savīna, F., sabinischer (Baum); germ. *sabina, Sb., Sebenbaum; ae. safīne, sw. F. (n), Sadebaum, Sabenbaum;
W.: s. lat. Sabīnus, M., Sabiner (M. Sg.); lat. (herba) sabīna, (herba) savīna, F., sabinischer (Baum); germ. *sabina, Sb., Sebenbaum; ahd. sebina* 2, st. F. (ō), sw. F. (n), Sebenkraut;
W.: s. lat. Sabīnus, M., Sabiner (M. Sg.); lat. (herba) sabīna, (herba) savīna, F., sabinischer (Baum); germ. *sabina, Sb., Sebenbaum; ahd. sefina* 14, sevina*, st. F. (ō), sw. F. (n), Sebenbaum, Sadebaum; mhd. seven, F., Sebenbaum;
W.: s. lat. Sabellus (1), M., Sabiner (Sg.);
W.: s. lat. Samnium, N.=ON, Samnium;
W.: über Germanisch vgl. lat. Suēbus, M., Suebe;
W.: über Germanisch vgl. lat. Semnonēs, M., Semnonen;
W.: germ. *sebja-, *sebjaz, Adj., verwandt; got. *si-b-ji-s, Adj. (ja), gerecht, gesetzlich;
W.: germ. *sebja-, *sebjaz, Adj., verwandt; an. si-f-t, Adv., verwandt;
W.: germ. *sebja-, *sebjaz, Adj., verwandt; ae. *si-b-b (2), Adj., verwandt, verbunden;
W.: germ. *sebja-, *sebjaz, Adj., verwandt; afries. si-b-b-e (1) 39, Adj., verwandt;
W.: germ. *sebja-, *sebjaz, Adj., verwandt; ahd. sippi* 7, sibbi*, Adj., verwandt, blutsverwandt;
W.: germ. *sebja-, *sebjaz, st. M. (a), Bruder; an. si-f-r, st. M. (a), Bruder;
W.: s. germ. *sebjō, st. F. (ō), Sippe, Verwandtschaft; got. si-b-j-a* 1, st. F. (jō), Sippenverhältnis, Verwandtschaft, Sippe;
W.: s. germ. *sebjō, st. F. (ō), Sippe, Verwandtschaft; an. Si-f, st. F. (jō), Göttin, Thors Weib;
W.: s. germ. *sebjō, st. F. (ō), Sippe, Verwandtschaft; an. si-f-jar, F. Pl., Sippe, Verwandtschaft, Schwangerschaft;
W.: s. germ. *sebjō, st. F. (ō), Sippe, Verwandtschaft; ae. si-b-b (1), si-b, st. F. (jō), Verwandtschaft, Sippe, Liebe, Freundschaft;
W.: s. germ. *sebjō, st. F. (ō), Sippe, Verwandtschaft; afries. si-b-b-e (2) 13, st. F. (jō), Sippe, Verwandtschaft, Sippeband;
W.: s. germ. *sebjō, st. F. (ō), Sippe, Verwandtschaft; as. si-b-b-i-a* 4, st. F. (jō), Sippe;
W.: s. germ. *sebjō, st. F. (ō), Sippe, Verwandtschaft; ahd. sippa 32, sibba, st. F. (jō), Friede, Verwandtschaft, Sippe; mhd. sippe, st. F., Blutsverwandtschaft, Verwandtschaftsgrad; nhd. Sippe, F., Sippe, Friede, Bündnis, Verwandtschaft, DW 16, 1223;
W.: s. germ. *sebjō-, *sebjōn, sw. F. (n), Verwandte; an. si-f-ja, sw. F. (n), Patin;
W.: s. germ. *sebjō-, *sebjōn, *sebja-, *sebjan, sw. M. (n), Verwandter; afries. si-b-b-a 7, sw. M. (n), Verwandter;
W.: s. germ. *sebjō-, *sebjōn, *sebja-, *sebjan, sw. M. (n), Verwandter; as. si-b-b-i-o* 1, sw. M. (n), Verwandter, Blutsverwandter;
W.: s. germ. *sebjōn, sw. V., versöhnen; ae. si-b-b-ian, sw. V. (2), versöhnen, besänftigen, zufriedenstellen;
W.: s. *sebjōn, sw. V., versöhnen; ahd. sippōn* 3, sibbōn*, sw. V. (2), verbünden, verbinden.


*su̯ē̆dʰ-, idg., Sb.: nhd. Eigenart, Gewohnheit, Sitte; ne. custom (N.);
RB.: Pokorny 883; Hw.: s. *se-, *seu̯e-; E.: s. *se-;
W.: gr. ἔθος (éthos), N., Gewohnheit, Sitte, Brauch;
W.: s. gr. ἐθίζειν (ethízein), V., gewöhnen;
W.: s. gr. ἔτης (étēs), M., Angehöriger, Landsmann, Freund;
W.: s. gr. ἕταρος (hétaros), M., Gefährte;
W.: vgl. gr. ἑταῖρος (hetairos), ἕταῖρος (hétairos), M., Gefährte, Freund, Schüler;
W.: vgl. gr. ἑταίρα (hetaíra), F., Gefährtin, Freundin, Geliebte;
W.: vgl. gr. ἑκάς (hekás), βεκάς (bekás), Adv., fern, fern von;
W.: s. gr. ὅπως (hópōs), ὅππως (hóppōs), Adv., wie, sowie, auf welche Weise;
W.: s. gr. ὅτι (hóti), ὅττι (hótti), ὅτις (hótis), Konj., dass, was auch immer;
W.: s. gr. ὥς (hōs), Adv., so;
W.: s. lat. solēre, V., pflegen, gewohnt sein (V.);
W.: s. lat. sōlus, Adj., ganz allein, einzig, bloß, alleinstehend, verlassen (Adj.);
W.: s. lat. sī, Konj., wenn, wofern, gesetzt den Fall dass, wenn doch;
W.: s. lat. sīc, Adv., so, also, auf diese Weise, solchergestalt, dergestalt;
W.: s. lat. suēscere, V., gewohnt werden, gewöhnen;
W.: vgl. lat. sodālis, Adj., gesellschaftlich, kameradschaftlich;
W.: germ. *sedu-, *seduz, st. M. (u), Sitte, Brauch, Eigenart; got. si-d-u-s 4=3, st. M. (u), Sitte, Gewohnheit;
W.: germ. *sedu-, *seduz, *sidu-, *siduz, st. M. (u), Sitte, Brauch; an. si-ð-r, st. M. (u), Sitte, Kultgebrauch, Glaube;
W.: germ. *sedu-, *seduz, *sidu-, *siduz, st. M. (u), Sitte, Brauch; ae. si-d-u (1), seo-d-u, sio-d-u, st. M. (u), Sitte, Gewohnheit, Art und Weise;
W.: germ. *sedu-, *seduz, *sidu-, *siduz, st. M. (u), Sitte, Brauch; afries. si-d-e 9, st. M. (u), Sitte;
W.: germ. *sedu-, *seduz, *sidu-, *siduz, st. M. (u), Sitte, Brauch; anfrk. si-d-o 2, st. M. (u), Sitte, Gewohnheit, Verhaltensweise;
W.: germ. *sedu-, *seduz, *sidu-, *siduz, st. M. (u), Sitte, Brauch; as. si-d-u* 4, st. M. (u), Sitte, Brauch;
W.: germ. *sedu-, *seduz, st. M. (u), Sitte, Brauch, Eigenart; ahd. situ 110, st. M. (u, i), Sitte, Brauch, Gewohnheit; mhd. site, st. M., sw. M., Volksbrauch, Gewohnheit; s. nhd. Sitte, F., Sitte, DW 16, 1238;
W.: vgl. germ. *seduga-, *sedugaz, Adj., gesittet, sittsam; an. si-ð-ug-r, Adj..


*su̯eg-, idg., V.: Vw.: s. *su̯eng-.


*su̯éh₂du-, idg., Adj.: Vw.: s. *su̯ādús.


*su̯ei-, *su̯i-, idg., V.: nhd. zischen, pfeifen; ne. whistle (V.), pipe (V.);
RB.: Pokorny 1040 (1792/264), ind., iran.?, gr., ital., kelt., germ., slaw.; Hw.: s. *su̯eizd-, *su̯eigʰl-?;
W.: gr. σίζειν (sízein), V., zischen;
W.: s. gr. σίξις (sísix), Sb., Zischen;
W.: s. gr. σιγμός (sigmós), M., Zischen;
W.: s. lat. sībilāre, V., zischen, pfeifen;
W.: vgl. lat. sībilus (1), Adj., zischend, pfeifend;
W.: vgl. lat. sībilus (2), M., Zischen, Pfeifen, Säuseln, Sausen;
W.: germ. *swendan, st. V., schwinden; ae. swi-nd-an, st. V. (3a), schwinden, abnehmen, schmachten;
W.: germ. *swendan, st. V., schwinden; as. *swi-nd-an?, st. V. (3a), ?;
W.: germ. *swendan, st. V., schwenden; ahd. swintan* 27, st. V. (3a), schwinden, vergehen, sich verzehren; mhd. swinden, st. V., abnehmen, schwinden; nhd. schwinden, st. V., schwinden, allmählich abnehmen, vergehen, DW 15, 2667;
W.: s. germ. *uzswendan, st. V., schwinden; ahd. irswintan* 4, st. V. (3a), verschwinden, schmelzen;
W.: s. germ. *swandjan?, sw. V., schwenden, roden; ahd. swenten* 6, sw. V. (1a), schwenden, fällen, vernichten; mhd. swenden, sw. V., vertilgen, ausreuten, verschwenden; nhd. (ält.) schwenden, sw. V., schwenden, schwinden machen, zerstören, DW 15, 2519;
W.: s. germ. *swenda-, *swendaz, Adj., schwindend; ae. *swi-nd, Adj., stark, mächtig, wirksam, heftig.


*su̯ē̆i-, *su̯ē̆-, idg., V.: nhd. biegen, drehen, schwingen; ne. bend (V.), turn (V.);
RB.: Pokorny 1041 (1793/265), iran., gr., kelt., germ., balt., toch.; Hw.: s. *su̯ilo-, *su̯imo-, *su̯eib-?, *su̯eig-, *su̯eid-, *su̯eik-?, *su̯eip-, *seu- (3), *su̯eng-; E.: s. *seu- (3);
W.: s. gr. σιμός (simós), Adj., nach oben gebogen; lat. sīmus, Adj., mit eingedrückter Nase, stumpfnasig, plattnasig, aufwärts gebogen;
W.: germ. *swīban, sw. V., ablassen, aufhören; got. swei-b-an* 1, st. V. (1), ablassen, aufhören;
W.: germ. *swīban, st. V., schweben; s. as. *sw-i-b?, Sb., »Schwib«, Schwebe;
W.: germ. *swīban, st. V., schweben; ahd. swibogo 53, sw. M. (n), Schwibbogen, Triumphbogen, Bogen; mhd. swiboge, sw. M., Schwibbogen; nhd. Schwibbogen, M., Schwibbogen, gewölbter Steinbogen, Gewölbe, DW 15, 2609;
W.: s. germ. *sweiba-, *sweibaz, *sweibra-, *sweibraz, Adj., nachgiebig; an. *svī-f-r (2)?, Adj.;
W.: germ. *sweifan, st. V., schweifen; an. svī-f-a, st. V. (1), schwingen, schweben, fahren;
W.: germ. *sweifan, st. V., schweifen; ae. swī-f-an, st. V. (1), drehen, fegen, wenden;
W.: germ. *sweifan, st. V., schweifen; afries. swī-v-a 1, sw. V. (a), abweichen;
W.: s. germ. *swifta- (1), *swiftaz, Adj., schnell; ae. swi-f-t, Adj., schnell;
W.: vgl. germ. *swiftiþō, *swifteþō, st. F. (ō), Schnelligkeit; ae. swi-f-t-u, st. F. (ō), Schnelligkeit;
W.: germ. *swaipan, *sweipan, st. V., drehend, bewegen, schweifen, schwingen; got. *swei-p-an, sw. V. (3), fegen, sich schwingend bewegen;
W.: germ. *swaipan, *sweipan, st. V., drehend bewegen, schweifen, schwingen; an. svei-p-a (2), red. V., werfen, umhüllen;
W.: germ. *swaipan, *sweipan, st. V., drehend bewegen, schweifen, schwingen; ae. swā-p-an, st. V. (7)=red. V. (2), fegen, treiben, schwingen;
W.: germ. *swaipan, *sweipan, st. V., drehend bewegen, schweifen, schwingen; ae. swǣ-p (1), Sb., Anlockung, Überredung, Täuschung;
W.: germ. *swaipan, *sweipan, st. V., drehend bewegen, schweifen, schwingen; s. ae. *swǣ-p-e (2), sw. F. (n), Ordnerin;
W.: germ. *swaipan, *sweipan, st. V., drehend bewegen, schweifen, schwingen; s. ae. swǣ-p-els, st. M. (a)?, Kleid, Gewand;
W.: germ. *swaipan, *sweipan, st. V., drehend bewegen, schweifen, schwingen; afries. *swê-p-a, sw. V. (1), fegen;
W.: germ. *swaipan, *sweipan, st. V., drehend bewegen, schweifen, schwingen; as. *sw-ê-p-an?, red. V. (2), »schweifen«, treiben?;
W.: germ. *swaipan, *sweipan, st. V., drehend bewegen, schweifen, schwingen; ahd. sweifan* 1, red. V., kämpfen; mhd. sweifen, red. V., schweifen, schwanken; s. nhd. schweifen, sw. V., schweifen, sich umherschwingen, umherschweifen, DW 15, 2416;
W.: germ. *swaipan, *sweipan, st. V., drehend bewegen, schweifen, schwingen; ahd. wītsweift* 1, Adj., weitschweifend, weit abschweifend;
W.: s. germ. *farswaipan, st. V., vertreiben; as. far-sw-ê-p-an* 1, red. V. (2), vertreiben;
W.: s. germ. *swaipjan, sw. V., werfen, schwingen; an. svei-p-a (3), sw. V. (1), schwingen, schleudern, einhüllen;
W.: s. germ. *swipjan, sw. V., sich bewegen; ahd. swipfen* 1, swiphen*, sw. V. (1), bewegen, schnellen, sich schnell bewegen; nhd. (ält.-dial.) schwippen, sw. V., »schwippen«, DW 15, 2713;
W.: s. germ. *swipjan, sw. V., sich bewegen; got. *swei-p-an, sw. V. (3), fegen, sich schwingend bewegen;
W.: s. germ. *swipjan, sw. V., sich bewegen; an. svi-p-a (3), sw. V. (1), peitschen;
W.: s. germ. *swipjan, sw. V., sich bewegen; ae. swi-p-ian, swi-p-p-an, sw. V. (1), peitschen, geißeln, schlagen;
W.: s. germ. *swipjan, sw. V., sich bewegen; ahd. swipfen* 1, swiphen*, sw. V. (1), bewegen, schnellen, sich schnell bewegen; nhd. (ält.-dial.) schwippen, sw. V., »schwippen«, DW 15, 2713;
W.: s. germ. *swipōn, sw. V., sich bewegen; an. svi-p-a (2), sw. V. (2), schnell gehen, schleudern, einhüllen;
W.: vgl. germ. *swipatjan?, sw. V., schwingen; an. svi-p-t-a (2), syp-t-a (2), sw. V. (1), schnell bewegen, schleudern, raffen, berauben;
W.: s. germ. *swipa-, *swipaz?, st. M. (a), Drehung, Bewegung; ; an. svi-p-r, st. M. (a), schnelle Bewegung, Blick, Augenblick, Gesicht, Miene, Verlust;
W.: s. germ. *swipō-, *swipōn, sw. F. (n), Peitsche; an. svi-p-a (1), sw. F. (n), Peitsche;
W.: s. germ. *swipō-, *swipōn, sw. F. (n), Peitsche; ae. swi-p-a, sw. M. (n), Peitsche, Geißel, Züchtigung;
W.: vgl. germ. *swipula-, *swipulaz, Adj., sich schnell ändernd; an. svi-p-ul-l, Adj., veränderlich, kurzdauernd, vergänglich;
W.: vgl. germ. *swipula-, *swipulaz, st. M. (a), Veränderung; an. Svi-p-al-l, st. M. (a), »Veränderlicher«, Odinsname;
W.: vgl. germ. *swipulō, st. F. (ō), Änderung?; an. svi-p-ul, st. F. (ō), Walküre, Kampf;
W.: vgl. germ. *swipra-, *swipraz, Adj., schnell, schlau, geschickt; ae. swi-p-or, Adj., unbeständig, schlau, listig;
W.: vgl. germ. *swipra-, *swipraz, Adj., schnell, schlau, geschickt; ahd. swepfar* 3, swephar*, Adj., listig, geschickt, gewandt, verschlagen (Adj.);
W.: germ. *sweikan, st. V., ausweichen; an. svī-k-ja, st. V. (1), betrügen, verraten (V.);
W.: germ. *sweikan, st. V., ausweichen; an. svī-k-va, sȳ-k-va, st. V. (1), betrügen, verraten (V.);
W.: germ. *sweikan, st. V., ausweichen; ae. swī-c-an, st. V. (1), wandern, abreisen, ablassen, nachgeben;
W.: germ. *sweikan, st. V., ausweichen; afries. swī-k-a 1, st. V. (1), im Stich lassen;
W.: germ. *sweikan, st. V., ausweichen; anfrk. *swī-k-an?, st. V. (1), betrügen;
W.: germ. *sweikan, st. V., ausweichen; as. sw-ī-k-an* 4, st. V. (1a), im Stich lassen, kleinmütig werden;
W.: germ. *sweikan, st. V., ausweichen; ahd. swīhhan* 12, swīchan*, st. V. (1a), abfallen, weichen (V.) (2), verlassen (V.); mhd. swīchen, st. V., im Stich lassen;
W.: s. germ. *gasweikan, st. V., ausweichen; as. gi-sw-ī-k-an* 10, st. V. (1a), im Stich lassen;
W.: s. germ. *gasweikan, st. V., ausweichen; ahd. giswīhhan* 28, giswīchan*, st. V. (1a), abfallen, weichen (V.) (2), verlassen (V.); mhd. geswīchen, st. V., schwinden, entweichen;
W.: s. germ. *swikōn, sw. V., betrügen; ahd. swīhhōn* (1) 4, swīchōn*, sw. V. (2), umherschweifen, abschweifen; nhd. (ält.- dial.) schweichen, sw. V., herumirren, betrügen, DW 15, 1411;
W.: s. germ. *swikōn, sw. V., betrügen; ae. swi-c-ian, sw. V. (2), wandern, schweifen, irren;
W.: s. germ. *swiki-, *swikiz, Adj., täuschend; vgl. ae. swi-c-e (4), Adj., betrügerisch, verräterisch, die Erwartung täuschend;
W.: s. germ. *swīka-, *swīkaz, st. M. (a), Ärgernis, Betrug; ae. swi-c-e (1), st. M. (i), Entkommen, Ende, Verzögerung;
W.: s. germ. *swīka-, *swīkaz, st. M. (a), Ärgernis, Betrug; ae. swi-c, st. N. (a), Täuschung, Betrug;
W.: s. germ. *swīka-, *swīkaz, st. M. (a), Ärgernis, Betrug; ahd. swīh* 1, st. M. (a?, i?), Täuschung, List, Hinterlist;
W.: s. germ. *swīka-, *swīkaz, st. M. (a), Ärgernis, Betrug; ahd. āswih* 16, st. M. (i), st. N. (a), Ärgernis, Böses, Übeltat; mhd. āswīch, st. M., Wegstehlen, Betrug, Heimtücke;
W.: s. germ. *swīka-, *swīkaz, st. M. (a), Ärgernis, Betrug; s. ahd. bīswīh* 30, biswīh, st. M. (a?), Betrug, List, Täuschung, Verführung, Trug; mhd. beswīch, st. M., Abgang, Schaden, Betrug, Betrüger;
W.: vgl. germ. *swikula-, *swikulaz, Adj., verräterisch, betrügerisch; an. svi-k-al-l, svi-k-ul-l, Adj., verräterisch, unehrlich;
W.: vgl. germ. *swaikwa-, *swaikwaz, *swaika-, *swaikaz, Adj., hinfällig; an. svey-k-r, Adj., nachgebend, baufällig;
W.: vgl. germ. *swikula-, *swikulaz, Adj., verräterisch, betrügerisch; ae. swi-c-ol, Adj., betrügerisch, falsch, arglistig;
W.: s. germ. *swig-, sw. V., beugen; an. svi-g-n-a, sw. V., sich beugen, nachgeben;
W.: s. germ. *swaigō, st. F. (ō), Schwaige, Herde, Stall?; anfrk. swei-g-a* 2, swē-g-a, st. F. (ō), Rinderherde;
W.: s. germ. *swaigō, st. F. (ō), Schwaige, Herde, Stall?; as. sw-ê-ga* 1, st. F. (ō), Herde;
W.: s. germ. *swaigō, st. F. (ō), Schwaige, Herde, Stall?; ahd. sweiga 32, sweig, st. F. (ō), Weide (F.) (2), Weideplatz, Schwaige; mhd. sweige, st. F., Rinderherde, Viehhof; nhd. (ält.) Schweige, F., Schwaige, Viehhof, dazugehöriger Weideplatz oder Herde, DW 15, 2422;
W.: s. germ. *swaigja-, *swaigjaz, Adj., nachgebend, biegsam; an. svei-g-r (2), Adj., biegsam;
W.: s. germ. *swiþjan, sw. V., nachgeben; ae. swe-þ-r-ian, swæ-þ-or-ian, swi-þ-r-ian, sw. V. (2), sich zurückziehen, verschwinden, wegschmelzen;
W.: s. germ. *swiþjan, sw. V., nachgeben; ae. swe-þ-ol-ian, sw. V. (2), nachlassen, sich beruhigen;
W.: vgl. germ. *swaþa, Sb., Schwingen, Gleiten; an. sva-ð, st. N. (a), Gleiten, schlüpfrige Stelle;
W.: vgl. germ. *swaþa, Sb., Schwingen (N.), Gleiten; ae. *swa-þ-ian (2), sw. V., forschen;
W.: vgl. germ. *swaþa, Sb., Schwingen, Gleiten; afries. swe-th-e 10, swi-th-e, swe-th-th-e, swi-th-th-e, F., Grenze.


*su̯eib-?, idg., V.: nhd. biegen, drehen, schwingen, schweifen; ne. turn (V.), bend (V.);
RB.: Pokorny 1041; Hw.: s. *su̯ē̆i-; E.: s. *su̯ē̆i-;
W.: germ. *sweifan, st. V., schweifen; an. svī-f-a, st. V. (1), schwingen, schweben, fahren;
W.: germ. *sweifan, st. V., schweifen; ae. swī-f-an, st. V. (1), drehen, fegen, wenden;
W.: germ. *sweifan, st. V., schweifen; afries. swī-v-a 1, sw. V. (a), abweichen;
W.: s. germ. *swifta- (1), *swiftaz, Adj., schnell; ae. swi-f-t, Adj., schnell;
W.: germ. *swaipan, *sweipan, st. V., drehend, bewegen, schweifen, schwingen; got. *swei-p-an, sw. V. (3), fegen, sich schwingend bewegen;
W.: germ. *swaipan, *sweipan, st. V., drehend bewegen, schweifen, schwingen; an. svei-p-a (2), red. V., werfen, umhüllen;
W.: germ. *swaipan, *sweipan, st. V., drehend bewegen, schweifen, schwingen; ae. swā-p-an, st. V. (7)=red. V. (2), fegen, treiben, schwingen;
W.: germ. *swaipan, *sweipan, st. V., drehend bewegen, schweifen, schwingen; ae. swǣ-p (1), Sb., Anlockung, Überredung, Täuschung;
W.: germ. *swaipan, *sweipan, st. V., drehend bewegen, schweifen, schwingen; s. ae. *swǣ-p-e (2), sw. F. (n), Ordnerin;
W.: germ. *swaipan, *sweipan, st. V., drehend bewegen, schweifen, schwingen; s. ae. swǣ-p-els, st. M. (a)?, Kleid, Gewand;
W.: germ. *swaipan, *sweipan, st. V., drehend bewegen, schweifen, schwingen; afries. *swê-p-a, sw. V. (1), fegen;
W.: germ. *swaipan, *sweipan, st. V., drehend bewegen, schweifen, schwingen; as. *sw-ê-p-an?, red. V. (2), »schweifen«, treiben?;
W.: germ. *swaipan, *sweipan, st. V., drehend bewegen, schweifen, schwingen; ahd. sweifan* 1, red. V., kämpfen; mhd. sweifen, red. V., schweifen, schwanken; s. nhd. schweifen, sw. V., schweifen, sich umherschwingen, umherschweifen, DW 15, 2416;
W.: germ. *swaipan, *sweipan, st. V., drehend bewegen, schweifen, schwingen; ahd. wītsweift* 1, Adj., weitschweifend, weit abschweifend;
W.: s. germ. *farswaipan, st. V., vertreiben; as. far-sw-ê-p-an* 1, red. V. (2), vertreiben;
W.: s. germ. *swaipjan, sw. V., werfen, schwingen; an. svei-p-a (3), sw. V. (1), schwingen, schleudern, einhüllen;
W.: s. germ. *swipjan, sw. V., sich bewegen; germ. *sweipan, sw. V., schwingen; got. *swei-p-an, sw. V. (3), fegen, sich schwingend bewegen;
W.: s. germ. *swipjan, sw. V., sich bewegen; an. svi-p-a (3), sw. V. (1), peitschen;
W.: s. germ. *swipjan, sw. V., sich bewegen; ae. swi-p-ian, swi-p-p-an, sw. V. (1), peitschen, geißeln, schlagen;
W.: s. germ. *swipjan, sw. V., sich bewegen; ahd. swipfen* 1, swiphen*, sw. V. (1), bewegen, schnellen, sich schnell bewegen; nhd. (ält.-dial.) schwippen, sw. V., »schwippen«, DW 15, 2713;
W.: s. germ. *swipōn, sw. V., sich bewegen; an. svi-p-a (2), sw. V. (2), schnell gehen, schleudern, einhüllen;
W.: vgl. germ. *swipatjan?, sw. V., schwingen; an. svi-p-t-a (2), syp-t-a (2), sw. V. (1), schnell bewegen, schleudern, raffen, berauben;
W.: s. germ. *swipa-, *swipaz?, st. M. (a), Drehung, Bewegung; an. svi-p-r, st. M. (a), schnelle Bewegung, Blick, Augenblick, Gesicht, Miene, Verlust;
W.: s. germ. *swipō-, *swipōn, sw. F. (n), Peitsche; an. svi-p-a (1), sw. F. (n), Peitsche;
W.: s. germ. *swipō-, *swipōn, sw. F. (n), Peitsche; ae. swi-p-a, sw. M. (n), Peitsche, Geißel, Züchtigung;
W.: s. germ. *swipō-, *swipōn, sw. F. (n), Peitsche; ahd. swipfa* 1, swipha*, sw. F. (n), Peitsche; s. mhd. swippe, sw. F., Peitsche; nhd. (ält.) Schwippe, F., »Schwippe«, Geißel, Peitsche, DW 15, 2713;
W.: vgl. germ. *swipula-, *swipulaz, st. M. (a), Veränderung; an. Svi-p-al-l, st. M. (a), »Veränderlicher«, Odinsname;
W.: vgl. germ. *swipulō, st. F. (ō), Änderung?; an. svi-p-ul, st. F. (ō), Walküre, Kampf;
W.: vgl. germ. *swipula-, *swipulaz, Adj., sich schnell ändernd; an. svi-p-ul-l, Adj., veränderlich, kurzdauernd, vergänglich;
W.: s. germ. *swaipa-, *swaipaz, st. M. (a), Windung, Wickel?; an. svei-p-r (2), st. M. (a), Kopftuch, Haarlocke;
W.: s. germ. *swaipa-, *swaipaz, st. M. (a), Windung, Wickel?; ahd. sweif* 2, st. M. (a), Schuhwerk, Schuhband, Umwurf; mhd. sweif, st. M., Umfang, umschlingendes Band; nhd. Schweif, M., Schweif, DW 15, 2412;
W.: s. germ. *swaipa-, *swaipam, *swaipja-, *swaipjam, st. N. (a), Kehricht; ae. swǣ-p* (2), st. F. (i)?, Abfall, Kehricht;
W.: vgl. germ. *swipra-, *swipraz, Adj., schnell; ahd. swepfar* 3, swephar*, Adj., listig, geschickt, gewandt;
W.: vgl. germ. *swipra-, *swipraz, Adj., schnell, schlau, geschickt; s. ae. swi-p-or, Adj., unbeständig, schlau, listig;
W.: s. germ. *swaibōn, sw. V., schweben, schweifen; ahd. sweibōn* 9, sw. V. (2), schweben, sich bewegen, sich drehen; mhd. sweiben, sw. V., schweben, schweifen; nhd. (ält.) schweiben, sw. V., schwanken, schweben, DW 15, 2411;
W.: s. germ. *swiban, sw. V., drehend, bewegen, schweifen; ae. *swe-f-ian (2), sw. V., treiben, sich bewegen;
W.: s. germ. *swibēn, *swibǣn, sw. V., sich schwingen; anfrk. swev-en* 3, sw. V. (1), schwimmen, sich befinden;
W.: s. germ. *swibēn, *swibǣn, sw. V., bewegen; ahd. swebēn* 8, sw. V. (3), branden, wogen, schweben, schwimmen; mhd. swëben, sw. V., schweben; nhd. schweben, sw. V., schweben, leicht und ohne Berührung über eine Fläche gleiten, DW 15, 2366;
W.: s. germ. *swibēn?, *swibǣn?, sw. V., bewegen; ahd. swebarōn* 3, sw. V. (2), schweben, schwimmen.


*su̯eid-, idg., V.: nhd. biegen, drehen, schwingen, schweifen; ne. turn (V.), bend (V.);
RB.: Pokorny 1042; Hw.: s. *su̯ē̆i-; E.: s. *su̯ē̆i-.


*su̯eid- (1), idg., V.: nhd. glänzen, schimmern; ne. glisten (V.);
RB.: Pokorny 1042 (1794/266), iran., ital., germ., balt.; Hw.: s. *su̯ēid- (?);
W.: s. lat. sīdus, N., Himmelsbild, Gestirn, Sternbild;
W.: germ. *sweþan, st. V., verbrennen, schweben; ae. *sweþ-ian, sw. V., winden;
W.: germ. *sweþan, st. V., verbrennen, schweben; s. ae. swaþ-ul, M.? Rauch, Schwaden;
W.: germ. *sweþan, st. V., verbrennen, schweben; ahd. swedan* 2?, st. V. (5?), brennen, verbrennen;
W.: germ. *swīdan, sw. V., sengen; an. svī-ð-a (2), sw. V., schmerzen;
W.: ? germ. *sweiþan, st. V., erhitzen; an. svī-ð-a (1), st. V. (1), verbrennen, braten, schmerzen;
W.: ? germ. *sweiþan, st. V., erhitzen; ahd. swīdan* (?) 1?, st. V. (1a), brennen.


*su̯eid- (2), idg., V.: nhd. schwitzen; ne. sweat (V.);
RB.: Pokorny 1043 (1795/267), ind., iran., arm., gr., alb., ital., kelt., germ., balt.; Hw.: s. *su̯eides-, *su̯eidro-, *su̯oido-;
W.: gr. ἰδίειν (idíein), εἰδίειν (eidíein), V., schwitzen;
W.: s. gr. ἶδος (idos), εἶδος (eidos), N., Schweiß (M.) (1), Hitze;
W.: s. gr. ἱδρώειν (hidrōein), V., schwitzen;
W.: vgl. gr. ἰδρώς (idrōs), ἱδρώς (hidrōs), M., Schweiß (M.) (1), Anstrengung;
W.: lat. sūdāre, V., schwitzen, dunsten, triefen, hervorschwitzen;
W.: s. lat. sūdor, M., Schweiß, große Anstrengung;
W.: s. germ. *switjan, sw. V., schwitzen; ahd. swizzen* 8, sw. V. (1a), schwitzen; mhd. switzen, sw. V., schwitzen; nhd. schwitzen, st. V., schwitzen, DW 15, 2723;
W.: s. germ. *swaitjan, sw. V., schwitzen machen; an. *sveit-a, sw. V. (1), schwitzen?;
W.: s. germ. *swaitjan, sw. V., schwitzen machen; an. sveit-ask, sw. V., schwitzen, bluten;
W.: s. germ. *swaitjan, sw. V., schwitzen machen; ae. swǣt-an, sw. V. (1), schwitzen, bluten, sich plagen;
W.: s. germ. *swaitjan, sw. V., schwitzen machen; as. *swêt-ian?, sw. V. (1a), schwitzen;
W.: s. germ. *swaitjan, sw. V., schwitzen machen; ahd. sweizen 3, sw. V. (1a), braten, schmoren; mhd. sweizen, sw. V., rösten (V.) (1); nhd. schweißen, sw. V., Schweiß aussonderen, schweißen, DW 15, 2462;
W.: s. germ. *swaita-, *swaitaz, st. M. (a), Schweiß (M.) (2), Blut; an. sveit-i, sw. M. (n), Schweiß (M.) (2), Blut;
W.: s. germ. *swaita-, *swaitaz, st. M. (a), Schweiß (M.) (2), Blut; ae. swāt, swōt (2), st. M. (a), st. N. (a), Schweiß (M.) (2), Blut, Schaum;
W.: s. germ. *swaita-, *swaitaz, st. M. (a), Schweiß (M.) (1), Blut; afries. swêt 3, st. M. (a), Schweiß (M.) (1);
W.: s. germ. *swaita-, *swaitaz, st. M. (a), Schweiß (M.) (2), Blut; as. swêt* 2, st. M. (a), Schweiß (M.) (1), Blut;
W.: s. germ. *swaita-, *swaitaz, st. M. (a), Schweiß (M.) (2), Blut; ahd. sweiz 7, st. M. (a?), Schweiß; mhd. sweiz, st. M., Schweiß (M.) (2), Blut; nhd. Schweiß, M., Schweiß, DW 15, 2455.


*su̯ēid-, idg., Sb.: nhd. Milch; ne. milk (N.);
RB.: Pokorny 1043 (1796/268), ind., iran., germ.?; Hw.: s. *su̯eid- (1) (?).


*su̯eides-, idg., N.: nhd. Schweiß (M.) (1); ne. sweat (N.);
RB.: Pokorny 1043; Hw.: s. *su̯eid- (2); E.: s. *su̯eid- (2).


*su̯eidro-, *su̯idro-, idg., Sb.: nhd. Schweiß (M.) (1); ne. sweat (N.);
RB.: Pokorny 1043; Hw.: s. *su̯eid- (2); E. *su̯eid- (2).


*su̯eig-, idg., V.: nhd. biegen, drehen, schwingen, schweifen; ne. turn (V.), bend (V.);
RB.: Pokorny 1042; Hw.: s. *su̯ē̆i-; E.: s. *su̯ē̆i-;
W.: germ. *sweikan, st. V., ausweichen; an. svī-k-ja, st. V. (1), betrügen, verraten (V.);
W.: germ. *sweikan, st. V., ausweichen; an. svī-k-va, sȳ-k-va, st. V. (1), betrügen, verraten (V.);
W.: germ. *sweikan, st. V., ausweichen; ae. swī-c-an, st. V. (1), wandern, abreisen, ablassen;
W.: germ. *sweikan, st. V., ausweichen; afries. swī-k-a 1, st. V. (1), im Stich lassen;
W.: germ. *sweikan, st. V., ausweichen; anfrk. *swī-k-an?, st. V. (1), betrügen;
W.: germ. *sweikan, st. V., ausweichen; as. sw-ī-k-an* 4, st. V. (1a), im Stich lassen, kleinmütig werden;
W.: germ. *sweikan, st. V., ausweichen; ahd. swīhhan* 12, swīchan*, st. V. (1a), abfallen, weichen (V.) (2), verlassen (V.); mhd. swīchen, st. V., im Stich lassen;
W.: s. germ. *bisweikan, st. V., betrügen, hintergehen; anfrk. bi-swī-k-an* 2, st. V. (1), betrügen;
W.: s. germ. *bisweikan, st. V., betrügen, hintergehen; as. bi-sw-ī-k-an* 9, st. V. (1a), verführen, betrügen, verhindern; mnd. beswiken, st. V.;
W.: s. germ. *bisweikan, st. V., betrügen, hintergehen; ahd. biswīhhan* 70, biswīchan*, st. V. (1a), betrügen, täuschen, hintergehen; mhd. beswīchen, st. V., hintergehen, betrügen;
W.: s. germ. *gasweikan, st. V., ausweichen; as. gi-sw-ī-k-an* 10, st. V. (1a), im Stich lassen;
W.: s. germ. *gasweikan, st. V., ausweichen; ahd. giswīhhan* 28, giswīchan*, st. V. (1a), abfallen, weichen (V.) (2), verlassen (V.); mhd. geswīchen, st. V., schwinden, entweichen;
W.: s. germ. *swikōn, sw. V., betrügen; ae. swi-c-ian, sw. V. (2), wandern, schweifen, irren;
W.: s. germ. *swikōn, sw. V., betrügen; ahd. swīhhōn* (1) 4, swīchōn*, sw. V. (2), umherschweifen, abschweifen; nhd. (ält.- dial.) schweichen, sw. V., herumirren, betrügen, DW 15, 1411;
W.: s. germ. *swiki-, *swikiz, Adj., täuschend; ae. swi-c-e (4), Adj., betrügerisch, verräterisch, die Erwartung täuschend;
W.: vgl. germ. *swikula-, *swikulaz, Adj., verräterisch, betrügerisch; an. svi-k-al-l, svi-k-ul-l, Adj., verräterisch, unehrlich;
W.: s. germ. *swīka-, *swīkaz, st. M. (a), Ärgernis, Betrug; s. ae. swi-c-e (1), st. M. (i), Entkommen, Ende, Verzögerung, Aufschub;
W.: s. germ. *swīka-, *swīkaz, st. M. (a), Ärgernis, Betrug; ae. swi-c, st. N. (a), Täuschung, Betrug;
W.: s. germ. *swīka-, *swīkaz, st. M. (a), Ärgernis, Betrug; ahd. swīh* 1, st. M. (a?, i?), Täuschung, List, Hinterlist;
W.: s. germ. *swīka-, *swīkaz, st. M. (a), Ärgernis, Betrug; vgl. ahd. bīswīh* 30, biswīh, st. M. (a?), Betrug, List, Täuschung; mhd. beswīch, st. M., Abgang, Schaden, Betrug;
W.: vgl. germ. *swikula-, *swikulaz, Adj., verräterisch, betrügerisch; ae. swi-c-ol, Adj., betrügerisch, falsch, arglistig;
W.: vgl. germ. *swaikwa-, *swaikwaz, *swaika-, *swaikaz, Adj., hinfällig; an. svey-k-r, Adj., nachgebend, baufällig.


*su̯eigʰl-?, idg., V.: nhd. zischen, pfeifen; ne. whistle (V.), pipe (V.);
RB.: Pokorny 1040; Hw.: s. *su̯ei-; E.: s. *su̯ei-.


*su̯eik-?, idg., V.: nhd. biegen, drehen, schwingen; ne. bend (V.), turn (V.);
RB.: Pokorny 1042; Hw.: s. *su̯ē̆i-; E.: s. *su̯ē̆i-;
W.: germ. *swig-, sw. V., beugen; an. svi-g-n-a, sw. V., sich beugen, nachgeben;
W.: ? germ. *swiþjan, sw. V., nachgeben; ae. swe-þ-ol-ian, sw. V. (2), nachlassen, sich beruhigen;
W.: ? germ. *swiþjan, sw. V., nachgeben; ae. swe-þ-r-ian, swæ-þ-or-ian, swa-þ-or-ian, swa-þ-r-ian, sw. V. (2), sich zurückziehen, verschwinden, wegschmelzen;
W.: ? s. germ. *swaigja-, *swaigjaz, Adj., nachgebend, biegsam; an. svei-g-r (2), Adj., biegsam;
W.: ? s. germ. *swaigō, st. F. (ō), Schwaige, Herde, Stall?; anfrk. swei-g-a* 2, swē-g-a, st. F. (ō), Rinderherde;
W.: ? s. germ. *swaigō, st. F. (ō), Schwaige, Herde, Stall?; as. sw-ê-ga* 1, st. F. (ō), Herde;
W.: ? s. germ. *swaigō, st. F. (ō), Schwaige, Herde, Stall?; ahd. sweiga 32, sweig, st. F. (ō), Weide (F.) (2), Schwaige; mhd. sweige, st. F., Rinderherde, Viehhof; nhd. (ält.) Schweige, F., Schwaige, Viehhof, DW 15, 2422.


*su̯einos, idg., Pron.: Vw.: s. *seinos.


*su̯eip-, idg., V.: nhd. biegen, drehen, schwingen, schweben; ne. turn (V.), bend (V.);
RB.: Pokorny 1042; Hw.: s. *su̯ē̆i-; E.: s. *su̯ē̆i-;
W.: germ. *swīban, st. V., ablassen, aufhören; s. got. swei-b-an* 1, st. V. (1), ablassen, aufhören;
W.: germ. *swīban, st. V., schweben; as. *sw-i-b?, Sb., »Schwib«, Schwebe;
W.: germ. *swīban, st. V., schweben; ahd. swibogo 53, sw. M. (n), Schwibbogen, Triumphbogen, Bogen; mhd. swiboge, sw. M., Schwibbogen; nhd. Schwibbogen, M., Schwibbogen, gewölbter Steinbogen, Gewölbe, DW 15, 2609.


*su̯eizd-, idg., V.: nhd. zischen, pfeifen; ne. whistle (V.), pipe (V.);
RB.: Pokorny 1040; Hw.: s. *su̯ei-; E.: s. *su̯ei-.


*su̯ek-, idg., V.: Vw.: s. *su̯eng-.


*su̯ek-?, idg., V.: nhd. riechen; ne. smell (V.) (good);
RB.: Pokorny 1043 (1797/269), kelt., germ.;
W.: germ. *swekan?, st. V., hervorquellen, riechen, stinken; ae. swæc-c-an, swec-c-an, sw. V., riechen, schmecken;
W.: germ. *swekan?, st. V., hervorquellen, riechen, stinken; as. swėk-k-ian*? 1, swėf-f-ian*, swėb-b-ian?, sw. V. (1)?, stinken;
W.: germ. *swekan?, st. V., hervorquellen, riechen, stinken; ahd. swehhan* 6, swechan*, st. V. (4), stinken, riechen, duften;
W.: s. germ. *swaki-, *swakiz, st. M. (i), Geruch; germ. *swekki-, *swekkiz, st. M. (i), Geruch, Duft; ae. swæc-c, swec-c, st. M. (i), Geschmack, Geruch, Duft;
W.: s. germ. *swekki-, *swekkiz, st. M. (i), Geruch, Duft; ae. swic-c, st. M. (i), Geruch, Duft;
W.: s. germ. *swekki-, *swekkiz, st. M. (i), Geruch, Duft; as. swek* 1, st. M. (a), Geruch;
W.: s. germ. *swekki-, *swekkiz, st. M. (i), Geruch, Duft; ahd. swekka* 5?, swecka*, st. F. (ō?, jō?), Geruch, Duft, Wohlgeruch;
W.: s. germ. *swekki-, *swekkiz, st. M. (i), Geruch, Duft; ahd. swekkī* 1, sweckī*, st. F. (ī), Wohlgeruch.


*su̯ek̑ruh₂-, idg., F.: Vw.: s. *su̯ekrūs.


*su̯ekrūs, *su̯ek̑ruh₂-, idg., F.: nhd. Mutter des Ehemannes, (Schwiegermutter); ne. husband’s mother;
RB.: Pokorny 1043 (1798/270), ind., iran., arm., gr., alb., ital., kelt., germ., balt., slaw.; Hw.: s. *su̯ékuro-, *su̯ēkuro-;
W.: gr. ἑκυρά (hekyrá), F., Schwiegermutter;
W.: gr. ἑκυρή (hekyrḗ), F., Schwiegermutter;
W.: lat. socrus, F., Schwiegermutter;
W.: lat. socer, M., Schwäher, Schwiegervater;
W.: germ. *swegru-, *swegruz, st. F. (u), Schwiegermutter, Schwieger; ae. sweger, swēr (1), st. F. (i?), Schwiegermutter, Schwieger;
W.: germ. *swegru-, *swegruz, st. F. (u), Schwiegermutter, Schwieger; ahd. swigar* 21, st. F. (i?), Schwiegermutter, Schwieger; mhd. swiger, st. F., Schwiegermutter; nhd. Schwieger, F., Schwieger, Schwiegermutter, Mutter der Gattin, DW 15, 2612;
W.: s. germ. *swehrō-, *swehrōn, *swehra-, *swehran, sw. M. (n), Schwiegermutter, Schwieger; got. swaíhr-ō 4, sw. F. (n), Schwiegermutter.


*su̯ek̑s, *sek̑s, *ksek̑s, *ksu̯ek̑s, *u̯ek̑s, *uk̑s, idg., Num. Kard.: nhd. sechs; ne. six;
RB.: Pokorny 1044 (1799/271), ind., iran., arm., gr., ill., alb., ital., kelt., germ., balt., slaw., toch.; Hw.: s. *su̯ek̑tos;
W.: lat. sex, Num. Kard., sechs;
W.: s. lat. Sextius, M.=PN, Sextius (Name einer römischen Gens);
W.: germ. *sehs, Num. Kard., sechs; got. saíh-s 4, krimgot. seis, Num. Kard., sechs (, Lehmann S7);
W.: germ. *sehs, Num. Kard., sechs; an. sex, Num. Kard., sechs;
W.: germ. *sehs, Num. Kard., sechs; ae. siex, six, syx, sex, Num. Kard., sechs;
W.: germ. *sehs, Num. Kard., sechs; afries. sex 28, Num. Kard., sechs;
W.: germ. *sehs, Num. Kard., sechs; as. s-ehs 55, Num. Kard., sechs;
W.: germ. *sehs, Num. Kard., sechs; ahd. sehs 37, Num. Kard., sechs; mhd. sehs, Num. Kard., sechs; nhd. sechs, Num. Kard., sechs, DW 15, 2774.


*su̯ek̑tos, *sek̑tos, idg., Num. Ord.: nhd. sechste; ne. sixth;
RB.: Pokorny 1044; Hw.: s. *su̯ek̑s; E.: s. *su̯ek̑s;
W.: gr. ἕκτος (héktos), Num. Ord., sechste;
W.: lat. sextus, Num. Ord., sechste; s. lat. bissextus, bisextus, M., Schalttag; ae. bī-ses, st. M. (a), Schalttag;
W.: lat. sextus, Num. Ord., sechste; s. lat. sextārius, M., sechster Teil; germ. *sester, sehster, M., Maß; ae. sester, seoxter, st. M. (a), Gefäß, Krug (M.) (1), Sester (Maß), Maß;
W.: lat. sextus, Num. Ord., sechste; s. lat. sextārius, M., sechster Teil; germ. *sester, sehster, M., Maß; as. soster* 2, suster*, st. M. (a), Sester, Sechter; mnd. sester, N., Hohlmaß, Maßeinheit für Flüssigkeiten; an. sist-er, sefster-r, st. M. (a), Hohlmaß;
W.: lat. sextus, Num. Ord., sechste; s. lat. sextula, F., sechster Teil einer Unze; ae. sesc-l-e, sw. F. (n), Sechstel;
W.: lat. sextus, Num. Ord., sechste; s. lat. sextula, F., sechster Teil einer Unze; ahd. seskle* 5, sescle, Sb., sechster Teil als Münzeinteilung;
W.: germ. *sehstō-, *sehstōn, *sehsta-, *sehstan, Num. Ord., sechste; got. saíh-s-ta 4, Num. Ord., sechste;
W.: germ. *sehstō-, *sehstōn, *sehsta-, *sehstan, Num. Ord., sechste; an. sētt-i, Adj., sechste;
W.: germ. *sehstō-, *sehstōn, *sehsta-, *sehstan, Num. Ord., sechste; an. sex-ti, Num. Ord., sechste;
W.: germ. *sehstō-, *sehstōn, *sehsta-, *sehstan, Num. Ord., sechste; ae. siex-t-a, six-t-a, syx-t-a, sex-t-a, Num. Ord., sechste;
W.: germ. *sehstō-, *sehstōn, *sehsta-, *sehstan, Num. Ord., sechste; ae. seis-t-a, Num. Ord., sechste;
W.: germ. *sehstō-, *sehstōn, *sehsta-, *sehstan, Num. Ord., sechste; afries. sex-ta 11, Num. Ord., sechste;
W.: germ. *sehstō-, *sehstōn, *sehsta-, *sehstan, Num. Ord., sechste; as. s-ehs-to* 1, Num. Ord., sechste;
W.: germ. *sehstō-, *sehstōn, *sehsta-, *sehstan, Num. Ord., sechste; ahd. sehsto 23, Num. Ord., sechste; mhd. sehste, Num. Ord., sechste; nhd. sechste, Num. Ord., sechste, DW 15, 2789;
W.: s. germ. *sehsti-, *sehstiz, st. F. (i), Sechszahl; an. sētt, st. F. (i), Sechszahl.


*su̯ékuro-, idg., M.: nhd. Vater des Ehemannes, (Schwiegervater);
RB.: Pokorny 1043; Hw.: s. *su̯ekrūs; E.: s. *su̯ekrūs;
W.: gr. ἑκυρός (hekyrós), M., Schwiegervater;
W.: lat. socrus, F., Schwiegermutter;
W.: s. lat. socer, M., Schwäher, Schwiegervater;
W.: germ. *swehra-, *swehraz, *swehura-, *swehuraz, st. M. (a), Schwiegervater, Schwäher; got. swaihr-a 1, sw. M. (n), Schwiegervater, Schwäher (, Lehmann S172);
W.: germ. *swehra-, *swehraz, *swehura-, *swehuraz, st. M. (a), Schwiegervater, Schwäher; ae. swéor (1), swēr (2), st. M. (a), Schwäher, Vetter;
W.: germ. *swehra-, *swehraz, *swehura-, *swehuraz, st. M. (a), Schwiegervater, Schwäher; afries. swāger 5, st. M. (a), Schwiegersohn;
W.: germ. *swehra-, *swehraz, *swehura-, *swehuraz, st. M. (a), Schwiegervater, Schwäher; afries. swiār-ing 8, st. M. (a), Schwiegersohn, Schwiegerelter;
W.: germ. *swehra-, *swehraz, *swehura-, *swehuraz, st. M. (a), Schwiegervater, Schwäher; afries. swir-e 1 und häufiger?, F., Vetterschaft;
W.: germ. *swehra-, *swehraz, *swehura-, *swehuraz, st. M. (a), Schwiegervater, Schwäher; as. swiri* 1, st. M. (ja), Vetter;
W.: germ. *swehra-, *swehraz, *swehura-, *swehuraz, st. M. (a), Schwiegervater, Schwäher; ahd. swehur* 26, swēr*, st. M. (a?, i?), Schwäher, Schwiegervater; mhd. swëher, st. M., Schwäher, Schwiegervater; nhd. Schwäher, st. M., Schwäher, Schwiegervater;
W.: germ. *swehrō-, *swehrōn, *swehurō-, *swehurōn, sw. F. (n), Schwiegermutter, Schieger; an. svær-a, sw. F. (n), Schwiegermutter;
W.: s. germ. *swegru-, *swegruz, st. F. (u), Schwiegermutter, Schwieger; ae. sweger, swēr (1), st. F. (i?), Schwiegermutter, Schwieger;
W.: s. germ. *swegru-, *swegruz, st. F. (u), Schwiegermutter, Schwieger; ahd. swigar* 21, st. F. (i?), Schwiegermutter, Schwieger; mhd. swiger, st. F., Schwiegermutter; nhd. Schwieger, F., Schwieger, Schwiegermutter, Mutter der Gattin, DW 15, 2612;
W.: s. germ. *swēgra, *swēgraz, st. M. (a), Schwager; ae. *swigr-a, *swegr-a, sw. M. (n), Neffe, Vetter;
W.: s. germ. *swēgra, *swēgraz, st. M. (a), Schwager; vgl. ae. suh-t-er-g-a, suh-t-ri-g-a, sw. M. (n), Neffe, Vetter;
W.: s. germ. *swēgra-, *swēgraz, st. M. (a), Schwager; ahd. swāgur* 6, swāger, st. M. (a?, i?), Verwandter des Schwiegervaters, Schwiegervater, Schwager; mhd. swāger, st. M., Schwager, Schwiegervater, Schwiegersohn; nhd. Schwager, M., Schwager, Ehemann der Schwester, DW 15, 2176.


*su̯ēkuro-, idg., Adj.: nhd. zum Vater gehörig; ne. fatherly;
RB.: Pokorny 1043; Hw.: s. *su̯ekrūs; E.: s. *su̯ekrūs.


*su̯ekᵘ̯os, *sekᵘ̯os, idg., Sb.: nhd. Saft, Harz; ne. sap (N.) (1), resin (N.);
RB.: Pokorny 1044 (1800/272), gr., alb., balt., slaw.;
W.: s. gr. ὀπός (opós), M., Pflanzensaft; vgl. gr. ὄπιον (ópion), N., Opium, Mohnsaft; lat. opium, N., Opium, Mohnsaft; nhd. Opium, N., Opium.


*su̯el-, idg., Sb.: Vw.: s. *sā́u̯el-.


*su̯el-?, idg., V.: nhd. schwellen; ne. swell (V.); RB.: germ.;
W.: germ. *swellan, st. V., schwellen; got. *swil-l-an, st. V. (3), schwellen;
W.: germ. *swellan, st. V., schwellen; an. svel-l-a (1), st. V. (3b), schwellen;
W.: germ. *swellan, st. V., schwellen; ae. swel-l-an, st. V. (3b), schwellen;
W.: germ. *swellan, st. V., schwellen; afries. swel-l-a* 1, st. V. (3b), schwellen, sich erheben;
W.: germ. *swellan, st. V., schwellen; as. swel-l-an* 1, st. V. (3b), schwellen;
W.: germ. *swellan, st. V., schwellen; ahd. swellan* 21, st. V. (3b), schwellen, anschwellen, wallen (V.) (1); mhd. swëllen, st. V., schwellen; nhd. schwellen, st. V., schwellen, sich von innen ausdehnen, DW 15, 2493;
W.: s. germ. *swalljan, sw. V., schwellen machen; got. *swal-l-jan, sw. V. (1), schwellen;
W.: s. germ. *swalljan, sw. V., schwellen machen; ahd. swellen* 1, sw. V. (1a)?, aufschwellen; mhd. swellen, sw. V., aufstauen;
W.: s. germ. *swella-, *swellaz, st. M. (a), Geschulst; germ. *swulla-, *swullaz, st. M. (a), Geschulst; an. sul-l-r, st. M. (a), Geschwulst;
W.: s. germ. *swella-, *swellaz, st. M. (a), Geschulst; ae. *swel-l, st. N. (a), Schwellung, Geschwulst;
W.: s. germ. *swella-, *swellaz, st. M. (a), Geschulst; germ. *swulla-, *swullaz, st. M. (a), Geschwulst; afries. swol-l 2, st. M. (a), st. N. (a), Schwiele;
W.: s. germ. *swela-, *swelam, st. N. (a), Schwiele; as. swil* 3, st. N. (a), Schwiele;
W.: vgl. germ. *swela-, *swelam, st. N. (a), Schwiele; ahd. swil 29, st. N. (a), Schwiele; mhd. swil, st. M., st. N., Schwiele; s. nhd. Schwiele, F., Schwiele, hartgewordene Schwellung, DW 15, 2615.


*su̯el- (1), *su̯elk-?, idg., V.: nhd. schlingen (V.) (2)?, essen?, trinken?; ne. swallow (V.) greedily;
RB.: Pokorny 1045 (1801/273), iran., germ.;
W.: germ. *swelgan, st. V., schlucken, schlingen (V.) (2), schwelgen, verschlingen; an. svel-g-a, st. V. (3b), verschlingen;
W.: germ. *swelgan, st. V., schlucken, schlingen (V.) (2), schwelgen, verschlingen; ae. swel-g-an, st. V. (3b), schwelgen, schlingen (V.) (2), verschlingen;
W.: germ. *swelgan, st. V., schlucken, schlingen (V.) (2), schwelgen, verschlingen; anfrk. *swel-g-an?, st. V. (3b), schlingen (V.) (2);
W.: germ. *swelgan, st. V., schlucken, schlingen (V.) (2), schwelgen, verschlingen; ahd. swelgan* 3, swelahan*, st. V. (3b), verschlucken, verschlingen; mhd. swëlgen, st. V., verschlucken, schlucken; s. nhd. schwelgen, sw. V., schwelgen, schlucken, schlemmen, DW 15, 2478;
W.: s. germ. *farswelgan, st. V., verschlingen; anfrk. far-swel-g-an* 2, st. V. (3b), verschlingen;
W.: s. germ. *farswelgan, st. V., verschlingen; ahd. firswelgan* 10, firswelahan*, st. V. (3b), verschlucken, verschlingen, verzehren; mhd. verswëlgen, st. V., verschlucken, verschlingen; s. nhd. verschwelgen, sw. V., verschlingen, verprassen, DW 25, 1202;
W.: s. germ. *swelga-, *swelgaz, st. M. (a), Schlucker, Schlund; as. *swel-g?, st. M. 8a), Wirbel;
W.: s. germ. *swalga-, *swalgaz, st. M. (a), Schlucker, Schlund; an. svel-g-r, st. M. (a), Strudel, Wirbel, Geizhals;
W.: s. germ. *swalga-, *swalgaz, st. M. (a), Schlucker, Schlund; germ. *swalgi-, *swalgiz, st. M. (i), Schlucker, Schlund; vgl. ae. *swel-g, st. N. (a);
W.: s. germ. *swulgi-, *swulgiz?, st. M. (i), Schluck, Trank; an. syl-g-r, st. M. (i), Schluck, Trank, Schlinger, Fresser.


*su̯el- (2), idg., V.: nhd. schwelen, brennen; ne. smoulder (V.);
RB.: Pokorny 1045 (1802/274), ind., arm.?, gr., germ., balt.; Hw.: s. *sā́u̯el-; E.: s. *sā́u̯el-;
W.: s. gr. εἵλη (heílē), F., Sonnenlicht, Sonnenwärme;
W.: s. gr. ἑλάνη (helánē), ἑλένη (helénē), F., Fackel;
W.: s. gr. ἀλέα (aléa), F., Sonnenwärme, von der Sonne beschienener Ort;
W.: vgl. gr. ἀλεαόνει (aleaínein), V., erwärmen, warm halten;
W.: s. gr. γέλα? (géla), Sb., Sonnenstrahl;
W.: ? gr. σέλας (sélas), N., Glanz, Strahl;
W.: ? gr. σελήνη (selḗnē), σελάννα (selánna), F., Mond;
W.: germ. *swelan, st. V., schwelen, brennen; ae. swel-an, st. V. (4), »schwelen«, brennen, verbrennen;
W.: germ. *swelan, st. V., schwelen, brennen; s. ahd. swilizzōn* 3, sw. V. (2), verbrennen, brennen, glühen;
W.: s. germ. *swalōn, sw. V., kühlen; an. sval-a (2), sw. V. (2), abkühlen, kühlen;
W.: s. germ. *swalēn, *swalǣn, sw. V., kühl sein (V.); an. svel-ja, sw. V. (3), kühl sein (V.);
W.: s. germ. *swalō-, *swalōn, *swala-, *swalan, sw. M. (n), Kühle; an. sval-i, sw. M. (n), Kälte, Unglück;
W.: s. germ. *swula-, *swulam?, st. N. (a), Brennen, Hitze; ae. swol, st. N. (a), Hitze, Brand, Flamme;
W.: s. germ. *swala-, *swalaz, Adj., kühl; an. sval-r, Adj., kühl, kalt;
W.: s. germ. *swelkan, sw. V., welk werden, welken; ahd. swelkēn* 1, sw. V. (3), verwelken; mhd. swëlken, sw. V., welk werden; nhd. (ält.) schwelken, schwelchen, sw. V., welken, dörren, DW 15, 2485;
W.: s. germ. *sweltan, st. V., sterben; got. swil-t-an* 1, st. V. (3,2), im Sterben liegen, sterben (, Lehmann S187);
W.: s. germ. *sweltan, st. V., sterben; an. svel-t-a (1), st. V. (3b), sterben, hungern;
W.: s. germ. *sweltan, st. V., sterben; ae. swel-t-an, st. V. (3b), sterben, umkommen;
W.: s. germ. *sweltan, st. V., sterben; as. swel-t-an* 13, st. V. (3b), sterben;
W.: s. germ. *sweltan, st. V., sterben; ahd. swelzan* 1, st. V. (3b), brennen, verbrennen, langsam abbrennen; mhd. swëlzen, st. V., brennen, verbrennen;
W.: vgl. germ. *gasweltan, st. V., sterben; got. ga-swil-t-an 44, st. V. (3,2), sterben, absterben;
W.: vgl. germ. *swaltjan, sw. V., sterben; an. svelt-a (2), sw. V. (1), töten, verhungern lassen;
W.: vgl. germ. *swelk-, Sb., Dampf (M.) (1), Rauch; ahd. swelkan* 1, swelcan*, st. V. (3b?)?, rauchen, dampfen;
W.: vgl. germ. *swulta-, *swultaz, st. M. (a), Tod, Hunger; got. swul-t-s* 1, krimgot. schuualth, st. M. (i)?, st. M. (a), Tod;
W.: vgl. germ. *swulta-, *swultaz, st. M. (a), Tod, Hunger; an. sul-t-r, st. M. (a), Hunger;
W.: vgl. germ. *swulta-, *swultaz, st. M. (a), Tod, Hunger; ae. swyl-t, st. M. (i), Tod;
W.: vgl. germ. *swalljan, sw. V., schwellen machen; got. *swal-l-jan, sw. V. (1), schwellen;
W.: vgl. germ. *swalljan, sw. V., schwellen machen; an. svel-l-a (2), sw. V. (1), schwellen machen, vermehren;
W.: vgl. germ. *swēljan, *swǣljan, sw. V., schwelen, verbrennen; an. svæl-a (2), sw. V. (1), qualmen, rauchen;
W.: vgl. germ. *swēljan, *swǣljan, sw. V., schwelen, verbrennen; afries. swil-ia 2, swil-a, sw. V. (2), schwelen.


(*su̯el-) (3), *su̯ol-, *sul-, idg., Sb.: nhd. Sohle, Grund; ne. sole of foot;
RB.: Pokorny 1046 (1803/275), gr., ital., kelt.;
W.: lat. solum, N., Boden, Fußboden, Fußsohle; s. lat. sola, N. Pl., Böden, Fußsohlen; as. sola* 2, sw. F. (n), Sohle;
W.: lat. solum, N., Boden, Fußboden, Fußsohle; s. lat. sola, N. Pl., Böden, Fußsohlen; ahd. sola 34, st. F. (ō), sw. F. (n), Sohle, Fuß, Fußsohle, Sandale; mhd. sole, sw. F., Schuhsohle; nhd. Sohle, F., Sohle, untere Fläche der Fußbekleidung und des Fußes, DW 16, 1408;
W.: lat. solum, N., Boden, Fußboden, Fußsohle; s. lat. solea, F., Schnürsohle, Sandale; ae. sole?, mnd. sole?; an. sōl-i, sw. M. (n), Sohle.


*su̯el- (4), idg., Sb.: Vw.: s. *sel- (2).


*su̯elii̯o-, idg., M.: Vw.: s. *su̯elii̯on-.


*su̯elii̯on-, *su̯elii̯o-, idg., M.: Vw.: s. *su̯elo-?.


*su̯elk-?, idg., V.: Vw.: s. *su̯el- (1)?.


*su̯elo-?, *su̯elii̯on-, *su̯elii̯o-, idg., M.: nhd. Schwager (über Schwestern); ne. brother-in-law;
RB.: Pokorny 1046 (1804/276), gr., germ.; Hw.: s. *se-; E.: s. *se-;
W.: gr. εἰλίονες (eilíones), M., Schwäger die Schwestern zur Frau haben;
W.: gr. ἀέλιοι (aélioi), M., Schwäger die Schwestern zur Frau haben.


*su̯elplos?, idg., Sb.: nhd. Schwefel; ne. sulphur;
RB.: Pokorny 1046 (1805/277), ital., germ.; Hw.: s. *sā́u̯el- (?);
W.: germ. *swebla-, *sweblaz, st. M. (a), Schwefel; got. swibl-s* 1, st. M. (a), Schwefel (, Lehmann S183);
W.: germ. *swebla-, *sweblaz, st. M. (a), Schwefel; ae. swefel, st. M. (a), Schwefel;
W.: germ. *swebla-, *sweblaz, st. M. (a), Schwefel; as. sweval* 2, st. M. (a), Schwefel;
W.: germ. *swebla-, *sweblaz, st. M. (a), Schwefel; ahd. swebal* 19, sweval*, st. M. (a), Schwefel; mhd. swëbel, st. M., Schwefel; nhd. Schwefel, M., Schwefel, DW 15, 2388.


*su̯em-?, idg., V.: nhd. sich bewegen, schwimmen; ne. move (V.), set (V.) in motion;
RB.: Pokorny 1046 (1806/278), kelt., germ.;
W.: germ. *swemman, st. V., schwimmen; got. *swim-m-an, st. V. (3), schwimmen;
W.: germ. *swemman, st. V., schwimmen; s. got. swum-fsl* 2, swumsl, st. N. (a), Teich (, Lehmann S191);
W.: germ. *swemman, st. V., schwimmen; an. svim-m-a, st. V. (3a), schwimmen;
W.: germ. *swemman, st. V., schwimmen; ae. swim-m-an, st. V. (3a), schwimmen, fließen;
W.: germ. *swemman, st. V., schwimmen; afries. swim-a 1 und häufiger?, st. V. (3a), schwimmen, umherstreunen;
W.: germ. *swemman, st. V., schwimmen; s. afries. swum-m-a* 1 und häufiger?, swom-m-a, sw. V. (1), schwimmen;
W.: germ. *swemman, st. V., schwimmen; as. *swim-m-ari?, as.?, st. M. (ja), Schwimmer;
W.: germ. *swemman, st. V., schwimmen; ahd. swimman* 34, st. V. (3a), schwimmen; mhd. swimmen, st. V., schwimmen; nhd. schwimmen, st. V., schwimmen, DW 15, 2625;
W.: s. germ. *swammjan, sw. V., schwemmen, schwimmen machen; ae. *swėm-m-an, sw. V. (1), schwemmen, schwimmen lassen;
W.: s. germ. *swammjan, sw. V., schwemmen, schwimmen machen; germ. *swemman, st. V., schwimmen; as. *swėm-m-ia?, st. F. (jō), Schwemme;
W.: s. germ. *swīmen, sw. V., sich bewegen, schwanken; ahd. ūzgiswīman* 1, st. V. (1a?), auftauchen;
W.: s. germ. *swīmen, sw. V., sich bewegen, schwanken; ahd. swīmo* 1, sw. M. (n), Schwindel; mhd. swīm, st. M., Schwindel;
W.: s. germ. *swīmēn, swīmǣn, sw. V., sich bewegen, schwanken; an. svīm-i, sw. M. (n), Schwindel, Ohnmacht;
W.: s. germ. *swīmēn, swīmǣn, sw. V., sich bewegen, schwanken; an. svim-r-a, sw. V., schwindeln;
W.: s. germ. *swīmēn, swīmǣn, sw. V., sich bewegen, schwanken; ae. *swǣm-an (2), sw. V., sich sorgen, bekümmert sein (V.);
W.: s. germ. *swīmēn, swīmǣn, sw. V., sich bewegen, schwanken; ae. *swǣm-an (1), sw. V., wandern, ziehen;
W.: s. germ. *swīmēn, swīmǣn, sw. V., sich bewegen, schwanken; ae. swām-ian, sw. V., dunkel werden;
W.: s. germ. *swīmēn, swīmǣn, sw. V., sich bewegen, schwanken; ae. swīm-a, sw. M. (n), Schwindel, Ohnmacht;
W.: s. germ. *swīmēn, swīmǣn, sw. V., sich bewegen, schwanken; afries. swīm-a 11, sw. M. (n), Ohnmacht, Bewusstlosigkeit;
W.: s. germ. *swīmēn, swīmǣn, sw. V., sich bewegen, schwanken; as. swīm-o* 1, sw. M. (n), Schwindel;
W.: vgl. germ. *sunda-, *sundam, *swunda-, *swundam, st. N. (a), Schwimmen, Sund; germ. *sunda-, *sundaz, *swunda-, *swundaz, st. M. (a), Schwimmen, Sund; an. sun-d (1), st. N. (a), Schwimmen, Sund, Meer;
W.: vgl. germ. *sunda-, *sundam, *swunda-, *swundam, st. N. (a), Schwimmen, Sund; germ. *sunda-, *sundaz, *swunda-, *swundaz, st. M. (a), Schwimmen, Sund; ae. sun-d (1), st. N. (a), Schwimmen, Schwimmfähigkeit, Sund, Meer;
W.: vgl. germ. *sunda-, *sundam, *swunda-, *swundam, st. N. (a), Schwimmen, Sund; germ. *sunda-, *sundaz, *swunda-, *swundaz, st. M. (a), Schwimmen, Sund; ae. syn-d-ig (1), Adj., »schwimmfähig«, im Schwimmen geschickt;
W.: vgl. germ. *sundja-, *sundjaz, Adj., schwimmfähig; an. syn-d-r, Adj., der schwimmen kann, schwimmfähig, schwimmkundig.


*su̯en-, idg., V.: nhd. tönen, schallen; ne. sound (V.), resound;
RB.: Pokorny 1046 (1807/279), ind., iran., ital., kelt., germ., balt.; Hw.: s. *su̯onos;
W.: s. lat. sonus, M., Schall, Ton (M.) (2); an. sōn-n, st. M. (a), Laut, Klang;
W.: s. lat. sonus, M., Schall, Ton (M.) (2); ae. sōn, st. M. (a), Ton (M.) (2), Musik;
W.: s. lat. sonus, M., Schall, Ton (M.) (2); vgl. lat. sonāre, V., tönen, ertönen, schallen; an. sōn-a, sw. V., klingen, tönen;
W.: germ. *swen-, sw. V., tönen; s. ae. *swin?, st. N. (a);
W.: s. germ. *swana-, *swanaz, st. M. (a), Schwan; got. *swan-s, st. M. (a), Schwan;
W.: s. germ. *swana-, *swanaz, st. M. (a), Schwan; an. svan-r, st. M. (a), Schwan, der Sänger?;
W.: s. germ. *swana-, *swanaz, st. M. (a), Schwan; ae. swan, st. M. (a), Schwan;
W.: s. germ. *swana-, *swanaz, st. M. (a), Schwan; vgl. ae. swin-n (1), st. M. (a), Musik, Gesang;
W.: s. germ. *swana-, *swanaz, st. M. (a), Schwan; as. swan* 3, st. M. (a?), Schwan;
W.: s. germ. *swana-, *swanaz, st. M. (a), Schwan; ahd. swan 10, st. M. (a?), Schwan; mhd. swan, st. M., sw. M., Schwan; nhd. Schwan, M., Schwan, DW 15, 2201.


*su̯en-, *sun-, idg., Sb.: nhd. Sonne; ne. sun (N.);
RB.: Pokorny 881; Hw.: s. *sā́u̯el-; E.: s. *sā́u̯el-;
W.: germ. *sunnō, st. F. (ō), Sonne; germ. *sunnō-, *sunnōn, sw. F. (n), Sonne; germ. *sunnō-, *sunnōn, *sunna-, *sunnan, sw. M. (n), Sonne; got. sun-n-ō 7, krimgot. sune, sw. F. (n), sw. N. (n), Sonne (, Lehmann S164);
W.: germ. *sunnō, st. F. (ō), Sonne; germ. *sunnō-, *sunnōn, sw. F. (n), Sonne; an. sunn-a, sw. F. (n), Sonne;
W.: germ. *sunnō, st. F. (ō), Sonne; germ. *sunnō-, *sunnōn, sw. F. (n), Sonne; ae. sun-n-e, sw. F. (n), Sonne;
W.: germ. *sunnō, st. F. (ō), Sonne; germ. *sunnō-, *sunnōn, sw. F. (n), Sonne; afries. sun-n-e 24, sin-n-e (2), st. F. (ō), sw. F. (n), Sonne;
W.: germ. *sunnō-, *sunnōn, sw. F. (n), Sonne; afries. sen-n-e (1) 1 und häufiger?, F., Sonne;
W.: germ. *sunnō, st. F. (ō), Sonne; germ. *sunnō-, *sunnōn, sw. F. (n), Sonne; anfrk. sun-n-a* 4, sw. F. (n), Sonne;
W.: germ. *sunnō, st. F. (ō), Sonne; germ. *sunnō-, *sunnōn, sw. F. (n), Sonne; germ. *sunnō-, *sunnōn, *sunna-, *sunnan, sw. M. (n), Sonne; as. sun-na 20, st. F. (ō)?, sw. F. (n)?, Sonne;
W.: germ. *sunnō, st. F. (ō), Sonne; germ. *sunnō-, *sunnōn, sw. F. (n), Sonne; germ. *sunnō-, *sunnōn, *sunna-, *sunnan, sw. M. (n), Sonne; ahd. sunna (2) 190, sw. F. (n), Sonne; mhd. sunne, sw. F., st. F., st. M., sw. M., Sonne; nhd. Sonne, F., Sonne, DW 16, 1590;
W.: germ. *sunnō-, *sunnōn, *sunna-, *sunnan, sw. M. (n), Sonne; ae. sun-n-a, sw. M. (n), Sonne;
W.: s. germ. *sunþa, Sb., Süden; an. suð-r (1), st. N. (a), Süden;
W.: s. germ. *sunþa, Sb., Süden; afries. sū-th 3, st. N. (a), Süden;
W.: s. germ. *sunþa, Sb., Süden; anfrk. sū-th 1, Adv., im Süden;
W.: s. germ. *sunþa, Sb., Süden; as. *sūth? (1), st. M. (a?), st. N. (a), Süden;
W.: s. germ. *sunþa, Sb., Süden; ahd. sund* (1) 2, st. M. (a?), st. N. (a), Süden; mhd. sunt, st. M., Süd; nhd. Süd, M., N., Süden, Himmelsrichtung, Gegend gegen Mittag, DW 20, 918;
W.: s. germ. *sunþan, sunþanō, Adv., von Süden; an. sun-n-an, Adv., aus dem Süden, südwärts;
W.: s. germ. *sunþan, sunþanō, Adv., von Süden; ae. sū-þ-an, Adv., von Süden, im Süden, nach Süden;
W.: s. germ. *sunþan, sunþanō, Adv., von Süden; anfrk. *sū-th-an?, Adv.;
W.: s. germ. *sunþan, sunþanō, Adv., von Süden; as. sū-th-an 1, Adv., von Süden;
W.: s. germ. *sunþan, sunþanō, Adv., von Süden; ahd. sundan (1) 16, Adv., aus dem Süden, vom Süden her; mhd. sunden, Adj., vom Süden her, südlich;
W.: s. germ. *sunþan, sunþanō, Adv., von Süden; ahd. sundana 2, Adv., von Süden, im Süden;
W.: vgl. germ. *sunþra, Adv., südwärts; got. *sun-þar, Adj. (a), südlich;
W.: vgl. germ. *sunþra, Adv., südwärts; afries. sū-th-er (1) 8, Adv., südwärts;
W.: vgl. germ. *sunþra, Adv., südwärts; ahd. sundar* 4, Adj., südlich; mhd. sunder, Adj., südlich;
W.: vgl. germ. *sunþa-, *sunþaz, Adj., südwärts; an. su-ð-r (2), Adv., südlich;
W.: vgl. germ. *sunþa-, *sunþaz, Adj., südwärts; ae. sū-þ, Adj., Adv., südlich;
W.: vgl. germ. *sunþa-, *sunþaz, Adj., südwärts; ae. sū-þ-ern-e, Adj., südlich;
W.: vgl. germ. *sunþa-, *sunþaz, Adj., südwärts; s. germ. *sunþra, Adv., südwärts; as. sū-th-ar 2, Adv., nach Süden;
W.: vgl. germ. *sunþa-, *sunþaz, Adj., südwärts; ahd. sundar* 4, Adj., südlich; mhd. sunder, Adj., südlich.


*su̯endʰ-?, *u̯endʰ- (2), idg., V.: nhd. schwinden?; ne. dwindle?;
RB.: Pokorny 1047 (1808/280); Hw.: s. *su̯ī-; E.: s. *su̯ī-;
W.: germ. *swendan, st. V., schwinden; ae. swi-nd-an, st. V. (3a), schwinden, abnehmen, schmachten;
W.: germ. *swendan, st. V., schwinden; as. *swi-nd-an?, st. V. (3a), ?;
W.: germ. *swendan, st. V., schwenden; ahd. swintan* 27, st. V. (3a), schwinden, vergehen, sich verzehren; mhd. swinden, st. V., abnehmen, schwinden; nhd. schwinden, st. V., schwinden, allmählich abnehmen, vergehen, DW 15, 2667;
W.: s. germ. *farswendan, st. V., verschwinden; as. far-swi-nd-an* 2, st. V. (3a), verschwinden; mnd. vorswinden, sw. V.;
W.: s. germ. *farswendan, st. V., verschwinden; ahd. firswintan* 11, st. V. (3a), verschwinden, vergehen, ins Elend geraten; mhd. verswinden, st. V., vergehen, verschwinden; nhd. verschwinden, st. V., verschwinden, zunichte werden, abnehmen, DW 25, 1217;
W.: s. germ. *uzswendan, st. V., schwinden; ahd. irswintan* 4, st. V. (3a), verschwinden, schmelzen;
W.: s. germ. *swandjan?, sw. V., schwenden, roden; ahd. swenten* 6, sw. V. (1a), schwenden, fällen, vernichten; mhd. swenden, sw. V., vertilgen, ausreuten, verschwenden; nhd. (ält.) schwenden, sw. V., schwenden, schwinden machen, zerstören, DW 15, 2519;
W.: s. germ. *swenda-, *swendaz, Adj., schwindend; ae. *swi-nd, Adj., stark, mächtig, wirksam.


*su̯eng-, *su̯enk-, *su̯eg-, *su̯ek-, idg., V.: nhd. biegen, schwingen, schwenken; ne. bend (V.), swing (V.);
RB.: Pokorny 1047 (1809/281), ind., iran., kelt., germ.; Hw.: s. *seu- (3), *su̯ē̆i-; Hw.: s. *seu- (3);
W.: germ. *swengan, st. V., schwingen; got. *swiggw-an, st. V. (3,1), sich schwingen;
W.: germ. *swengan, *swengwan, st. V., schwingen; ae. swing-an, st. V. (3a), schlagen, geißeln, sich schwingen;
W.: germ. *swengan, *swengwan, st. V., schwingen; afries. swang-a 6, sweng-a, swing-a, swens-a, st. V. (3a), begießen;
W.: germ. *swengan, *swengwan, st. V., schwingen; as. swi-n-g-an* 1, st. V. (3a), schwingen, sich schwingen;
W.: germ. *swengan, st. V., schwingen; ahd. swingan* 7, st. V. (3a), schwingen, peitschen, geißeln; mhd. swingen, st. V., schwingen, schütteln; nhd. schwingen, st. V., schwingen, DW 15, 2689;
W.: s. germ. *swangjan, sw. V., schwanken machen; got. *swa-g-gw-jan, sw. V. (1), schwanken machen;
W.: s. germ. *swangjan, sw. V., hungern; an. sveng-jast, sw. V. (1), vor Hunger abmagern;
W.: s. germ. *swangjan, sw. V., schwanken machen; ae. swėng-an, sw. V. (1), sich schwingen, stürzen, herausfliegen;
W.: s. germ. *swangi-, *swangiz, *swangwi-, *swangwiz, st. M. (i), Schwung, Schlag; ae. swėng, st. M. (i), Streich, Schlag, Schwung;
W.: s. germ. *swangi-, *swangiz, *swangwi-, *swangwiz, st. M. (i), Schwung, Schlag; afries. swang* 25, sweng*, st. M. (i?), Schwang, Schlag, Begießung;
W.: s. germ. *swangō-, *swangōn, *swanga-, *swangan, sw. M. (n), Weiche (F.) (1); an. svang-i, sw. M. (n), Weiche (F.) (1), Leiste;
W.: s. germ. *swanga-, *swangaz, Adj., dünn, schlank; an. svang-r, Adj., dünn, biegsam, hungrig, ermattet;
W.: s. germ. *swengwa-, *swengwam, st. N. (a), Schwingen (N.), Schlag; ae. *swing, st. N. (a), Schwingen (N.), Wogen (N.);
W.: s. germ. *swengwa-, *swengwam, st. N. (a), Schwingen, Schlag; ae. *swinc, st. N. (a), Arbeit, Anstrengung, Mühe;
W.: s. germ. *swengwō-, *swengwōn, sw. F. (n), Schwinge; ae. swing-e, sw. F. (n), Schlag, Züchtigung;
W.: s. germ. *swengwō-, *swengwōn, sw. F. (n), Schwinge; afries. swing-e 2, afries, sw. F. (n), »Schwinge«, Querbalken;
W.: vgl. germ. *swaniþō, *swangeþō, st. F. (ō), Hunger; an. sveng-ð, st. F. (ō), Hunger;
W.: germ. *swenkan, sw. V., schwingen, biegen; ae. swinc-an, st. V. (3a), arbeiten, sich plagen, streben; an. svink-a, sw. V. (3a), arbeiten;
W.: s. germ. *swankjan, sw. V., schwanken machen, schwenken, schleudern; ae. swėnc-an, sw. V. (1), plagen, beunruhigen, quälen;
W.: s. germ. *swankjan, sw. V., schwanken machen, schwenken, schleudern; ahd. swenken* 1, sw. V. (1a), »schwenken«, schlagen, peitschen; s. mhd. swenken, sw. V., schleudern, schweifen, schlingen (V.) (1); nhd. schwenken, sw. V., schwenken, durch die Luft schwingen, DW 15, 2529;
W.: s. germ. *swankjan, sw. V., schwanken machen, schwenken, schleudern; ahd. swankil* 1, st. M. (a), Glockenklöppel; s. nhd. Schwengel, M., Schwengel, schwingender Gegenstand, Klöppel einer Glocke, DW 15, 2523;
W.: s. germ. *swanki-, *swankiz?, st. M. (i), Trübsal, Wendung, Schwanken; ae. swėnc, st. M. (i), Trübsal, Plage, Mühe;
W.: vgl. germ. *swankra-, *swankraz, Adj., schlank, geschmeidig; ae. swanc-or, Adj., mager, schwank, geschmeidig;
W.: vgl. germ. *swaka-, *swakaz, Adj., schwach, schwankend; ae. swæ-c-e-héo-w?, N., Wahnsinn;
W.: vgl. germ. *swaka-, *swakaz, Adj., schwach, schwankend; ahd. swahhōn* 1, swachōn*, sw. V. (2), schwach werden, krank werden; mhd. swachen, sw. V., schwach werden; s. nhd. schwächen, sw. V., schwächen, schwach werden, schwach machen, DW 15, 2156;
W.: vgl. germ. *swakatjan, sw. V., schwanken, zittern; ahd. swahhezzen* 3, swachezzen*, sw. V. (1a), sausen, schwingen, zittern, schwanken.


*su̯enk-, idg., V.: Vw.: s. *su̯eng-.


*su̯enk-?, *sunk-?, idg., Adj.: nhd. schwer, schwanger; ne. heavy (Adj.), pregnant;
RB.: Pokorny 1048 (1810/282), germ., balt.;
W.: germ. *swangra- (1), *swangraz, Adj., schwerfällig, schwanger, schwer; ae. swang-or, Adj., schwer, schwerfällig, langsam;
W.: germ. *swangra- (1), *swangraz, Adj., schwerfällig; ahd. swangar* 10, Adj., schwanger, trächtig; mhd. swanger, Adj., schwanger; nhd. schwanger, Adj., schwanger, DW 15, 2230.


*su̯ento-?, *sunto-?, idg., Adj.: nhd. rege, rüstig, gesund; ne. active, healthy;
RB.: Pokorny 1048 (1811/283), germ., balt.?;
W.: germ. *sunda-, *sundaz, *swunda-, *swundaz, Adj., gesund, heil; ae. sund (2), Adj., gesund, ganz, heil, unverletzt;
W.: germ. *sunda-, *sundaz, *swunda-, *swundaz, Adj., gesund; ae. *synd-e, Adj., gesund;
W.: germ. *sunda-, *sundaz, *swunda-, *swundaz, Adj., gesund, heil; afries. sund 6, Adj., gesund;
W.: germ. *sunda-, *sundaz, *swunda-, *swundaz, Adj., gesund, heil; as. *sund?, Adj., gesund;
W.: germ. *sunda-, *sundaz, *swunda-, *swundaz, Adj., gesund, heil; ahd. sunt (1) 1, st. M. (a?, i?), Gesundheit; mhd. sunt, st. M., Sund, Gesundheit; s. nhd. (ält.) Sund, F., Gesundheit, DW 20, 1107;
W.: s. germ. *gasunda-, *gasundaz, Adj., gesund; ae. ge-sund, Adj., gesund;
W.: s. germ. *gasunda-, *gasundaz, Adj., gesund; ae. ge-synd-e, Adj., gesund;
W.: s. germ. *gasunda-, *gasundaz, Adj., gesund; anfrk. gi-sund* 1, Adj., gesund, wohlbehalten;
W.: s. germ. *gasunda-, *gasundaz, Adj., gesund; as. gi-sund 14, Adj., gesund, heil, unverletzt; mnd. gesunt, Adj., gesund;
W.: s. germ. *gasunda-, *gasundaz, Adj., gesund; ahd. gisunt (1) 32, Adj., gesund, glücklich, gut; mhd. gesunt, Adj., gesund, lebend und unverletzt, geheilt von; nhd. gesund, Adj., Adv., gesund, DW 5, 4292;
W.: vgl. germ. *sundiþō, *sundeþō, *swundiþō, *swundeþō, st. F. (ō), Gesundheit, Gedeihen, Heilung; ae. synt-u, st. F. (ō), Gesundheit, Glück, Heil;
W.: s. germ. *swinþa-, *swinþaz, Adj., stark; got. swinþ-s* 11=10, Adj. (a), stark, kräftig, gesund (, Lehmann S188).


*su̯ep- (1), *sup-, idg., V.: nhd. schlafen; ne. sleep (V.);
RB.: Pokorny 1048 (1812/284), ind., iran., arm., gr., alb., ital., kelt., germ., balt., slaw., toch., heth.; Hw.: s. *su̯épōr, *su̯epnos, *su̯opnii̯om;
W.: s. gr. ὕπνος (hýpnos), F., Schlaf, Schlummer; vgl. gr. ὑπνωτικός (hypnōtikós), Adj., einschläfernd; lat. hypnōticus, Adj., einschläfernd; nhd. hypnotisch, Adj., hypnotisch;
W.: gr. ὕπαρ (hýpar), N., Wehrtraum;
W.: lat. sōpīre, V., einschläfern, zur Ruhe bringen, beruhigen;
W.: s. lat. sopor, M., fester Schlaf, tiefer Schlaf, Tiefschlaf;
W.: s. lat. somnus, M., Schlaf, Schlummer, Nachtruhe;
W.: s. lat. somnium, N., Traum;
W.: germ. *swefan, st. V., schlafen; an. sof-a, st. V. (5), schlafen;
W.: germ. *swefan, st. V., schlafen; ae. swef-an, st. V. (5), schlafen, ruhen, aufhören;
W.: s. germ. *swabjan, sw. V., einschläfern; anfrk. swev-on*? 1, sw. V. (2), erstarren;
W.: s. germ. *swabjan, sw. V., einschläfern; as. *s-w-ėb-b-ian? (1), sw. V. (1b), einschläfern;
W.: s. germ. *swabjan, sw. V., einschläfern; ahd. sweppen* 1, swebben*, sw. V. (1b), einschläfern, ersticken, töten?;
W.: s. germ. *swēbjan, *swǣbjan, sw. V., einschläftern; an. svæf-a, sw. V. (1), einschläfern, beruhigen, beilegen;
W.: s. germ. *swēbjan?, *swǣbjan?, sw. V., einschläfern; an. svef-ja, sw. V. (1), einschläfern, beruhigen;
W.: s. germ. *swēbjan?, *swǣbjan, sw. V., einschläfern; ae. swef-ian (1), sw. V. (1?), einschläfern, töten, stillen;
W.: s. germ. *swēbjan?, *swǣbjan, sw. V., einschläfern; ae. swėb-b-an, sw. V. (1), einschläfern, töten;
W.: vgl. germ. *swebna-, *swebnaz, st. M. (a), Schlaf, Traum; an. svef-n, søf-n, st. M. (a), Schlaf;
W.: vgl. germ. *swebna-, *swebnaz, st. M. (a), Schlaf, Traum; as. sw-e-v-an* 3, st. M. (a), Schlaf, Traum;
W.: vgl. germ. *swebna-, *swebnaz, st. M. (a), Schlaf, Traum; ahd. swebado* 3, sw. M. (n), Schlaf;
W.: vgl. germ. *swebna-, *swebnam, st. N. (a), Schlaf, Traum; ae. swef-n, st. N. (a), Schlaf, Traum.


*su̯ep- (2), *sup-, *su̯eb-?, idg., V.: nhd. werfen, schleudern, schütten; ne. throw (V.);
RB.: Pokorny 1049 (1813/285), ind., ital., germ., slaw.;
W.: lat. supāre, V., werfen;
W.: germ. *swōpōn?, sw. V., kehren (V.) (2); an. sōp-a, sw. V. (2), fegen;
W.: germ. *swōpōn?, sw. V., kehren (V.) (2); s. ae. *swop-e, *swop-u, sw. F. (n), Abfall;
W.: s. germ. *swōbala-, *swōbalaz?, st. M. (a), Besen; an. sōf-l, st. M. (a), Besen.


*su̯epnos, *su̯opnos, *supnos, idg., Sb.: nhd. Schlaf; ne. sleep (N.);
RB.: Pokorny 1048; Hw.: s. *su̯ep- (1); E.: s. *su̯ep- (1).


*su̯épōr, idg., Sb.: nhd. Schlaf; ne. sleep (N.);
RB.: Pokorny 1048; Hw.: s. *su̯ep- (1); E.: s. *su̯ep- (1).


*su̯er- (1), idg., V.: nhd. sprechen, reden; ne. speak;
RB.: Pokorny 1049 (1814/286), ital., germ., slaw.; Hw.: s. *su̯er- (2) (?);
W.: s. lat. sermo, M., Unterredung, Unterhaltung, Gespräch;
W.: germ. *swarjan, st. V., reden, schwören; got. swar-an 7, st. V. (6), schwören (, Lehmann S174);
W.: germ. *swarjan, st. V., reden, schwören; an. sver-ja, st. V. (6), schwören;
W.: germ. *swarjan, st. V., reden, schwören; ae. swėr-ian, st. V. (6), schwören;
W.: germ. *swarjan, st. V., reden, schwören; ae. *swar-ian, *swær-ian, sw. V., reden;
W.: germ. *swarjan, st. V., reden, schwören; afries. swer-a 124, swar-a (2), st. V. (6), schwören, sich verschwören;
W.: germ. *swarjan, st. V., reden, schwören; anfrk. swer-en* 1, st. V. (6), schwören;
W.: germ. *swarjan, st. V., reden, schwören; as. swėr-ian* 11, st. V. (6), schwören; mnd. sweren, st. V.;
W.: germ. *swarjan, st. V., reden, schwören; ahd. swerien* 64, swerren*, st. V. (6), schwören, versprechen, eidlich versprechen; mhd. swern, st. V., schwören, versichern; nhd. schwören, st. V., schwören, eidlich bekräftigen, DW 15, 2733;
W.: s. germ. *biswarjan, st. V., beschwören; afries. bi-swer-a 22, st. V. (6), beschwören, unter Eidesleistung auf Schiedsleute übertragen (V.);
W.: s. germ. *biswarjan, st. V., beschwören; as. bi-swėr-ian* 2, st. V. (6), beschwören; mhd. besweren, st. V.;
W.: s. germ. *biswarjan, st. V., beschwören; ahd. biswerien* 23, biswerren*, st. V. (6), beschwören, bezeugen, eidlich versprechen; mhd. beswern, st. V., bitten, beschwören; nhd. beschwören, st. V., beschwören, versichern, DW 1, 1607;
W.: s. germ. *swarō, st. F. (ō), Schwur; ae. *swar-u, st. F. (ō), Reden (N.), Sprechen, Schwur;
W.: s. germ. *swarō-, *swarōn, *swara-, *swaran, sw. M. (n), Schwörer, Schwörender; ae. *swar-a, sw. M. (n), Schwörer, Schwörender;
W.: s. germ. *swarō-, *swarōn, *swara-, *swaran, sw. M. (n), Schwörer, Schwörender; afries. *swar-a (1), sw. M. (n), »Schwörer«, Geschworener;
W.: s. germ. *swardi-, *swardiz, st. F. (i), Schwur; ae. *sweor-d (2), st. F. (i), Schwur;
W.: s. germ. *swardi-, *swardiz, st. F. (i), Schwur; ae. *swier-d, st. F. (i), Schwur;
W.: s. germ. *swardi-, *swardiz, st. F. (i), Schwur; ahd. swart* (1) 1, st. F. (i), Schwur, Eid.


*su̯er- (2), idg., V.: nhd. surren; ne. buzz (V.);
RB.: Pokorny 1049 (1815/287), ind., gr., ital., kelt., germ., balt., slaw.; Hw.: s. *su̯er- (1) (?);
W.: s. gr. ὕραξ (hýrax), M., Spitzmaus;
W.: s. gr. (kret.) ὕρον (hýron), N., Bienenschwarm;
W.: s. lat. sōrex, M., Spitzmaus;
W.: vgl. lat. susurrāre, V., zischen, zischeln, flüstern, summen, säusel, rieseln;
W.: vgl. lat. susurrus (2), M., Zischen, Zischeln, Flüstern, Summern;
W.: s. lat. surdus, Adj., taub, unempfindlich;
W.: vgl. lat. absurdus, Adj., gegen das Gefühl verstoßend, beleidigend, widrig klingend;
W.: s. germ. *swarma-, *swarmaz, st. M. (a), Schwarm, Taumel; ae. swear-m, st. M. (a), Schwarm, Menge;
W.: s. germ. *swarma-, *swarmaz, st. M. (a), Schwarm, Taumel; vgl. ae. swier-m-an, swir-m-an, sw. V. (1), schwärmen;
W.: s. germ. *swarma-, *swarmaz, st. M. (a), Schwarm, Taumel; ahd. swarm 31, st. M. (a?, i?), Schwarm, Schar (F.) (1), Bienenschwarm; mhd. swarm, st. M., Bienenschwarm; nhd. Schwarm, M., Schwarm, schwärmende Menge, Schwärmen, DW 15, 2283.


*su̯er- (3), idg., Sb.: nhd. Pfahl; ne. stake (N.);
RB.: Pokorny 1050 (1816/288), ind., gr., ital., germ.; Hw.: s. *sōurā? (?);
W.: gr. ἕρμα (hérma) (2), N., Stütze, Träger;
W.: ? gr. ἕρμα (hérma) (2), N., Stütze, Träger;
W.: s. lat. sūrus, M., Zweig, Spross, Pfahl;
W.: s. lat. sūra, F., Wade, Wadenbein;
W.: germ. *swera?, *sweri, Sb., Pfahl, Pfosten, Hals; ae. swíer, swéor (2), swēr (3), swíor, M., F., Pfeiler, Pfosten, Säule (F.) (1);
W.: germ. *swera?, Sb., Pfahl, Pfosten, Hals; ae. swíer-a, swéor-a, swíor-a, sw. M. (n), Hals, Nacken, Schlucht;
W.: s. germ. *swerhjō-, *swerhjōn, *swerhja-, *swerhjan, sw. M. (n), Hals, Nacken; an. svīr-i, sw. M. (n), Hals, Nacken, Drachenhals am Schiff.


*su̯er- (4), idg., V.: nhd. schneiden, stechen, schwären, eitern; ne. cut (V.), prick (V.);
RB.: Pokorny 1050 (1817/289), iran., kelt., germ., slaw.;
W.: germ. *sweran, st. V., schwären, eitern; s. ae. swor, Sb., Schmerz;
W.: germ. *sweran, st. V., schwären, eitern; ahd. sweran* 5, st. V. (4), schmerzen, leiden; mhd. swërn, st. V., schmerzen; nhd. schwären, sw. V., schwären, eitern;
W.: s. germ. *swerda-, *swerdam, st. N. (a), Schwert; an. sver-ð, st. N. (a), Schwert, Penis;
W.: s. germ. *swerda-, *swerdam, st. N. (a), Schwert; ae. sweor-d (1), swur-d, st. N. (a), Schwert;
W.: s. germ. *swerda-, *swerdam, st. N. (a), Schwert; afries. swer-d 15, st. N. (a), Schwert;
W.: s. germ. *swerda-, *swerdam, st. N. (a), Schwert; anfrk. swer-d* 8, st. N. (a), Schwert;
W.: s. germ. *swerda-, *swerdam, st. N. (a), Schwert; as. swer-d* 7, st. N. (a), Schwert;
W.: s. germ. *swerda-, *swerdam, st. N. (a), Schwert; ahd. swert 100, st. N. (a), Schwert; mhd. swërt, st. N., Schwert; nhd. Schwert, N., Schwert, DW 15, 2576.


*su̯er- (5), idg., V., Adj., Sb.: nhd. binden, reihen, aufhängen, wägen, schwer, Schnur (F.) (1), Strick; ne. tie (V.), rope (N.);
RB.: Pokorny 1050, 1150; Hw.: s. *u̯er- (1), *su̯ēro-;
W.: ? s. lat. sērius, Adj., ernsthaft, ernstlich, ernst.


*su̯erbʰ-, idg., V.: nhd. drehen, wischen, fegen; ne. turn (V.);
RB.: Pokorny 1050 (1818/290), gr.?, kelt., germ., balt.?, slaw.; Hw.: s. *su̯orbʰom;
W.: gr. σύρειν (sýrein), V., schleppen, schleifen, fegen, waschen;
W.: s. gr. σάρον (sáron), N., Besen, Kehricht;
W.: s. gr. σάρος (sáros), M., Besen, Kehricht;
W.: gr. σαίρειν (saírein), V., wegfegen, wegwischen;
W.: ? gr. συρμός (syrmós), M., Ziehen, Fortziehen, Hinziehen, Erbrechen; lat. syrma, N., Schleppkleid;
W.: ? gr. σύρφαξ (sýrphax), M., Abfall, Kehricht;
W.: ? gr. σύρφος (sýrphos), N., Kehricht;
W.: ? gr. συρφετός (syrphetós), M., Kehricht;
W.: ? s. gr. σύρμα (sýrma), N., Schleppkleid; lat. syrma, N., Schleppkleid;
W.: germ. *swerban, st. V., wischen, abreiben; got. *swaírb-an, st. V. (3,2), wischen;
W.: germ. *swerban, st. V., wischen, abreiben; an. sverf-a, st. V. (3b), feilen, herumwirbeln;
W.: germ. *swerban, st. V., wischen, reiben, abreiben; ae. sweorf-an, st. V. (3b), feilen, glätten, wischen, reiben, scheuern;
W.: germ. *swerban, st. V., wischen, abreiben; afries. swerv-a 1, st. V. (3b), umherschweifen;
W.: germ. *swerban, st. V., wischen, abreiben; as. swerv-an* 1, st. V. (3b), abwischen;
W.: germ. *swerban, st. V., wischen, abreiben; ahd. swerban* 8, st. V. (3b), abreiben, abtrocknen, abwischen; vgl. nhd. Schwerb, M., »Schwerb«, DW 15, 2558;
W.: s. germ. *biswerban, st. V., abreiben; got. bi-swaírb-an* 4, st. V. (3), abwischen, abtrocknen.


*su̯ergʰ-, idg., V.: nhd. sorgen, sich kümmern, krank sein (V.); ne. care (V.), trouble (V.);
RB.: Pokorny 1051 (1819/291), ind., alb., kelt., germ., balt., slaw.;
W.: s. germ. *swurgēn, *swurgǣn, *surgēn, *surgǣn, sw. V., sorgen; got. saúrg-an 7, sw. V. (3), sorgen, bekümmert sein (V.);
W.: s. germ. *swurgēn, *swurgǣn, *surgēn, *surgǣn, sw. V., sorgen; an. syrg-ja, sw. V. (2?, 3?), sorgen;
W.: s. germ. *swurgēn, *swurgǣn, *surgēn, *surgǣn, sw. V., sorgen; ae. sorg-ian, sw. V. (2), sorgen, bekümmert sein (V.);
W.: s. germ. *swurgēn, *swurgǣn, *surgēn, *surgǣn, sw. V., sorgen; ae. sœœ̄rg-ian, sw. V., sorgen;
W.: s. germ. *swurgēn, *swurgǣn, *surgēn, *surgǣn, sw. V., sorgen; afries. sorg-ia 1 und häufiger?, sw. V. (2), sorgen;
W.: s. germ. *swurgēn, *swurgǣn, *surgēn, *surgǣn, sw. V., sorgen; anfrk. sorg-on* 1, sw. V. (2), sich sorgen, sich fürchten;
W.: s. germ. *swurgēn, *swurgǣn, *surgēn, *surgǣn, sw. V., sorgen; as. sorg-on 15, sw. V. (2), sorgen, sich kümmern;
W.: s. germ. *swurgēn, *swurgǣn, *surgēn, *surgǣn, sw. V., sorgen; ahd. sworgēn* 45, sorgēn, sw. V. (3), sorgen, sich kümmern, sich ängstigen; mhd. sorgen, sw. V., besorgt sein (V.), bekümmert sein (V.); nhd. sorgen, sw. V., sorgen, in Sorge sein (V.), Sorge tragen, DW 16, 1773;
W.: vgl. germ. *swurgō, *surgō, st. F. (ō), Sorge; anfrk. sorg-a* 1, st. F. (ō), sw. F. (n), Sorge;
W.: vgl. germ. *swurgō, *surgō, st. F. (ō), Sorge; as. sorg-a 39, st. F. (ō), Sorge;
W.: vgl. germ. *swurgō, *surgō, st. F. (ō), Sorge; ahd. sworga* 45, sorga, st. F. (ō), sw. F. (n), Sorge, Besorgnis, Sorgfalt; mhd. sorge, st. F., sw. F., Sorge, Besorgnis, Kummer; nhd. Sorge, F., Sorge, DW 16, 1755;
W.: vgl. germ. *surgō, st. F. (ō), Sorge; an. sorg, st. F. (ō), Sorge, Trauer;
W.: vgl. germ. *surgō, st. F. (ō), Sorge; ae. sorg (1), sorh, st. F. (ō), Sorge, Schmerz, Kummer.


*su̯ēro-, idg., Adj.: nhd. schwer; ne. heavy (Adj.);
RB.: Pokorny 1050; Hw.: s. *su̯er- (5), *u̯er- (1); E.: s. *su̯er- (5);
W.: germ. *swēra-, *swēraz, *swǣra-, *swǣraz, *swērja-, *swērjaz, *swǣrja-, *swǣrjaz, Adj., schwer, gewichtig, ansehnlich; got. s-wēr-s 3, Adj. (a), geehrt, geachtet, gewichtig;
W.: germ. *swēra-, *swēraz, *swērja-, *swērjaz, *swǣra-, *swǣraz, *swǣrja-, *swǣrjaz, Adj., schwer, gewichtig, ansehnlich; an. s-vār-r, Adj., schwer, hart, schmerzhaft;
W.: germ. *swēra-, *swēraz, *swērja-, *swērjaz, *swǣra-, *swǣraz, *swǣrja-, *swǣrjaz, Adj., schwer, gewichtig, ansehnlich; ae. s-wǣr (1), s-wǣr-e, s-wār (1), Adj., schwer, beschwerlich, drückend;
W.: germ. *swēra-, *swēraz, *swērja-, *swērjaz, *swǣra-, *swǣraz, *swǣrja-, *swǣrjaz, Adj., schwer, gewichtig, ansehnlich; afries. s-wēr 6, Adj., schwer, schwierig, schlimm;
W.: germ. *swēra-, *swēraz, *swērja-, *swērjaz, *swǣra-, *swǣraz, *swǣrja-, *swǣrjaz, Adj., schwer, gewichtig, ansehnlich; as. s-wār* 11, Adj., schwer, beschwerlich, schön, ehrenvoll, rühmlich;
W.: germ. *swēra-, *swēraz, *swǣra-, *swǣraz, *swērja-, *swērjaz, *swǣrja-, *swǣrjaz, Adj., schwer, gewichtig, ansehnlich; ahd. swār* 35?, Adj., schwer, lästig, voll;
W.: germ. *swēra-, *swēraz, *swǣra-, *swǣraz, *swērja-, *swērjaz, *swǣrja-, *swǣrjaz, Adj., schwer, gewichtig, ansehnlich; ahd. swāri* 31 und häufiger?, Adj., schwer, beschwerlich, gefährlich; mhd. swære, Adj., schmerzlich, schwer; nhd. schwer, Adj., schwer, schwierig, DW 15, 2541;
W.: s. germ. *swērjan, *swǣrjan, sw. V., bedrücken, belasten; ahd. swāren* 7, sw. V. (1a), beschweren, belasten, bedrücken; mhd. swæren, sw. V., Kummer machen; nhd. (ält.) schweren, sw. V., schwer sein (V.), schwer werden, DW 15, 2562;
W.: s. germ. *swērēn, *swǣrǣn, sw. V., ehren; got. s-wēr-an* 13, sw. V. (3), ehren, achten;
W.: s. germ. *swērēn, *swǣrǣn, sw. V., ehren; afries. s-wē-r-ia* 2, sw. V. (2), schwer werden, zu schwer sein (V.), schwer sein (V.);
W.: s. germ. *swērēn, *swǣrǣn, sw. V., ehren; ahd. swārēn* 2, sw. V. (3), schwer sein (V.), schwer werden; mhd. swæren, sw. V., schwer sein (V.), schwer werden; nhd. (ält.) schweren, sw. V., schwer sein (V.), schwer werden, DW 15, 2562.


*su̯esor-, idg., F.: nhd. Schwester; ne. sister;
RB.: Pokorny 1051 (1820/292), ind., iran., arm., gr., ital., kelt., germ., balt., slaw., toch.; Hw.: s. *se-; E.: s. *se-;
W.: lat. soror, F., Schwester, Muhme, Geschwisterkind;
W.: germ. *swester-, *swestera, *swestr-, *swestra, F. (kons.), Schwester; got. swis-tar 15, krimgot. schuuester, F. (r), Schwester (, Lehmann S189);
W.: germ. *swester-, *swestera, *swestr-, *swestra, F. (kons.), Schwester; an. sy-s-t-ir, F. (kons.), Schwester, Nonne;
W.: germ. *swester-, *swestera, *swestr-, *swestra, F. (kons.), Schwester; ae. sweo-s-t-or (1), su-s-t-or, swu-s-tor, F. (kons.), Schwester;
W.: germ. *swester-, *swestera, *swestr-, *swestra, F. (kons.), Schwester; s. ae. swi-r-i-a, sw. M. (n), Neffe, Vetter;
W.: germ. *swester-, *swestera, *swestr-, *swestra, F. (kons.), Schwester; afries. swe-s-t-er 46, su-s-t-er, si-s-t-er, F. (kons.), Schwester;
W.: germ. *swester-, *swestera, *swestr-, *swestra, F. (kons.), Schwester; as. s-w-e-s-t-ar* 2, su-s-t-ar*, st. F. (er), Schwester;
W.: germ. *swester-, *swestera, *swestr-, *swestra, F. (kons.), Schwester; ahd. swester 36, soster, st. F. (er), Schwester; mhd. swester, st. F., sw. F., Schwester; nhd. Schwester, F., Schwester, DW 15, 2594.


*su̯et-, idg., Sb.: nhd. Angehöriger, Gast; ne. relative (M. bzw. F.), guest;
RB.: Pokorny 883; Hw.: s. *se-; E.: s. *se-.


*su̯i-, idg., V.: Vw.: s. *su̯ei-.


*su̯ī-, idg., V.: nhd. schwinden, schweigen; ne. dwindle;
RB.: Pokorny 1052 (1821/293), gr., germ.; Hw.: s. *su̯endʰ-;
W.: gr. σιγᾶν (sigan), V., schweigen;
W.: s. gr. σιωπᾶν (siōpan), V., schweigen, verstummen;
W.: germ. *sweinan, st. V., schwinden; ahd. swīnan* 31, st. V. (1a), »schweinen«, schwinden, verschwinden; mhd. swīnen, st. V., dahinschwinden, abmagern; nhd. (ält.-dial.) schweinen, st. V., schwinden, abnehmen, DW 15, 2443;
W.: germ. *sweinan, st. V., schwinden; ahd. sweinen* 1, sw. V. (1a), schwächen, verringern, vermindern; mhd. sweinen, sw. V., schwächen, vernichten; nhd. (ält.-dial.) schweinen, sw. V., schwinden, DW 15, 2443;
W.: s. germ. *swīnōn, sw. V., zusammensinken, schwinden; an. svi-n-a, sve-n-a, sw. V. (2), schwinden;
W.: s. germ. *swaigjan, sw. V., schweigen machen; ahd. sweigen* 1, sw. V. (1a), schweigen machen, zum Schweigen bringen, trösten; mhd. sweigen, sw. V., zum Schweigen bringen; s. nhd. schweigen, st. V., schweigen, nicht reden, das Reden lassen, DW 15, 2423;
W.: s. germ. *swīgōn, sw. V., schweigen; ae. swī̆-g-ian, su-g-ian, su-w-ian, swu-g-ian, swu-w-ian, sw. V. (2), schweigen, ruhig sein (V.), still sein (V.);
W.: s. germ. *swīgōn, sw. V., schweigen; vgl. ae. swī-g, F., Schweigen, Stillschweigen;
W.: s. germ. *swīgēn, *swīgǣn, sw. V., schweigen; afries. swī-g-ia 6, sw. V. (2), schweigen, schweigen machen;
W.: s. germ. *swīgēn, *swīgǣn, sw. V., schweigen; as. swī-g-on* 5, sw. V. (2), schweigen;
W.: s. germ. *swīgēn, *swīgǣn, sw. V., schweigen; ahd. swīgēn* 60, sw. V. (3), schweigen, verschweigen, stumm sein (V.); mhd. swīgen, st. V., schweigen, verstummen; nhd. schweigen, st. V., schweigen, nicht reden, das Reden lassen, DW 15, 2423;
W.: s. germ. *sweiga-, *sweigaz, Adj., schweigsam; ae. swī-g-e (2), Adj. (ja), still, ruhig, schweigend;
W.: s. germ. *sweiga-, *sweigaz, Adj., schweigsam; vgl. ahd. swīglīhho* 1, swīglīcho*, Adv., schweigend; nhd. (ält.) schweiglich, Adj., Adv., »schweiglich«, schweigend, DW 15, 2435;
W.: s. germ. *sweigō-, *sweigōn, sw. F. (n), Schweigen; ae. swī-g-e (1), sw. F. (n), Schweigen, Stillschweigen, Stille, Ruhe;
W.: s. germ. *sweigō-, *sweigōn, sw. F. (n), Schweigen; afries. swī-g-e 3, st. F. (ō), sw. F. (n), Schweigen;
W.: vgl. germ. *sweigulī-, *sweigulīn, sw. F. (n), Schweigen; ahd. swīgalī* 5, st. F. (ī), Schweigen, Schweigsamkeit; mhd. swīgelī, st. N., Schweigen, Schweigsamkeit;
W.: vgl. germ. *swiftjan, sw. V., beschwichtigen, beruhigen; ahd. giswiftēn* 3, sw. V. (3), verstummen, ruhig bleiben, träge bleiben.


*su̯idro-, idg., Sb.: Vw.: s. *su̯eidro-.


*su̯ilo-, idg., Sb.: nhd. Drehung; ne. turning (N.);
RB.: Pokorny 1041; Hw.: s. *su̯ē̆i-; E.: s. *su̯ē̆i-.


*su̯imo-, idg., Sb.: nhd. Drehung; ne. turning (N.);
RB.: Pokorny 1041; Hw.: s. *su̯ē̆i-; E.: s. *su̯ē̆i-.


*su̯o-, idg., Poss.-Pron.: Vw.: s. *seu̯o-.


*su̯obʰo-, idg., V.: Vw.: s. *su̯ebʰo-.


*su̯oido-, idg., Sb.: nhd. Schweiß (M.) (1); ne. sweat (N.);
RB.: Pokorny 1043; Hw.: s. *su̯eid- (2); E.: s. *su̯eid- (2);
W.: germ. *swaita-, *swaitaz, st. M. (a), Schweiß (M.) (2), Blut; an. sveit-i, sw. M. (n), Schweiß (M.) (2), Blut;
W.: germ. *swaita-, *swaitaz, st. M. (a), Schweiß (M.) (2), Blut; ae. swāt, swōt (2), st. M. (a), st. N. (a), Schweiß (M.) (2), Blut, Schaum, Mühe;
W.: germ. *swaita-, *swaitaz, st. M. (a), Schweiß (M.) (1), Blut; afries. swêt 3, st. M. (a), Schweiß (M.) (1);
W.: germ. *swaita-, *swaitaz, st. M. (a), Schweiß (M.) (2), Blut; as. swêt* 2, st. M. (a), Schweiß (M.) (1), Blut;
W.: germ. *swaita-, *swaitaz, st. M. (a), Schweiß (M.) (2), Blut; ahd. sweiz 7, st. M. (a?), Schweiß; mhd. sweiz, st. M., Schweiß, Blut; nhd. Schweiß, M., Schweiß, DW 15, 2455.


*su̯ol-, idg., Sb.: Vw.: s. (*su̯el-) (3).


*su̯ombos, idg., Adj.: Vw.: s. *su̯ombʰos.


*su̯ombʰos, *su̯ombos, idg., Adj.: nhd. schwammig, porös; ne. spongy;
RB.: Pokorny 1052 (1822/294), gr., germ.;
W.: gr. σομφός (somphós), Adj., schwammig, porös;
W.: s. germ. *swamma-, *swammaz, st. M. (a), Schwamm, Pilz; got. swam-m-s* 2, st. M. (a)?, st. N. (a), Schwamm (, Lehmann S173);
W.: s. germ. *swamma-, *swammaz, st. M. (a), Schwamm, Pilz; an. sopp-r, svǫpp-r, st. M. (a), Ball (M.) (1);
W.: s. germ. *swamma-, *swammaz, st. M. (a), Schwamm, Pilz; ae. swamm, st. M. (a), Schwamm, Pilz;
W.: s. germ. *swamma-, *swammaz, st. M. (a), Schwamm, Pilz; as. swam* 2, swam-m*, st. M. (a?), Schwamm, Pilz;
W.: s. germ. *swamma-, *swammaz, st. M. (a), Schwamm, Pilz; ahd. swam 59, swamb, st. M. (a?), Schwamm, Pilz; mhd. swam, st. M., Schwamm; nhd. Schwamm, M., Schwamm, DW 15, 2195;
W.: vgl. germ. *swamba-, *swambaz, st. M. (a), Schwamm, Pilz; ahd. sunft* 1, st. M. (a?, i?), Sumpf; mhd. sumpf, sunpf, st. M., Sumpf; nhd. Sumpf, M., Sumpf, DW 20, 1080.


*su̯onos, idg., Sb.: nhd. Ton (M.) (2), Schall; ne. sound (N.);
RB.: Pokorny 1046; Hw.: s. *su̯en-; E.: s. *su̯en-.


*su̯opnii̯om, idg., Sb.: nhd. Traum; ne. dream (N.);
RB.: Pokorny 1048; Hw.: s. *su̯ep- (1); E.: s. *su̯ep- (1).


*su̯opnos, idg., Sb.: Vw.: s. *su̯epnos.


*su̯orbʰom, idg., Sb.: nhd. Drehung, Fegung; ne. turning (N.);
RB.: Pokorny 1050; Hw.: s. *su̯erbʰ-; E.: s. *su̯erbʰ-.


*su̯ordos, idg., Adj.: nhd. schwarz, schmutzig; ne. black (Adj.), dirty colours;
RB.: Pokorny 1052 (1823/295), ital., germ.;
W.: s. lat. sordēre, V., schmutzig sein (V.), unsauber sein (V.), unflätig sein (V.);
W.: s. lat. sordēs, F., Schmutz, Unflat, schmutzige Kleidung, Trauer;
W.: vgl. lat. sordidus, Adj., schmutzig, unsauber, unflätig, niedrig, gering;
W.: vgl. lat. suāsum, N., rußigbrauner Fleck;
W.: germ. *swarta-, *swartaz, Adj., schwarz; got. swart-s* 1, Adj. (a), schwarz (, Lehmann S177);
W.: germ. *swarta-, *swartaz, Adj., schwarz; an. svart-r, Adj., schwarz;
W.: germ. *swarta-, *swartaz, Adj., schwarz; ae. sweart, Adj., schwarz, dunkel, finster, böse;
W.: germ. *swarta-, *swartaz, Adj., schwarz; afries. swart 14, swert, Adj., schwarz, gemein, böswillig;
W.: germ. *swarta-, *swartaz, Adj., schwarz; as. swart* (2) 7, Adj., schwarz, dunkel;
W.: germ. *swarta-, *swartaz, Adj., schwarz; ahd. swarz (1) 67, Adj., schwarz; mhd. swarz, Adj., schwarz; nhd. schwarz, Adj., schwarz, DW 15, 2300;
W.: s. germ. *swartjan, sw. V., schwärzen (V.) (1); got. *swart-jan, sw. V. (1), schwärzen (V.) (1);
W.: s. germ. *swartjan, sw. V., schwärzen (V.) (1); ahd. swerzen* 2, sw. V. (1a), schwärzen (V.) (1), verdunkeln; mhd. swerzen, sw. V., schwärzen (V.) (1); nhd. schwärzen, sw. V., schwärzen (V.) (1), schwarz werden, schwarz sein (V.), DW 15, 2328;
W.: s. germ. *swartōn, sw. V., schwärzen (V.) (1), schwarz machen; an. svart-a, sw. V., schwärzen (V.) (1), schwarz machen;
W.: germ. *swartēn, *swartǣn, sw. V., schwarz werden; ahd. swarzēn* 1, sw. V. (3), schwarz werden; mhd. swarzen, sw. V., schwarz werden;
W.: germ. *swartō, st. F. (ō), Schwärze; ahd. swerza* 3, st. F. (ō), Schwärze, Finsternis; mhd. swerze, st. F., Schwärze, Finsternis; s. nhd. Schwärze, F., Schwärze, DW 15, 2335.


Индоевропейцы и их язык : Индоевропеистика | Хронология | Прародина | Мифы | Особенности | Фонетика | Строение корня | Грамматика | Индоуральский праязык | Ново-индоевропейский модланг | Книги | Ресурсы
Лексика: Глаголы | Местоимения | Наречия | Предлоги | Прилагательные | Существительные | Частицы | Числительные
Языки-потомки: Анатолийские | Армянский | Балтские | Германские | Греческий | Арийские | Кельтские | Палеобалканскиеалбанским) | Романскиеиталийскими) | Славянскиепраславянским) | Тохарские
Другие языки: Ностратический | Палеоевропейские | Словари древних языков и праязыков
Полезное: Письменности | Древний мир | Археология | Мифология | ДНК-популяции | Страны | Карты
Интересные статьи: Коневодство, мегалиты и климат | Культ сияющего Неба

© «proto-indo-european.ru», 2012.
Дочерний веб-проект Сайта Игоря Гаршина.
Автор и владелец сайтов - Игорь Константинович Гаршин (см. резюме атора).
Пишите письма ( Письмо Игорю Константиновичу Гаршину).
Страница обновлена 28.11.2023
[an error occurred while processing this directive]
Яндекс.Метрика